Oskarżonemu zarzucono, że okresowo od 2015 r. do 17 lipca 2018 r. uchylał się od wykonywania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego ustalonego wyrokiem sądu rejonowego, poprzez niełożenie na utrzymanie małoletniej córki, a łączna wysokość powstałych zaległości stanowiła równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych. Zarzucono, że naraził dziecko na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, a zatem popełnił przestępstwo z art. 209 par. 1a k.k.

Sąd uznał, że jest winny i wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Z wyrokiem nie zgodził się obrońca oskarżonego, który wniósł apelację. Sąd okręgowy zmienił wydany wyrok w ten sposób, że zarządził warunkowe zawieszenie kary 8 miesięcy pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 3 lata. Sąd jednocześnie nałożył na oskarżonego obowiązki, w szczególności alimentowania dziecka oraz informowania o tym sądu.

Prokurator Generalny wniósł jednak kasację na niekorzyść oskarżonego. Wskazał przy tym, że sąd odwoławczy bezpodstawnie zmienił wymierzoną oskarżonemu karę, gdyż brak było podstaw do orzeczenia jej „w zawieszeniu”. 

Czytaj: W Krajowym Rejestrze Karnym nadal "wiszą" skazania sprzed lat>>

Było skazanie, nie ma zawieszenia

Sprawca przestępstwa był bowiem skazany na karę pozbawienia wolności, na co zwrócono uwagę w kasacji. Sąd Najwyższy uznał ją za zasadną i zgodził się z Prokuratorem Generalnym, że w sprawie doszło do rażącego naruszenia prawa materialnego.

Zgodnie z art. 69 par. 1 k.k. sąd może bowiem warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Z karty karnej oskarżonego wynikało natomiast, że w dacie popełnienia czynu był już 6 razy skazany wyrokami sądu, w tym na karę pozbawienia wolności.

Sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że nie może orzec kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, gdyż oskarżony był już karany. Sąd odwoławczy natomiast zdecydował o zmianie wyroku poprzez warunkowe zawieszenie wykonania kary.

 

Skazanie na karę pozbawienia wolności

W orzecznictwie przyjmuje się, że brak skazania na karę pozbawienia wolności obejmuje zarówno przypadki, gdy sprawca był skazany na taką karę o charakterze bezwzględnym, jak i wówczas gdy orzeczono o warunkowym zawieszeniu jej wykonania. Na powyższe zwrócił uwagę SN w wyrokach z dnia 28 kwietnia 2017 r. w sprawie V KK 42/17 (LEX nr 2281290) oraz z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie V KK 103/18 (LEX nr 2642114). Tym uzasadnił, że w sprawie oskarżonego nie było podstaw do orzeczenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. 

SN ocenił, że zarzucane oskarżonemu przestępstwo było popełnione także – w niektórych okresach – zanim weszła w życia nowelizacja prawa karnego i nim zmienił się przepis art. 69 par. 1 k.k. A w poprzednim stanie prawnym przesłanki wymierzenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania były inne.

- Powyższe nie ma jednak znaczenia w sprawie, skoro zarzucany czyn jest przestępstwem trwałym, wieloczynnościowym. Czas jego popełnienia określa się od dokonania ostatniego z czynów składających się na realizację znamion przestępstwa – podkreślił SN. Kluczowa była więc data 17 lipca 2018 r. Tym samym - jak wskazał - wyrok sądu okręgowego nie mógł się ostać, uchylił go i sprawę przekazał sądowi okręgowemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.