Wymiana zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 20 lutego 1959 r.
w sprawie wymiany zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych.

Na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 2 grudnia 1958 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 72, poz. 356) zarządza się, co następuje:
§  1.
Zużyte lub uszkodzone znaki pieniężne wymieniane są bez potrąceń przez oddziały Narodowego Banku Polskiego, o ile ich autentyczność nie budzi zastrzeżeń i o ile odpowiadają one następującym warunkom:
1)
banknoty - jeżeli zachowały przynajmniej 75% ich pierwotnej powierzchni i posiadają:
a)
przy dwukrotnej numeracji - jedną numerację,
b)
przy pojedynczej numeracji - trzy elementy numeracji,
c)
przy uszkodzeniu przez zalanie farbą, przez odbarwienie, wskutek zbutwienia itp. lub zatarciu wskutek zużycia - cechy umożliwiające rozpoznanie ich wartości nominalnej,
d)
przy sklejeniu z części tego samego banknotu - jedną numerację, o ile zaś banknot jest dwukrotnie numerowany - ponadto 3 elementy pozostałej numeracji.

Przez pojęcie numeracji rozumie się oznaczenie serii i numeru, przez pojęcie elementu numeracji - literę serii lub cyfrę numeru.

2)
monety - jeżeli zachowały istotne elementy plastyczne lub oznaczenie wartości nominalnej i nie wykazują cech rozmyślnego uszkodzenia.
§  2.
Oddziały Narodowego Banku Polskiego nie wymieniają uszkodzonych znaków pieniężnych:
1)
nie odpowiadających warunkom ustalonym w § 1,
2)
co do których istnieje podejrzenie, że zostały uszkodzona w celach oszukańczych,
3)
sklejonych z części pierwotnie do siebie nie należących.
§  3.
Znaki pieniężne określone w § 2 nie mają mocy prawnego środka płatniczego.
§  4.
Oddziały Narodowego Banku Polskiego mają obowiązek zatrzymania za pokwitowaniem przyjętych tytułem wpłaty lub przedstawionych do wymiany znaków pieniężnych nie odpowiadających warunkom wymiany przewidzianym w § 1. Zatrzymane znaki pieniężne oddziały Narodowego Banku Polskiego przesyłają do Centrali Narodowego Banku Polskiego w Warszawie - celem dokonania wymiany lub zniszczenia zgodnie z przepisami § 5.
§  5.
1.
Centrala Narodowego Banku Polskiego w Warszawie może wymienić według wartości nominalnej uszkodzone banknoty, posiadające co najmniej 30% pierwotnej powierzchni - jeżeli na podstawie dowodów przedłożonych przez ich posiadacza uzna, że uszkodzenie banknotów nie nastąpiło na skutek złej woli lub rażącego niedbalstwa. Wymiana uszkodzonych banknotów, o których mowa wyżej, według ich nominalnej wartości dokonana może być tylko wtedy, gdy ze stanu przedłożonych do wymiany banknotów oraz innych dowodów wynika, że brakujące części banknotów nie zostały i nie mogą osobno zostać przedłożone do wymiany w trybie niniejszego zarządzenia.
2.
Znaki pieniężne, nie objęte przepisami ust. 1, a które zachowały co najmniej 45% pierwotnej powierzchni, mogą być wymieniane przez Centralę Narodowego Banku Polskiego w 50% ich wartości nominalnej.
3.
Uszkodzone znaki pieniężne nie wymieniane przez Centralę Narodowego Banku Polskiego stosownie do przepisów ust. 1 lub 2 podlegają zatrzymaniu bez odszkodowania i komisyjnemu zniszczeniu.
§  6.
Za wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych Narodowemu Bankowi Polskiemu przysługuje prawo pobierania opłat tytułem zwrotu kosztów produkcji znaków pieniężnych oraz innych opłat taryfowych.
§  7.
W razie przedłożenia do wymiany znaków pieniężnych, co do których zachodzi podejrzenie uszkodzenia ich w celach przestępczych - Narodowy Bank Polski obowiązany jest takie znaki zatrzymać i skierować sprawę do organów powołanych do ścigania przestępstw.
§  8.
Traci moc zarządzenie Ministra Finansów z dnia 11 listopada 1955 r. w sprawie przyjmowania i wymiany uszkodzonych lub zatartych znaków pieniężnych (Monitor Polski Nr 116, poz. 1523).
§  9.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1959.19.84

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Wymiana zużytych lub uszkodzonych znaków pieniężnych.
Data aktu: 20/02/1959
Data ogłoszenia: 02/03/1959
Data wejścia w życie: 02/03/1959