Wejście w życie ustawy powoduje:
1. zmniejszenie liczby organów administracji probierczej (ograniczenie liczby stanowisk kierowniczych) i uproszczenie struktury administracyjnej;
2. dostosowanie struktury organów administracji probierczej do przepisów postępowania administracyjnego, wprowadzenie przejrzystych zasad podziału kompetencji między organy administracji probierczej;
3. możliwość elastycznego i efektywnego wykorzystania posiadanych zasobów;
4. przyspieszenie procesu decyzyjnego;
5. wprowadzenie możliwości elastycznego dostosowywania lokalizacji urzędów probierczych do potrzeb przedsiębiorców;
6. wprowadzenie efektywnych instrumentów nadzoru Prezesa Głównego Urzędu Miar nad organami terenowej administracji probierczej oraz wprowadzenie jednolitych zasad postępowania;
7. doprecyzowanie przepisów ustawowych dotyczących kompetencji organów administracji probierczej i obowiązków przedsiębiorców, a tym samym zwiększenie pewności zasad prowadzenia działalności gospodarczej.
Zgodnie z ustawą, organami administracji probierczej są Prezes Głównego Urzędu Miar oraz dyrektorzy okręgowych urzędów probierczych. Rozwiązanie to spowoduje znaczące uproszczenie struktur administracyjnych, z oczywistymi skutkami dla uproszczenia postępowania administracyjnego, usunięcia niejasności co do zakresów kompetencji poszczególnych organów, szybszego obiegu informacji itp. Zniesieniu ulegają naczelnicy obwodowych urzędów probierczych, w związku z czym likwiduje się te urzędy jako urzędy obsługujące organy administracji – naczelników obwodowych urzędów.
Powyższe zmiany mają doprowadzić do uporządkowania struktury administracji probierczej, z uwzględnieniem systemu organów władzy i administracji Rzeczypospolitej Polskiej oraz kompetencji i zakresu realizowanych zadań, nie powodując jednocześnie żadnych negatywnych konsekwencji dla przedsiębiorców korzystających z usług urzędów probierczych.
Regulacje dotyczące zasad przeprowadzania kontroli uregulowane rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 kwietnia 2004 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez pracowników administracji probierczej (Dz. U. Nr 94, poz. 914) mają zostać przeniesione z rozporządzenia do ustawy. W ustawie wprowadzono również normę ogólną, zgodnie z którą do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.).
Do Prawa probierczego wprowadzone zostały ogólne zasady pobierania opłat przez organy administracji probierczej. Poza opłatami za czynności związane z badaniem i oznaczaniem wyrobów, ustawa wprowadza opłaty pobierane przez urząd probierczy za:
1. czynności pomocnicze – z uwagi na fakt, że klienci zgłaszają wyroby do badania i cechowania w stanie nieuporządkowanym, nieposegregowane lub w opakowaniach, wskazane jest pobieranie dodatkowych opłat za te czynności;
2. wydawanie zaświadczeń – urzędy probiercze wydają na wniosek zaświadczenia o przeprowadzonych czynnościach, niezbędne np. dla organów celnych, skarbowych lub do okazania w urzędach probierczych innych krajów; zaświadczenia wydawane są również dla wyrobów zawierających powłoki niklowe, które nie mogą być wprowadzone do obrotu;
3. wydanie decyzji o utworzeniu albo o odmowie utworzenia punktu probierczego – wydawanie decyzji dotyczącej punktu probierczego musi być poprzedzone wykonaniem czynności sprawdzających wyposażenie tego punktu, jego lokalizację, sposób zabezpieczenia itp.; będą to czynności techniczne, wymagające zaangażowania środków finansowych (np. badania weryfikujące sprawność aparatury badawczej) oraz nakładu pracy.
Istotnym novum, które wprowadza ustawa, jest dodanie przepisu stanowiącego, że czynność organu administracji probierczej jest dokonywana w drodze decyzji administracyjnej i poświadczana w formie:
1. oznaczenia wyrobu cechą probierczą;
2. wydania świadectwa badania.
W ustawie przewidziano likwidację uprawnienia Prezesa Głównego Urzędu Miar do wydawania decyzji zwalniających niektóre wyroby zagraniczne z obowiązku badania i cechowania. Z kolei wprowadzony został przepis stanowiący, że o wyborze metody badania decyduje organ administracji probierczej.
Zgodnie z nowymi regulacjami, podmiot wprowadzający wyrób z zagranicy do obrotu ma mieć obowiązek oznaczania znakiem imiennym wyrobu niepodlegającego obowiązkowemu oznaczaniu cechą probierczą. Umożliwić to ma identyfikację podmiotu wprowadzającego wyrób do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, co przyczyni się do walki z nielegalnym obrotem, a także pozytywnie wpłynie na ochronę konsumentów.
Ważna zmiana przewidziana w nowym Prawie probierczym polega na wprowadzeniu możliwości realizowania zadań związanych z badaniem i cechowaniem wyrobów z metali szlachetnych, a także z prowadzeniem rejestru znaków imiennych – zarezerwowanych dotychczas wyłącznie dla organów administracji probierczej – w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, na zasadach określonych w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100 z późn. zm.).
W ustawie dla każdego metalu szlachetnego wprowadzono dodatkową próbę 0,999, a dla wyrobów z platyny dodatkowo próbę 0,850.
W nowym Prawie probierczym przewidziano możliwość tworzenia przez Prezesa Głównego Urzędu Miar, w drodze decyzji administracyjnej, u podmiotu wprowadzającego wyrób do obrotu, punktów probierczych oraz ich znoszenia. Ma to umożliwić wytwórcom – masowym producentom wyrobów z metali szlachetnych lub podmiotom wprowadzającym wyrób z zagranicy do obrotu – jak najszybszego badania i cechowania tych wyrobów, bez konieczności przewożenia, często dużych partii wyrobów, oraz oddawania ich do urzędów probierczych na czas niezbędny do ich badania i ocechowania. Dzięki temu podmioty te unikną konieczności ponoszenia kosztów z tym związanych.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line