W przeddzień Światowego Dnia Własności Intelektualnej, który obchodzony rokrocznie 26 kwietnia, Creative Commons Polska oraz Koło Naukowe Własności Intelektualnej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego zorganizowały konferencję „Czy wolna kultura jest legalna? Licencje Creative Commons w polskim prawie autorskim”. Partnerem wydawniczym wydarzenia był Wolters Kluwer Polska.
Konferencja zbiegła się z trzecią rocznicą wprowadzenia do Polski licencji Creative Commons, alternatywnego modelu prawa autorskiego opartego na zasadzie „pewne prawa zastrzeżone”. Jej celem jest prezentacja zagadnień związanych z wolnymi licencjami Creative Commons oraz dyskusja na temat ich stosowania na gruncie polskiego prawa i prawnych możliwości rozwoju wolnej kultury.
Licencje Creative Commons znajdują zastosowanie zarówno w świecie nauki i edukacji, jak i w świecie kultury. Korzystają więc z nich z jednej strony czołowe instytucje akademickie w ramach ruchu na rzecz otwartego dostępu (Open Access), z drugiej niezależni twórcy (na przykład tysiące muzyków zrzeszonych w serwisie Jamendo), a nawet amatorzy – na przykład miliony fotografów korzystających z popularnego serwisu Flickr. Na świecie udostępniono na licencjach Creative Commons w sumie kilkadziesiąt milionów utworów. W Polsce licencje są wykorzystywane między innymi w Wikipedii, największym w Polsce oddolnym projekcie edukacyjnym.
Aktualnie trwają prace nad tłumaczeniem kolejnej, trzeciej wersji modelowych licencji Creative Commons. W toku tłumaczenia zidentyfikowano kwestii prawne, które rodzą szereg wątpliwości i pytań. Pośród nich kluczowe jest pytanie w jaki sposób można korzystać z licencji Creative Commons w zgodzie z polskim prawem. Odpowiedź na to pytanie jest istotne, bowiem stale rośnie wykorzystanie licencji Creative Commons i rozwija się sfera wolnej kultury.
Termin wolna kultura obejmuje zjawiska związane ze swobodną współpracą nad tworzeniem oraz kreatywnym wykorzystaniem dóbr niematerialnych. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat doszło do jej gwałtownego rozwoju, do czego impulsem było upowszechnienie się komputerów i Internetu. Inspiracją dla wolnej kultury był ruch tak zwanego wolnego oprogramowania. Przejrzyste reguły dotyczące stosowania licencji Creative Commons oraz likwidacja barier stojących na drodze do ich wykorzystania jest niezbędna dla rosnącej liczby twórców i wydawców, którzy wykorzystują ten model tworzenia i dystrybucji. Są one również potrzebne odbiorcom, którzy muszą mieć jasność co do sposobów korzystania z dzieł wolnej kultury. Miliony utworów dostępnych na licencjach Creative Commons oraz istnienie 40 wersji licencji, dostosowanych do prawodawstwa poszczególnych państw, dowodzi znaczenia tego modelu.
(Źródło: KW/CC/KW)