Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A. przeprowadziła badanie klimatu inwestycyjnego w Polsce. W porównaniu z 2007 rokiem ogólna ocena klimatu inwestycyjnego w Polsce nie zmieniła się znacząco, natomiast oceny zdecydowanej większości czynników uległy nieznacznej poprawie. Zdaniem przedsiębiorców, w największym stopniu poprawiła się jakość następujących czynników: stabilność polityczna, wysokość obciążeń fiskalnych z tytułu podatku PIT, wysokość składek na ubezpieczenia społeczne oraz stan infrastruktury drogowej.
O pozycji konkurencyjnej kraju na arenie międzynarodowej decydują warunki do inwestowania i rozwoju, jakie może on zapewnić przedsiębiorstwom prowadzącym lub rozpoczynającym działalność gospodarczą. Jakość otoczenia gospodarczego i instytucjonalnego, w jakim podmioty gospodarcze rozwijają się i inwestują, określa się mianem klimatu inwestycyjnego. Sprzyjający klimat inwestycyjny oznacza, że w kraju są podejmowane działania na rzecz minimalizacji kosztów i ryzyk związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej a także, że znoszone są bariery ograniczające rozwój przedsiębiorczości.
Celem raportu jest ocena klimatu inwestycyjnego w Polsce w 2008 roku, na podstawie wyników badań przeprowadzonych wśród firm działających w Polsce. Analizy dokonano na podstawie kilkunastu wybranych czynników, wywierających w opinii badaczy istotny wpływ na decyzje przedsiębiorców. Zgodnie z tym założeniem, analizie poddano trzy kategorie czynników klimatu inwestycyjnego: uwarunkowania makroekonomiczne, jakość instytucji państwowych, jakość infrastruktury. Respondentami były 84 firmy prowadzące działalność gospodarczą w Polsce, w tym 35 podmiotów krajowych i 49 zagranicznych.
Badane firmy oceniły ogólny stan klimatu inwestycyjnego w Polsce na 3,1 punktu (w skali od 1 do 5). Najczęściej powtarzającą się oceną była 3 (53% ankietowanych), co oznacza, że klimat przeważnie oceniano jako średni. Dobrymi stronami polskiej gospodarki z punktu widzenia inwestorów są: wielkość rynku Unii Europejskiej (4,1 punktu), wielkość rynku krajowego (3,8 punktu), dostępność materiałów, surowców i komponentów (3,5 punktu) oraz stabilność polityczna (3,4 punktu). Najgorzej ocenianymi czynnikami klimatu inwestycyjnego w Polsce są: stan infrastruktury drogowej (1,9 punktu), jasność i spójność przepisów podatkowych (2,2 punktu), jasność i spójność przepisów zamówień publicznych (2,3 punktu), wysokość składek na ubezpieczenia społeczne (2,3 punktu), jasność i spójność przepisów budowlanych (2,4 punktu). W porównaniu z badaniem przeprowadzonym w 2007 roku, ogólna ocena klimatu inwestycyjnego w Polsce nie zmieniła się. Zmianie uległy natomiast oceny zdecydowanej większości czynników (oceny jedynie czterech czynników pozostały bez zmian). Zdaniem przedsiębiorców w największym stopniu poprawiła się jakość następujących czynników: stabilność polityczna (+1,2 punktu), wysokość obciążeń fiskalnych z tytułu podatku PIT (+0,4 punktu), wysokość składek na ubezpieczenia społeczne (+0,4 punktu), stan infrastruktury drogowej (+0,3 punktu). Natomiast najbardziej pogorszyła się jakość takich czynników jak: możliwość pozyskania finansowania (–0,3 punktu), wysokość wynagrodzeń (–0,3 punktu) oraz współpraca z administracją lokalną (–0,3 punktu). Zmiany pozostałych czynników wahały się w przedziale od –0,2 do +0,2 punktu.
Polskie przedsiębiorstwa oceniają klimat inwestycyjny w Polsce w 2008 roku nieco słabiej niż przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym. Średnia ocena wyrażona przez firmy krajowe wyniosła 2,9 punktu, podczas gdy przez firmy zagraniczne 3,3 punktu. Ma zatem miejsce sytuacja odwrotna niż w 2007 roku – oceny firm polskich były wtedy wyższe od zagranicznych (odpowiednio 3,3 wobec 3,1 punktu). Oceny firm zagranicznych również nie były zbieżne – ogólne oceny firm niemieckich i amerykańskich były nieco lepsze od średniej oceny klimatu inwestycyjnego (odpowiednio 3,2 i 3,4 punktu).
Polskie przedsiębiorstwa wyraźnie lepiej niż zagraniczne oceniają stan infrastruktury drogowej (średnia ocena wyższa o 0,4 punktu), jasność i spójność przepisów budowlanych, jakość oferowanych gruntów inwestycyjnych, dostępność materiałów, surowców i komponentów oraz współpracę z administracją lokalną (wszystkie o 0,3 punktu). Z kolei firmy z przewagą kapitału zagranicznego wyraźnie lepiej oceniają: wielkość polskiego rynku, efektywność działania sądownictwa gospodarczego, wysokość stawek podatku PIT oraz wysokość pozapłacowych kosztów pracy (średnia ocen wyższa o 0,3 punktu). Duże i średnie przedsiębiorstwa oceniły klimat inwestycyjny w Polsce na 3,2 punktu, czyli o 0,1 punktu powyżej przeciętnej. Ocena małych przedsiębiorstw była nieco niższa i wyniosła 3 punkty. Z badania wynika także, że długość okresu funkcjonowania firmy w Polsce nie wpłynęła na ogólną ocenę klimatu inwestycyjnego w 2008 roku.
Podsumowując, klimat inwestycyjny w Polsce w porównaniu z 2007 rokiem generalnie nie zmienił się i nadal należy uznawać go za przeciętny. Niemniej jednak poprawa jego oceny w oczach zagranicznych inwestorów jest niewątpliwie zjawiskiem korzystnym. Inwestorzy zagraniczni działają bowiem także na rynkach innych niż polski i mają porównanie z warunkami prowadzenia działalności gospodarczej, jakie panują w innych krajach. Zatem informacja o poprawie jakości klimatu inwestycyjnego może oznaczać, że poprawiła się międzynarodowa pozycja konkurencyjna Polski.
Do pozytywnych informacji należy także zaliczyć nieznaczną poprawę w ocenach tych czynników klimatu inwestycyjnego, które rok wcześniej były oceniane najgorzej. Z drugiej strony jednak zaobserwowano pogorszenie ocen czynników najlepiej ocenianych w roku ubiegłym, tak więc ogólna ocena zmiany klimatu może różnić się w zależności od wagi, jaką indywidualni inwestorzy przywiązują do każdego z czynników. Firmy zagraniczne funkcjonujące w Polsce pochodzą bowiem z krajów o różnym stopniu rozwoju i prowadzą działalność w różnych sektorach gospodarki. Z tego też mogą wynikać różnice w ocenie, będące pochodną ich własnych subiektywnych oczekiwań względem jakości poszczególnych czynników klimatu inwestycyjnego.
(Źródło: PAIiIZ/KW)