Sąd Apelacyjny w Katowicach, rozpoznając apelację pozwanych w sprawie o nakazanie przeproszenia i zapłatę, przypomniał, w jaki sposób należy formułować oświadczenia w kwestii przeprosin pokrzywdzonego przez osobę, która naruszyła jego dobra osobiste.

Żądanie pozwu
W analizowanej sprawie powód domagał się opublikowania w prasie oświadczenia, w którym pozwani przepraszają go za publikację artykułów prasowych na jego temat. Sąd Okręgowy w Katowicach uznał, że zaproponowana przez powoda treść oświadczenia o przeproszeniu jest prawidłowa i zobowiązał pozwanych do opublikowania stosownego tekstu w prasie. Orzeczenie to zostało zaskarżone przez pozwanych.

Powód konkretyzuje oświadczenie
Sąd Apelacyjny w Katowicach wskazał, że w sprawach o ochronę dóbr osobistych powód powinien oznaczyć w pozwie dostatecznie skonkretyzowane zachowanie pozwanego, które wedle pokrzywdzonego potrzebne jest do usunięcia skutków dokonanego naruszenia dobra osobistego. Powyższe nie oznacza jednak, że pokrzywdzony może arbitralnie dokonać wyboru czynności ukierunkowanej na usunięcie skutków takiego naruszenia.

  Krzysztof Knoppek
Postępowanie cywilne>>>

Tekst ma być odpowiedni
Sąd Apelacyjny wskazał jednocześnie, że czynność, do której ma być zobowiązany pozwany, powinna być dobrana stosownie do rodzaju, intensywności i zasięgu dokonanego naruszenia. Sądowi orzekającemu natomiast przysługuje kompetencja do kontroli, czy wskazana przez powoda czynność pozwanego stanowi odpowiedni środek usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego. Na powyższe zwrócił uwagę w szczególności Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie o sygn. akt V CK 868/04.

Niewłaściwe oświadczenie sąd może odpowiednio "przerobić"
Sąd odwoławczy zaznaczył, że jeśli podany w pozwie tekst żądanych przeprosin jest nieadekwatny do stopnia naruszenia dobra osobistego powoda, to powinien on zostać przez sąd rozstrzygający w sprawie odpowiednio zmodyfikowany. Tekst i sposób przeproszenia musi stanowić bowiem odpowiedni środek, realnie zmierzający do usunięcia skutków działania "naruszyciela". Oświadczenie "przepraszające" powinno być przy tym sformułowane w sposób zrozumiały i jasny dla przeciętnego odbiorcy.

Modyfikacja orzeczenia
Sąd Apelacyjny ocenił, że podane przez powoda w pozwie oświadczenie o przeproszeniu nie zostało zredagowane właściwie. Z tego też względu Sąd Odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok, redagując oświadczenie w taki sposób, który w jego ocenie był odpowiedni dla usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego i adekwatny w realiach sprawy. W szczególności w tekście przeprosin zawarte zostało uszczegółowienie tego, w jaki sposób pozwani naruszyli dobra osobiste powoda, a nadto wyrażone zostały same przeprosiny za ich naruszenie.

Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 28 maja 2015 r. w sprawie I ACa 158/15, LEX nr 1747243.