Przepisy ogólne
Ustawa określa zasady wykonywania działalności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń osobowych i majątkowych oraz dystrybucji reasekuracji.
Za dystrybucję ubezpieczeń ani za dystrybucję reasekuracji nie uznaje się:
- w postaci papierowej, nieodpłatnie i w języku, o którym mowa w art. 7 ust. 3, przy czym informacje te są jasne, rzetelne i nie wprowadzają w błąd.
Pośrednictwo ubezpieczeniowe jest działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236).
Agent ubezpieczeniowy, agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, osoby wykonujące czynności agencyjne, osoby wykonujące czynności dystrybucyjne zakładu ubezpieczeń oraz osoby wykonujące czynności dystrybucyjne zakładu reasekuracji
Agentem ubezpieczeniowym ani agentem oferującym ubezpieczenia uzupełniające nie może być przedsiębiorca prawomocnie pozbawiony prawa prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z art. 373 lub art. 374 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 794).
Działalność agencyjna powinna być wykonywana z zachowaniem staranności określonej w art. 355 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061) oraz dobrych obyczajów.
Określenia wskazujące na wykonywanie działalności agencyjnej lub czynności agencyjnych mogą być używane w firmie lub reklamie oraz do oznaczenia działalności wyłącznie przez podmiot wpisany do rejestru agentów oraz przez podmiot wykonujący działalność agencyjną lub czynności agencyjne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z art. 42 ust. 1.
Agent ubezpieczeniowy, agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, osoba wykonująca czynności agencyjne, członek zarządu lub rady nadzorczej agenta ubezpieczeniowego, członek zarządu lub rady nadzorczej agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające, wspólnicy, o których mowa w art. 19 ust. 3 pkt 2 lit. a, członkowie zarządu, o których mowa w art. 19 ust. 3 pkt 2 lit. b, akcjonariusz lub udziałowiec agenta ubezpieczeniowego lub agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające oraz osoba wykonująca czynności dystrybucyjne zakładu ubezpieczeń nie mogą wykonywać działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń, czynności brokerskich w zakresie ubezpieczeń, posiadać akcji lub udziałów brokera ubezpieczeniowego, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym, ani pozostawać w innych relacjach, które mogłyby zagrażać wykonywaniu działalności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń z zachowaniem wymogów określonych w art. 7 ust. 1.
Nadzór nad działalnością agenta ubezpieczeniowego i agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające sprawuje zakład ubezpieczeń, na rzecz którego działa agent, z zastrzeżeniem art. 62 ust. 2 pkt 2.
Broker ubezpieczeniowy, broker reasekuracyjny, osoby wykonujące czynności brokerskie w zakresie ubezpieczeń oraz osoby wykonujące czynności brokerskie w zakresie reasekuracji
Określenia wskazujące na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń lub reasekuracji mogą być używane w firmie lub reklamie oraz do oznaczania działalności wyłącznie przez podmiot posiadający wydane przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń albo w zakresie reasekuracji albo przez podmiot wykonujący działalność brokerską w zakresie ubezpieczeń lub reasekuracji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z art. 42 ust. 1.
Zezwolenie zawiera:
Broker ubezpieczeniowy i broker reasekuracyjny informują organ nadzoru o zmianach stanu faktycznego i prawnego dotyczących ich i wykonywanej przez nich działalności w zakresie art. 34, w terminie 7 dni od dnia zaistnienia zmiany.
Przepisy art. 34 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do członków zarządu brokera ubezpieczeniowego oraz brokera reasekuracyjnego będących osobami prawnymi.
- może złożyć wniosek o dokonanie zmiany treści wpisu do rejestru brokerów w przedmiocie zgłoszenia osoby fizycznej mającej wykonywać czynności brokerskie w zakresie ubezpieczeń lub reasekuracji, spełniającej wymogi określone w art. 34 ust. 4 pkt 1 lit. a-e.
Prawo przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług w zakresie wykonywania działalności agencyjnej i działalności brokerskiej
Organ nadzoru informuje właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykreśleniu z rejestru pośredników ubezpieczeniowych pośrednika ubezpieczeniowego wykonującego działalność na terytorium tego państwa przez oddział lub w inny sposób niż przez oddział, w ramach swobody świadczenia usług, nie później niż w terminie miesiąca od dnia jego wykreślenia.
Rejestr pośredników ubezpieczeniowych
- uwzględniając konieczność zapewnienia sprawnego funkcjonowania rejestru pośredników ubezpieczeniowych.
Organ nadzoru dokonuje wykreślenia brokera ubezpieczeniowego lub brokera reasekuracyjnego z rejestru brokerów w przypadku:
Nadzór nad dystrybucją ubezpieczeń i dystrybucją reasekuracji
Organ nadzoru monitoruje rynek produktów ubezpieczeniowych, które są wprowadzane do obrotu, dystrybuowane lub sprzedawane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
- umożliwiając pośrednikowi ubezpieczeniowemu wyrażenie opinii.
Organ nadzoru informuje Komisję Europejską o trudnościach, jakie napotykają dystrybutorzy ubezpieczeń i dystrybutorzy reasekuracji przy wykonywaniu działalności w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej.
Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.
Organ nadzoru może zakazać, w drodze decyzji, zakładowi ubezpieczeń korzystania z usług agenta ubezpieczeniowego, agenta oferującego ubezpieczenia uzupełniające lub przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 2, w razie niezachowania przez nich należytej staranności, o której mowa w art. 355 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, lub dobrych obyczajów. W takim przypadku zakład ubezpieczeń niezwłocznie rozwiązuje umowę z agentem lub przedsiębiorcą oraz cofa im pełnomocnictwa, o których mowa odpowiednio w art. 21 ust. 1 lub art. 2 ust. 4.
- organ nadzoru może, w drodze decyzji, nałożyć na ten zakład ubezpieczeń karę pieniężną do wysokości 0,5% składki przypisanej brutto wykazanej przez zakład ubezpieczeń w ostatnim przedstawionym organowi nadzoru sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 280 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, a w przypadku gdy zakład ten nie wykonywał działalności lub uzyskał składkę przypisaną brutto poniżej 20 mln złotych - do wysokości 100 000 złotych.
Organ nadzoru, wydając decyzję w przedmiocie nałożenia na zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji lub na pośrednika ubezpieczeniowego środka, o którym mowa w art. 83 lub art. 84 ust. 1 lub 2, przy wyborze rodzaju i wysokości środka bierze pod uwagę istotne okoliczności, w tym:
(uchylony).
Organ nadzoru corocznie informuje EIOPA o zastosowanych w danym roku środkach, o których mowa w art. 82, art. 83 ust. 1-3 i art. 84 ust. 1 i 2.
Przepisy karne
- podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do lat 2.
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do roku.
Zmiany w przepisach
W ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 477) w art. 17 ust. 3 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 2077 oraz z 2017 r. poz. 60) po art. 6a dodaje się art. 6b i art. 6c w brzmieniu: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 i 2290) w art. 75 w ust. 1 pkt 23 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1768) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1480) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 196, 724, 791, 819, 1089 i 2102) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1827, z późn. zm.) w części I załącznika ust. 34 i 35 otrzymują brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2065, z późn. zm.) w art. 3 ust. 1 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2270) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1170, 1089, 1926 i 2102) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Przepisy epizodyczne, przejściowe i dostosowujące
W przypadku podmiotów, które na podstawie art. 29a ustawy zmienianej w art. 94 uzyskały zezwolenie na prowadzenie platformy aukcyjnej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, termin na złożenie wniosku o wpis do wykazu, o którym mowa w załączniku III do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1031/2010 z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie harmonogramu, kwestii administracyjnych oraz pozostałych aspektów sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na mocy dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie (Dz. Urz. UE L 302 z 18.11.2010, str. 1, z późn. zm. 5 ), wynosi 36 miesięcy od dnia uzyskania zezwolenia.
Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 9 ust. 2, art. 11 ust. 8, art. 22 ust. 4, art. 28 ust. 6, art. 36 ust. 6, art. 37 ust. 7, art. 39 ust. 4 i art. 46 ust. 4 ustawy uchylanej w art. 111 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 19 ust. 6, art. 20 ust. 17, art. 28 ust. 4, art. 34 ust. 12, art. 40 ust. 7, art. 52 ust. 10, art. 54 ust. 4 i art. 61 ust. 4 ustawy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
Podmiot prowadzący repozytorium transakcji zarejestrowane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji (Dz. Urz. UE L 201 z 27.07.2012, str. 1, z późn. zm. 6 ), który przed dniem 3 stycznia 2018 r. zawarł umowy o wykonywanie czynności polegających na przekazywaniu, w imieniu firm inwestycyjnych, zgłoszeń transakcji, o których mowa w art. 26 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 84, z późn. zm. 7 ), może prowadzić tę działalność do dnia wydania ostatecznej decyzji o udzieleniu albo odmowie udzielenia zezwolenia na świadczenie usług zatwierdzonego mechanizmu sprawozdawczego w rozumieniu art. 3 pkt 33c ustawy zmienianej w art. 94, o ile złoży wniosek o uzyskanie tego zezwolenia w terminie do dnia 30 kwietnia 2018 r. W przypadku przekazywania zgłoszeń za pośrednictwem podmiotu będącego repozytorium transakcji, obowiązek nałożony na firmę inwestycyjną na mocy art. 26 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji zostaje uznany za wypełniony.
Spółka, która w dniu 3 stycznia 2018 r. prowadzi rynek regulowany, oraz spółka, która w tym dniu prowadzi rynek regulowany i alternatywny system obrotu, może stosować dotychczasowe zasady w zakresie upubliczniania informacji, o których mowa w art. 4 ust. 1 i art. 9 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012, do dnia wydania ostatecznej decyzji o udzieleniu lub odmowie udzielenia zwolnienia, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i art. 9 ust. 1 tego rozporządzenia, nie dłużej jednak niż do dnia 3 stycznia 2019 r. - o ile złoży wniosek o uzyskanie tego zwolnienia w terminie do dnia 2 lutego 2018 r.
Przepisy końcowe
Traci moc ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 2077 oraz z 2017 r. poz. 60 i 2486).
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 2018 r., z wyjątkiem:
ZAKRES TEMATYCZNY SZKOLEŃ ZAWODOWYCH
Ubezpieczenia na życie, o których mowa w dziale I załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
2) organizacja systemu emerytalnego i świadczeń gwarantowanych;
3) podstawowe przepisy regulujące dystrybucję ubezpieczeń, a także z zakresu prawa ochrony konsumentów, ochrony danych osobowych, zapobiegania praniu pieniędzy, prawa podatkowego oraz zabezpieczenia społecznego i prawa pracy;
4) rynek ubezpieczeń i inne rynki finansowe;
5) obsługa skarg i reklamacji;
6) ocena potrzeb klienta;
7) zarządzanie konfliktami interesów;
8) standardy etyki zawodowej;
9) podstawowe zagadnienia finansowe.
Pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe, o których mowa w dziale II załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
2) podstawowe przepisy regulujące dystrybucję ubezpieczeń, a także z zakresu prawa ochrony konsumentów, ochrony danych osobowych, prawa podatkowego oraz zabezpieczenia społecznego i prawa pracy;
3) obsługa roszczeń;
4) obsługa skarg i reklamacji;
5) ocena potrzeb klienta;
6) rynek ubezpieczeń;
7) standardy etyki zawodowej;
8) podstawowe zagadnienia finansowe.
Ubezpieczenia na życie, o których mowa w grupie 3 działu I załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
2) zalety i wady różnych wariantów inwestycyjnych dla ubezpieczających lub ubezpieczonych;
3) ryzyko finansowe ponoszone przez ubezpieczających lub ubezpieczonych;
4) umowy ubezpieczenia obejmujące ryzyko śmierci oraz produkty oszczędnościowe;
5) organizacja systemu emerytalnego i świadczeń gwarantowanych;
6) minimalna niezbędna znajomość przepisów dotyczących dystrybucji ubezpieczeń, a także z zakresu prawa ochrony konsumentów, ochrony danych osobowych, zapobiegania praniu pieniędzy i prawa podatkowego;
7) rynek ubezpieczeń i rynek produktów oszczędnościowych;
8) obsługa skarg i reklamacji;
9) ocena potrzeb klienta;
10) zarządzanie konfliktami interesów;
11) standardy etyki zawodowej;
12) podstawowe zagadnienia finansowe.
Reasekuracja ubezpieczeń
2) rodzaje umów reasekuracji:
a) umowy reasekuracji obligatoryjnej i reasekuracji fakultatywnej,
b) umowy reasekuracji proporcjonalnej i reasekuracji nieproporcjonalnej,
c) umowy reasekuracji finansowej w ubezpieczeniach na życie;
3) zalety i wady poszczególnych rodzajów umów reasekuracji;
4) podstawowe warunki umów reasekuracji:
a) zachowek, priorytet i limit umowy reasekuracyjnej,
b) składka reasekuracyjna,
c) klauzula szkodowa i inne klauzule w umowach reasekuracji,
d) okres obowiązywania umów reasekuracji,
e) możliwość wznowienia umów reasekuracji nieproporcjonalnej,
f) prowizje reasekuracyjne i udziały cedentów w zyskach,
g) rozliczenia umów reasekuracji,
h) wyłączenia w umowach reasekuracji,
i) wypowiadanie umów reasekuracji;
5) rola brokerów reasekuracyjnych w zawieraniu i wykonywaniu umów reasekuracji;
6) standardy etyki zawodowej;
7) zagadnienia finansowe w umowach reasekuracji.
1) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (wersja przekształcona) (Dz. Urz. UE L 26 z 02.02.2016, str. 19);
2) w zakresie swojej regulacji dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającą dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz. Urz. UE L 173 z 12.06.2014, str. 349, Dz. Urz. UE L 257 z 28.08.2014, str. 1, Dz. Urz. UE L 175 z 30.06.2016, str. 8, Dz. Urz. UE L 188 z 13.07.2016, str. 28, Dz. Urz. UE L 273 z 08.10.2016, str. 35 oraz Dz. Urz. UE L 64 z 10.03.2017, str. 116).
Senat nie zgodził się w czwartek na zniesienie obowiązku zawierania umów o pracę z cudzoziemcami będącymi pracownikami tymczasowymi przez agencje pracy tymczasowej, ale umożliwił agencjom zawieranie umów cywilnoprawnych. Senatorowie zdecydowali natomiast o skreśleniu przepisu podnoszącego kary grzywny dla pracodawców przewidziane w kodeksie pracy. W głosowaniu przepadła też poprawka Lewicy podnosząca z 2 tys. zł do 10 tys. zł kary grzywny, jakie w postępowaniu mandatowym może nałożyć Państwowa Inspekcja Pracy.
Grażyna J. Leśniak 13.03.2025Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie zgodziło się na usunięcie z ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przepisu podnoszącego w kodeksie pracy kary dla pracodawców. Senacka Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej zaakceptowała we wtorek jedynie poprawki Biura Legislacyjnego Senatu do tej ustawy. Nie można jednak wykluczyć, że na posiedzeniu Senatu inni senatorowie przejmą poprawki zgłaszane przez stronę pracodawców.
Grażyna J. Leśniak 11.03.2025Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, ku zaskoczeniu zarówno przedsiębiorców, jak i części posłów koalicji rządzącej, Lewica w ostatniej chwili „dorzuciła” do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom poprawki zaostrzające kary za naruszanie przepisów prawa pracy - m.in. umożliwiające orzeczenie kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zignorowano postulaty organizacji pracodawców, mimo wcześniejszych zapewnień rządu o ich poparciu.
Grażyna J. Leśniak 27.02.2025Już nie 30 tys. zł, a 50 tys. zł ma grozić maksymalnie pracodawcy, który zawrze umowę cywilnoprawną, choć powinien - umowę o pracę. Podobnie temu, który nie wypłaca w terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi jego rodziny. A jeśli nie wypłaca przez okres co najmniej 3 miesięcy, to kara ma wynieść nawet 60 tys. złotych - zdecydował Sejm, przyjmując poprawkę Lewicy, zmieniającą Kodeks pracy w... ustawie dotyczącej cudzoziemców.
Grażyna J. Leśniak 25.02.2025500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia
Robert Horbaczewski 20.01.20251 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.
Monika Pogroszewska 02.01.2025Identyfikator: | Dz.U.2024.1214 t.j. |
Rodzaj: | Ustawa |
Tytuł: | Dystrybucja ubezpieczeń. |
Data aktu: | 15/12/2017 |
Data ogłoszenia: | 09/08/2024 |
Data wejścia w życie: | 30/12/2017, 01/10/2018, 01/01/2018, 03/01/2018 |