Problem powstał na tle sprawy pracownika kopalni Jarosława C. Decyzją ZUS II Odział w Poznaniu odmówiono skarżącemu prawa do emerytury górniczej, gdyż pracował on na stanowisku dozoru ruchu i nie cały czas pod ziemią w kopalni węgla brunatnego.
Trzech sędziów Izby Pracy skierowało do składu 7 sędziów pytanie: Czy "praca (na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń) w kopalni węgla brunatnego", ujęta w art. 50c ust. 1 pkt 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest tożsama z "pracą na odkrywce w kopalni węgla brunatnego" w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 5 tej ustawy?
Sędziowie mieli też wątpliwości, czy praca na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń- zarówno podziemnych jak i odkrywkowych - wymaga obecności pod ziemią lub na odkrywce przynajmniej w połowie wymiaru czasu pracy?
Czytaj też: Ukraińscy górnicy będą mogli pełnić funkcje kierownicze w polskich kopalniach>>
Art. 50c par. 1 pkt 1 mówi, że za pracę górniczą uważa się pracę pod ziemią na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń, przedsiębiorstw, a także w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki złożami kopalin i ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego.
Czytaj też: Praca przy planowanych remontach agregatów urządzeń górniczych jako praca górnicza II USK 148/22 >>
Odmowa podjęcia uchwały
Sąd Najwyższy 14 czerwca 2023 r. postanowił odmówić podjęcia uchwały z powodu wadliwego powołania sędziów Izby Pracy Sądu Najwyższego, którzy skierowali to zagadnienie do rozstrzygnięcia poszerzonemu składowi.
Jak zaznaczył prezes tej izby Piotr Prusinowski, powołanie to nastąpiło przez Krajową Radę Sądownictwa, ukształtowaną po 2018 roku. - Jeżeli inspiracja zagadnienia wyszła od sędziów wadliwie powołanych, to jest ona dotknięta wadą, zgodnie z uchwałą trzech połączonych Izb Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 roku – stwierdził przewodniczący Prusinowski. Uchwała trzech połączonych Izb SN ma bowiem moc zasady prawnej, wiążącej wszystkie składy SN.
Postanowienie zapadło z jednym zdaniem odrębnym – sędziego Zbigniewa Korzeniowskiego.
Czytaj też: Praca operatora ciągnika przystosowanego do prac na odkrywce, a prawo do emerytury górniczej I USK 34/22 >>
Kierowanie ruchem kopalń
Merytorycznie do zagadnienia odniósł się jednak sędzia sprawozdawca Dawid Miąsik. Wskazany w pytaniu przepis art.50c ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie pozwala stwierdzić, że "praca na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń w kopalni węgla brunatnego", jest tożsama z "pracą na odkrywce w kopalni węgla brunatnego". Nie można jej zaliczyć do prac górniczych.
Tak orzekł też wcześniej SN w wyroku o sygnaturze I UK 401/11. W tym orzeczeniu SN stwierdził, ze tylko roboty górnicze wykonywane przez pracownika przedsiębiorstwa na stanowiskach pod ziemią odpowiadają pojęciu pracy górniczej. Nie należy do niej stanowisko dozoru ruchu zakładu górniczego.
Sygnatura akt III UZP 4/23, postanowienie 7 sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 14 czerwca 2023 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
