Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 5 grudnia 2006 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Corte d'appello di Torino, Tribunale di Roma - Włochy) - Federico Cipolla przeciwko Rosarii Portolese, po mężu Fazari (C-94/04), Stefano Macrino, Claudia Capodarte przeciwko Robertowi Meloniemu (C-202/04)(Sprawy połączone C-94/04 i C-202/04)(1)
(Przepisy wspólnotowe dotyczące konkurencji - Systemy krajowe dotyczące stawek opłat za czynności adwokackie - Ustalanie stawek - Swobodne świadczenie usług)
(2006/C 331/03)
Język postępowania: włoski
(Dz.U.UE C z dnia 30 grudnia 2006 r.)
Sąd krajowy
Corte d'appello di Torino, Tribunale di Roma
Strony w postępowaniu przed sądem krajowym
Strona skarżąca: Federico Cipolla (C-94/04), Stefano Macrino, Claudia Capodarte (C-202/04)
Strona pozwana: Rosaria Portolese, po mężu Fazari (C-94/04), Roberto Meloni (C-202/04)
Przedmiot
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym - Corte d'appello di Torino - Możliwość stosowania przepisów wspólnotowych dotyczących konkurencji do usług świadczonych przez adwokatów - Regulacje krajowe ustanawiające wiążące stawki i skutkujące nieważnością umowy między klientem i adwokatem, która określa te stawki
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym - Tribunale di Roma - Zgodność z art. 10 i 81 WE regulacji krajowych zatwierdzających stawki opłat za usługi świadczone przez adwokatów, wchodzące w zakres czynności dotyczących reprezentacji przed sądem i czynności polegających na doradztwie prawnym, które mogą być również wykonywane przez osoby niebędące adwokatami - Stawki zaproponowane przez izbę zawodową adwokatów
Sentencja
1. Artykuły 10 WE, 81 WE i 82 WE nie sprzeciwiają się wydaniu przez państwo członkowskie przepisu normatywnego, zatwierdzającego na podstawie projektu opracowanego przez izbę zawodową adwokatów - taką jak Consiglio nazionale forense (krajowa rada adwokacka) - stawki ustalające minimalną granicę honorariów dla członków adwokatury, od których nie można zasadniczo czynić odstępstw zarówno w odniesieniu do czynności zastrzeżonych dla tych członków, jak i w odniesieniu do świadczenia usług obejmujących czynności pozasądowe, które mogą być także wykonywane przez każdy inny podmiot gospodarczy, którego nie obowiązują te stawki opłat.
2. Uregulowania zawierające bezwzględny zakaz odstępstwa w drodze umowy od minimalnych honorariów ustalonych przez stawki opłat za czynności adwokackie, takie jak będące przedmiotem postępowania przed sądem krajowym, które z jednej strony mają charakter sądowy, a z drugiej strony, które są zastrzeżone dla adwokatów, stanowi przewidziane w art. 49 WE ograniczenie swobodnego świadczenia usług. Zadaniem sądu odsyłającego jest zatem zbadanie, czy takie uregulowania w świetle konkretnych zasad ich stosowania odpowiadają rzeczywiście celom ochrony konsumentów i prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości, które mogą je uzasadniać, oraz czy nakładane w nich ograniczenia nie wydają się być w świetle tych celów nieproporcjonalne.
______
(1) Dz.U. C 94 z 17.4.2004.
Dz.U. C 179 z 10.7.2004.