Prawa i obowiązki głównych (starszych) księgowych jednostek budżetowych.

UCHWAŁA Nr 112
RADY MINISTRÓW
z dnia 21 lutego 1951 r.
w sprawie praw i obowiązków głównych (starszych) księgowych jednostek budżetowych. *

I.

Przepisy ogólne.

§  1.
1.
Uchwała niniejsza określa prawa i obowiązki głównych (starszych) księgowych w jednostkach budżetowych.
2.
Jednostkami budżetowymi w rozumieniu niniejszej uchwały są: władze, urzędy, instytucje i zakłady państwowe, których dochody i wydatki brutto są objęte budżetem Państwa, oraz te jednostki organizacyjne przedsiębiorstw, które na podstawie przepisów szczególnych utrzymywane są z budżetu Państwa.
3.
Ilekroć w dalszych przepisach niniejszej uchwały jest mowa o głównych księgowych, przepisy te odnoszą się także do starszych księgowych.
§  2.
Głównym księgowym jednostki budżetowej jest kierownik komórki prowadzącej rachunkowość budżetu i pozabudżetowych środków specjalnych. W przypadku gdy jednostka budżetowa nie posiada specjalnej komórki rachunkowości, wówczas przepisy niniejsze stosuje się do pracownika, który prowadzi rachunkowość, choćby te czynności nie stanowiły jego wyłącznego zajęcia.
§  3.
Właściwi ministrowie oraz kierownicy urzędów centralnych określą w drodze zarządzeń, wydanych w porozumieniu z Ministrem Finansów, w zależności od wielkości i zakresu działania komórek prowadzących rachunkowość kategorie jednostek budżetowych, w których kierownik komórki prowadzącej rachunkowość jest głównym, a w których - starszym księgowym.
§  4.
Główny księgowy jest w pełni odpowiedzialny za zachowanie dyscypliny finansowo-budżetowej oraz zasad prawidłowej i oszczędnej gospodarki budżetowej. Przepis ten nie wyklucza odpowiedzialności innych osób za naruszenie dyscypliny finansowo-budżetowej oraz za niezachowanie zasad prawidłowej i oszczędnej gospodarki budżetowej.
§  5.
Mianowanie, zwolnienie lub przeniesienie głównego księgowego może mieć miejsce za zgodą jednostki nadrzędnej. Przepis ten nie dotyczy głównych księgowych jednostek budżetowych, będących władzami naczelnymi i urzędami centralnymi.
§  6.
Przejęcie spraw, należących do zakresu działania głównego księgowego, oraz przekazanie tych spraw innemu głównemu księgowemu dokonuje się protokolarnie; protokół sporządza się po sprawdzeniu stanu rachunkowości finansowej i materiałowej jednostki budżetowej.
§  7.
Podczas nieobecności głównego księgowego (delegacja, urlop, choroba) wszystkie jego obowiązki i uprawnienia przechodzą na jego zastępcę.

II.

Obowiązki głównego księgowego.

§  8.
Do obowiązków głównego księgowego należy:
1)
czuwanie nad prawidłowością gospodarki kredytami budżetowymi oraz pozabudżetowymi środkami specjalnymi,
2)
nadzór nad terminowym pobieraniem dochodów budżetowych,
3)
organizowanie i prowadzenie księgowości i sprawozdawczości finansowej, organizowanie prawidłowego obiegu dokumentów oraz przestrzeganie ustalonych zasad i wzorów dokumentacji księgowej,
4)
prawidłowe księgowanie środków budżetowych i pozabudżetowych środków specjalnych,
5)
bieżące i prawidłowe kwalifikowanie dowodów,
6)
prawidłowe i terminowe obliczanie oraz uiszczanie podatków i opłat publicznych, należnych od jednostki budżetowej lub potrącanych z wynagrodzeń jej pracowników,
7)
przeprowadzanie inwentaryzacji środków materialnych w terminach ustalonych w obowiązujących przepisach,
8)
terminowe i prawidłowe sporządzanie i składanie sprawozdań,
9)
instruowanie i szkolenie wewnętrzne personelu rachunkowego,
10)
należyte przechowywanie i zabezpieczenie ksiąg i dokumentów,
11)
kontrola gospodarki środkami materialnymi oraz prawidłowości dokumentów, dotyczących zużycia, uszkodzeń, braków lub nadwyżek tych środków,
12)
kontrola prawidłowego wydatkowania funduszu płac przez przestrzeganie ustalonych etatów i stawek,
13)
kontrola przestrzegania zasad dyscypliny finansowej w zakresie inwestycji,
14)
kontrola terminowego rozliczania zaliczek budżetowych i regulowania zobowiązań,
15)
instruowanie i szkolenie personelu rachunkowego podporządkowanych jednostek budżetowych,
16)
nadzór nad prawidłowym prowadzeniem rachunkowości i sprawozdawczości finansowej przez podporządkowane jednostki.

III.

Uprawnienia głównego księgowego.

§  9.
Główny księgowy jednostki budżetowej ustala w ramach obowiązujących przepisów oraz umów o pracę szczegółowe obowiązki służbowe podporządkowanych sobie pracowników.
§  10.
Wszystkie komórki organizacyjne jednostki budżetowej i zakładów pomocniczych obowiązane są przesyłać głównemu księgowemu niezbędne dla rachunkowości i kontroli dokumenty, jak również wszelkiego rodzaju umowy, ustalenia dotyczące norm i inne materiały, związane z gospodarką budżetową jednostki budżetowej.
§  11.
Zawarcie umów lub udzielenie zamówień, angażujących kredyty budżetowe lub pozabudżetowe środki specjalne, wymagają uprzedniej zgody głównego księgowego.
§  12.
Wszelkie dokumenty obrotu pieniężnego, dokumenty obrotu materiałami i towarami, jak również dokumenty o charakterze rozliczeniowym i kredytowym, stanowiące podstawę do otrzymania lub wydania środków pieniężnych, materiałów albo towarów, podpisują łącznie kierownik jednostki budżetowej lub osoba przez niego do tego upoważniona i główny księgowy lub osoba przez niego do tego upoważniona.
§  13.
Główny księgowy obowiązany jest odmówić podpisania i wykonania zleceń, dotyczących operacji sprzecznych z obowiązującymi przepisami oraz z zasadami prawidłowej i oszczędnej gospodarki, jak na przykład:
1)
bezprawnego wydania materiałów, urządzeń lub innych środków, objętych inwentarzem,
2)
dodatkowych wypłat pracownikom za prace, wchodzące w zakres ich zwykłych obowiązków służbowych, a nie przewidzianych w obowiązujących przepisach,
3)
wydatkowania środków pieniężnych, powodującego przekroczenie etatów, stawek i funduszu płac,
4)
wydatkowania środków pieniężnych na cele nie przewidziane w budżecie bądź przekraczające kredyty budżetowe lub preliminarz pozabudżetowych środków specjalnych,
5)
niewłaściwego z punktu widzenia klasyfikacji budżetowej kwalifikowania wydatków,
6)
kwalifikowania dochodów budżetowych na pozabudżetowe środki specjalne,
7)
bezprawnego zaliczenia dochodu budżetowego jako zwrot wydatku (wznowienie kredytu),
8)
użycia środków inwestycyjnych niezgodnie z tytułem inwestycyjnym pod względem rzeczowym lub finansowym.
§  14.
W przypadku otrzymania polecenia sprzecznego z obowiązującymi przepisami lub zasadami prawidłowej i oszczędnej gospodarki główny księgowy obowiązany jest zwrócić na to uwagę na piśmie kierownikowi jednostki budżetowej, który wydał polecenie. W razie pisemnego potwierdzenia przez kierownika wydanego uprzednio polecenia, główny księgowy wykonuje je i równocześnie zawiadamia o tym kierownika jednostki nadrzędnej oraz właściwe organa kontroli i rewizji finansowej. Główny księgowy, który nie zawiadomi kierownika jednostki nadrzędnej oraz organów kontrolno-rewizyjnych o bezprawnym zarządzeniu kierownika jednostki budżetowej, ponosi odpowiedzialność za wykonanie zarządzenia na równi z kierownikiem jednostki budżetowej, który wydał zarządzenie.
§  15.
Kierownik jednostki nadrzędnej po otrzymaniu od głównego księgowego zawiadomienia, o którym mowa w § 14, obowiązany jest w ciągu dni 14 rozpatrzyć to zawiadomienie i przedsięwziąć odpowiednie środki zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zawiadomić głównego księgowego o decyzji. Kierownik jednostki nadrzędnej, który nie poczynił odpowiednich kroków w przypadku otrzymania zawiadomienia o bezprawnym zarządzeniu kierownika jednostki podporządkowanej, ponosi odpowiedzialność na równi z tym kierownikiem.

IV.

Przepisy końcowe.

§  16.
Wykonanie uchwały porucza się Prezesowi Rady Ministrów, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego oraz wszystkim ministrom i kierownikom urzędów centralnych.
§  17.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Z dniem 7 marca 1951 r. przepisy nin. uchwały rozciąga się na głównych (starszych) księgowych przedsiębiorstw budżetowych, zgodnie z § 2 uchwały nr 113 z dnia 21 lutego 1951 r. w sprawie praw i obowiązków głównych (starszych) księgowych przedsiębiorstw budżetowych (M.P.51.A-18.235).

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1951.A-18.234

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Prawa i obowiązki głównych (starszych) księgowych jednostek budżetowych.
Data aktu: 21/02/1951
Data ogłoszenia: 07/03/1951
Data wejścia w życie: 07/03/1951