27 maja 1990 r. odbyły się pierwsze w pełni demokratyczne wybory samorządowe do rad gmin i miast, które były równocześnie pierwszymi w pełni wolnymi wyborami w Polsce po II wojnie światowej.Był to przełomowy moment tworzący struktury suwerennej III Rzeczypospolitej w oparciu o zasadę pomocniczości. Dotychczasowa determinacja władz lokalnych spowodowała znaczne przeobrażenie gmin polskich oraz poprawienie usług publicznych.
Osiem lat później zakres ważnych społecznie przemian ustrojowych państwa został poważnie rozszerzony. Wprowadzono dodatkowo na poziomie lokalnym samorządowy powiat, a na poziomie regionalnym - samorządowo-rządowe województwo.
Dziś w działalności samorządu terytorialnego ma swój bezpośredni i pośredni udział wiele tysięcy obywateli, co jest podstawą demokratycznego państwa i społeczeństwa obywatelskiego.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie i szacunek ludziom, którzy podjęli trud działania dla wspólnego dobra, a szczególnie radnym, wójtom gmin, burmistrzom i prezydentom miast, starostom i marszałkom oraz pracownikom samorządowym, a także członkom ogólnopolskich, regionalnych i lokalnych związków i stowarzyszeń samorządowych.
Szczególne wyrazy podziękowania Sejm Rzeczypospolitej Polskiej kieruje pod adresem twórców idei "Samorządnej Rzeczpospolitej", a także senatorów i posłów oraz ekspertów, którzy w sposób szczególny przyczynili się do reaktywowania w 1990 r. polskiego samorządu.
Z perspektywy 10 lat widać, że mimo trudnych warunków, w których przyszło im działać, samorządy spełniają pokładane w nich nadzieje, a dla budowy silnego państwa szczególne znaczenie mają dorobek pokoleń, lokalne więzi, patriotyzm, samoorganizacja, ciągła praca, samodoskonalenie i służba ludziom.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej deklaruje wolę wspierania rozwoju idei samorządności i umacniania samorządu terytorialnego w Polsce. Sejm ustanawia dzień 27 maja Dniem Samorządu Terytorialnego.
