Rozporządzenie 2024/1022 zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/915 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu w żywności

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2024/1022
z dnia 8 kwietnia 2024 r.
zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/915 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu w żywności
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności 1 , w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W rozporządzeniu Komisji (UE) 2023/915 2  ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń, w tym deoksyniwalenolu (DON), w żywności.

(2) W 2017 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności ("Urząd") przyjął opinię naukową dotyczącą ryzyka dla zdrowia zwierząt i ludzi związanego z obecnością deoksyniwalenolu i jego acetylowanych i zmodyfikowanych postaci w żywności i paszy 3 . W opinii tej Urząd stwierdził, że tolerowane dzienne pobranie (TDI) wynoszące 1 µg/kg masy ciała dziennie w przypadku DON należy uznać za grupowe TDI dla sumy DON, 3-acetylo-deoksyni- walenolu (3-Ac-DON), 15-acetylo-deoksyniwalenolu (15-Ac-DON) i deoksyniwalenolu-3-glukozydu (DON-3-gluko- zyd). W celu oceny ostrego zagrożenia dla zdrowia ludzi obliczono grupową ostrą dawkę referencyjną (ARfD) wynoszącą 8 µg/kg masy ciała na jedno spożycie. Oszacowania ostrego narażenia z dietą były niższe od tej dawki i nie spowodowały zagrożenia dla zdrowia ludzi. Szacowane średnie chroniczne narażenie z dietą przekroczyło jednak grupowe TDI u niemowląt, małych dzieci i innych dzieci, a przy wysokim narażeniu również u nastolatków i dorosłych, co wskazuje na potencjalne zagrożenie dla zdrowia.

(3) W świetle opinii Urzędu Komisja wzięła pod uwagę możliwość ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów dla sumy DON, 3-Ac-DON, 15-Ac-DON i DON-3-glukozydu. Jednak ze względu na ograniczoną ilość danych o występowaniu dla sumy DON, 3-Ac-DON, 15-Ac-DON i DON-3-glukozydu oraz na to, że 3-Ac-DON, 15-Ac- DON, a w szczególności DON-3-glukozyd nie są jeszcze analizowane rutynowo, nie ma obecnie wystarczających informacji, aby ustalić takie najwyższe dopuszczalne poziomy do czasu, gdy dopracowana zostanie metoda analizy rutynowej acetylowanych i zmodyfikowanych postaci DON oraz monitorowane będzie występowanie sumy DON oraz jego acetylowanych i zmodyfikowanych postaci. W międzyczasie, w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego, należy obniżyć niektóre dotychczasowe najwyższe dopuszczalne poziomy DON zgodnie z zasadą, że najwyższe dopuszczalne poziomy mają być ustalone na jak najniższym racjonalnie osiągalnym poziomie poprzez zastosowanie dobrych praktyk w celu zminimalizowania zanieczyszczenia, z uwzględnieniem najnowszych danych o występowaniu.

(4) W celu zapewnienia stosowania dobrych praktyk rolniczych, które pozwolą zminimalizować obecność DON w zbożach, ważne jest ustanowienie ich najwyższego dopuszczalnego poziomu dla nieprzetworzonych zbóż. Ponieważ nieprzetworzony owies przed mieleniem lub przed użyciem w produktach zbożowych wprowadzanych do obrotu z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego jest wprowadzany do obrotu z łuską, najwyższy dopuszczalny poziom DON w nieprzetworzonych ziarnach owsa powinien mieć zastosowanie do nieprzetworzonych ziaren owsa wraz z łuską, nawet jeśli łuska jest niejadalna.

(5) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) 2023/915.

(6) Należy przewidzieć okres przejściowy dla żywności wprowadzonej do obrotu zgodnie z prawem przed datą rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia, z uwagi na fakt, że niektóre środki spożywcze objęte niniejszym rozporządzeniem mają długi okres przydatności do spożycia.

(7) Aby umożliwić podmiotom gospodarczym przygotowanie się do nowych przepisów wprowadzonych niniejszym rozporządzeniem, należy ustanowić rozsądny termin rozpoczęcia stosowania nowych najwyższych dopuszczalnych poziomów.

(8) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

W załączniku I do rozporządzenia (UE) 2023/915 wprowadza się zmiany określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  2

Środki spożywcze wymienione w załączniku, które zostały zgodnie z prawem wprowadzone do obrotu przed dniem 1 lipca 2024 r., mogą pozostać w obrocie do upływu ich daty minimalnej trwałości lub terminu ich przydatności do spożycia.

Artykuł  3

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 lipca 2024 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich pań stwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 8 kwietnia 2024 r.

ZAŁĄCZNIK

W sekcji 1 (Mikotoksyny) załącznika I do rozporządzenia (UE) 2023/915 wpis 1.4 (Deoksyniwalenol) otrzymuje brzmienie:
"1.4 Deoksyniwalenol Najwyższy dopuszczalny poziom (µg/kg) Uwagi
1.4.1 Nieprzetworzone ziarna zbóż, z wyjątkiem produktów wymienionych w pkt 1.4.2 i 1.4.3 1 000 Z wyjątkiem nieprzetworzonych ziaren kukurydzy przeznaczonych do mielenia na mokro oraz z wyjątkiem ryżu.

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do nieprzetworzonych ziaren zbóż wprowadzonych do obrotu tuż przed przetwarzaniem wstępnym (6).

1.4.2 Nieprzetworzone ziarna pszenicy durum i nieprzetworzone ziarna kukurydzy 1 500 Z wyjątkiem nieprzetworzonych ziaren kukurydzy, w przypadku których jest oczywiste (np. przez oznakowanie lub miejsce przeznaczenia), że są przeznaczone do stosowania tylko w procesie mielenia na mokro (produkcji skrobi).

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do nieprzetworzonych ziaren pszenicy durum i nieprzetworzonych ziaren kukurydzy wprowadzonych do obrotu tuż przed przetwarzaniem wstępnym (6).

1.4.3 Nieprzetworzone ziarna owsa z niejadalną łuską 1 750 Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do nieprzetworzonych ziaren owsa z łuską wprowadzonych do obrotu tuż przed przetwarzaniem wstępnym (6).

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do ziaren owsa wraz z niejadalną łuską.

1.4.4 Zboża wprowadzane do obrotu z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego, kukurydza do prażenia i prażona kukurydza 750 Z wyjątkiem ryżu.
1.4.5 Produkty przemiału zbóż, z wyjątkiem produktów wymienionych w pkt 1.4.6 600 Z wyjątkiem produktów mielenia ryżu.
1.4.6 Produkty mielenia kukurydzy
1.4.6.1 Produkty mielenia kukurydzy wprowadzane do obrotu z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego 750
1.4.6.2 Produkty mielenia kukurydzy niewprowadzane do obrotu z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego 1 000
1.4.6.3 Wstępnie gotowana polenta gotowa do spożycia 250
1.4.7 Wyroby piekarnicze, przekąski zbożowe i śniadaniowe przetwory zbożowe 400 Z wyjątkiem produktów z ryżu. W tym małe wyroby piekarnicze.
1.4.8 Makaron 600 Makaron oznacza makaron (suchy) o zawartości wody ok. 12 %.
1.4.9 Żywność dla dzieci i przetworzona żywność na bazie zbóż dla niemowląt i małych dzieci (3) 150 Z wyjątkiem produktów z ryżu.

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do suchej masy (5) produktu wprowadzonego do obrotu.

1.4.10 Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci (3) 150 Z wyjątkiem produktów z ryżu.

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do suchej masy (5) produktu wprowadzonego do obrotu."

1 Dz.U. L 37 z 13.2.1993, s. 1.
2 Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/915 z dnia 25 kwietnia 2023 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w żywności oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 (Dz.U. L 119 z 5.5.2023, s. 103).
3 Opinia naukowa dotycząca ryzyka dla zdrowia zwierząt i ludzi związanego z obecnością deoksyniwalenolu i jego acetylowanych i zmodyfikowanych postaci w żywności i paszy. Dziennik EFSA 2017;15(9):4718. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2017.4718.

Zmiany w prawie

Przedłużenie ważności rozporządzenia o warunkach zabudowy z podpisem prezydenta

Podczas ostatniego posiedzenia Senat nie wniósł poprawek do noweli ustawy o dostępności wydłużającej o dwa lata ważność rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ma ono wygasnąć 20 września br. Brak rozporządzenia sparaliżowałby realizację inwestycji. W piątek prezydent podpisał ustawę.

Renata Krupa-Dąbrowska 19.07.2024
Nieczytelna preskrypcja? Farmaceuta sam zadecyduje o dawkowaniu leku

Jeśli na recepcie w ogóle nie wypisano dawkowania leku albo jest ono niemożliwe do rozczytania, farmaceuta sam będzie mógł zadecydować, jaka dawka będzie odpowiednia dla pacjenta. Będzie mógł wydać też pacjentowi maksymalnie cztery opakowania leku, a nie jak do tej pory dwa. Te zasady nie będą jednak dotyczyły leków zawierających substancje psychotropowe lub środki odurzające.

Inga Stawicka 19.07.2024
Renta wdowia będzie dużo kosztować

Współmałżonek zmarłej osoby będzie mógł pobierać równocześnie rentę rodzinną i inne świadczenie emerytalno-rentowe w wybranym przez siebie wariancie – tzw. rentę wdowią. Nie będzie już musiał, jak obecnie, decydować się na wybór tylko jednego świadczenia. Nowe przepisy miałyby wejść w życie od początku 2025 roku. Koszt wprowadzenia renty wdowiej dla państwa wyniesie tylko na początku 8-10 mld zł rocznie.

Beata Dązbłaż 18.07.2024
Nowe podstawy programowe dla kilku zawodów szkolnictwa branżowego

Od września zmienią się podstawy programowe kształcenia w zawodach: elektromechanik pojazdów samochodowych oraz technik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających i technik weterynarii. Określona też została podstawa programowa kształcenia w nowym zawodzie technik elektromobilności.

Agnieszka Matłacz 08.07.2024
Kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe rosną od lipca po raz drugi w tym roku

41 mln 281 tys. 920 złotych może od lipca wynieść maksymalna kara za przestępstwo skarbowe. Najniższa grzywna za wykroczenie wynosi natomiast 430 złotych. Wzrost kar ma związek z podwyższeniem wysokości minimalnego wynagrodzenia. Od lipca 2024 roku wynosi ono 4300 złotych.

Krzysztof Koślicki 01.07.2024
Przepisy o głosowaniu korespondencyjnym bez poprawek Senatu

W środę Senat nie zgłosił poprawek do noweli kodeksu wyborczego, która umożliwia głosowanie korespondencyjne wszystkim obywatelom zarówno w kraju, jak i za granicą. 54 senatorów było za, a 30 przeciw. Ustawa trafi teraz do prezydenta. Poprzedniego dnia takie rozwiązanie rekomendowały jednomyślnie senackie komisje Praw Człowieka i Praworządności, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Ustawodawcza.

Grażyna J. Leśniak 26.06.2024