KOMISJA EUROPEJSKA,uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 1 , w szczególności jego art. 7 ust. 2,
a także mając na uwadze, co następuje:(1) Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/1119 (europejskie prawo o klimacie) Komisja jest zobowiązana do oceny spójności krajowych środków z celem neutralności klimatycznej i z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Komisja dokonała oceny spójności irlandzkich krajowych środków z tymi celami 2 . Poniższe zalecenia oparte są na tej ocenie. Irlandia powinna w należyty sposób uwzględnić obecne zalecenia i podjąć w związku z nimi odpowiednie działania następcze zgodnie z europejskim prawem o klimacie.
(2) Pomimo że unijne emisje netto gazów cieplarnianych (włączając emisje z użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa - LULUCF - lecz wyłączając emisje z transportu międzynarodowego) ogólnie wykazują stałe tendencje spadkowe, zasadniczo zgodnie ze ścieżką liniową prowadzącą do osiągnięcia unijnego celu klimatycznego na 2030 r., jakim jest redukcja emisji o 55 %, i celu neutralności klimatycznej do 2050 r., to jednak należy przyspieszyć tempo redukcji, a działania każdego z państw członkowskich mają w tym zakresie podstawowe znaczenie. Postępy w poszczególnych państwach członkowskich różnią się znacznie i należy bezzwłocznie sprostać kilku wyzwaniom sektorowym i wyeliminować słabe punkty. Oparta na dostępnych informacjach ocena wykazuje, że postępy w realizacji unijnego celu neutralności klimatycznej są w przypadku Irlandii zdecydowanie niewystarczające. Ponadto Irlandia dopiero niedawno przekazała Komisji swoją krajową strategię długoterminową zgodnie z art. 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 3 (4 . Komisja oceni, czy krajowa strategia długoterminowa jest odpowiednia do wspólnego osiągnięcia celów unii energetycznej. Rzetelne strategie długoterminowe są niezbędne, aby dokonać transformacji gospodarczej koniecznej do realizacji unijnego celu neutralności klimatycznej.
(3) Należy wdrożyć środki przystosowawcze w celu poprawy gotowości i odporności. Można je przygotować za pomocą ścieżek przystosowania się do zmiany klimatu, które określają kolejność środków służących osiągnięciu celu w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Monitorowanie i ocena bieżących działań w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu są niezbędne do utrzymania rozliczalności i poprawy ogólnej polityki przystosowania się do zmiany klimatu, W celu finansowania przystosowania się do zmiany klimatu można uruchomić różne unijne instrumenty finansowania. Kwestie odporności na zmianę klimatu powinny znaleźć się na pierwszym planie przy opracowywaniu przez państwa członkowskie planów krajowych w ramach odpowiednich funduszy unijnych. Wydatki nie powinny szkodzić przystosowaniu się do zmiany klimatu: to znaczy nie powinny zwiększać podatności na zagrożenia zarówno u beneficjentów, jak i innych podmiotów.
(4) Najbardziej podatne są te społeczności, które z dużym prawdopodobieństwem odczują skutki zmiany klimatu. Nierówne narażenie i wrażliwość poszczególnych regionów i grup społeczno-gospodarczych na skutki zmiany klimatu pogłębiają istniejące nierówności i słabe punkty. Sprawiedliwa odporność powinna zmniejszyć nierówne obciążenie ryzykiem klimatycznym i zapewnić równy podział korzyści wynikających z przystosowania się do zmiany klimatu,
NINIEJSZYM ZALECA, ABY IRLANDIA PODJĘŁA NASTĘPUJĄCE DZIAŁANIA:
Spójność krajowych środków z celem neutralności klimatycznej
1. Należy zintensyfikować działania na rzecz łagodzenia zmiany klimatu poprzez poczynienie wymiernych postępów w realizacji istniejących i planowanych strategii, a także rozważyć dodatkowe pilne środki, które umożliwią dostosowanie założonych i planowanych redukcji emisji gazów cieplarnianych do celu neutralności klimatycznej.
2. W szczególności należy skoncentrować wysiłki na ograniczeniu emisji z rolnictwa i zwiększeniu pochłaniania w sektorze LULUCF.
Spójność z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu
3. Należy poczynić postępy we wdrażaniu działań w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Należy zapewnić, aby polityka przystosowania się do zmiany klimatu była monitorowana i oceniana systematycznie i w regularnych odstępach czasu, a rezultaty tego monitorowania były uwzględniane przy opracowywaniu zaktualizowanych strategii i w trakcie ich realizacji. Należy położyć większy nacisk na kwestie związane z odpornością na zmianę klimatu przy wykorzystywaniu wsparcia z unijnych programów finansowania, takich jak wspólna polityka rolna, finansowanie w ramach polityki spójności i inne odpowiednie fundusze unijne. Środki z funduszy unijnych powinny być wydawane w taki sposób, aby podnosiły odporność na zmianę klimatu i nie zwiększały podatności na jej skutki (tj. przestrzeganie zasady "nie czyń poważnych szkód" przy przystosowywaniu się do zmiany klimatu).
4. Należy w dalszym ciągu angażować grupy zainteresowanych stron, które są szczególnie podatne na skutki zmiany klimatu, w opracowywanie i wdrażanie polityki Irlandii w dziedzinie przystosowania się do zmiany klimatu. Należy dokumentować przebieg i wyniki odpowiednich konsultacji.
Sporządzono w Brukseli dnia 18 grudnia 2023 r.
