SN: ponowne zatrudnienie po złożeniu oświadczenia

W art. 48 § 1 k.p. zgłoszenie gotowości do pracy powoduje restytucję stosunku pracy nie tylko w przypadku, w którym pracownik złoży swoje oświadczenie w wymaganym terminie. Oświadczenie gotowości do pracy może zostać także złożone po wymienionym w przepisie terminie i powodować restytucję stosunku pracy. To pracodawca bowiem dysponuje uprawnieniem do odmowy ponownego zatrudnienia pracownika, który wyraził gotowość niezwłocznego podjęcia pracy z naruszeniem tygodniowego terminu, a nie pracownik, który nie ma prawa zgłoszenia gotowości po owym 7-dniowym terminie. Uprawnienie to ma charakter niweczący skuteczność oświadczonej przez pracownika gotowości do pracy. Skorzystanie z tego uprawnienia przez pracodawcę powoduje, że stosunek pracy nie ulega restytucji. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 października 2010 r.

 
Zdaniem Sądu Najwyższego (II PK 73/10, LEX nr 687020), oświadczenie o gotowości do pracy na potrzeby art. 48 § 1 k.p. stanowi oświadczenie woli. Jego skutkiem ma być reaktywacja stosunku pracy jako stosunku prawnego. Reprezentuje się ono zatem typową cechą oświadczenia woli. W konsekwencji rzeczywiście zasady jego składania determinuje art. 61 k.c. w zw. z art. 300 k.p. Badanie, czy pracownik składa swoje oświadczenie w zakreślonym w art. 48 § 1 k.p. terminie wymagałoby zatem ustalenia (w przypadku listownego zgłoszenia gotowości) nie tyle kiedy przesyłka zostaje nadana, ale kiedy dotrze do adresata (pracodawcy) w taki sposób, że ten może się zapoznać z jego treścią. Tylko takie ustalenie pozwala stwierdzić, czy pracownik dochował 7 dniowego terminu.
Konstrukcja przepisu zakłada jednak, że pracownik może spóźnić się ze zgłoszeniem gotowości podjęcia pracy, a owo przekroczenie może być uzasadnione przyczynami niezależnymi od pracownika lub nieuzasadnione.
Do momentu, w którym pracodawca nie odmówi ponownego zatrudnienia pracownika istnieje stan prawny podobny do bezskuteczności zawieszonej czynności prawnej w prawie cywilnym (np. art. 18 k.c.). Stan taki nie może jednak trwać zbyt długo. Powoduje bowiem wątpliwości co do istnienia stosunku pracy, obowiązku gotowości pracownika do wykonywania pracy oraz obowiązku pracodawcy do zatrudniania pracownika i wypłacania mu wynagrodzenia. Zaistnienie tego stanu na skutek zgłoszenia przez pracownika gotowości do pracy, nawet po terminie, rodzi dwa pytania: w jakim terminie pracodawca powinien skorzystać ze swego uprawnienia do odmowy zatrudnienia oraz w jaki sposób winno ono zostać dokonane.
Zdaniem Sądu Najwyższego rozważania pracodawcy nad przyjęciem lub nieprzyjęciem do pracy pracownika nie powinny w takiej sytuacji przekraczać kilku dni.
Sąd Najwyższy podkreślił również, że optymalne, zarówno z punktu widzenia pracownika jak i jasności co do skuteczności restytucji stosunku pracy byłoby wyraźne oświadczenia pracodawcy, że nie zgadza się na restytucję stosunku pracy z uwagi na uchybienie terminowi określonemu w art. 48 § 1 k.p. Stanowisko pracodawcy może jednak także wynikać z całokształtu okoliczności danej sprawy. Chodzi jedynie o to, by - stosownie do art. 60 k.c. w zw. z art. 300 k.p. - wola pracodawcy została wyrażona w sposób dostateczny.
(II PK 73/10, LEX nr 687020)

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line