Strasburg: Rosja ponownie skazana za łamanie praw człowieka w Czeczenii

Europejski Trybunał Praw Człowieka w swych dwóch wyrokach z 27 marca br. po raz kolejny orzekł naruszenie praw człowieka przez Rosję w Czeczenii. Rosyjscy żołnierze zabili cztery kobiety, z których dwie mogły być przed śmiercią torturowane. Winni nigdy nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności.

Ofiary zginęły w czasie akcji militarnych prowadzonych na terenie Czeczeni przez wojska rosyjskie. Dwie kobiety zostały porwane przez żołnierzy i nigdy nie zostały znalezione (od chwili porwania upłynęło już dziesięć lat), dwie ukrywały się w piwnicy domu, do której wrzucony został granat – rodzina odnalazła zwęglone zwłoki. Śledztwa w tych sprawach były prowadzone nieudolnie, nie przesłuchano świadków, dokumenty ginęły, w końcu sprawy zostały umorzone.
Trybunał bez wahania uznał odpowiedzialność Rosji za śmierć ofiar cywilnych tego konfliktu i stwierdził naruszenie art. 2 Konwencji o prawach człowieka (prawo do życia) zarówno w jego aspekcie materialnym – czyli spowodowanie śmierci – jak i w jego aspekcie proceduralnym – czyli brak przeprowadzenia skutecznego dochodzenia w sprawie tych zgonów. Trybunał uznał także, iż w przypadku porwania trauma i dziesięcioletnia niepewność członków rodziny co do losów ofiar przekroczyła próg cierpienia wymagany dla uznania jej za torturę. Tym samym Trybunał stwierdził również naruszenie art. 3 Konwencji.
Trybunał przyznał skarżącym w związku z naruszeniem art. 2 i art. 3 Konwencji odpowiednio 100 000 i 120 000 euro za doznaną krzywdę moralną oraz zasądził zwrot poniesionych kosztów i wydatków.
Rosja jest krajem, który przewodzi niechlubnym statystykom łamania Konwencji o prawach człowieka. Najwięcej wyroków Trybunału zapada właśnie przeciwko temu państwu. Wyroki te dotyczą najpoważniejszych naruszeń praw człowieka takich jak prawo do życia, zakaz tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania, prawo do rzetelnego procesu. Wydaje się, iż przez lata stan ochrony praw człowieka w Rosji pozostaje niezmiennie zły. Europejskiemu Trybunałowi Praw Człowieka nie pozostaje niestety nic innego jak orzekać w kolejnych sprawach ze skarg obywateli rosyjskich, a obywatelom rosyjskim nie pozostaje nic innego jak skarżyć swoje państwo w nadziei, iż zasądzane zadośćuczynienia i międzynarodowa opinia publiczna coś zmienią w stosunku władz do praw człowieka w ich ojczyźnie.

Tak wynika z wyroku Trybunału z 27 marca 2012 r. w sprawie nr 56765/08, Inderbiyeva przeciwko Rosji oraz w sprawie nr 5432/07, Kadirova i inni przeciwko Rosji.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line