Problem powstał na tle sporu o wysokość wynagrodzenia za korzystanie ze służebności przesyłu na działce rolnej Elżbiety i Antoniego K.
Wnioskodawca Energa Operator SA z siedzibą w Gdańsku wniósł o ustanowienie na jego rzecz służebności przesyłu w celu obsługi linii energetycznej. Zaproponował właścicielom wynagrodzenie w wysokości 12 tys zł.
Wynagrodzenie jednorazowe
Uczestnicy i zarazem właściciele w odpowiedzi na wniosek wnieśli o ustanowienie na rzecz wnioskodawcy służebności przesyłu na okres nie dłuższy niż 20 lat za wynagrodzeniem rocznym, płatnym przez cały okres trwania służebności, z góry do 10 stycznia każdego roku w kwocie 33 tys. 508 zł wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia w płatności którejkolwiek z wpłat.
Sąd Rejonowy w Olsztynie w grudniu 2016 r. ustanowił służebność i zasądził jednorazową kwotę na rzecz właścicieli 167 tys. 370 zł.
Czy strefa kontrolowana równa jest służebności?
Sprawa dotarła do Sądu Okręgowego, ten powziął wątpliwości. Dlatego, że biegły w swojej opinii określił pas służebności znacznie szerzej, uwzględnił bowiem tzw. strefę ochronną z uwagi na zasady bezpieczeństwa w zakresie ochrony ludzi i środowiska przed oddziaływaniem pola elektromagnetycznego. Tak szeroką strefę ograniczonego użytkowania określają także przedsiębiorcy przesyłowi na etapie sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego. Stąd też rodzi się wątpliwość, czy zakres służebności przesyłu powinien być ograniczony wyłącznie do pasa niezbędnego do obsługi napowietrznych linii energetycznych, czy wyznaczony szerzej?
Służebność przesyłu zdefiniowana, ale opłaty nie
Sąd Okręgowy zaznaczył, że istnieje nurt w orzecznictwie Sądu Najwyższego, wprawdzie dotyczący ustanowienia służebności przesyłu gazu, zgodnie z którym przedmiotem obciążenia służebnością jest także grunt, na który rozciąga się strefa kontrolowana.
Ograniczenia dla właścicieli
Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały. Ale w ustnych motywach sędzia sprawozdawca Agnieszka Piotrowska wyjaśniła, że zagadnienie nie jest nowe, było już rozstrzygnięte i nie dotyczy wykładni przepisów interpretowanych w odmienny sposób.
- Są to pozorne wątpliwości dotyczące art. 305 ze znaczkiem 1 kodeksu cywilnego - powiedziała sędzia Piotrowska. - Dlatego, że sprawa została rozstrzygnięta przy rozpatrywaniu służebności związanej z siecią gazową.
Sędzia przytoczyła uchwałę III CZP 88/15. Sąd Najwyższy wtedy przyjął, że obszar strefy kontrolowanej określonej w § 10 w związku z § 110 i rozporządzenia Ministra Gospodarki z 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie oraz w załączniku nr 2 do tego rozporządzenia nie pokrywa się z zakresem obciążenia nieruchomości służebnością przesyłu (art. 305 1 kc), ustanowioną dla gazociągu wybudowanego przed dniem 12 grudnia 2001 r.
A zatem w strefach kontrolowanych nie należy wznosić obiektów budowlanych, urządzać stałych składów i magazynów oraz podejmować działań mogących spowodować uszkodzenia gazociągu podczas jego użytkowania. Nie mogą w nich rosnąć drzewa w odległości mniejszej niż 2,0 m i 3,0 m od gazociągów, a wszelkie prace w strefach kontrolowanych mogą być prowadzone tylko po wcześniejszym uzgodnieniu sposobu ich wykonania z właściwym operatorem sieci gazowej.
Jak wskazała Sędzia Piotrowska decydują za każdym razem okoliczności faktyczne. I oczywiście strefa oddziaływania linii energetycznej ma znaczenie dla określenia wysokości wynagrodzenia.
Sygnatura akt III CZP 118/17, postanowienie z 13 czerwca 2018 r.
Sąd Najwyższy
Potrzebujesz WIĘCEJ wiarygodnych informacji o zagadnieniu Sąd Najwyższy? Sprawdź, co jeszcze na ten temat znajdziesz w LEX.
LEX Search – nowa wersja wyszukiwarki LEX z elementami sztucznej inteligencji. Chcesz łatwiej i szybciej znaleźć właściwe dokumenty?
Sprawdź, co zyskasz dzięki LEX Search >>
Sędzia
Potrzebujesz WIĘCEJ wiarygodnych informacji o zagadnieniu Sędzia? Sprawdź, co jeszcze na ten temat znajdziesz w LEX.
LEX Search – nowa wersja wyszukiwarki LEX z elementami sztucznej inteligencji. Chcesz łatwiej i szybciej znaleźć właściwe dokumenty?
Sprawdź, co zyskasz dzięki LEX Search >>
