Problem polega na tym, że starosta i gmina uparcie i wbrew prawu odmawiają wypłaty odszkodowania za wywłaszczoną działkę, a odsetki rosną.

Porozumienie o przejęciu gratis
W październiku 2001 roku burmistrz Sochaczewa zatwierdził projekt podziału nieruchomości będącej własnością małżeństwa K. W wyniku tego podziału powstały dwie działki. Z tym, że jedna z nich została przeznaczona na drogę publiczną. Decyzja stała się ostateczna. Drogę wybudowano.
W listopadzie 2008 r. małżeństwo K. wystąpiło do starosty z prośbą o ustalenie odszkodowania za przejętą działkę. Wojewoda w lipcu 2009 r. uchylił decyzję starosty i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Starosta jednak znów umorzył sprawę.
Skargę na tę decyzję wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie gmina Sochaczew w konsekwencji, sąd wyrokiem z 8 listopada 2011 r. oddalił skargę na decyzję wojewody.

WSA: gmina się myli
Zdaniem WSA za błędne należy uznać stanowisko gminy Sochaczew, która opiera swoje racje na zawartym przed wszczęciem postępowania podziałowego "porozumieniu" w sprawie nieodpłatnego przekazania działki pod budowę drogi na rzecz miasta zawartą w październiku 2001 roku. Jak poinformował Andrzej K. właściciel spornego terenu, przedstawiciel gminy postawił warunek; jeśli nie zgodzimy się na wywłaszczenie bez odszkodowania, działka nie zostanie podzielona. - To był swego rodzaju szantaż urzędniczy - powiedział skarżący. Czytaj też>> Strasburg: wywłaszczenie nieruchomości...
Po ponownym przeprowadzeniu postępowania administracyjnego starosta odmówił ustalenia odszkodowania za nieruchomość. Powód: nie powstała droga publiczna, ale wewnętrzna. Małżeństwo K. złożyło odwołanie od decyzji starosty lipca 2012 r., orzekającej o odmowie ustalenia odszkodowania za nieruchomość. Wojewoda uchylił jego decyzję. Samorządowe Kolegium Odwoławcze orzekło, że decyzja wywłaszczeniowa ma wady, ale skutki prawne nie stanowią o nieważności. Według SKO starosta wydał niewłaściwą decyzję o odmowie odszkodowania.

Wypłacić odszkodowanie
Gmina wniosła skargę do WSA na decyzję wojewody, który nakazał wypłacić odszkodowanie. Sąd I instancji oddalił skargę gminy. Uznał bowiem, że za całkowicie błędne należy uznać stanowisko skarżącej gminy, która opierała swoje racje na zawartym przed wszczęciem postępowania podziałowego "porozumieniu" w sprawie nieodpłatnego przekazania działki. Kwestia ta została już prawidłowo i wyczerpująco wyjaśniona w uzasadnieniu wcześniejszej ostatecznej decyzji wojewody. Zgodnie z treścią artykułu 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jedyne przesłanki warunkujące powstanie prawa do odszkodowania, które muszą wystąpić, to: podział nieruchomości dokonany na wniosek właściciela oraz wydzielenie w trakcie takiego podziału konkretnych działek pod drogi publiczne. Jeśli te dwie przesłanki zostają łącznie spełnione, to z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział staje się ostateczna, działki gruntu wydzielone pod drogi przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa. Z dniem zaś odjęcia prawa własności byłemu właścicielowi przysługuje żądanie zapłaty odszkodowania.


Łamanie konstytucyjnych zasad
Spawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który oddalił skargę gminy. - Wyrok, który zapadł w tej sprawie w 2001 r. przesądził kwestie porozumienia; nie ma w Polsce dwóch trybów wywłaszczania - cywilnego i administracyjnego - powiedział sędzia Przemysław Szustakiewicz. - Skoro działkę wywłaszczono - gmina musi zapłacić odszkodowanie. Według konstytucji - nikt nie może być wywłaszczony bez zapłaty. Decyzja wojewody pozostaje w obrocie prawnym.
Teraz starosta ma obowiązek ustalić wysokość odszkodowania. Prawdopodobnie i ta decyzja będzie zaskarżona przez władze gminy. Zanim spór o wysokość odszkodowania doczeka się kolejnego wyroku NSA - minie następnych 5 lat - wyjaśnia radca prawny Małgorzata Zajac-Wrzosińska, reprezentująca właściciela posesji.
  
Sygnatura akt I OSK 1841/13, wyrok NSA z 2 kwietnia 2015 r.

 

ID produktu: 40442731 Rok wydania: 2015
Autor: Elżbieta Klat-Górska,Lidia Klat-Wertelecka
Tytuł: Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz