Nie ma jednej definicji terminu legal tech. Sformułowanie to pochodzi z języka angielskiego i oznacza technologie prawne (legal technology). Jest to określenie rozwiązań technologicznych, które są dedykowane prawnikom, kancelariom prawnym i działom prawnym w firmach. Przez ten termin w państwach zachodnich rozumiane są też platformy i oprogramowanie, które jest dedykowane nie prawnikom, lecz klientom, do których dostarczane są usługi prawne oraz wszystkie rozwiązania technologiczne ułatwiające świadczenie usług prawnych i pracę z przepisami, dedykowane klientom oraz nie-klientom.
Gdzie już jest LegalTech
Celem tej technologii jest ułatwienie pracy z przepisami oraz regulacjami, a także podniesienie jakości usług prawnych. Legal Tech zajmuje się poprawieniem takich obszarów jak:
- dostęp, przechowywanie i integracja danych osobowych;
- wyszukanie, analiza i zarządzanie informacją;
- obsługą klientów oraz pozyskiwanie nowych;
- zarządzanie procesami.
Legal Tech można znaleźć w takich sektorach jak:
- Contract Review - rozwiązań, które dostarczają dokumenty, szablony i formularze, usprawniające udzielanie porad prawnych, identyfikację problemu klienta, tworzenie kontraktów etc.,
- Contract Managment - oprogramowania, wspomagające monitorowanie, aktualizację i zarządzanie kontraktami/umowami w długich okresach czasu,
- Document Services – wszelkiego rodzaju rozwiązania , które sa dostarczane przez dokumenty, szablony i formularze, które usprawniają udzielanie porad prawnych, tworzenie kontraktów.
- IP Managment – czyli narzędzia , których podstawowym celem jest wyszukanie, analiza oraz śledzenie wszystkich elementów związanych z własnością intelektualną.
- Practice Managment – jest to oprogramowanie ułatwiające oraz jednocześnie przyśpieszające obsługę klientów wraz z rozliczeniem zleceń czy też rejestracją czasu pracy.
- Marketplace – swoisty „rynek usług”, który pomaga osobom prawnym jaki fizycznym wyszukać konkretne kancelarie prawne, które specjalizują się w stricte określonych sprawach.
Cena promocyjna: 39.5 zł
|Cena regularna: 79 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 31.61 zł
RODO a nowe technologie
Należy pamiętać, iż każdorazowe wprowadzenie tego typu rozwiązania, które będzie przetwarzać dane osobowe, musi być zgodne z zasadą privacy by design, która wynika bezpośrednio z art. 25 ust. 1 RODO. Zgodnie z nim administrator uwzględniając stan wiedzy technicznej, koszt wdrażania oraz charakter, zakres, kontekst i cele przetwarzania oraz ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia i wadze wynikające z przetwarzania, administrator - zarówno przy określaniu sposobów przetwarzania, jak i w czasie samego przetwarzania -wdraża odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, takie jak pseudonimizacja, zaprojektowane w celu skutecznej realizacji zasad ochrony danych, takich jak minimalizacja danych, oraz w celu nadania przetwarzaniu niezbędnych zabezpieczeń, tak by spełnić wymogi niniejszego rozporządzenia oraz chronić prawa osób, których dane dotyczą.
Czytaj w LEX: Kompetencje Prezesa UODO w zakresie cyberbezpieczeństwa w świetle polskich i unijnych regulacji prawnych >
Jak widać z tego zapisu podstawowym celem zasady privacy by design jest „wbudowanie” zasad ochrony prywatności w każdy projekt, który zakłada przetwarzanie danych osobowych w taki sposób, aby od samego początku jego funkcjonowania ochrona prywatności stanowiła jego integralną część składową. Dodatkowo warto wyróżnić siedem podstawowych zasad objętych koncepcją privacy by design, które zostały ostatecznie potwierdzone, na mocy Rezolucji w sprawie prywatności w fazie projektowania przyjętej przez 32. Międzynarodową Konferencję Rzeczników Ochrony Danych i Prywatności, w 2010 jednakże nie są one przedmiotem niniejszego tekstu.
Gdzie prawnicy wykorzystują nowe technologie
Ogromny postęp w technologii zdeterminował zmiany także w branży prawniczej. Zmiany w technologii dotyczą każdej dziedziny prawa zaczynając od podstawowej, jaką jest obsługa spółek. Tu widać ją w digitalizacji podmiotów, a także w sposobie składaniu dokumentacji finansowych. Obecnie całe sprawozdanie finansowe jest przesyłane do KRS w formie elektronicznej.
Czytaj w LEX: Zastosowanie sztucznej inteligencji w pozasądowym rozwiązywaniu sporów cywilnych >
Kolejna grupa, gdzie widoczne są zmiany, to umowy handlowe, które opierane są na tak zwanym cyklu życia. Możemy przypuszczać, że prawnikom, którzy pracują w danej korporacji i są odpowiedzialni za transakcje, pracę ułatwiać mają algorytmy analizujące dokumenty w zakresie klauzul o określonej treści, a w samych postępowaniach sądowych mogą zastępować prawników w kreowaniu relatywnie prostych pism, np. nakazów.
W dziedzinie compliance, której celem jest zagwarantowanie działania organizacji zgodnie z powszechnie obowiązującymi regulacjami, zwiększająca się liczba wprowadzanych regulacji nakłada na podmioty gigantyczne obowiązki. Szeroki zakres regulacji zmusza do używania przez prawników rozwiązań technologicznych, które mają na celu ułatwienie efektywnego zarządzania – zaczynając od baz danych, przez monitoring, analizę dokumentów, aż do programów, których celem jest ułatwienie w tworzeniu projektów dokumentów.
Czytaj w LEX: Epidemia koronawirusa a funkcjonowanie kancelarii prawnej w praktyce - kompendium wiedzy >
Budżet hamuje rozwój
Jednym z największych wyzwań dla działów prawnych w tym aspekcie jest budżet - stanowi on jedną z największych tarcz hamulcowych w poszerzaniu skuteczności pracy departamentów prawnych. Problem ten będzie w szczególności dotyczył wydatków na narzędzia do pracy, które są specyficzne dla obsługi dokonywanej przez dział prawny. Przyczyny upatruje się w malejących budżetach działów prawnych oraz zasobach w swoich strukturach. Budżety powinny ulec zwiększeniu, ponieważ automatycznie polepszy to efektywność działów prawnych w ich działaniu. Drugim bardzo widocznym problemem jest brak technologii, która usprawniłaby całą pracę. Prawdopodobnie ze względu na ograniczony budżet działy prawne nie mają w pełni dostępu do technologii, które zaspokajałyby ich obowiązki wynikające z zawodu prawnika.
Nie można zostać w tyle
W ocenie autorów należy pilnie przyglądać się rozwojowi technologii, która może zostać wdrożona w zespołach prawnych. Szczególnie często technologiczne rozwiązania są wdrażane w systemach, gdzie administratorzy danych osobowych są zobligowani do realizacji praw podmiotów, a ich dane są przetwarzane w systemach IT. Każdorazowo takie rozwiązanie powinno posiadać odpowiednie mechanizmy pozwalające na kontrolę danych.
Uważamy, że wyniku bardzo dużej konkurencji jaka jest na rynku prawniczymi coraz bardziej wymagających klientów zrozumienie ich problemów, zidentyfikowania ich potrzeb wymaga gigantycznych zasobów czasu. Co więcej, że ze względu na specyfikację potrzeb kancelarii prawnych wszelakie rozwiązania o charakterze ogólnym rzadko kiedy będą spełniać swą rolę. Cały aspekt Legal Tech nie tylko już bardzo mocno umocował się w praktyce prawniczej (każda kancelaria korzysta z programu, który zarządza procesami), ale stanie się integralną częścią działań prawników.
Prawnik czy system
Tutaj pojawia się też problem, czy kiedyś prawnik zostanie zastąpiony przez systemy IT, które będą działały szybciej i dokładniej niż ludzki mózg? Czas pokaże. Na chwile obecną jest nam trudno odpowiedzieć na pytanie, jednakże nie da się ukryć że w niedalekiej przyszłości maszyny mogą zastąpić ludzi w ich pracy, co więcej przypuszczamy, że rozwój technologiczny będzie wymuszał zmiany w tworzeniu prawa – mimo, że prawo powinno pozostawać neutralne w zakresie wprowadzanych rozwiązań – musi także przedstawiać wyzwania. Sam prawodawca będzie musiał zmierzyć się z ujęciem normami prawa m.in. zakresu, skutków oraz podstaw odpowiedzialności za działania z wykorzystaniem nowych technologii co może przyczynić się do skomplikowania funkcjonowania niego samego.