Kodeks powinności urzędników państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz Prawa obywatela i obowiązki urzędnika w urzędach państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

OBWIESZCZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 22 lipca 1984 r.
w sprawie ogłoszenia Kodeksu powinności urzędników państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz Praw obywatela i obowiązków urzędnika w urzędach państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Zatwierdza się:
1)
Kodeks powinności urzędników państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, stanowiący załącznik nr 1 do obwieszczenia,
2)
Prawa obywatela i obowiązki urzędnika w urzędach państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, stanowiące załącznik nr 2 do obwieszczenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

KODEKS POWINNOŚCI URZĘDNIKÓW PAŃSTWOWYCH POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

Urzędnik państwowy składa ślubowanie:

"W pełni świadom swoich obowiązków ślubuję uroczyście, że na

powierzonym mi stanowisku przyczyniać się będę ze wszystkich

sił do socjalistycznego rozwoju Polskiej Rzeczypospolitej

Ludowej, dochowam Jej zawsze wierności, będę służyć państwu

i obywatelom, powierzone mi zadania wykonywać będę sumiennie

i starannie, a przy ich wykonywaniu przestrzegać prawa i zasad

sprawiedliwości społecznej, będę wykazywać życzliwość dla

obywateli i zrozumienie dla ich interesów oraz przestrzegać

tajemnicy państwowej i służbowej".

Jego powinnością jest:

Stanie na straży konstytucyjnych zasad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Poczucie współodpowiedzialności za umacnianie siły i autorytetu socjalistycznego państwa, jego bezpieczeństwa i obronności.

Kierowanie się socjalistycznymi zasadami sprawiedliwości społecznej oraz czuwanie nad ich konsekwentnym stosowaniem.

Kojarzenie spraw i rozwiązań lokalnych oraz środowiskowych z interesem ogólnospołecznym, państwowym.

Działanie na rzecz pełnej realizacji zadań rozwoju społecznego i gospodarczego.

Dbałość o spokój wewnętrzny - ład, porządek publiczny i dyscyplinę; zwalczanie wynaturzeń społecznych, a zwłaszcza alkoholizmu, pasożytnictwa, spekulacji.

Pieczołowity stosunek do mienia społecznego, przeciwdziałanie marnotrawstwu, rozrzutności i niegospodarności.

Sumienne i terminowe wykonywanie obowiązków służbowych; egzekwowanie ich od podwładnych.

Ustanowienie i ścisłe przestrzeganie porządku pracy w urzędzie, punktualności, staranności i dyscypliny.

Przejawianie inicjatywy i operatywności; eliminowanie skostnienia i biurokratyzmu.

Praworządne postępowanie; zwalczanie prywaty, klikowości i arogancji, nadużywania stanowiska i uprawnień.

Poszanowanie obywateli, ich uprawnień i równości wobec prawa; taktowne i życzliwe traktowanie; obiektywne, sprawne rozpatrywanie i rozstrzyganie wnoszonych przez nich spraw, wniosków i skarg.

Wymaganie przestrzegania i egzekwowanie od obywateli obowiązujących w państwie zasad, norm i przepisów.

Wspieranie twórczej aktywności obywateli w organizacjach i stowarzyszeniach, w pracach i czynach społecznych.

Posiadanie wiedzy specjalistycznej i ogólnospołecznej w zakresie niezbędnym dla wykonywanych obowiązków oraz jej systematyczne pogłębianie.

Kierowanie się - zarówno w pracy, jak i poza nią - przyjętymi w socjalistycznym państwie normami moralnymi i regułami współżycia społecznego.

Zapewnienie jedności słów i czynów, dotrzymywanie zobowiązań i przyrzeczeń.

Dawanie przykładu kultury osobistej; skromność, taktowne postępowanie.

Dbałość o dobre imię i zaufanie społeczne do urzędu, instytucji i całej administracji państwowej.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

PRAWA OBYWATELA I OBOWIĄZKI URZĘDNIKA W URZĘDACH PAŃSTWOWYCH POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

I. Obywatel w urzędzie państwowym ma prawo:

1. Uzyskać w interesującej go sprawie, do załatwienia której dany urząd jest właściwy, informację:

- komu w urzędzie można tę sprawę przedstawić,

- jakie należy załączyć do wniosku dokumenty,

- jakie w danej sprawie obowiązują przepisy oraz terminy,

- czy istnieje możliwość ubiegania się o zastosowanie ulg, zmiany terminu, rozłożenia na raty należnych świadczeń itp.,

- jakie są możliwości - w przypadku decyzji negatywnej - złożenia odwołania, skargi do sądu administracyjnego lub zażalenia do organów nadrzędnych.

2. Przedstawiać wnioski w sprawie własnej albo w interesie społecznym, osobiście lub zgłaszać do protokołu w czasie na to przewidzianym - bądź za pośrednictwem poczty.

3. Otrzymać - na żądanie - potwierdzenie na piśmie złożenia wniosku w urzędzie.

4. Uzyskać informację - jeżeli urząd w danej sprawie nie jest właściwy - do kogo należy skierować wniosek o rozpatrzenie sprawy.

5. Uzyskać informację:

- o dyżurach radnych lub posłów przyjmujących skargi i wnioski wyborców,

- o godzinach przyjmowania przez kierownika urzędu skarg i wniosków od obywateli.

6. Oczekiwać kulturalnego, życzliwego potraktowania oraz obiektywnego, operatywnego rozpatrzenia jego sprawy.

II. Urzędnik państwowy, w stosunku do obywatela jest zobowiązany:

1. Szanować czas interesanta przestrzegając godzin urzędowania oraz sprawnie organizować przyjęcia obywateli.

2. Rzeczowo i uprzejmie traktować wszystkich interesantów, ze szczególną troską odnosząc się do weteranów walki i pracy, osób niepełnosprawnych i kobiet ciężarnych.

3. Umożliwić obywatelom przybywającym do urzędu odpowiednie warunki oczekiwania na rozpatrzenie sprawy.

4. Udzielać obywatelowi informacji niezbędnych lub przydatnych przy załatwianiu danej sprawy, przystępnie wyjaśniać treść obowiązujących przepisów.

5. Gdy istnieją ku temu możliwości prawne i taktyczne - rozstrzygać sprawę na miejscu, wręczając lub komunikując obywatelowi decyzję, a gdy takich możliwości nie ma, określić wyraźnie termin zbadania i rozstrzygnięcia sprawy.

6. W przypadku zaistnienia okoliczności powodujących konieczność przedłużenia ustalonego terminu, dążyć do powiadomienia o tym obywatela wyznaczając nowy, ostateczny termin.

7. Wszechstronnie i cierpliwie uzasadniać podjęcie decyzji odmownej.

8. W uzasadnionych okolicznościach uprzedzić obywatela o konsekwencjach grożących mu w przypadku złożenia informacji świadomie wprowadzającej w błąd lub będącej pomówieniem urzędnika.

9. Stanowczo reagować, gdy obywatel swoim działaniem bądź też zachowaniem - zwłaszcza pod wpływem alkoholu - uchybia powadze urzędu lub narusza obowiązujące przepisy.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1984.20.135

Rodzaj: Obwieszczenie
Tytuł: Kodeks powinności urzędników państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz Prawa obywatela i obowiązki urzędnika w urzędach państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Data aktu: 22/07/1984
Data ogłoszenia: 28/08/1984
Data wejścia w życie: 28/08/1984