Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 marca 2016 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. poz. 408) pierwotnie miało wejść w życie 1 lipca 2016 r., jednak termin ten został przesunięty na 1 stycznia 2017 r. Zmiana terminu wejścia w życie rozporządzenia wynikała ze zmiany na dzień 1 stycznia 2017 r. terminu powszechnego uruchomienia systemu informatycznego obsługującego płatności, który będzie umożliwiał uiszczanie opłat w nowo wprowadzanej formie bezgotówkowej oraz systemu informatycznego obsługującego znaki opłaty sądowej.

Nowa bezgotówkowa forma uiszczania opłat sądowych

Rozporządzenie określa sposób uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych oraz wzory znaków opłaty sądowej. Wprowadzona zostanie nowa bezgotówkowa forma uiszczania opłat sądowych za pomocą mechanizmów gwarantujących nieodwracalne zainicjowanie procedury wniesienia opłaty sądowej i identyfikację wnoszącego opłatę sądową, udostępnionych przez system teleinformatyczny Ministerstwa Sprawiedliwości obsługujący płatności. System ten będzie docelowo służył również jako system pośredniczący w przypadku systemów obsługujących elektroniczne postępowanie upominawcze i postępowanie rejestrowe o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego dotyczący spółki, której umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym.

Bez zwrotów znaków opłaty sądowej

Zabezpieczenia systemu umożliwią wyłącznie jednokrotne wykorzystanie znaku opłaty sądowej. Kwota uiszczona w celu dokonania opłaty za znak opłaty sądowej nie będzie podlegała zwrotowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Ministerstwa Sprawiedliwości obsługującego znaki opłaty sądowej, co jest również jednym z elementów bezpieczeństwa systemu. W konsekwencji nie będzie możliwości dokonywania zwrotów niewykorzystanych znaków opłaty sądowej.

Nie więcej niż 10 znaków

Ponadto rozporządzenie rezygnuje z ograniczenia kwotowego wysokości opłaty sądowej, która uiszczana jest znakami opłaty sądowej. Jest to uzasadnione tym, że system teleinformatyczny Ministerstwa Sprawiedliwości pozwalał będzie na wygenerowanie znaków opłaty sądowej odpowiadających kwocie wskazanej przez kupującego, a nie będzie narzucał z góry określonych nominałów. Jednocześnie celem uniknięcia sytuacji, w której dochodziłoby do uiszczania bardzo wysokich opłat sądowych znakami o niewielkich nominałach, ograniczono możliwość załączania do pisma bądź przedstawiania przy jego złożeniu więcej niż dziesięciu znaków opłaty sądowej.

Zapłata we wpłatomacie

Dokonanie zapłaty za znaki opłaty sądowej będzie możliwe bezpośrednio w systemie teleinformatycznym Ministerstwa Sprawiedliwości obsługującym znaki opłaty sądowej, we wpłatomacie znajdującym się w sądzie lub gotówką w kasie sądu. W dolnej części znaku opłaty sądowej znajdował się będzie kod kreskowy i kod numeryczny składający się z 14 cyfr arabskich, zapisanych w systemie teleinformatycznym Ministerstwa Sprawiedliwości obsługującym znaki opłaty sądowej, z których 2 pierwsze cyfry oznaczają rok wygenerowania kodu, a pozostałe 12 cyfr jest wygenerowane losowo.

Stare znaki do połowy 2018 r.

Skasowanie znaku opłaty sądowej odbywało się będzie w systemie obsługującym znaki opłaty sądowej poprzez nadanie znakowi opłaty sądowej przez osobę uprawnioną statusu „wykorzystany przez osobę uprawnioną”, co będzie odnotowywane w bazie danych systemu. Znak powinien zostać skasowany niezwłocznie po wpływie pisma lub wniosku do sądu. Wykorzystanie znaków w dotychczasowej formie będzie możliwe jedynie do wyczerpania zapasów, nie dłużej jednak niż do dnia 30 czerwca 2018 r.

Z dniem wejściem nowego rozporządzenia utraci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2006 r. Nr 27 poz. 199).