Doraźne uporządkowanie prac kosztorysowych.

OKÓLNIK NR 244
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 28 października 1952 r.
w sprawie doraźnego uporządkowania prac kosztorysowych.

Kontrola kosztorysów szczegółowych oraz zarządzeń i instrukcji stosowanych w niektórych resortach z zakresu kosztorysowania wykazała, że przepisy i kosztorysy, opracowane w biurach projektów i poza nimi, zawierają braki i uchybienia o charakterze szkodliwym dla działalności inwestycyjnej.
Niezależnie od ujawnionych braków o charakterze formalnym stwierdzono w nich cały szereg błędów i niedociągnięć o charakterze merytorycznym wynikających w szczególności z:
1)
błędnego obliczania przedmiarów;
2)
niedostosowania kosztorysów do rzeczywistych warunków budowy;
3)
niezgodnej z obowiązującymi zasadami wyceny robocizny, pracy sprzętu, materiałów, transportu i kosztów ogólnych.

Wymienione błędy i usterki, których częstotliwość została dotychczas niejednokrotnie stwierdzona, nie tylko utrudniają planowanie robót i kontrolę gospodarki na budowie, ale uniemożliwiają prawidłowe fakturowanie. Ponadto wadliwie sporządzane kosztorysy są czynnikiem demobilizujacym w walce z marnotrawstwem i złą organizacją robót, w walce o postęp techniczny i obniżenie kosztów wykonawstwa, co w konsekwencji osłabia tempo rozwoju gospodarczego kraju.

W celu doraźnego uporządkowania tych spraw zarządza się, co następuje:

1.
Ministrowie sprawujący nadzór nad biurami projektów wydadzą w terminie do dnia 20 listopada 1952 r. zarządzenia w sprawie usprawnienia prac kosztorysowych w biurach projektów, zwracające uwagę na popełniane błędy i zmierzające do ich usunięcia.
2.
Z najczęściej spotykanych w kosztorysach braków o charakterze formalnym należy w zarządzeniach między innymi wytknąć:
1)
brak nazwy biura projektów sporządzającego kosztorys oraz daty wykonania kosztorysu;
2)
brak klauzuli zatwierdzającej kosztorys z podaniem daty i nazwy instytucji zatwierdzającej;
3)
brak stwierdzenia o podstawach wyceny;
4)
brak załączników przewidzianych w §§ 200, 204 i 205 instrukcji Nr 20 Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego o zasadach sporządzania i zatwierdzania dokumentacji technicznej dla inwestycji;
5)
brak danych dotyczących sposobu obliczania oszczędności w etapie projektowania i realizacji (zarządzenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i Ministra Finansów z dnia 8 lutego 1952 r. w sprawie realizacji w roku 1952 uchwały Prezydium Rządu z dnia 21 lutego 1951 r. o oszczędności w budownictwie – Monitor Polski Nr A-16, poz. 190).
3.
Natomiast co do błędów i uchybień natury merytorycznej należy wziąć pod uwagę:
1)
nieprawidłowy układ kosztorysów zarówno co do formy jak i treści poszczególnych opisów pozycji kosztorysowych – co wymaga wzmocnienia kontroli opracowań kosztorysowych w biurach projektów;
2)
niezgodności z projektem lub opisem technicznym, w szczególności pominięcie niektórych elementów budowli lub robót bądź nie odpowiadające projektowi przedmiary – co wymaga ustalenia pełnej odpowiedzialności głównego projektanta nie tylko za część techniczną i budowlaną, lecz również za przedmiar i prawidłowość kosztorysu, który stanowi istotną część dokumentacji technicznej;
3)
niedostosowanie kosztorysu do rzeczywistych warunków budowy, polegające na nieuwzględnieniu specyficznych warunków terenowych, transportu, materiałów miejscowych, zaopatrzenia w energię i wodę, urządzenia placu budowy, mechanizacji robót, zatrudnienia kadr roboczych itp. – co wymaga dokładnego zapoznania się zarówno projektantów jak i sporządzających kosztorysy z warunkami lokalnymi na miejscu wykonywania robót;
4)
nieuwzględnienie przepisów oszczędnościowych co do rozwiązań konstrukcyjnych i stosowanych materiałów – co wymaga ścisłej kontroli aparatu biur projektowych nad opracowaniami projektów;
5)
niezgodną z przepisami wycenę robocizny, pracy sprzętu, materiałów, kosztu transportu i kosztów ogólnych – co wymaga ścisłej kontroli kosztorysów sporządzanych w pracowniach kosztorysowych ze zwróceniem uwagi na to, że nie wolno:

a) przewidywać w kosztorysie wadliwej lub niepostępowej organizacji budowy,

b) przyjmować żadnych kwot na wydatki z tytułu przestojów sprzętu mechanicznego,

c) uwzględniać dodatkowych kosztów z tytułu pracy na drugą zmianę,

d) uwzględniać w kosztach na urządzenie placu budowy zmiany stanowisk maszyn w trakcie wykonywania obiektu,

e) uwzględniać przy kosztorysowaniu 20% dodatku dla brygadzistów,

f) w przypadku korzystania z norm radzieckich przyjmować bez należytego uzasadnienia współczynników zwiększających,

g) z braku kosztorysów na urządzenie placu budowy przyjmować na ten cel kwot wyższych od przewidzianych zarządzeniami właściwych ministrów,

h) do kosztów wynikłych z zatrudnienia robotników zamiejscowych doliczać żadnych narzutów,

i) zaliczać żadnych generalii od urządzeń przemysłowych i maszyn dostarczanych przez inwestora,

j) stosować narzutów z tytułu kosztów ogólnych w wysokości przekraczającej stawki ustalone uchwałą Prezydium Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów z dnia 30 marca 1950 r. w sprawie zmiany stawek kosztów ogólnych przy robotach budowlanych i instalacyjnych (Biuletyn PKPG Nr 6, poz. 87),

k) wkalkulowywać w poszczególne ceny jednostkowe dodatków wynikających z tytułu zatrudniania robotników zamiejscowych, oprócz przypadków, gdy figurują w obowiązujących cennikach i gdy to jest uregulowane zarządzeniami właściwych władz, pracy w nocy lub w dnie świąteczne, budowy kwater dla załóg robotniczych, wykonywania robót w warunkach zimowych itp.

4.
Oprócz zwrócenia uwagi na omówione błędy i uchybienia w zarządzeniach tych powinny być przewidziane postanowienia zmierzające do zwiększenia kontroli ze strony nadzoru technicznego oraz sankcje w postaci obniżenia premii za wadliwie sporządzone kosztorysy.
5.
Odpisy wydanych w tej sprawie zarządzeń należy przesłać do wiadomości Prezydium Rady Ministrów (Biuro Norm Kosztorysowych) i Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (Departament Budownictwa).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1952.A-96.1474

Rodzaj: Okólnik
Tytuł: Doraźne uporządkowanie prac kosztorysowych.
Data aktu: 28/10/1952
Data ogłoszenia: 18/11/1952
Data wejścia w życie: 18/11/1952