Sejmowa podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa karnego doszła wczoraj do newralgicznego punktu w obradach nad rewolucyjną zmianą w procedurze karnej. Uproszczenie postepowań i likwidacja protokołów nie zawsze jest możliwa.
Prof. Stanisław Waltoś w imieniu Komisji Kodyfikacyjnej zaproponował "obrazoburczą" modyfikację projektu poselskiego.
- Teraz postępowania w poważnych sprawach się wleką, są dotkliwe dla społeczeństwa, dlatego musimy zareagować – mówił. – Trzeba zlikwidować podział na śledztwo i dochodzenie. W tej chwili różnice merytoryczne między nimi się zatarły. Należy przyjąć identyczne zasady ograniczenia formalizmu postępowania przygotowawczego. Musi się pewne dowody utrwalać i na to nie ma rady, gdyż Polska nie jest krajem ludzi mówiących prawdę i powtarzających prawdę przy każdym przesłuchaniu, tak zresztą jak i w innych krajach - podkreślał profesor. – Trzeba utrwalić oględziny i wszystkie czynności faktyczne procesowe. Punkt ciężkości polega na oświadczeniu, ale można ograniczyć zapisywanie do najbardziej istotnych okoliczności.
Prof. Waltoś powiedział też, że trzeba rozważyć jaka jest możliwość zastępowania przesłuchań nagraniami – jako regułą. Wtedy mielibyśmy wyeliminowane długie odczytywania akt na sali sądowej. Musimy obmyślić kompromis – z jednej strony utrwalanie, a z drugiej – ograniczyć odtwarzanie przesłuchań.
Rola prokuratora oraz sądu: sąd powinien mieć zagwarantowane wszystkie decyzje w sprawach wolnościowych i praw człowieka. Tam, gdzie chodzi o prawa człowieka, tam musi decydować sąd, nawet w toku postępowania przygotowawczego. Projekt zmian w kpk proponowany przez prof. Kruszyńskiego i Ruch Palikota jest absolutnie słuszny – dodał prof. Waltoś. – Nie można jednak z prokuratora zrobić piątego koła w postępowaniu przygotowawczym. Prokurator musi być organem nadzorczym, działającym w imieniu państwa wraz z policją.
Teraz zespoł ekspertów podkomisji ma wypracować rozsądny kompromis. Termin na rozstrzygnięcie - dwa tygodnie.
Źródło: obrady podkomisji sejmowej d.s. nowelizacji prawa karnego, 19 marca 2013 r.
Prof. Waltoś: dochodzenie i śledztwo trzeba połączyć
Podstawową rzeczą jest ujednolicony i odformalizowany model postępowania przygotowawczego. Z zachowaniem możliwości dowodowych, które trzeba utrwalić w niezbędnym zakresie uważa prof. Stanisław Waltoś, który pracuje w Sejmie nad przyspieszeniem procesu karnego.