Zgodnie z art. 64 ustawy o systemie oświaty kwalifikacyjne kursy zawodowe są jedną z podstawowych form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły, tak więc za ich organizację i prowadzenie odpowiedzialny jest dyrektor szkoły. Kwalifikacyjny kurs zawodowy jest prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Przygotowując program nauczania, należy pamiętać, że musi on zapewnić osiągnięcie przez uczącego się efektów kształcenia z obszaru kwalifikacji, efektów kształcenia wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia. Na jakich zajęciach edukacyjnych i w ramach jakich przedmiotów osiągane będą efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów i wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, decyduje dyrektor szkoły.
Osoba podejmująca kształcenie na kwalifikacyjnym kursie zawodowym posiadająca:
- dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe lub inny równorzędny,
- świadectwo uzyskania tytułu zawodowego, dyplom uzyskania tytułu mistrza lub inny równorzędny,
- świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski,
- świadectwo ukończenia szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe,
- świadectwo ukończenia liceum profilowanego,
- świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie,
- zaświadczenie o ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego,
- zaświadczenie o ukończeniu kursu umiejętności zawodowych
jest zwalniana, na swój wniosek złożony podmiotowi prowadzącemu kwalifikacyjny kurs zawodowy, z zajęć dotyczących odpowiednio treści kształcenia lub efektów kształcenia zrealizowanych w dotychczasowym procesie kształcenia, o ile sposób organizacji kształcenia na kwalifikacyjnym kursie zawodowym umożliwia takie zwolnienie.
Program kursu
Organizując zawodowy kurs kwalifikacyjny, musimy zapewnić uczniom (słuchaczom) możliwość przygotowania do pierwszego egzaminu kwalifikacyjnego i dlatego program kursu musi umożliwiać osiągnięcie efektów kształcenia dla danej kwalifikacji oraz efektów kształcenia wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia. @page_break@
W przypadku realizacji kształcenia w zakresie kolejnej kwalifikacji przez uczącego się podmiot organizujący kurs może zwolnić go z zajęć dotyczących odpowiednio treści kształcenia lub efektów kształcenia zrealizowanych w dotychczasowym procesie kształcenia.
Planując kwalifikacyjny kurs zawodowy, należy uwzględnić:
- ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego,
- efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów,
- efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów, - efekty kształcenia właściwe dla danej kwalifikacji,
- warunki realizacji kształcenia w zawodzie, w ramach którego została wyodrębniona kwalifikacja, właściwe dla tej kwalifikacji,
- minimalną liczbę godzin kształcenia zawodowego.
Minimalna liczba godzin na kwalifikacyjnym kursie zawodowym jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji.
W przypadku kursu zawodowego prowadzonego w formie zaocznej minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego nie może być mniejsza niż 65% minimalnej liczby godzin kształcenia zawodowego, określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. Nauczyciel prowadzi zajęcia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w ramach zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy z 26.01.1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) – dalej KN.
Nauczyciel jest zobowiązany realizować zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w art. 42 ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7 KN:
- nauczyciele: przedszkoli specjalnych, szkół podstawowych, gimnazjów, szkół specjalnych, liceów ogólnokształcących, przedmiotów teoretycznych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe (w tym w szkołach specjalnych) i szkolenia rzemieślniczego w schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, przedmiotów teoretycznych na kwalifikacyjnych kursach zawodowych, przedmiotów artystycznych i ogólnokształcących w szkołach artystycznych i innych placówkach kształcenia artystycznego – w wymiarze 18 godzin tygodniowo,
- nauczyciele praktycznej nauki zawodu we wszystkich typach szkół i na kwalifikacyjnych kursach zawodowych – w wymiarze 22 godzin tygodniowo.
Artykuł 64 ust. 1 u.s.o . w katalogu podstawowych form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły w pkt 5 wymienia zajęcia prowadzone w ramach kwalifikacyjnych kursów zawodowych. Godziny realizowane na kwalifikacyjnych kursach zawodowych mogą więc wchodzić w pensum lub mogą stanowić godziny ponadwymiarowe. Dopuszcza się również zatrudnienie nauczyciela na podstawie umowy cywilnoprawnej (odpowiedzi MEN na pytania dyrektorów z narady z 12.01.2012 r. w Bydgoszczy).
Kursy kwalifikacyjne zawodowe mogą być prowadzone jako stacjonarne – co najmniej przez trzy dni w tygodniu – lub zaoczne – co najmniej raz na dwa tygodnie przez dwa dni.
Podmioty prowadzące kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych prowadzą dokumentację dla każdej formy prowadzonego kształcenia: program nauczania, dziennik zajęć, protokół z przeprowadzonego zaliczenia, ewidencję wydanych zaświadczeń.
Jest to fragment artykułu Andrzeja Żelaski, "Organizacja kwalifikacyjnego kursu zawodowego". opublikowanego w miesięczniku "Dyrektor Szkoły" nr 12/2012>>