Zgodnie z przepisami węgierskimi sprzedaż soczewek kontaktowych wymaga wyspecjalizowanych punktów sprzedaży o powierzchni nie mniejszej niż 18m kw. lub lokali oddzielonych od warsztatu. Ponadto przy sprzedaży tych towarów należy korzystać z usług optometrysty lub lekarza okulisty specjalizującego się w dziedzinie soczewek kontaktowych.
Spółka węgierska Ker-Optika sprzedaje soczewki kontaktowe za pośrednictwem swojej strony internetowej. Węgierskie organy ds. zdrowia zakazały jej prowadzenia tej działalności na tej podstawie, iż na Węgrzech towary te nie mogą być sprzedawane przez Internet.
Ker-Optika zaskarżyła tę decyzję do sądu. Sąd okręgowy, przed którym toczyło się postępowanie, zapytał Trybunał Sprawiedliwości o to, czy prawo unijne sprzeciwia się uregulowaniu węgierskiemu, które zezwala na sprzedaż soczewek kontaktowych jedynie w specjalistycznych punktach sprzedaży wyrobów medycznych i w konsekwencji zakazuje ich sprzedaży przez Internet.
W wyroku Trybunał stwierdził, że ustanowiony w prawie węgierskim zakaz sprzedaży soczewek kontaktowych przez Internet ma zastosowanie do soczewek kontaktowych pochodzących z innych państw członkowskich, które są przedmiotem sprzedaży wysyłkowej i dostawy do miejsca zamieszkania konsumentów na Węgrzech. W tym zakresie Trybunał zauważył, iż taki zakaz pozbawia podmioty gospodarcze innych państw członkowskich szczególnie skutecznego sposobu sprzedaży tych towarów i utrudnia tym samym znacznie dostęp tych podmiotów do rynku węgierskiego. W konsekwencji, uregulowanie to stanowi przeszkodę w swobodnym przepływie towarów w Unii Europejskiej.
Odnośnie do uzasadnienia tego ograniczenia Trybunał podniósł, że państwo członkowskie może wymagać, aby soczewki kontaktowe były wydawane przez wykwalifikowanych pracowników, którzy byliby w stanie dostarczyć klientom informacji dotyczących prawidłowego używania i konserwacji tych towarów oraz zagrożeń związanych z noszeniem soczewek. W ten sposób, zastrzegając wydawanie soczewek kontaktowych na rzecz sklepów optycznych, które oferują usługi wykwalifikowanych optyków, uregulowanie węgierskie jest w stanie zagwarantować realizację celu zmierzającego do ochrony zdrowia konsumentów.
Trybunał przypomniał jednak, że takie usługi mogą być również świadczone przez lekarza okulistę poza sklepem optycznym. Ponadto Trybunał podniósł, że usługi takie są zasadniczo wymagane jedynie podczas pierwszej dostawy szkieł kontaktowych. W rzeczywistości podczas późniejszych dostaw wystarczy, aby klient wskazał sprzedawcy rodzaj soczewek, jakie zostały mu wydane w trakcie pierwszej dostawy, i poinformował go o ewentualnych zmianach wzroku stwierdzonych przez lekarza okulistę. Ponadto dodatkowe informacje i porady konieczne w przypadku długotrwałego używania soczewek kontaktowych mogą zostać dostarczone klientowi za pomocą funkcji interaktywnych znajdujących się na stronie internetowej dostawcy lub przez wykwalifikowanego optyka wyznaczonego w celu udzielania porad na odległość.
W tych okolicznościach Trybunał orzekł, że cel zmierzający do zapewnienia ochrony zdrowia użytkowników soczewek kontaktowych może zostać osiągnięty za pomocą mniej restrykcyjnych środków, niż środki wynikające z uregulowania węgierskiego. W związku z tym zakaz sprzedaży soczewek kontaktowych przez Internet nie jest proporcjonalny z punktu widzenia celu ochrony zdrowia publicznego i należy go w związku z tym uznać za sprzeczny z przepisami z dziedziny swobodnego przepływu towarów.
(C-108/09 Ker-Optika)
Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line
Źródło: http://curia.europa.eu, stan z dnia 2 grudnia 2010 r.