WSA: Skreślenie z listy studentów należy wnikliwie uzasadnić

Dziekan w decyzji skreślił studentkę z listy, a rektor uczelni utrzymał rozstrzygnięcie w mocy. Zabrakło jednak szczegółowego uzasadnienia. Według Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku jest to przesłanka do unieważnienia decyzji.

Dziekan jednego z wydziałów wydał decyzję, którą skreślił z listy studentów studentkę piątego roku studiów. Swoją decyzję uzasadnił stwierdzeniem braku postępów w nauce i niepodpisaniem przedłożonej przez uczelnię umowy o warunkach odpłatności za studia lub usługi edukacyjne.
 

Odwołanie do Rektora

Studentka wniosła odwołanie od decyzji. Rektor uniwersytetu utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. Przypomniał, że student jest zobowiązany postępować zgodnie z treścią ślubowania i regulaminem studiów, w tym w szczególności do uczestniczenia w zajęciach dydaktycznych i organizacyjnych zgodnie z regulaminem studiów.

To oznacza, że powinien podjąć studia w kolejnym roku akademickim. Wskazano, że odwołująca się przyznała, że nie podjęła studiów i nie czyniła postępów w nauce. Zdaniem rektora, nie podpisała ona również umowy o warunkach odpłatności za studia. Była ona też wielokrotnie bezskutecznie wzywana do podjęcia studiów. Organ podkreślił też, że nie wyraża zgody na anulowanie skreślenia odwołującej z listy studentów.
 

Zasadna skarga

Następnie odwołująca wniosła skargę do sądu administracyjnego. W jej ocenie organy wadliwie zastosowały przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym jak i uchwały senatu uczelni. Skarżąca wniosła o uchylenie w całości obu decyzji.
Rektor uniwersytetu wniósł o oddalenie skargi. WSA w Gdańsku uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie i uchylił obie zaskarżone decyzje.
 

Kluczowe regulacje

WSA wskazał, że podstawą rozstrzygnięcia były przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o szkolnictwie wyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 2183 z późn. zm., dalej ustawa) oraz przepisy uchwały Senatu uczelni w sprawie Regulaminu Studiów Uniwersytetu. Jak wynika z art. 190 ust. 2 pkt 1 i 4 ustawy, kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej może skreślić studenta z listy studentów, m.in. w przypadku: stwierdzenia braku postępów w nauce (punkt 1), a także niepodpisania przez studenta przedłożonej przez uczelnię umowy o warunkach odpłatności za studia lub usługi edukacyjne (punkt 4). Natomiast w Regulaminie Studiów wskazano o czym świadczy nie podjęcie studiów i brak postępów w nauce.

Decyzja wymaga uzasadnienia

Z decyzji dziekana wynikało, że powodem skreślenia studentki z listy studentów było stwierdzenie braku postępów w nauce oraz niepodpisanie przedłożonej przez uczelnię umowy o warunkach odpłatności za studia lub usługi dydaktyczne. Organ odwoławczy wskazał natomiast, że odwołująca się przyznała, że nie podjęła studiów, nie poczyniła postępów w nauce oraz nie podpisała umowy o warunkach odpłatności za studia lub usługi edukacyjne. Podniesiono także, że skarżąca była bezskutecznie wielokrotnie wzywana przez dziekanat do podjęcia studiów.

Decyzje te nie odpowiadają prawu, skoro nie zachowano minimum procedury administracyjnej, która jest niezbędna do załatwienia sprawy w taki sposób, by gwarantować stronie jej uprawnienia.

Mankamenty decyzji

Decyzja dziekana nie uzasadniała w jakikolwiek sposób swojego rozstrzygnięcia - wskazał WSA. Jednocześnie organ odwoławczy w sposób nieuprawniony przyjął, że to skarżąca przyznała się, że nie podjęła studiów, nie czyniła postępów w nauce i nie podpisała umowy co do odpłatności. Tymczasem w odwołaniu skarżąca nie potwierdziła powyższych informacji.

Czytaj też: Skreślenie z listy studentów nawet w czasie choroby>>
 

Ponadto, należało zwrócić uwagę, że czym innym jest nie podjęcie nauki, a czym innym brak postępów w nauce. Przesłanki tych zachowań wynikają z różnych przepisów regulaminu uczelni. Decyzja organu odwoławczego nie zawierała zaś wyjaśnienia, na czym polegać miał brak postępów w nauce studentki. Organ nie wyjaśnił więc jakie konkretne okoliczności przemawiają za utrzymaniem decyzji w mocy. WSA zwrócił uwagę, że katalog przypadków, w których stwierdza się brak postępów w nauce jest otwarty. Nie oznacza to jednak, że organy zwolnione były z wskazania na czym dokładnie polegał brak postępów w nauce. Organy powinny więc przedstawić uzasadnienie, że taka sytuacja faktycznie zaistniała.

 
Konieczne rozważenie, czy przedłożono umowę

Z art. 190 ust. 2 pkt 4 ustawy wynika też, że skreślenie studenta z listy studentów następuje w przypadku niepodpisania przez studenta przedłożonej przez uczelnię umowy o warunkach odpłatności za studia lub usługi edukacyjne. Kluczowym jest tu słowo "przedłożonej". Tymczasem z uzasadnień decyzji nie wynikało, że taka umowa została studentce przedłożona do podpisania.

Okoliczności dotyczące tej kwestii zostały szerzej omówione w odpowiedzi na skargę. Sąd administracyjny nie mógł tych informacji jednak uwzględnić, skoro uzasadnienie decyzji nie może być uzupełnione w piśmie procesowym. Inaczej doszłoby do naruszenia prawa strony do obrony. Skoro więc decyzje nie spełniały ustawowych wymogów i naruszały przepisy postępowania w stopniu mających wpływ na wynik sprawy, to należało je uchylić.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 12 lipca 2018 r., III SA/Gd 588/16, LEX