(Sprawa C-168/04)(2004/C 146/03)
(Dz.U.UE C z dnia 29 maja 2004 r.)
Dnia 5 kwietnia 2004 r. została wniesiona do Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich skarga skierowana przeciwko Republice Austrii sporządzona przez Komisję Wspólnot Europejskich, reprezentowaną przez dr Barbarę Eggers oraz dr Enrico Traversa, działających w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu.
Strona skarżąca wnosi do Trybunału o:
– orzeczenie, że Republika Austrii uchybiła swoim zobowiązaniom, które na niej ciążą na mocy art.49 WE utrzymując w mocy art. 18 ust. 12-16 Ausländerbeschäftigungsgesetz (ustawa w sprawie zatrudniania cudzoziemców) (AuslBG) i art. 10 ust. 1 pkt 3 Fremdengesetz (ustawa o cudzoziemcach) (FrG), ograniczające w sposób nieproporcjonalny delegowanie pracowników będących obywatelami państw trzecich w ramach świadczenia usługi.
– obciążenie kosztami postępowania Republiki Austrii.
Zarzuty i zasadnicze argumenty:
Usługodawcy mający siedzibę na terenie innego Państw Członkowskich, którzy delegują do Austrii pracowników będących obywatelami państw trzecich, są obciążani trzema różnymi postępowaniami kontrolnymi prowadzonymi przez trzy różne organy administracji austriackiej. AuslBG wymaga na przykład uzyskania w regionalnym biurze ds. rynku pracy "zaświadczenia o delegowaniu UE", dodatkowo do wizy wymaganej na podstawie FrG, wystawianej przez właściwe konsulaty, oraz do postępowania zgłoszeniowego mającego na celu sprawdzenia warunków pracy i płacy, zgodnie z Arbeitsvertragsrechts- Anpassungsgesetz (ustawa w sprawie dostosowania prawa stosowanego do umów o prace) (AVRAG).
I. "Zaświadczenie (od)delegowania UE", §18 ust. 12-16 Ausländerbeschäftigungsgesetz
Wymóg uzyskania "zaświadczenia (od)delegowania UE" zgodnie z §18 ust. 12-16 AuslBG wpływa ograniczająco na wolny przepływ usług we Wspólnocie.
"Zaświadczenie o delegowaniu UE" jako dodatkowy wymóg do wizy na podstawie FrG oraz do postępowania zgłoszeniowego przewidzianego przez AVRAG jest nieproporcjonalne z punktu widzenia realizowanych przez Republikę Austrii celów t.j. walki z nadużyciami oraz ochrony pracowników.
1. Zapobieganie nadużyciom
Regulacja austriacka jest sprzeczna z zasadą proporcjonalności, ponieważ skuteczna kontrola warunków delegowania ramach swobody świadczenia usług może zostać zapewniona przez mniej radykalne środki.
Uzasadniony interes Państwa Członkowskiego do kontroli warunków delegowania pracowników przedsiębiorstwa świadczącego usługi, będących obywatelami państw trzecich może zostać zaspokojony w wystarczającym stopniu przez wymóg uzyskania wizy. Wszelka dodatkowa kontrola, jak w tym przypadku w formie "zaświadczenia o delegowaniu UE", wydawanego przez inny organ administracji jest nieuzasadnione.
2. Przestrzeganie warunków pracy i płacy
Materialna przesłanka z art. 18 ust. 13 pkt 2 AuslBG, według której "zaświadczenie o delegowaniu UE" zostanie wydane, jeżeli zostały dochowane austriackie wymogi dot. warunków pracy i płacy, przewidziane w AVRAG, prowadzi również do nieproporcjonalnej podwójnej kontroli.
Wymóg "zaświadczenia o delegowaniu UE" oraz związane z nim postępowanie są nieproporcjonalne z punktu widzenia realizowanego przez Republikę Austrii celu ochrony pracowników, ponieważ Republika Austrii dysponuje już instrumentami o charakterze mniej radykalnym.
Republika Austrii dokonała transpozycji dyrektywy dotyczącej delegowania pracowników przez uchwalenie AVRAG, która przewiduje możliwość przeprowadzenia późniejszej kontroli w celu sprawdzenia czy wymagane wynagrodzenia zostały prawidłowo wypłacone.
3. Stali pracownicy przedsiębiorstwa
Wymóg przynajmniej rocznego okresu zatrudnienia lub umowy o pracę na czas nieokreślony z podmiotem będącym usługodawcą, wprowadzony przez art. 18 ust. 13 pkt 1 AVRAG jako przesłanka wydania "zaświadczenia o delegowaniu UE", stanowi niczym nie uzasadnione ograniczenie swobody świadczenia usług. Cel polegający na zwalczaniu nadużyć może zostać również osiągnięty przy pomocy znacznie mniej restrykcyjnych środków.
II. Odmowa wydania pozwolenia na pobyt, art. 10 ust. 1 pkt 3 FrG
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 FrG należy odmówić wydania pozwolenia na pobyt, w przypadku gdy pracownik już wjechał na terytorium Republiki Austrii bez wizy. Przepis ten wstrzymuje oddelegowanie, nawet jeśli usługodawca może udowodnić zgodność z prawem takiego delegowania, tzn. że już złożył wniosek, na podstawie którego Państwo Członkowskie może przeprowadzić nizbędną kontrolę.
Automatyczna odmowa wydania pozwolenia na pobyt zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 FrG jest nieproporcjonalna z punktu widzenia kontroli przesłanek prawa pobytu i z tego względu powinna zostać uznana za niezgodną z prawem.
Przewidziana w art. 10 ust. 3 FrG automatyczna odmowa wydania wizy w przypadku nielegalnego jedynie z formalnego punktu widzenia wjazdu na terytorium Republiki Austrii, narusza w sposób poważny swobodę świadczenia usług i powoduje, że ma ona w przypadku niektórych sektorów charakter iluzoryczny. Przy aktualnym stanie prawa wspólnotowego Republika Austrii dysponuje w ramach kontroli stosowanej podczas wydawania wizy przed wjazdem na jej terytorium, środkiem równie skutecznym, ale mniej radykalnym mającym na celu sprawdzenia czy obywatel państwa trzeciego wjeżdża na jej terytorium rzeczywiście w celu świadczenia usługi.