Nauczyciel zatrudniony na zastępstwo od 1 września 2009 r. do 31 sierpnia 2010 r. zostanie ponownie zatrudniony od 1 września 2010 r. do 31 sierpnia 2011 r.
Czy nauczyciel ponownie musi składać zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego?
Jak długo jest ważne zaświadczenie z KRK?
Kto płaci za zaświadczenie z KRK przy przekształceniu umowy na podstawie art. 10 ust. 5a pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN - zainteresowany nauczyciel czy dyrektor szkoły?


Nauczyciel planujący nawiązanie kolejnej umowy o pracę w szkole zobowiązany jest do przedstawienia dyrektorowi szkoły, informacji z KRK potwierdzającej fakt, iż nie był on karany za przestępstwo popełnione umyślnie.
W przypadku, o którym mowa w art. 10 ust. 5a KN nie mamy do czynienia z nawiązaniem nowego stosunku pracy, ale z przekształceniem podstawy prawnej jego nawiązania, co skutkuje brakiem obowiązku dostarczenia przez nauczyciela informacji z KRK.
Zgodnie z art. 10 ust. 8 KN, nie można nawiązać stosunku pracy z nauczycielem, który był karany za przestępstwo popełnione umyślnie. W celu potwierdzenia spełniania warunku niekaralności nauczyciel zobowiązany jest przed nawiązaniem stosunku pracy przedstawić dyrektorowi szkoły stosowaną informację z KRK (art. 10 ust. 8a KN). Nieprzedstawienie informacji z KRK uniemożliwia zatrudnienie nauczyciela w szkole.
Jednocześnie zgodnie z art. 94 pkt 9a ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p., prowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy. Szczegółowe zasady realizacji przedmiotowego obowiązku określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286 z późn. zm.) - dalej r.a.o.p. W myśl § 6 ust. 1 i 2 r.a.o.p. pracodawca zakłada i prowadzi oddzielne dla każdego pracownika akta osobowe, które składają się z 3 części.

Przepisy prawne nie wprowadzają żadnych przeszkód, aby przy ponownym zatrudnianiu tej samej osoby korzystać z poprzednio założonych akt osobowych, jednakże ze względów praktycznych warto pomyśleć o założeniu dla niej "nowej teczki". Korzystanie z poprzednio założonych akt osobowych nie zwalnia pracodawcy z obowiązku zgromadzenia w procesie rekrutacji przewidzianych prawem dokumentów. Prowadząc akta osobowe należy również pamiętać, iż § 1 ust. 3 r.a.o.p. zezwala pracodawcy na przechowywanie w aktach osobowych pracownika jedynie odpisów lub kopii składanych dokumentów. Pracodawca może żądać od pracownika przedłożenia oryginałów tych dokumentów tylko do wglądu lub celem sporządzenia ich odpisów albo kopii.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego opisanego w pkt 1 pytania należy uznać, iż nauczyciel zobowiązany jest do przedłożenia dyrektorowi szkoły informacji z KRK potwierdzającej fakt, iż nie był on karany za przestępstwo popełnione umyślnie. Dyrektor szkoły powinien sporządzić kopię takiej informacji i potwierdzić ją za zgodność z oryginałem. Kopia taka powinna być umieszczona w części A akt osobowych nauczyciela niezależnie od tego, czy zostanie dla niego założona nowa teczka akt osobowych, czy też pracodawca będzie korzystał z uprzednio już założonych akt.

W okresie pozostawania nauczyciela w stosunku pracy, prawo wystąpienia z wnioskiem o wydanie zaświadczenia o niekaralności nauczyciela, przysługuje również dyrektorowi szkoły - zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (tekst jedn.: Dz. U. Nr 50, poz. 292 z późn. zm.). Dyrektor szkoły może skorzystać z tego uprawnienia w dowolnym momencie trwania stosunku pracy nauczyciela, w tym w momencie potwierdzania przekształcenia podstawy prawnej nawiązania tego stosunku, o którym mowa w art. 10 ust. 5a KN. Ponieważ w tym przypadku nie dochodzi do zatrudniania nauczyciela rozumianego jako nawiązanie nowego stosunku pracy, w stanie faktycznym wskazanym w pkt 2 pytania dyrektor szkoły nie może żądać od nauczyciela dostarczenia zaświadczenia o niekaralności ani domagać się pokrycia kosztów jego wydania.

Łukasz Pater