Czym jest sprawiedliwy wyrok w nowym modelu postępowania karnego - na to pytanie próbował odpowiedzieć w czasie wtorkowej konferencji zorganizowanej przez SSP "Iustita" adwokat Łukasz Chojniak.
Zdaniem adw. Chojniaka obecnie obowiązujący kodeks postępowania karnego po zmianach, które weszły w życie od 1 lipca br. daje podstawy do wydania sprawiedliwego orzeczenia. Dodał, że nie rozumie alarmu, jaki podnieśli prawnicy, w tym adwokaci np. w uchwale ORA w Krakowie - zarzucając nowelizacji "ograniczenie procesu sądowego do sporu stron" i nadmierny formalizm. 
Czym jest ów sprawiedliwy wyrok? Otóż oznacza to, że podstawę wszelkich rozstrzygnięć powinny stanowić prawdziwe ustalenia faktyczne (art. 2 par. 2 kpk). Ponadto z tego przepisu wynika, że sąd ma za zadanie skazać rzeczywistego sprawcę czynu zabronionego, a contrario - uniewinnić osobę, która czynu nie popełniła lub której winy nie udowodniono.
A zatem uniewinnienie nie jest niesprawiedliwym wyrokiem. Kodeks postępowania karnego w nowym brzmieniu pozwolił na to, by nikogo niesłusznie nie skazywać - podkreślił.
Dojście do prawdy materialnej w obecnym kpk wymaga tyle samo trudu, co w poprzedniej wersji. Dlatego, że model procesu inkwizycyjnego też nie zawsze pozwalał na wyświetlenie prawdy - uważa mec. Chojniak. - Nie można zakładać, że zasada prawdy materialnej oznacza, że ustalenia sądu maja być bezwzględnie prawdziwe, bo błędy się zdarzają. Ale do wyjawienia prawdy dążyć trzeba i na to pozwalają przepisy kpk. Sędzia z urzędu może powołać dowody. Ale też nie należy zapominać, że poprzednio także prawo pozwalało pominąć dowody spóźnione. I nieprawdą jest, że od 1 lipca czeka nas tylko prawda formalna - podkreślił adwokat.

Źródło: Konferencja p.t "Postępowanie karne przed sądem po 1 lipca 2015 r. - pierwsze doświadczenia" organizowana przez SSP „IUSTITIA” i Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury, przy współudziale Prokuratury Generalnej i Naczelnej Rady Adwokackiej, Warszawa 29 września 2015 r.

Dariusz Świecki
  Postępowanie odwoławcze w sprawach karnych. Komentarz. Orzecznictwo