Zwolnienia od pracy zawodowej pracowników urzędów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych powołanych do pełnienia niektórych funkcji i na szkolenie.

UCHWAŁA Nr 446
PREZYDIUM RZĄDU
z dnia 7 lipca 1954 r.
w sprawie zwolnień od pracy zawodowej pracowników urzędów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych powołanych do pełnienia niektórych funkcji i na szkolenie. *

Prezydium Rządu po porozumieniu się z Centralną Radą Związków Zawodowych uchwala, co następuje:
§  1.
Uchwała normuje sprawy zwolnień od pracy zawodowej pracowników zatrudnionych w urzędach, instytucjach i przedsiębiorstwach państwowych (zwanych dalej "zakładami pracy") powołanych:
1)
do pełnienia funkcji w radach narodowych, związkach zawodowych oraz organizacjach politycznych i innych organizacjach społecznych,
2)
na szkolenie.
§  2.
1.
Kierownik zakładu pracy obowiązany jest zwolnić od pracy zawodowej pracowników powołanych z wyboru do pełnienia funkcji w radach narodowych, związkach zawodowych oraz organizacjach politycznych i innych organizacjach społecznych.
2.
Obowiązek zwolnienia pracownika od pracy zawodowej, określony w ust. 1, powstaje jedynie w przypadku, gdy stosownie do obowiązujących przepisów prawa lub uchwał właściwych instancji rad narodowych, związków zawodowych oraz organizacji politycznych i innych organizacji społecznych funkcja, do której pełnienia pracownik został powołany w drodze wyboru, wymaga takiego zwolnienia.
3.
Przepis ust. 1 stosuje się także w przypadku powołania pracownika do pełnienia stałych funkcji w radach narodowych, związkach zawodowych oraz organizacjach politycznych i innych organizacjach społecznych.
§  3.
1.
Zwolnienie od pracy, o którym mowa w § 2, następuje za zgodą pracownika na pisemny wniosek prezydium właściwej rady narodowej albo centralnej lub wojewódzkiej instancji organizacji politycznej i związków zawodowych.
2.
Decyzja o zwolnieniu pracownika powinna określić czas zwolnienia, ustalony w porozumieniu z pracownikiem.
3.
Okres zwolnienia od pracy zawodowej pracownika powołanego do pełnienia funkcji na podstawie § 2 ust. 3 nie może przekraczać 3 lat.
4.
Prezes Rady Ministrów określi organizacje społeczne, których wnioski o zwolnienie pracowników od pracy zawodowej traktowane będą na równi z wnioskami prezydiów rad narodowych, organizacji politycznych i związków zawodowych.
§  4.
1.
W okresie zwolnienia od pracy zawodowej na podstawie § 2 pracownikowi nie przysługuje prawo do wynagrodzenia z zakładu pracy.
2.
W okresie tym pracownik zachowuje prawo do mieszkania służbowego, do przysługującego mu umundurowania oraz do bezpłatnych i ulgowych przejazdów publicznymi środkami lokomocji.
3.
Prezes Rady Ministrów po porozumieniu się z Centralną Radą Związków Zawodowych określi przypadki, w których pracownicy niektórych gałęzi gospodarki zachowują prawo do innych przysługujących im świadczeń.
§  5.
1.
W okresie zwolnienia od pracy zawodowej na podstawie § 2 zakład pracy nie może bez winy pracownika rozwiązać zawartej z nim umowy o pracę.
2.
Mimo trwania stosunku pracy zakład pracy nie wykazuje w stanie zatrudnienia pracowników zwolnionych od pracy zawodowej na podstawie § 2.
§  6.
1.
Zakład pracy obowiązany jest przyjąć z powrotem do pracy pracownika zwolnionego na podstawie § 2 na stanowisko zajmowane przed zwolnieniem lub nie niższe, o ile pracownik zgłosi się do pracy nie później niż w ciągu 14 dni od ustania okoliczności, które uzasadniały zwolnienie.
2.
Niezgłoszenie się pracownika w terminie określonym w ust. 1 stanowi ważną przyczynę do rozwiązania z nim umowy o pracę.
§  7.
Pracownikowi zwolnionemu od pracy zawodowej na podstawie § 2 zalicza się okres pełnienia funkcji, do której został powołany, do okresu pracy zawodowej w zakresie uprawnień uzależnionych od ciągłości pracy.
§  8.
Rady narodowe, związki zawodowe oraz organizacje polityczne i inne organizacje społeczne obowiązane są zawiadomić zakład pracy o ustaniu okoliczności, które uzasadniały udzielenie zwolnienia od pracy zawodowej.
§  9. 1
(uchylony).
§  10-12. 2
(uchylone).
§  13. 3
W stosunku do pracowników, którzy w dniu wejścia w życie niniejszej uchwały byli zwolnieni od pracy zawodowej do pełnienia stałych funkcji w radach narodowych, związkach zawodowych oraz organizacjach politycznych i innych organizacjach społecznych, okres 3 lat, o którym mowa w § 3 ust. 3 niniejszej uchwały, biegnie od dnia jej wejścia w życie.
§  14. 4
(uchylony).
§  15. 5
Upoważnia się Prezesa Rady Ministrów do wydawania zarządzeń regulujących przypadki nie objęte uchwałą, a wymagające ze względu na wyjątkowe okoliczności doraźnego unormowania.
§  16. 6
Uchwała niniejsza nie reguluje zwolnień od pracy pracowników powołanych do pełnienia funkcji w radach zakładowych (miejscowych).
§  17. 7
Tracą moc:
1)
odpowiednie postanowienia układów zbiorowych pracy dotyczące zwolnienia pracowników do prac społecznych,
2)
okólnik nr 55 Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 marca 1951 r. w sprawie pokrywania kosztów delegacji i diet pracowników urzędów, instytucji i jednostek gospodarki uspołecznionej w przypadku delegowania pracownika do prac społecznych (Monitor Polski Nr A-31, poz. 395).
§  18. 8
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Z dniem 1 stycznia 1975 r. nin. uchwała utraciła moc w zakresie unormowanym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 września 1974 r. w sprawie zasad udzielania bezpłatnych urlopów pracownikom powołanym do pełnienia z wyboru funkcji w organizacjach społecznych (Dz.U.74.37.218) - zob. § 9 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
1 § 9 uchylony przez § 8 uchwały nr 4 Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 1965 r. w sprawie zwolnień od pracy zawodowej pracowników zatrudnionych w uspołecznionych zakładach pracy do pełnienia czasowych funkcji społecznych i ewidencji niektórych zwolnień od pracy zawodowej (M.P.65.7.21) z dniem 12 lutego 1965 r.
2 § 10-12 uchylone przez § 24 pkt 1 uchwały nr 78 Rady Ministrów z dnia 4 kwietnia 1973 r. w sprawie zwolnień od pracy w uspołecznionych zakładach pracy (M.P.73.17.103) z dniem 12 kwietnia 1973 r.
3 § 13 dodany przez § 1 pkt 2 uchwały nr 882 z dnia 18 grudnia 1954 r. (M.P.55.3.38) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 14 stycznia 1955 r.
4 § 14 uchylony przez § 24 pkt 1 uchwały nr 78 Rady Ministrów z dnia 4 kwietnia 1973 r. w sprawie zwolnień od pracy w uspołecznionych zakładach pracy (M.P.73.17.103) z dniem 12 kwietnia 1973 r.
5 § 15 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 3 uchwały nr 882 z dnia 18 grudnia 1954 r. (M.P.55.3.38) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 14 stycznia 1955 r.
6 § 16 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 3 uchwały nr 882 z dnia 18 grudnia 1954 r. (M.P.55.3.38) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 14 stycznia 1955 r.
7 § 17 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 3 uchwały nr 882 z dnia 18 grudnia 1954 r. (M.P.55.3.38) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 14 stycznia 1955 r.
8 § 18 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 3 uchwały nr 882 z dnia 18 grudnia 1954 r. (M.P.55.3.38) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 14 stycznia 1955 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1954.A-73.892

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zwolnienia od pracy zawodowej pracowników urzędów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych powołanych do pełnienia niektórych funkcji i na szkolenie.
Data aktu: 07/07/1954
Data ogłoszenia: 05/08/1954
Data wejścia w życie: 05/08/1954