Odciążenie gmin.

UCHWAŁA
RADY MINISTRÓW
z dnia 24 października 1949 r.
w sprawie odciążenia gmin.

Celem doraźnego odciążenia organów wykonawczych gmin miejskich i wiejskich, zwanych w uchwale niniejszej organami gmin, od pełnienia zbędnych czynności, zlecanych im dotychczas przez organa administracji publicznej oraz organizacje, instytucje społeczne, polityczne, zawodowe, gospodarcze i inne - nazywane w uchwale niniejszej "instytucjami" - zarządza się:
§  1.
1.
Organa gmin nie mogą być używane przez jakiekolwiek władze i instytucje do kolportażu pism oraz doręczania korespondencji urzędowej i zawiadomień, prospektów, afiszów i wszelakich innych przesyłek.
2.
Gminy są obowiązane do doręczania pism urzędowych tylko w przypadkach przez obowiązujące przepisy prawne wyraźnie określanych lub do miejscowości, w których nie ma zorganizowanej pocztowej służby doręczeń.
§  2.
W razie skierowania do gminy pisma urzędowego, zawiadomienia, prospektów, afiszów i innych przesyłek w przypadkach nie objętych ust. 2 § 1, organ gminy zwróci natychmiast tego rodzaju przesyłki nadawcy bez doręczenia z powołaniem się na przepis niniejszego paragrafu. To samo dotyczy przesyłek kierowanych do gminy dla doręczenia w przypadkach przewidzianych ust. 2 § 1, jeżeli doręczenie wymagałoby sporządzenia przez gminę recepisów, rewersałów, czy ich wypełnienia, oddawania korespondencji do rąk własnych i t. p. dodatkowych czynności.
§  3.
Nie wolno używać pracowników gmin przez organa administracji publicznej oraz inne instytucje do czynności, nie objętych obowiązkami ustawowymi gmin.
§  4.
Organa gmin nie mogą przeprowadzać zbiórek na cele społeczne ani jednorazowego lub periodycznego pobierania jakichkolwiek składek na te cele i egzekucji tego rodzaju świadczeń.
§  5.
Organom gmin nie wolno zbierać i opracowywać jakichkolwiek danych oraz podejmować jakichkolwiek innych czynności dla instytucji, posiadających swoje placówki na obszarze gminy. Podejmowanie takich prac lub jakichkolwiek innych czynności pomocniczych dla instytucyj, nie posiadających swoich placówek terenowych, wymaga w każdym przypadku uprzedniej zgody właściwego wojewody, wyłącznie tylko za pośrednictwem którego instytucje te mogą odnosić się do gmin. W przypadkach, gdy obowiązek ma dotyczyć tylko kilku gmin jednego powiatu, wystarczy zgoda właściwego starosty powiatowego.
§  6.
Organa gmin nie mogą udzielać swego lokalu biurowego, sprzętów i urządzeń do niego należących na rzecz jakichkolwiek instytucyj bez zgody właściwego starosty.
§  7.
Organa administracji publicznej, zlecając gminie prace, obowiązane są jak najdalej ułatwić gminie ich wykonanie, przez odciążenie jej od wszelkich dodatkowych prac manipulacyjnych, transportowych i t. p., jak wykonywanie we własnym zakresie brakujących formularzy, recepisów zwrotnych, dostarczanie danych przez umyślnych posłańców i inn. W przeciwnym przypadku gmina nie wykonuje zlecenia, zawiadamiając zleceniodawcę o przyczynie zaniechania prac z powołaniem się na uchwałę niniejszą.
§  8.
Wszelkie zarządzenia Ministrów i Władz Centralnych obciążające organa gmin choćby jednorazowym wykonaniem czynności zleconej, muszą dla swej ważności uzyskać zgodę Ministra Administracji Publicznej. Zgoda taka nie jest wymagana dla zarządzeń wydawanych przez Główny Urząd Statystyczny na podstawie przepisów prawnych.
§  9.
Wszelkie zarządzenia władz i urzędów bezpośrednio podległych Władzom Centralnym, obciążające organa gminne jednorazowym wykonaniem czynności zleconych, muszą uzyskać zgodę wojewody, a zarządzenia władz niższych instancji - zgodę starosty. Warunek zgody wojewody lub starosty odpada, jeśli zarządzenie oparte jest na zleceniu władz centralnych, uzgodnionym z Ministerstwem Administracji Publicznej, o czym musi być wzmianka w treści zarządzeń, wydawanych organom gmin.
§  10.
Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej ureguluje w drodze zarządzenia, które zarządzenia podległych im organów nie wymagają zgody w trybie §§ 8 i 9 oraz sprecyzuje obowiązki gmin w dziedzinach, wynikających z potrzeb obro

...

przedstawiciele wszystkich zainteresowanych resortów, Głównego Pełnomocnika Rządu dla spraw podatku gruntowego i inn.

§  12.
Zadaniem Komisji będzie m. inn. opracowanie wniosków, zmierzających do zmiany przepisów prawnych pod kątem odciążenia gmin od czynności zleconych im tymi przepisami oraz zgłaszanie na Radę Ministrów wniosków w zakresie trwałego odciążenia gmin od zbędnych czynności administracyjnych.
§  13.
W ciągu dwóch lat po wejściu w życie uchwały niniejszej wszelkie projekty ustawodawcze oraz inne akty prawne władz centralnych, nakładające na gminy trwałe obowiązki, muszą uzyskać opinię Komisji dla usprawnienia pracy gminy, przed wniesieniem na Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów, względnie na Komisję Prawniczą przy Prezydium Rady Ministrów, bądź przed wydaniem przez właściwego Ministra.
§  14.
Wykonanie uchwały niniejszej porucza się Prezesowi Rady Ministrów i Ministrowi Administracji Publicznej w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i zainteresowanymi Ministrami.
§  15.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Monitorze Polskim.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1949.A-83.1015

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Odciążenie gmin.
Data aktu: 24/10/1949
Data ogłoszenia: 10/11/1949
Data wejścia w życie: 10/11/1949