Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 20 listopada 2008 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr .../2009 zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF)
(Dz.U.UE C z dnia 22 stycznia 2010 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 280,
uwzględniając wniosek Komisji ||,
uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego(1),
||
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(2), a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Parlament Europejski wezwał Komisję, aby bez dalszych opóźnień przystąpiła do konsolidacji tekstów prawnych dotyczących dochodzeń administracyjnych Wspólnoty. Konsolidacja ta ma na celu zwiększenie skuteczności Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych ("Urzędu") oraz sprecyzowanie ram prawnych dla jego zadań.
(2) Należy zapewnić, by personel Urzędu mógł wykonywać swoje zadania w pełni niezależnie. W tym celu należy wprowadzić zarządzanie zasobami ludzkimi bardziej dostosowane do potrzeb operacyjnych Urzędu, w szczególności dążąc do większej równowagi między pracownikami czasowymi a pracownikami stałymi.
(3) Przypominając odpowiedzialność każdej służby Komisji i pozostałych instytucji, organów, urzędów i agencji Unii Europejskiej oraz Wspólnot Europejskich (zwanych dalej "instytucjami, organami, urzędami i agencjami") w zakresie ochrony wspólnotowych interesów finansowych oraz uznając znaczenie aspektów prewencji w określaniu europejskiej polityki w tej dziedzinie, w tym zwalczania nadużyć finansowych i korupcji, należy o te właśnie aspekty poszerzyć mandat Urzędu. Opracowanie środków prawnych i administracyjnych na szczeblu europejskim należy oprzeć na operacyjnym doświadczeniu Urzędu w tym zakresie.
(4) Wobec znacznej wysokości środków wspólnotowych przeznaczonych dla sektora pomocy zewnętrznej, liczby dochodzeń prowadzonych przez Urząd w tym sektorze, a także międzynarodowej współpracy na potrzeby dochodzeń, należy ustanowić podstawę prawną, która umożliwi Komisji zapewnienie uczestnictwa właściwych władz państw trzecich oraz organizacji międzynarodowych w procesie pełnienia misji przez Urząd.
(5) Należy określić jasne zasady, które - potwierdzając pierwszeństwo || Urzędu || w prowadzeniu dochodzeń wewnętrznych - ustanawiają mechanizmy umożliwiające instytucjom, organom, urzędom i agencjom UE szybkie przejmowanie dochodzeń w sprawach, w których Urząd postanowił nie interweniować.
(6) Należy wyjaśnić, że Urząd podejmuje decyzję o wszczęciu dochodzenia według własnego uznania, co oznacza, że może odstąpić od dochodzenia w sprawach mniejszej wagi lub takich, które nie mieszczą się w zakresie ustalanych, co roku priorytetów dochodzeniowych. Sprawy takie powinny być następnie rozpatrzone przez właściwe instytucje, w przypadku dochodzeń wewnętrznych, oraz właściwe organy krajowe zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym państwie członkowskim, w przypadku dochodzeń zewnętrznych.
(7) Konieczna jest weryfikacja, w jak najkrótszym terminie, prawdziwości informacji przekazywanych Urzędowi w ramach pełnionej przez niego misji. Należy w związku z tym wyjaśnić, że instytucje, organy, urzędy i agencje udzielają Urzędowi natychmiastowego i automatycznego dostępu do baz danych dotyczących zarządzania wspólnotowymi funduszami oraz do wszelkich innych baz danych i wszelkich innych informacji.
(8) Należy dokładnie określić obowiązki Urzędu w zakresie informowania w stosownym czasie instytucji, organów, urzędów i agencji UE o przebiegu dochodzenia, gdy dotyczy ono bezpośrednio ich członka, kierownika, urzędnika lub innego pracownika lub gdy wymagane może być zastosowanie środków administracyjnych dla ochrony interesów Unii.
(9) W celu poprawy skuteczności działalności dochodzeniowej Urzędu oraz w świetle ocen jego dotychczasowej działalności dokonanych przez instytucje, szczególnie sprawozdania oceniającego Komisji z kwietnia 2003 r. i sprawozdania specjalnego Trybunału Obrachunkowego nr 1/2005 na temat zarządzania Urzędem(3), potrzebne jest wyjaśnienie niektórych aspektów i poprawa niektórych środków podejmowanych przez Urząd w trakcie prowadzenia dochodzeń. Urząd powinien uzyskać z jednej strony uprawnienia do prowadzenia kontroli i inspekcji na miejscu przewidzianych w rozporządzeniu Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami(4) w ramach dochodzeń wewnętrznych i w przypadku nadużyć finansowych związanych z zamówieniami finansowanymi ze środków wspólnotowych, z drugiej zaś strony, w związku z postępowaniami zewnętrznymi - prawo dostępu do informacji będących w posiadaniu instytucji, organów, urzędów i agencji ||.
(10) Praktyka operacyjna Urzędu zależy w dużym stopniu od współpracy z państwami członkowskimi. Stosowne jest, aby państwa członkowskie wskazały na potrzeby Urzędu swoje właściwe organy mogące służyć pracownikom Urzędu pomocą wymaganą do pełnienia ich funkcji, w szczególności w tych państwach członkowskich, które nie powołały wyspecjalizowanych służb odpowiedzialnych za koordynowanie na szczeblu krajowym walki ze wspólnotowymi nadużyciami finansowymi.
(11) W celu ulepszenia ram operacyjnych, prawnych i administracyjnych zwalczania nadużyć finansowych Urząd powinien wiedzieć, jakie działania podejmuje się w następstwie jego dochodzeń. W związku z tym należy ustanowić, w odniesieniu do właściwych władz państw członkowskich, instytucji, organów, urzędów i agencji, a także - przy udziale Komisji - władz państw trzecich i organizacji międzynarodowych, obowiązek regularnego przekazywania Urzędowi sprawozdań z postępów poczynionych w związku z przedstawieniem sporządzonego przez Urząd sprawozdania końcowego z dochodzenia.
(12) Zważywszy na silną potrzebę zacieśnienia współpracy między Urzędem, Europejskim Urzędem Policji (Europolem) i Europejską Jednostką Współpracy Sądowej (Eurojustem) konieczne jest przyjęcie podstawy prawnej, umożliwiającej Urzędowi zawieranie porozumień z tymi dwoma urzędami. W celu umocnienia odpowiednich uprawnień Eurojustu, Urzędu oraz właściwych władz państw członkowskich w zakresie faktów, które mogłyby stanowić podstawę postępowania karnego, należy wezwać Urząd do informowania Eurojustu o przypadkach wskazujących na istnienie nielegalnej działalności przynoszącej szkodę interesom finansowym Wspólnot Europejskich, stanowiącej poważną formę przestępczości, obejmującej co najmniej dwa państwa członkowskie.
(13) Z punktu widzenia pewności prawnej konieczne jest wyraźne skodyfikowanie w niniejszym rozporządzeniu podstawowych gwarancji proceduralnych mających zastosowanie do dochodzeń wewnętrznych lub zewnętrznych prowadzonych przez OLAF, bez uszczerbku dla rozleglejszego zakresu ochrony wynikającego ewentualnie z postanowień traktatów, Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich, Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, Statutu posła do Parlamentu Europejskiego, regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich (zwanego dalej "regulaminem pracowniczym") i wszelkich innych odnośnych przepisów krajowych.
(14) Gwarancje proceduralne oraz wszelkie prawa osób, przeciwko którym toczy się dochodzenie, są respektowane i stosowane, co nie oznacza, że istnieje w tym zakresie zróżnicowane traktowanie zależne od typów dochodzeń prowadzonych przez Urząd.
(15) W celu zagwarantowania jak największej przejrzystości działań operacyjnych Urzędu, w szczególności zasad regulujących procedurę prowadzenia dochodzeń, praw osób zainteresowanych oraz gwarancji proceduralnych, przepisów z zakresu ochrony danych, polityki podawania do wiadomości informacji dotyczących niektórych aspektów działalności operacyjnej Urzędu, kontroli zgodności z prawem czynności dochodzeniowych i procedur odwoławczych dostępnych osobom zainteresowanym należy przewidzieć podstawę prawną umożliwiającą Urzędowi przyjęcie kodeksu postępowania dochodzeniowego OLAF. Kodeks ten należy opublikować w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
(16) W celu zagwarantowania - w toku całego dochodzenia - poszanowania gwarancji proceduralnych, należy zapewnić w ramach Urzędu sprawowanie kontroli zgodności z prawem, która powinna mieć w szczególności miejsce przed wszczęciem i zamknięciem dochodzenia oraz każdorazowo przed przekazaniem informacji właściwym władzom państw członkowskich. Kontrola ta powinna być sprawowana przez ekspertów prawnych, którzy mogą pełnić funkcje sądownicze w państwie członkowskim i którzy pełnią funkcje w Urzędzie. Dyrektor generalny Urzędu powinien zasięgać opinii rzeczonych ekspertów również z ramienia Komitetu Wykonawczego Dochodzeń i Operacji Urzędu (zwanego dalej "komitetem wykonawczym").
(17) Aby wzmocnić ochronę osób przeciwko którym toczy się dochodzenie, z zastrzeżeniem art. 90a regulaminu pracowniczego || oraz wynikających z traktatu || uprawnień Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, osoba której osobiście dotyczy dochodzenie, powinna mieć prawo w końcowej fazie takiego dochodzenia do zapoznania się z wnioskami i zaleceniami zawartymi w sprawozdaniu końcowym z dochodzenia |.
(18) W trosce o większą przejrzystość działania, należy zadbać o to, by informatorzy do Urzędu otrzymywały odpowiednie informacje; należy powiadamiać je o tym, czy w danej sprawie wszczęto dochodzenie, czy nie oraz - jeśli złożą stosowny wniosek - o ogólnym wyniku działań podjętych na podstawie dostarczonych przez nie informacji.
(19) Aby umożliwić obiektywne informowanie podatników europejskich i zagwarantować wolność prasy, wszystkie organy Unii Europejskiej biorące udział w dochodzeniu powinny przestrzegać zasad ochrony źródeł dziennikarskich zgodnie z prawem krajowym.
||
(20) Dotychczasowa praktyka pokazuje, że wskazane jest zezwolenie dyrektorowi generalnemu Urzędu na delegowanie niektórych swoich zadań na kilku pracowników Urzędu w formie pisemnej decyzji, w której określa się warunki i zakres takiej delegacji.
(21) Poszanowanie praw podstawowych osób objętych dochodzeniem, w szczególności w trakcie przekazywania informacji, powinno być zawsze zagwarantowane. Należy uściślić podstawowe zasady polityki komunikacyjnej Urzędu. Przekazywanie informacji dotyczących dochodzeń prowadzonych przez Urząd Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji oraz Trybunałowi Obrachunkowemu, dwustronne lub w ramach procedury pojednawczej, powinno odbywać się w warunkach przestrzegania poufności dochodzeń, praw osób zainteresowanych i, w razie potrzeby, przepisów krajowych mających zastosowanie w postępowaniach sądowych. Należy przyjąć podstawę prawną umożliwiającą Urzędowi zawieranie z zainteresowanymi instytucjami porozumień dotyczących przekazywania informacji. Do zadań dyrektora generalnego Urzędu należy nadzór nad tym, by wszelkie informacje podawane do wiadomości publicznej respektowały zasadę obiektywności i bezstronności. Kodeks postępowania dochodzeniowego OLAF powinien określać konsekwencje nieuprawnionego ujawnienia informacji.
(22) Celowe wydaje się zwiększenie roli Komitetu Nadzoru oraz dokonanie rewizji kryteriów wyboru i procedury mianowania jego członków. W chwili wyboru kandydaci powinni pełnić wysokie funkcje sądownicze bądź śledcze, lub funkcje porównywalne. Ich kadencja powinna wynosić pięć lat bez możliwości przedłużenia. Celem zachowania ciągłości doświadczenia komitetu należy mianować niektórych jego członków z przesunięciem w czasie.
(23) Należy rozszerzyć i umocnić zadania Komitetu Nadzoru, które wynikają z jego mandatu oraz zapewnić niezależność Urzędu w pełnieniu funkcji dochodzeniowych. Komitet powinien czuwać nad zmianami dotyczącymi gwarancji proceduralnych oraz czasem trwania dochodzeń. Powinien być zawiadamiany o dochodzeniach trwających dłużej niż 12 miesięcy i przedstawiać dyrektorowi generalnemu Urzędu oraz - w razie potrzeby - instytucjom opinie w sprawach dochodzeń, które nie zostały zamknięte w terminie 18 miesięcy. Należy uściślić, że Komitet Nadzoru nie ingeruje w przebieg toczących się dochodzeń.
(24) Należy dokonać oceny prawnych, instytucjonalnych i operacyjnych ram zwalczania nadużyć finansowych, korupcji i wszelkiej innej działalności szkodzącej interesom finansowym Wspólnot Europejskich. Aby to uczynić, należy zachęcić instytucje do uzgadniania działań oraz do refleksji nad podstawowymi aspektami europejskiej strategii zwalczania nadużyć finansowych. Należy wypracować procedurę pojednawczą pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją. Procedura pojednawcza powinna dotyczyć niektórych aspektów współpracy w tym zakresie pomiędzy Urzędem a państwami członkowskimi i instytucjami Unii Europejskiej, jak i stosunków z krajami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi, polityki dochodzeniowej Urzędu oraz sprawozdań i analiz Komitetu Nadzoru. Dyrektor generalny Urzędu oraz Przewodniczący Komitetu Nadzoru powinni uczestniczyć w procedurze pojednawczej, która przeprowadzana jest co najmniej raz do roku.
(25) Celem umożliwienia Komitetowi Nadzoru efektywnego wykonywania swoich zadań, przy zachowaniu pełnej niezależności i w skuteczny sposób, kwestią zasadniczą jest zapewnienie przez Urząd stworzenia wszelkich koniecznych warunków dla niezależnej pracy sekretariatu Komitetu Nadzoru wyłącznie pod zwierzchnictwem przewodniczącego komitetu i jego członków.
(26) Aby zwiększyć poziom niezależności dyrektora generalnego Urzędu, jego kadencja powinna trwać pięć lat z możliwością jednorazowego odnowienia. W chwili wyboru kandydaci powinni pełnić wysoką funkcję w sądownictwie lub zajmować wysokie stanowisko w organach dochodzeniowych (bądź powinni byli pełnić taką funkcję lub zajmować takie stanowisko w przeszłości) oraz mieć co najmniej dziesięcioletnie operacyjne doświadczenie zawodowe na wysokim stanowisku kierowniczym. Znacząca część tego doświadczenia zawodowego powinna dotyczyć dziedziny walki z nadużyciami na szczeblu krajowym lub wspólnotowym. Okres trwania procedury mianowania nie powinien być dłuższy niż dziewięć miesięcy. Dyrektor generalny Urzędu powinien być wyznaczany za wspólną zgodą Parlamentu Europejskiego i Rady oraz mianowany przez Komisję.
(27) Z uwagi na wrażliwość stanowiska należy przewidzieć, że dyrektor generalny Urzędu informuje Komisję jeżeli ma zamiar rozpocząć nową działalność zawodową w ciągu dwóch lat od zakończenia służby, zgodnie z art. 16 regulaminu pracowniczego. Informacja ta znajduje się w dorocznym sprawozdaniu na temat zwalczania nadużyć.
(28) Aby zwiększyć stopień przestrzegania gwarancji proceduralnych każdej osobie, przeciwko której toczy się dochodzenie Urzędu, należy umożliwić wniesienie skargi do Komitetu Nadzoru. Skargi powinny być rozpatrywane przez doradcę ds. weryfikacji, w pełni niezależnego w pełnieniu swojej funkcji, mianowanego przez dyrektora generalnego Urzędu na wniosek Komitetu Nadzoru. Doradca ds. weryfikacji w terminie 30 dni roboczych powinien wydać opinię i przekazać ją osobie wnoszącej skargę, dyrektorowi generalnemu Urzędu oraz Komitetowi Nadzoru.
(29) Niniejsze rozporządzenie podlega ocenie stosowania po okresie czterech lat. Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w tej sprawie, wraz z opinią Komitetu Nadzoru. Powinna istnieć możliwość poddania niniejszego rozporządzenia przeglądowi w następstwie wspomnianej oceny. W każdym razie powinno się przeprowadzić przegląd niniejszego rozporządzenia po utworzeniu Prokuratury Europejskiej.
(30) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1073/1999(5).
(31) W niniejszym rozporządzeniu sposoby działania Urzędu w dziedzinie dochodzeń zewnętrznych są wyraźnie określone jedynie w niektórych aspektach, tj. tam, gdzie ujawniono luki prawne w dotychczasowym systemie i gdzie potrzebna jest skuteczniejsza interwencja Urzędu dla osiągnięcia bardziej miarodajnych i przydatnych z punktu widzenia organów państw członkowskich wyników dochodzeń zewnętrznych. Należy ponadto rozszerzyć zakres gwarancji proceduralnych na dochodzenia zewnętrzne po to, by stworzyć jednolite ramy prawne dla wszystkich dochodzeń prowadzonych przez Urząd. Niniejsze rozporządzenie jest w pełni zgodne z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym samym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wychodzi poza to, co jest niezbędne dla osiągnięcia jego celów.
(32) Niniejsze rozporządzenie respektuje prawa podstawowe oraz przestrzega zasad uznanych przede wszystkim w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności w jej art. 47 i 48,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w ...
W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
Przewodniczący | Przewodniczący |
______
(1)Dz.U. C8z 12.1.2007, s. 1.
(2)Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 20 listopada 2008 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym).
(3) Dz.U. C 202 z 18.8.2005, s. 1.
(4) Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2.
(5)Dz.U. L 136 z 31.5.1999, s. 1.
Od 17 kwietnia policja, straż miejska, żandarmeria wojskowa otrzymają podstawą prawną do karania tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
12.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jej celem jest ograniczenie występujących nadużyć, usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz pełna elektronizacja postępowań. Nowe przepisy wejdą w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia
10.04.2025Kobiety i mężczyźni z innych roczników są w nieco innej sytuacji niż emerytki z rocznika 1953. Dowiedzieli się bowiem o zastosowaniu do nich art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej znacznie wcześniej, bo od 2 do ponad 6 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego - przekonywał w Sejmie Sebastian Gajewski, wiceszef resortu pracy. Zdaniem prawników, ministerstwo celowo różnicuje sytuację wcześniejszych emerytów, by dla pozostałych roczników wprowadzić mniej korzystne rozwiązania niż dla rocznika 1953.
08.04.2025Sejm uchwalił w piątek ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do Senatu.
04.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2010.16E.201/2 |
Rodzaj: | Akt przygotowawczy |
Tytuł: | P6_TC1-COD(2006)0084 Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 20 listopada 2008 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr …/2009 zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF). |
Data aktu: | 20/11/2008 |
Data ogłoszenia: | 22/01/2010 |