Powód, Lokalne Zrzeszenie Właścicieli Nieruchomości we Włocławku zawarł z pięcioma lokatorami umowy najmu. Kilkoma wyrokami z lat 1999 – 2006 Sąd Rejonowy we Włocławku orzekł eksmisję tych osób zobowiązując je do wydania wskazanych lokali Zrzeszeniu. Jednocześnie w wyrokach tych sąd ustalił prawo wszystkich byłych lokatorów do lokalu socjalnego. Pozwana gmina nie wykonała ciążącego na niej ustawowego obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów.
Zrzeszenie wystąpiło więc o odszkodowanie na podstawie art.417 kc. Gmina jednak i sąd miały wątpliwości, czy Zrzeszenie Właścicieli Nieruchomości ma legitymację prawną do występowania o odszkodowanie. Warto zaznaczyć, że Zrzeszenia takie jak we Włocławku powstawały obowiązkowo na podstawie dekretu z 28 lipca 1949 roku o najmie lokali. Organizacje te powstawały dla zarządu nieruchomości mieszkalnych, stanowiących własność państwa lub przekazanych władzom państwowym w zarząd. Były to najczęściej nieruchomości pozostawione przez właścicieli pochodzenia żydowskiego. Ale do tej pory przepisów dekretu nie odwołano. Zrzeszenia zatem nie są właścicielami, tylko zarządcami nieruchomości i czerpią z tego zyski.
Sąd we Włocławku podjął wątpliwość, czy faktyczny zarządca nieruchomości, który zawarł umowę najmu lokalu i na rzecz którego sąd w wyroku eksmisyjnym nakazał wydanie lokalu przez byłego lokatora z ustaleniem po jego stronie prawa do lokalu socjalnego posiada legitymację do dochodzenia odszkodowania na podstawie art. 417 k.c. w związku z art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy.
Zadał więc Sądowi Najwyższemu pytanie, a SN odmówił 6 czerwca br. podjęcia uchwały.
Sędzia Krzysztof Pietrzykowski wyjaśniał decyzję sądu następująco:
- Odmawiamy podjęcia uchwały, gdyż uchwała nie będzie miała wpływu na rozstrzygniecie sprawy – mówił sędzia Pietrzykowski. – Sąd pytający oczekuje od SN rozstrzygnięcia sprawy.
Następnie sędzia dodał, że lokalne zrzeszenie właścicieli prywatnych nie ma żadnego tytułu prawnego wynikającego z ustawy do występowania z powództwem o odszkodowanie za nie dostarczenie lokalu socjalnego przez gminę eksmitowanym lokatorom. Lokalne stowarzyszenie musi mieć wiec umocowanie wynikające z pełnomocnictwa udzielonego przez właścicieli – dodał sędzia Pietrzykowski.
Sygn. akt III CZP 26/12
SN: zrzeszenia właścicieli nieruchomości nie mogą żądać odszkodowania
Lokalne zrzeszenia właścicieli nieruchomości nie mają prawa do występowania o odszkodowanie za nie przyznanie lokalu dla eksmitowanych lokatorów, chyba, że posiadają pełnomocnictwo właściciela mieszkania stwierdził sędziaKrzysztof Pietrzykowski, uzasadniając wyrok Sądu Najwyższego.