TK: nie można skarżyć informacji IPN o służbie w bezpiece

Przepisy ustawy o emeryturach mundurowych, które nie dają byłym funkcjonariuszom organów bezpieczeństwa PRL prawa zaskarżania informacji IPN o przebiegu służby w organach bezpieczeństwa, są zgodne z konstytucją - orzekł w środę Trybunał Konstytucyjny.

Trybunał Konstytucyjny orzekał w środę w pełnym składzie o zgodności z konstytucją art. 13a ust. 6 ustawy z 1994 r. o emeryturach mundurowych. Zajmował się tym na wniosek Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów.

Przepis ten nie daje możliwości odwołania się w trybie administracyjnym i wniesienia do sądu administracyjnego skargi na informację, wydawaną przez Instytut Pamięci Narodowej, o przebiegu służby funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa PRL.

Informacja ta służyła do ponownego ustalenia prawa do emerytury i jej wysokości. IPN stwierdzał w niej, czy z dokumentów zgromadzonych w jego archiwach wynika, że funkcjonariusz w okresie służby w organach, bez wiedzy przełożonych, współpracował i czynnie wspierał osoby i organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego. Od tego zależał wymiar emerytury funkcjonariusza. Przepisy zobowiązały organa rentowe ówczesnego MSWiA do ponownego ustalania prawa do świadczeń emerytalnych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa PRL najpóźniej do 1 stycznia 2010 r.

Zarząd Główny Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów zarzucił, że art. 13a ust. 6 jest sprzeczny z przepisami konstytucji gwarantującymi prawo do zaskarżanie decyzji wydanych w I instancji i prawo do dochodzenia przed sądem ochrony naruszonych wolności i praw.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że kwestionowany przepis jest zgodny z konstytucyjnymi zasadami, bo informacja IPN jest tylko zaświadczeniem, tj. urzędowym potwierdzeniem określonych faktów z akt osobowych funkcjonariusza. Natomiast rozstrzygnięciem władczym jest dopiero decyzja odpowiedniego organu emerytalnego dotycząca ponownego ustalenia prawa do świadczenia emerytalnego i jego wysokości. Tę decyzję można skarżyć do sądu powszechnego (cywilnego), który merytorycznie oceni jej zasadność.

Trybunał zaznaczył, że treść informacji IPN jest weryfikowana nie tylko przed organem emerytalnym, ale przede wszystkim w postępowaniu dowodowym przed sądem. Sąd ma bowiem obowiązek wszechstronnie rozpoznać sprawę. Art. 13a ust. 6 nie zamknął zatem funkcjonariuszom organów bezpieczeństwa PRL drogi sądowej dochodzenia swych praw emerytalnych ani nie pozbawił ich generalnego prawa do zaskarżania - stwierdził TK. (pap)

Izabela Lewandowska