Powódka domagała się wydania będącego jej własnością samochodu ciężarowego. Z uzasadnienia pozwu wynika, że samochód ten był przedmiotem umowy o leasing, który powódka (jako finansująca) zawarła z innym przedsiębiorcą. Powódka wskazała, że leasingobiorca (korzystający) bezprawnie przekazał ten samochód pozwanej spółce. Powódka zaś bezskutecznie wzywała pozwaną o wydanie jej samochodu.

Pozwana domagała się oddalenia powództwa. Podniosła, że kupiła samochód w dobrej wierze od podmiotu, z którym współpracowała od lat. Zdaniem pozwanej, została ona utwierdzona w przekonaniu, że sprzedający pojazd był jego właścicielem.

Wygrana powódki

Sąd Okręgowy w Warszawie nakazał pozwanej wydanie spornej rzeczy. Orzeczenie to zaskarżyła apelacją pozwana spółka, ale jej apelacja została oddalona. Sądy zgodnie uznały, że powódka miała prawo żądać wydania jej rzeczy. Mimo że pozwana nabyła samochód na podstawie umowy sprzedaży, to nie stała się jego właścicielem.

LEX Navigator Postępowanie Cywilne
Artykuł pochodzi z programu LEX Navigator Postępowanie Cywilne
Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami


Umowa leasingu

Sądy obu instancji zgodnie ustaliły, że powódka (finansująca) zawarła umowę leasingu samochodu ciężarowego z inną spółką (korzystającym). W świetle zapisów umowy, finansująca zobowiązała się nabyć od dostawcy wskazany przez korzystającego określony samochód, zaś korzystający zobowiązał się terminowo płacić określone w umowie raty i inne opłaty na rzecz finansującego. Finansujący był uprawniony do wypowiedzenia umowy leasingu ze skutkiem natychmiastowym, między innymi wtedy, gdy korzystający pozostawał ze zwłoką w płatności co najmniej jednej miesięcznej raty leasingowej, a także w razie oddania przez korzystającego przedmiotu leasingu do używania osobie trzeciej. Strony w umowie przewidziały również, że po zakończeniu okresu leasingu oraz spełnieniu przez korzystającego zobowiązań umownych, obciąża go obowiązek nabycia przedmiotu leasingu.

Sprzedaż samochodu

Po pewnym czasie korzystający zalegał z płatnościami i powódka złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Powódka po wypowiedzeniu umowy, zwróciła się do swojego kontrahenta o zwrot samochodu. Korzystający poinformował ją jednak, że obecnie samochód jest w posiadaniu innego przedsiębiorcy. Okazało się, że korzystający sprzedał pozwanej kilkanaście samochodów, w tym objęty umową leasingu. W dniu zawarcia umowy sprzedaży, nie zostały pozwanej przekazane wszystkie karty zakupionych pojazdów i ich dowody rejestracyjne, w tym dotyczące samochodu leasingowanego od powódki.

Samochód należał do powódki

Sądy zgodnie uznały, że powódka miała prawo żądać wydania jej samochodu, bowiem to ona była przez cały czas właścicielem samochodu. Korzystający z umowy leasingu mógł stać się właścicielem rzeczy dopiero po uregulowaniu wszelkich należności na rzecz powódki. Tak się jednak nie stało, co skutkowało tym, że powódka wypowiedziała umowę. Pozwana nie mogła zaś w świetle prawa stać się właścicielem pojazdu, bowiem jej kontrahent nie był właścicielem tej rzeczy. Wyjątkowe nabycie własności rzeczy od osoby nieuprawnionej, jest dopuszczalne tylko po spełnieniu przesłanek określonych w art. 169 k.c. Jedną z nich jest działanie w dobrej wierze przez kupującego rzecz.

Wątpliwości co do własności rzeczy

SA wskazał, że pozwana kupując pojazd nie działała jednak w dobrej wierze. Pozwana nie postępowała bowiem z należytą starannością. Okoliczności sprzedawania kilkunastu używanych samochodów powinny zwrócić jej uwagę. Nadto, wpisy na fakturze VAT, a także w karcie pojazdu i dowodzie rejestracyjnym spornego samochodu, powinny zwrócić uwagę pozwanej i skłonić ją do weryfikacji, kto jest właścicielem pojazdu. Oznacza to, że jej dobra wiara przy nabywaniu rzeczy została obalona, a zatem nie mogła ona skutecznie twierdzić, że żądanie pozwu nie jest zasadne.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20.06.2017 r., I ACa 593/16, LEX nr 2322304