Kosowo-Unia Europejska. Umowa międzynarodowa w sprawie uczestnictwa Kosowa w unijnym programie ramowym w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont Europa". Bruksela.2021.12.07. Prisztin.2021.11.23.

UMOWA MIĘDZYNARODOWA
między Unią Europejską, z jednej strony, a Kosowem *, z drugiej strony, w sprawie uczestnictwa Kosowa w unijnym programie ramowym w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont Europa"

Komisja Europejska (zwana dalej "Komisją"), w imieniu Unii Europejskiej,

z jednej strony,

oraz

rząd Kosowa (zwany dalej "Kosowem"),

z drugiej strony,

zwane dalej "Stronami",

MAJĄC NA UWADZE, że Umowa ramowa między Unią Europejską a Kosowem dotycząca ogólnych zasad uczestnictwa Kosowa w programach unijnych 1  stanowi, że szczegółowe zasady i warunki dotyczące udziału Kosowa w poszczególnych programach, w szczególności należny wkład finansowy, mają zostać określone w drodze porozumienia między Komisją a właściwymi organami Kosowa;

MAJĄC NA UWADZE, że program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont Europa" Unii Europejskiej (zwany dalej programem "Horyzont Europa") został ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/695 2 ;

UWZGLĘDNIAJĄC wysiłki Unii Europejskiej, aby poprzez połączenie sił z partnerami międzynarodowymi przewodzić działaniom podejmowanym w odpowiedzi na globalne wyzwania zgodnie z planem działania na rzecz ludzi, planety i dobrobytu zawartym w dokumencie "Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030" Organizacji Narodów Zjednoczonych, oraz doceniając fakt, że badania naukowe i innowacje są kluczowymi czynnikami napędzającymi innowacyjny zrównoważony wzrost i zasadniczym narzędziem jego realizacji na drodze ku konkurencyjności i atrakcyjności gospodarczej;

UZNAJĄC ogólne zasady określone w rozporządzeniu (UE) 2021/695;

UZNAJĄC cele odnowionej europejskiej przestrzeni badawczej, jakimi są stworzenie wspólnej przestrzeni naukowo- technicznej, utworzenie jednolitego rynku badań naukowych i innowacji, wspieranie i ułatwianie współpracy między szkołami wyższymi oraz wymiany najlepszych praktyk i atrakcyjnych możliwości kariery naukowej, ułatwianie trans- granicznej i międzysektorowej mobilności naukowców, sprzyjanie swobodnemu przepływowi wiedzy naukowej i innowacji, propagowanie poszanowania wolności nauki i wolności badań naukowych, wspieranie działań w zakresie edukacji naukowej i komunikacji naukowej oraz pobudzanie konkurencyjności i atrakcyjności uczestniczących gospodarek, a także fakt, że państwa stowarzyszone są kluczowymi partnerami w tym przedsięwzięciu;

PODKREŚLAJĄC rolę partnerstw europejskich w podejmowaniu niektórych z najpilniejszych wyzwań stojących przed Europą w ramach skoordynowanych inicjatyw w zakresie badań naukowych i innowacji w znacznym stopniu przyczyniających się do realizacji tych priorytetów Unii Europejskiej w dziedzinie badań naukowych i innowacji, które wymagają masy krytycznej i długoterminowej wizji, a także znaczenie zaangażowania w te partnerstwa państw stowarzyszonych;

UWZGLĘDNIAJĄC, że badania naukowe i innowacje okazały się w regionie Bałkanów Zachodnich kluczowe dla współpracy i finansowania wspólnych projektów w zakresie badań naukowych i innowacji umożliwiających wzajemny dostęp do doskonałości, wiedzy, innowacji, sieci i zasobów badawczych. Stworzyły one cenne możliwości rozwoju społecznego, zwiększając szanse powodzenia w znajdowaniu wspólnych rozwiązań dla wyzwań regionalnych i globalnych;

* Użycie tej nazwy nie wpływa na stanowiska w sprawie statusu Kosowa i jest zgodne z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244/1999 oraz z opinią Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Deklaracji niepodległości Kosowa.

DĄŻĄC do ustanowienia wzajemnie korzystnych warunków w celu stworzenia miejsc pracy, wzmocnienia i wspierania ekosystemów innowacji Stron poprzez wspomaganie przedsiębiorstw we wprowadzaniu innowacji i zwiększaniu skali na rynkach Stron oraz ułatwianie absorpcji, jak również stosowania i dostępności innowacji, w tym poprzez działania w zakresie budowania zdolności;

UZNAJĄC, że wzajemny udział w programach w zakresie badań naukowych i innowacji drugiej strony powinien przynieść obopólne korzyści; uznając jednocześnie, że Strony zastrzegaj ą sobie prawo do ograniczenia lub warunkowania uczestnictwa w swoich programach w zakresie badań naukowych i innowacji, w tym w szczególności w działaniach związanych z ich aktywami strategicznymi, strategicznymi interesami, autonomią strategiczna lub strategicznym bezpieczeństwem;

UWZGLĘDNIAJĄC wspólne cele, wartości i silne powiązania Stron w dziedzinie badań naukowych i innowacji oraz uznając wspólną chęć Stron do dalszego rozwijania, wzmacniania, pobudzania i rozszerzania łączących je stosunków i współpracy w tym zakresie,

UZGADNIAJĄ, CO NASTĘPUJE:

Artykuł  1

Zakres stowarzyszenia

1. 
Kosowo uczestniczy jako państwo stowarzyszone we wszystkich częściach programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont Europa" (program "Horyzont Europa"), o którym mowa w art. 4 rozporządzenia (UE) 2021/695, realizowanego za pośrednictwem programu szczegółowego ustanowionego decyzją (UE) 2021/764 3 , w ich najbardziej aktualnych wersjach, oraz wnosi wkład do jego wszystkich części, także poprzez wkład finansowy na rzecz Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii.
2. 
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/819 4  oraz decyzja (UE) 2021/820 5  w ich najbardziej aktualnych wersjach mają zastosowanie do uczestnictwa podmiotów prawnych Kosowa we wspólnotach wiedzy i innowacji.
Artykuł  2

Zasady i warunki uczestnictwa w programie "Horyzont Europa"

1. 
Kosowo uczestniczy w programie "Horyzont Europa" zgodnie z warunkami określonymi w Umowie ramowej między Unią Europejską a Kosowem dotyczącej ogólnych zasad uczestnictwa Kosowa w programach unijnych oraz na zasadach i warunkach określonych w niniejszej umowie, w aktach prawnych, o których mowa w art. 1 niniejszej umowy, a także we wszelkich innych przepisach dotyczących wdrażania programu "Horyzont Europa", w ich najbardziej aktualnych wersjach.
2. 
O ile w zasadach i warunkach, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, w tym w wykonaniu art. 22 ust. 5 rozporządzenia (UE) 2021/695, nie przewidziano inaczej, podmioty prawne mające siedzibę w Kosowie mogą uczestniczyć w działaniach pośrednich programu "Horyzont Europa" na warunkach równoważnych warunkom mającym zastosowanie do podmiotów prawnych mających siedzibę w Unii Europejskiej, w tym w zakresie przestrzegania środków ograniczaj ących przyjętych przez Unię Europejską 6 .
3. 
Przed podjęciem decyzji, czy podmioty prawne mające siedzibę w Kosowie kwalifikuj ą się do uczestnictwa w działaniu związanym z aktywami strategicznymi, strategicznymi interesami, autonomią strategiczną lub strategicznym bezpieczeństwem Unii Europejskiej na podstawie art. 22 ust. 5 rozporządzenia (UE) 2021/695, Komisja może zażądać konkretnych informacji lub gwarancji, takich jak:
a)
informacje, czy podmiotom prawnym mającym siedzibę w Unii Europejskiej został lub zostanie przyznany wzajemny dostęp do istniejących i planowanych kosowskich programów, projektów, działań lub ich części równoważnych danemu działaniu w ramach programu "Horyzont Europa";
b)
informacje, czy w Kosowie istnieje mechanizm monitorowania inwestycji oraz gwarancje, że władze Kosowa będą zgłaszać i konsultować z Komisją wszelkie możliwe przypadki, w których w ramach stosowania takiego mechanizmu dowiedziały się o planowanych inwestycjach zagranicznych/przejęciu przez podmiot utworzony poza Kosowem lub kosowski podmiot prawny kontrolowany spoza Kosowa, który otrzymał w ramach programu "Horyzont Europa" finansowanie wspierające działania związane z aktywami strategicznymi, strategicznymi interesami, strategiczną autonomią lub strategicznym bezpieczeństwem Unii Europejskiej, pod warunkiem że Komisja dostarczy Kosowu wykaz odpowiednich podmiotów prawnych mających siedzibę w Kosowie po podpisaniu umów o udzielenie dotacji z tymi podmiotami oraz
c)
gwarancje, że żadne z wyników, technologii, usług ani produktów opracowanych w ramach przedmiotowych działań przez podmioty mające siedzibę w Kosowie nie będą podlegać ograniczeniom wywozowym do państw członkowskich UE w podczas trwania działania i przez cztery lata po jego zakończeniu. Kosowo udostępni co roku, podczas trwania działania i przez cztery lata po zakończeniu działania, aktualny wykaz przedmiotów podlegających ograniczeniom wywozowym.
4. 
Podmioty prawne mające siedzib ę w Kosowie mogą uczestniczyć w działaniach Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) na zasadach i warunkach równoważnych zasadom i warunkom mającym zastosowanie do podmiotów prawnych mających siedzibę w Unii Europejskiej, chyba że konieczne są ograniczenia w celu zapewnienia spójności z zakresem uczestnictwa wynikającym z wykonania ust. 2 i 3 niniejszego artykułu.
5. 
W przypadku gdy Unia Europejska realizuje program "Horyzont Europa" poprzez zastosowanie art. 185 i 187 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Kosowo i kosowskie podmioty prawne mogą brać udział w strukturach prawnych tworzonych na mocy tych przepisów, zgodnie z aktami prawnymi Unii Europejskiej, które zostały lub zostaną przyjęte w celu ustanowienia tych struktur prawnych.
6. 
Przedstawiciele Kosowa mają prawo uczestniczyć jako obserwatorzy w pracach komitetu, o którym mowa w art. 14 decyzji (UE) 2021/764, bez prawa głosu i w odniesieniu do kwestii, które dotyczą Kosowa.

Przedstawiciele Kosowa nie są obecni na posiedzeniach tych komitetów podczas głosowań.

Kosowo będzie informowane o wyniku głosowań.

Uczestnictwo określone w niniejszym ustępie przyjmuje taką samą formę, włącznie z procedurą otrzymywania informacji i dokumentacji, jak w przypadku przedstawicieli państw członkowskich Unii Europejskiej.

7. 
Prawa Kosowa do reprezentacji i do uczestnictwa w Komitecie Europejskiej Przestrzeni Badawczej i Innowacji i jego podgrupach są takie same jak prawa mające zastosowanie do państw stowarzyszonych.
8. 
Przedstawiciele Kosowa mają prawo uczestniczyć jako obserwatorzy w Radzie Gubernatorów JRC bez prawa głosu. Z zastrzeżeniem tego warunku, taki udział odbywa się zgodnie z tymi samymi zasadami i procedurami co zasady i procedury mające zastosowanie do przedstawicieli państw członkowskich Unii Europejskiej i obejmuje prawo do zabierania głosu oraz procedury otrzymywania informacji i dokumentacji w odniesieniu do kwestii, która dotyczy Kosowa.
9. 
Kosowo może uczestniczyć w konsorcjum na rzecz europejskiej infrastruktury badawczej (ERIC) zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 723/2009 7 , w jego najbardziej aktualnej wersji, oraz zgodnie z aktem prawnym ustanawiającym ERIC.
10. 
Koszty podróży i koszty pobytu poniesione przez przedstawicieli Kosowa i ekspertów z tego kraju na potrzeby uczestnictwa - w charakterze obserwatorów - w pracach komitetu, o którym mowa w art. 14 decyzji (UE) 2021/764, bądź w innych posiedzeniach związanych z realizacją programu "Horyzont Europa", są zwracane przez Unię Europejską na tej samej podstawie i według tych samych procedur, jakie stosowane są w przypadku przedstawicieli państw członkowskich Unii Europejskiej.
11. 
Strony dołożą wszelkich starań w ramach istniejących przepisów, aby ułatwiać swobodny przepływ i pobyt pracowników naukowych uczestnicz ących w działaniach objętych niniejszą umową oraz transgraniczny przepływ towarów i usług przeznaczonych do wykorzystania w tych działaniach.
12. 
Kosowo wprowadza wszelkie niezbędne środki, w stosownych przypadkach, w celu zapewnienia, aby towary i usługi nabyte w Kosowie lub przywiezione do Kosowa, które są częściowo lub w całości finansowane na podstawie umów o udzielenie dotacji lub umów zawieranych w celu realizacji działań zgodnie z niniejszą umową, zostały zwolnione z należności celnych, należności celnych przywozowych oraz innych opłat fiskalnych, w tym VAT, stosowanych w Kosowie.
Artykuł  3

Wkład finansowy

1. 
Udział Kosowa lub kosowskich podmiotów prawnych w programie "Horyzont Europa" jest uzależniony od wnoszenia przez Kosowo wkładu finansowego do programu oraz wkładu w ponoszenie powiązanych kosztów zarządzania, wykonania i operacyjnych w ramach budżetu ogólnego Unii Europejskiej (zwanego dalej "budżetem Unii").
2. 
Wkład finansowy ma formę sumy:
a)
wkładu operacyjnego oraz
b)
opłaty z tytułu uczestnictwa.
3. 
Wkład finansowy ma formę rocznej płatności dokonywanej w dwóch transzach i jest wymagalny najpóźniej w maju i w lipcu.
4. 
Wkład operacyjny pokrywa koszty operacyjne i wydatki na wsparcie programu oraz ma charakter dodatkowy zarówno w zakresie środków na zobowiązania, jak i środków na płatności, względem kwot zapisanych w budżecie Unii ostatecznie przyjętym dla programu "Horyzont Europa", w tym wszelkich środków odpowiadaj ących ponownie udostępnionym umorzeniom, o których mowa w art. 15 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 8  w jego najbardziej aktualnej wersji (zwanego dalej "rozporządzeniem finansowym"), i powiększonym o zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel, które nie wynikaj ą z wkładów finansowych do programu "Horyzont Europa" pochodzących od innych darczyńców 9 .

W odniesieniu do zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel przydzielonych na program "Horyzont Europa" na podstawie art. 3 ust. 1 rozporządzenia Rady (UE) 2020/2094 ustanawiaj ącego Instrument Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19 10  zwiększenie to odpowiada rocznym środkom wskazanym w dokumentach towarzyszących projektowi budżetu w odniesieniu do programu "Horyzont Europa".

5. 
Początkowy wkład operacyjny opiera się na kluczu do ustalenia wkładu określonym jako stosunek produktu krajowego brutto (PKB) Kosowa w cenach rynkowych do PKB Unii Europejskiej w cenach rynkowych. PKB w cenach rynkowych, który ma być stosowany, jest określany przez właściwe służby Komisji w oparciu o najnowsze dane statystyczne dostępne do obliczeń budżetowych w roku poprzedzającym rok, w którym roczna płatność jest należna. W drodze odstępstwa, w odniesieniu do 2021 r. początkowy wkład operacyjny opiera się na PKB z 2019 r. w cenach rynkowych. Dostosowania do tego klucza do ustalenia wkładu są zawarte w załączniku I.
6. 
Początkowy wkład operacyjny oblicza się, stosując dostosowany klucz do ustalenia wkładu do początkowych środków na zobowiązania zapisanych w budżecie Unii Europejskiej ostatecznie przyjętym na dany rok w celu finansowania programu "Horyzont Europa", podwyższonych zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu.
7. 
Opłata z tytułu uczestnictwa wynosi 4 % rocznego początkowego wkładu operacyjnego obliczonego zgodnie z ust. 5 i 6 niniejszego artykułu i jest wprowadzana stopniowo zgodnie z załącznikiem I. Opłata z tytułu uczestnictwa nie podlega dostosowaniom ani korektom z mocą wsteczną.
8. 
Początkowy wkład operacyjny na rok N można skorygować w górę lub w dół z mocą wsteczną w jednym roku lub kilku kolejnych latach na podstawie zobowiązań budżetowych podjętych w ramach środków na zobowiązania w roku N, podwyższonych zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu, ich realizacji poprzez zobowiązania prawne oraz ich umorzeń. Szczegółowe postanowienia dotyczące wprowadzenia w życie niniejszego artykułu są zawarte w załączniku I.
9. 
Unia Europejska przekazuje Kosowu informacje dotyczące jej udziału finansowego, ujęte w informacjach budżetowych, rachunkowych, na temat działań i oceny przedstawianych organom budżetowym i udzielającym absolutorium Unii Europejskiej w odniesieniu do programu "Horyzont Europa". Informacje te przekazuje się z należytym uwzględnieniem przepisów Unii Europejskiej i Kosowa dotyczących poufności i ochrony danych oraz pozostają one bez uszczerbku dla informacji, które Kosowo ma prawo otrzymać na podstawie załącznika III.
10. 
Wszystkie wkłady Kosowa lub płatności ze strony Unii Europejskiej oraz obliczenia kwot należnych lub kwot otrzymywanych dokonywane są w euro.
Artykuł  4

Mechanizm automatycznej korekty

1. 
Zastosowanie ma mechanizm automatycznej korekty początkowego wkładu operacyjnego Kosowa na rok N, dostosowanego zgodnie z art. 3 ust. 8, którą oblicza się w roku N+2. Mechanizm ten opiera się na działaniach Kosowa i kosowskich podmiotów prawnych w tych częściach programu "Horyzont Europa", które są realizowane poprzez dotacje przyznawane w ramach procedur konkurencyjnych finansowane ze środków na zobowiązania z roku N, podwyższonych zgodnie z art. 3 ust. 4.

Kwotę automatycznej korekty oblicza się na podstawie różnicy między:

a)
początkowymi kwotami zobowiązań prawnych z tytułu dotacji przyznawanych w ramach procedur konkurencyjnych, które to zobowiązania zostały faktycznie zaciągnięte przez Kosowo lub kosowskie podmioty prawne i są finansowanych ze środków na zobowiązania z roku N, podwyższonych zgodnie z art. 3 ust. 4 oraz
b)
odpowiednim wkładem operacyjnym z roku N wniesionym przez Kosowo, dostosowanym zgodnie z art. 3 ust. 8, z wyłączeniem kosztów nieinterwencyjnych finansowanych ze środków na zobowiązania z roku N, podwyższonym zgodnie z art. 3 ust. 4.
2. 
W przypadku gdy kwota, o której mowa w ust. 1, niezależnie od tego, czy jest ona dodatnia czy ujemna, przekracza 8 % odpowiedniego początkowego wkładu operacyjnego dostosowanego zgodnie z art. 3 ust. 8, początkowy wkład operacyjny Kosowa na rok N zostaje skorygowany. Kwota należna od Kosowa lub kwota, którą Kosowo ma otrzymać jako wkład dodatkowy lub obniżkę wkładu Kosowa w ramach mechanizmu automatycznej korekty, jest kwotą przekraczaj ącą ten próg 8 %. Kwota poniżej tego progu 8 % nie będzie brana pod uwagę przy obliczaniu wkładu dodatkowego, który jest należny lub stanowi rekompensatę.
3. 
Szczegółowe zasady dotyczące mechanizmu automatycznej korekty są zawarte w załączniku I.
Artykuł  5

Wzajemność

1. 
Podmioty prawne mające siedzibę w Unii Europejskiej mogą uczestniczyć w kosowskich programach, projektach, działaniach lub ich częściach równoważnych programowi "Horyzont Europa" zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi Kosowa.
2. 
Niewyczerpujący wykaz równoważnych kosowskich programów, projektów, działań lub ich części znajduje się w załączniku II.
3. 
Finansowanie przez Kosowo podmiotów prawnych mających siedzibę w Unii podlega kosowskiemu ustawodawstwu regulującemu prowadzenie programów, projektów, działań lub ich części w zakresie badań naukowych i innowacji. W przypadku gdy nie zapewniono finansowania, podmioty prawne mające siedzibę w Unii mogą uczestniczyć w programie we własnym zakresie.
Artykuł  6

Otwarta nauka

Strony wzajemnie promują i popierają praktyki w zakresie otwartej nauki w swoich programach, projektach, działaniach lub ich częściach zgodnie z zasadami programu "Horyzont Europa" i przepisami ustawowymi i wykonawczymi Kosowa.

Artykuł  7

Monitorowanie, ocena i sprawozdania

1. 
Bez uszczerbku dla obowiązków Komisji, Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w odniesieniu do monitorowania i oceny programu "Horyzont Europa" uczestnictwo Kosowa w programie jest stale monitorowane na zasadzie partnerstwa między Komisją i Kosowem.
2. 
Zasady dotyczące należytego zarządzania finansami, w tym kontroli finansowej, odzyskiwania środków pieniężnych oraz innych środków zwalczania nadużyć finansowych w odniesieniu do finansowania przez Unię Europejską na podstawie niniejszej umowy są określone w załączniku III.
Artykuł  8

Wspólny komitet UE-Kosowo ds. badań naukowych i innowacji

1. 
Niniejszym ustanawia się wspólny komitet UE-Kosowo ds. badań naukowych i innowacji (zwany dalej "wspólnym komitetem UE-Kosowo"). Zadania wspólnego komitetu UE-Kosowo obejmuj ą:
a)
ocenę, ewaluację i przegląd realizacji niniejszej umowy, w szczególności:
(i)
udział podmiotów prawnych z Kosowa w programie "Horyzont Europa" i podjęte przez nie działania;
(ii)
poziom (wzajemnej) otwartości na uczestnictwo podmiotów prawnych mających siedzibę na terytorium każdej ze Stron w programach, projektach, działaniach i ich częściach prowadzonych przez drugą Stronę;
(iii)
wdrażanie mechanizmu wkładu finansowego i mechanizmu automatycznej korekty zgodnie z art. 3 i 4;
(iv)
wymianę informacji i badanie wszelkich możliwych kwestii dotyczących wykorzystywania wyników, w tym praw własności intelektualnej;
b)
omawianie na wniosek jednej ze Stron ograniczeń stosowanych lub planowanych przez Strony w zakresie dostępu do ich odpowiednich programów w zakresie badań naukowych i innowacji, w tym w szczególności w przypadku działań związanych z ich aktywami strategicznymi, strategicznymi interesami, strategiczną autonomią lub strategicznym bezpieczeństwem;
c)
rozpatrywanie sposobów usprawnienia i rozwijania współpracy;
d)
wspólne omawianie przyszłych kierunków i priorytetów polityk w zakresie badań naukowych i innowacji oraz planowanie badań naukowych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania oraz
e)
wymiana informacji, między innymi, na temat nowych przepisów, decyzji lub programów w zakresie badań naukowych i innowacji, które są istotne dla realizacji niniejszej umowy.
2. 
Wspólny komitet UE-Kosowo, w którego skład wchodzą przedstawiciele Unii Europejskiej i Kosowa, przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.
3. 
Wspólny komitet UE-Kosowo może podjąć decyzję o powołaniu na poziomie ekspertów na zasadzie ad hoc grupy roboczej/organu doradczego, która(-y) może pomóc w wykonaniu niniejszej umowy.
4. 
Wspólny Komitet UE-Kosowo zbiera się co najmniej raz w roku oraz gdy wymagaj ą tego szczególne okoliczności, na wniosek którejkolwiek ze Stron. Posiedzenia są organizowane przez gospodarza, którym na przemian jest Unia Europejska i Kosowo.
5. 
Wspólny Komitet UE-Kosowo działa w sposób ciągły poprzez wymianę istotnych informacji za pomocą wszelkich środków komunikacji, w szczególności w odniesieniu do uczestnictwa/działań kosowskich podmiotów prawnych. Wspólny Komitet UE-Kosowo może w szczególności wykonywać swoje zadania na piśmie, gdy zajdzie taka potrzeba.
Artykuł  9

Przepisy końcowe

1. 
Niniejsza umowa wchodzi w życie w dniu, w którym Strony powiadomiły się wzajemnie o zakończeniu ich procedur wewnętrznych niezbędnych do tego celu.
2. 
Niniejszą umowę stosuje się od dnia 1 stycznia 2021 r. Umowa pozostaje w mocy tak długo, jak będzie to konieczne w celu zakończenia wszystkich projektów lub działań lub ich części finansowanych z programu "Horyzont Europa", wszystkich czynności niezbędnych do ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej oraz wypełnienia wszystkich zobowiązań finansowych wynikających z realizacji niniejszej umowy między Stronami.
3. 
Unia Europejska i Kosowo mogą tymczasowo stosować niniejszą umowę zgodnie z ich odpowiednimi procedurami wewnętrznymi i prawodawstwem. Tymczasowe stosowanie rozpoczyna się w dniu, w którym Strony powiadomiły się wzajemnie o zakończeniu ich procedur wewnętrznych niezbędnych do tego celu.
4. 
Jeżeli Kosowo powiadomi Komisję, działającą w imieniu Unii Europejskiej, że nie dopełni swoich wewnętrznych procedur niezbędnych do wejścia w życie niniejszej umowy, niniejsza umowa przestaje być tymczasowo stosowana z dniem otrzymania tego powiadomienia przez Komisję, co stanowi datę zaprzestania stosowania umowy do celów niniejszej umowy.
5. 
Unia Europejska może zawiesić stosowanie niniejszej umowy w przypadku częściowego lub całkowitego braku płatności wkładu finansowego należnego od Kosowa na podstawie niniejszej umowy.

W przypadku braku płatności, który może w znacznym stopniu zagrozić realizacji programu i zarządzaniu programem "Horyzont Europa", Komisja wysyła formalny monit. W przypadku braku płatności w terminie 20 dni roboczych od daty formalnego monitu Komisja powiadamia Kosowo formalnym pismem o zawieszeniu stosowania niniejszej umowy, które staje się skuteczne 15 dni po otrzymaniu takiego powiadomienia przez Kosowo.

W przypadku zawieszenia stosowania niniejszej umowy podmioty prawne mające siedzibę w Kosowie nie kwalifikują się do uczestnictwa w procedurach wyboru, które nie zostały zakończone w momencie wejścia w życie zawieszenia. Procedura wyboru zostaje uznana za zakończoną, gdy zostaną zaciągnięte zobowiązania prawne wynikające z takiej procedury.

Zawieszenie nie ma wpływu na zobowiązania prawne podjęte wobec podmiotów prawnych mających siedzibę w Kosowie przed wejściem w życie zawieszenia. Niniejsza umowa ma nadal zastosowanie do takich zobowiązań prawnych.

Unia Europejska niezwłocznie powiadamia Kosowo o otrzymaniu całej kwoty należnego wkładu finansowego. Zawieszenie zostaje zniesione ze skutkiem natychmiastowym po otrzymaniu takiego powiadomienia.

Od dnia zniesienia zawieszenia podmioty prawne z Kosowa ponownie kwalifikuj ą się do udziału w procedurach wyboru rozpoczętych po tej dacie oraz w procedurach wyboru rozpoczętych przed tą datą, w przypadku których nie wygasły terminy składania wniosków.

6. 
Każda ze Stron może rozwiązać niniejszą umowę w dowolnym czasie za pomocą pisemnego powiadomienia o zamiarze jej rozwiązania. Rozwiązanie umowy staje się skuteczne po upływie trzech miesięcy kalendarzowych od dnia, w którym pisemne powiadomienie dotrze do adresata. Dzień, w którym rozwiązanie umowy staje się skuteczne, stanowi datę rozwiązania umowy do celów niniejszej umowy.
7. 
W przypadku gdy niniejsza umowa przestaje być tymczasowo stosowana zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu lub zostaje rozwiązana zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu, Strony uzgadniaj ą, że:
a)
projekty, działania lub ich części, w odniesieniu do których podjęto zobowiązania prawne podczas tymczasowego stosowania lub po wejściu w życie niniejszej umowy oraz zanim niniejsza umowa przestanie być tymczasowo stosowana lub zostanie rozwiązana, będą kontynuowane do czasu ich zakończenia na warunkach określonych w niniejszej umowie;
b)
roczny wkład finansowy na rok N, w którym niniejsza umowa przestanie być tymczasowo stosowana lub zostanie rozwiązana, zostaje wniesiony w całości zgodnie z art. 3. Wkład operacyjny na rok N dostosowuje się zgodnie z art. 3 ust. 8 i koryguje zgodnie z art. 4 niniejszej umowy. Opłata z tytułu uczestnictwa wniesiona za rok N nie podlega dostosowaniu ani korekcie
c)
po roku, w którym niniejsza umowa przestanie być tymczasowo stosowana lub zostanie rozwiązana, początkowe wkłady operacyjne wpłacone na lata, w których obowiązywała niniejsza umowa, dostosowuje się zgodnie z art. 3 ust. 8 i automatycznie koryguje zgodnie z art. 4 niniejszej umowy.

Strony ustalają za obopólną zgodą wszelkie inne konsekwencje zaprzestania tymczasowego stosowania lub rozwiązania niniejszej umowy.

8. 
Wszelkich zmian niniejszej umowy dokonuje się wyłącznie na piśmie, za obopólną zgodą Stron. Wejście w życie zmian nastąpi zgodnie z taką samą procedurą, jaka ma zastosowanie do wejścia w życie niniejszej umowy.
9. 
Załączniki do niniejszej umowy stanowią jej integralną część.

Niniejsza umowa jest sporządzona w dwóch egzemplarzach w języku angielskim.

Sporządzono w Brukseli, dnia 7 grudnia, oraz w Prisztinie, dnia 23 listopada 2021 r.
W imieniu Komisji Europejskiej w imieniu Unii Europejskiej W imieniu Kosowa*
Mariya GABRIEL Arberie NAGAVCI
Komisarz do spraw innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży Minister edukacji, nauki, techlogii i innowacji

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I

Zasady dotyczące wkładu finansowego Kosowa do programu "Horyzont Europa" (2021-2027)

I.
Obliczenie wkładu finansowego kosowa
1.
Wkład finansowy Kosowa do programu "Horyzont Europa" jest ustalany co roku, proporcjonalnie do - oraz na zasadzie uzupełnienia - kwoty dostępnej w każdym roku w budżecie Unii z tytułu środków na zobowiązania niezbędnych do zarządzania programem "Horyzont Europa", jego realizacji i funkcjonowania, podwyższonej zgodnie z art. 3 ust. 4 niniejszej umowy.
2.
Opłatę z tytułu uczestnictwa, o której mowa w art. 3 ust. 7 niniejszej umowy, wprowadza się stopniowo w następujący sposób: - 2021 r.: 0,5 %;
2022 r.: 1 %;
2023 r.: 1,5 %;
2024 r.: 2 %;
2025 r.: 2,5 %;
2026 r.: 3 %;
2027 r.: 4 %.
3.
Zgodnie z art. 3 ust. 5 niniejszej umowy początkowy wkład operacyjny wnoszony przez Kosowo z tytułu uczestnictwa w programie "Horyzont Europa" zostanie obliczony dla odpowiednich lat budżetowych poprzez zastosowanie dostosowania do klucza do ustalenia wkładu.
Dostosowanie klucza do ustalenia wkładu przedstawia się następująco:

Contribution Key Adjusted = Contribution Key x Coefficient

Współczynnik stosowany do powyższego obliczenia w celu dostosowania klucza do ustalenia wkładu wynosi 0,09.

4.
Zgodnie z art. 3 ust. 8 niniejszej umowy pierwszego dostosowania dotyczącego wykonania budżetu na rok N dokonuje się w roku N+1, gdy początkowy wkład operacyjny na rok N dostosowuje się w górę lub w dół o różnicę między:
a)
skorygowanym wkładem obliczonym przez zastosowanie klucza do ustalenia wkładu dostosowanego za rok N do sumy:
i.
zobowiązań budżetowych podjętych w stosunku do środków na zobowiązania zatwierdzonych na rok N na podstawie przyjętego budżetu Unii Europejskiej oraz w stosunku do środków na zobowiązania odpowiadających ponownie udostępnionym umorzeniom oraz
ii.
wszelkich środków na zobowiązania opartych na zewnętrznych dochodach przeznaczonych na określony cel, które nie wynikają z wkładów finansowych do programu "Horyzont Europa" pochodzących od innych darczyńców i które były dostępne na koniec roku N 11 . W odniesieniu do zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel przydzielonych na program"Horyzont Europa" na podstawie art. 3 ust. 1 rozporządzenia Rady (UE) 2020/2094 ustanawiającego Instrument Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19 12  do celów obliczenia dostosowanego wkładu stosuje się roczne kwoty orientacyjne określone w programowaniu WRF.
b)
a początkowym wkładem operacyjnym na rok N.

Począwszy od roku N+2 i każdego następnego roku, do czasu wniesienia lub umorzenia wszystkich zobowiązań budżetowych finansowanych w ramach środków na zobowiązania pochodzących z roku N, podwyższonych zgodnie z art. 3 ust. 4 niniejszej umowy, oraz najpóźniej w ciągu trzech lat od zakończenia programu "Horyzont Europa", Unia oblicza dostosowanie wkładu operacyjnego za rok N, zmniejszaj ąc wkład operacyjny Kosowa o kwotę uzyskaną poprzez zastosowanie klucza do ustalenia wkładu dostosowanego o rok N do umorzeń dokonywanych co roku w odniesieniu do zobowiązań z roku N finansowanych w ramach budżetu Unii lub z ponownie udostępnionych umorzeń.

W przypadku anulowania kwot pochodzących z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel w roku N (w tym środków na zobowiązania oraz, w odniesieniu do kwot na podstawie rozporządzenia Rady (UE) 2020/2094, rocznych kwot orientacyjnych określonych w programowaniu WRF), które nie wynikają z wkładów finansowych do programu "Horyzont Europa" wniesionych przez innych darczyńców, wkład operacyjny Kosowa pomniejsza się o kwotę uzyskaną przez zastosowanie do anulowanej kwoty klucza do ustalenia wkładu dostosowanego za rok N.

II.
Automatyczna korekta wkładu operacyjnego kosowa
1.
Do obliczania automatycznej korekty, o której mowa w art. 4 niniejszej umowy, stosuje się następujące zasady:
a)
"dotacje przyznawane w ramach procedur konkurencyjnych " oznaczaj ą dotacje przyznawane w drodze zaproszeń do składania wniosków, w przypadku których beneficjentów końcowych można zidentyfikować w momencie obliczania automatycznej korekty. Wyklucza się wsparcie finansowe dla osób trzecich określone w art. 204 rozporządzenia finansowego;
b)
w przypadku podpisania zobowiązania prawnego z konsorcjum kwoty wykorzystane do ustalenia początkowych kwot zobowiązania prawnego są łącznymi kwotami przyznanymi beneficjentom będącym podmiotami kosowskimi zgodnie z orientacyjnym podziałem budżetu określonym w umowie o udzielenie dotacji;
c)
wszystkie kwoty zobowiązań prawnych odpowiadające dotacjom przyznawanym w ramach procedur konkurencyjnych ustala się przy użyciu elektronicznego systemu Komisji Europejskiej eCorda i pobiera w drugą środę lutego roku N+2;
d)
"koszty nieinterwencyjne" oznaczają koszty programu inne niż dotacje przyznawane w ramach procedur konkurencyjnych, w tym wydatki na wsparcie, administrację dotyczącą poszczególnych programów, inne działania 13 ;
e)
kwoty przyznane organizacjom międzynarodowym jako podmiotom prawnym będącym beneficjentem końcowym 14  uznaje się za koszty nieinterwencyjne.
2.
Mechanizm ten stosuje się w następujący sposób:
a)
automatyczne korekty za rok N w odniesieniu do wykonania środków na zobowiązania na rok N, podwyższone zgodnie z art. 3 ust. 4 niniejszej umowy, stosuje się na podstawie danych dotyczących roku N i roku N+1 z e-Corda, o których mowa w pkt II ppkt 1 lit. c) niniejszego załącznika, w roku N+2, po zastosowaniu do wkładu Kosowa do programu "Horyzont Europa" wszelkich dostosowań zgodnie z art. 3 ust. 8 niniejszej umowy. Uwzględnioną kwotą będzie kwota dotacji przyznawanych w ramach procedur konkurencyjnych, w odniesieniu do których przy obliczaniu korekty dostępne są dane.
b)
Począwszy od roku N+2 i do 2029 r. kwotę automatycznej korekty oblicza się dla roku N, przyjmując różnicę między:
i.
łączną kwotą dotacji przyznanych w ramach procedur konkurencyjnych Kosowu lub kosowskim podmiotom prawnym jako zobowiązania zaciągnięte ze środków budżetowych na rok N oraz
ii.
kwotą dostosowanego wkładu operacyjnego Kosowa na rok N pomnożoną przez stosunek:
A.
kwoty dotacji przyznawanych w ramach procedur konkurencyjnych na środki na zobowiązania w roku N, podwyższonej zgodnie z art. 3 ust. 4 niniejszej umowy oraz
B.
sumy wszystkich zatwierdzonych budżetowych środków na zobowiązania w roku N, w tym kosztów nieinterwencyjnych.
III.
Płatność wkładu finansowego Kosowa, płatność dostosowań dokonanych w odniesieniu do wkładu operacyjnego Kosowa oraz płatność automatycznej korekty mającej zastosowanie do wkładu operacyjnego Kosowa
1.
Komisja przekazuje Kosowu możliwie jak najszybciej, a najpóźniej w momencie wystawienia pierwszego wezwania do wpłaty środków w roku budżetowym, następujące informacje:
a.
kwoty środków na zobowiązania w budżecie Unii ostatecznie przyjęte w odniesieniu do danego roku dla linii budżetowych obejmujących uczestnictwo Kosowa w programie "Horyzont Europa", podwyższone, w stosownych przypadkach, zgodnie z art. 3 ust. 4 niniejszej umowy;
b.
kwotę opłaty z tytułu uczestnictwa, o której mowa w art. 3 ust. 7 niniejszej umowy;
c.
od roku N+1 realizacji programu "Horyzont Europa" wykorzystanie środków na zobowiązania odpowiadaj ących rokowi budżetowemu N, podwyższonych zgodnie z art. 3 ust. 4 niniejszej umowy, oraz poziom umorzenia;
d.
w odniesieniu do części programu "Horyzont Europa", w przypadku której informacje takie są niezbędne do obliczenia automatycznej korekty, poziom zobowiązań zaciągniętych na rzecz kosowskich podmiotów prawnych w podziale na odpowiedni rok środków budżetowych oraz powiązany całkowity poziom zobowiązań.

Komisja przedstawia szacunkowe informacje dotyczące następnego roku określone w lit. a) i b) na podstawie projektu budżetu najszybciej jak to możliwe, a najpóźniej do dnia 1 września roku budżetowego.

2.
Najpóźniej w kwietniu i czerwcu każdego roku budżetowego Komisja wystawia Kosowu wezwanie do wpłaty środków odpowiadających wkładowi Kosowa wynikającemu z niniejszej umowy.

W każdym wezwaniu do wpłaty środków przewidziano, że Kosowo dokona płatności sześciu dwunastych wkładu nie później niż 30 dni po wystawieniu wezwania do wpłaty środków.

W odniesieniu do pierwszego roku wykonania niniejszej umowy Komisja wystawi jedno wezwanie do wpłaty środków w terminie 60 dni od dnia, w którym niniejsza umowa zacznie wywoływać skutki prawne.

3.
Co roku, począwszy od 2023 r., wezwanie do wpłaty środków odzwierciedla również kwotę automatycznej korekty mającej zastosowanie do wkładu operacyjnego wniesionego za rok N-2.

Wezwanie do wpłaty środków wystawione najpóźniej w kwietniu może również obejmować dostosowania wkładu finansowego wniesionego przez Kosowo na rzecz realizacji poprzedniego programu ramowego lub poprzednich programów ramowych w zakresie badań naukowych i innowacji, w których Kosowo uczestniczyło, ich funkcjonowania oraz zarządzania tymi programami.

Za każdy rok budżetowy 2028, 2029 i 2030 kwota wynikająca z automatycznej korekty zastosowanej do wkładów operacyjnych wniesionych przez Kosowo w latach 2026 i 2027 lub z dostosowań dokonanych zgodnie z art. 3 ust. 8 niniejszej umowy będzie należna Kosowu lub od Kosowa.

4.
Kosowo wnosi swój wkład finansowy na podstawie niniejszej umowy zgodnie z pkt III tego załącznika. W przypadku niedokonania przez Kosowo płatności w terminie wymagalności Komisja wysyła formalny monit.

Każde opóźnienie we wpłacie wkładu finansowego stanowi podstawę do zapłaty przez Kosowo odsetek za zwłokę od pozostającej kwoty należnej, naliczanych od terminu wymagalności.

W odniesieniu do należności niezapłaconych w terminie stosuje się stopę odsetek równą stopie stosowanej przez Europejski Bank Centralny do jego podstawowych operacji refinansujących, publikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, seria C, obowiązującej pierwszego dnia kalendarzowego miesiąca, w którym przypada termin płatności, powiększonej o 1,5 punktu procentowego.

ZAŁĄCZNIK  II

Niewyczerpujący wykaz równoważnych kosowskich programów, projektów i działań lub ich części

Poniższy niewyczerpujący wykaz uznaje się za programy, projekty, czynności i działania Kosowa równoważne z programem "Horyzont Europa":
1.
Krótkoterminowe stypendia na rzecz mobilności

Uregulowane w instrukcji administracyjnej MESTI nr 28/2016 15

Program wspiera krótkie pobyty kosowskich naukowców w instytucjach akademickich i badawczych poza Kosowem, a także udział naukowców z Kosowa w międzynarodowych konferencjach odbywających się poza Kosowem.

2.
Program dotacji na niewielkie badania naukowe

Uregulowany w instrukcji administracyjnej MESTI nr 26/2016 16

Program zapewnia finansowanie kosowskim podmiotom badawczym niewielkich projektów badawczych trwających od 6 do 12 miesięcy, a łączna wartość dotacji wynosi do 10 000 EUR. Program wymaga zaangażowania międzynarodowych ekspertów w charakterze doradców.

3.
Wsparcie finansowe na publikacje naukowe

Uregulowane w instrukcji administracyjnej MESTI nr 27/2016 17

Program przewiduje finansowanie publikacji monografii naukowych w wysokości do 3 000 EUR. Obecnie jest on dostępny dla podmiotów prawnych i osób fizycznych działających w Kosowie.

4.
Wsparcie finansowe na publikacje w czasopismach o wysokim poziomie oddziaływania

Uregulowane w instrukcji administracyjnej MESTI nr 1/2017 18

W ramach programu finansowane są publikacje pochodzące z badań prowadzonych w Kosowie w czasopismach indeksowanych w bazach cytowań Web of Science i Scopus. Finansowanie pokrywa do 80 % kosztów publikacji.

ZAŁĄCZNIK  III

Należyte zarządzanie finansami

Ochrona interesów finansowych i odzyskiwanie środków
Artykuł  1

Przeglądy i audyty

1. 
Unia Europejska ma prawo przeprowadzać, zgodnie z mającymi zastosowanie aktami co najmniej jednej instytucji lub co najmniej jednego organu Unii oraz zgodnie z postanowieniami stosownych porozumień lub umów, przeglądy i audyty techniczne, naukowe, finansowe lub inne rodzaje przeglądów i audytów w pomieszczeniach dowolnej osoby fizycznej mającej miejsce zamieszkania w Kosowie lub każdego podmiotu prawnego mającego siedzibę w Kosowie, otrzymujących finansowanie Unii Europejskiej, jak również w pomieszczeniach dowolnej osoby trzeciej uczestniczącej we wdrażaniu środków finansowych Unii, mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Kosowie. Taki przegląd i takie audyty mogą być przeprowadzane przez pracowników instytucji i organów Unii Europejskiej, w szczególności Komisji Europejskiej i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, lub przez inne osoby upoważnione przez Komisję Europejską.
2. 
Pracownikom instytucji i organów Unii Europejskiej, w szczególności Komisji Europejskiej i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, oraz pozostałym osobom upoważnionym przez Komisję Europejską przysługuje odpowiedni dostęp do miejsc, prac i dokumentów (w wersji papierowej oraz elektronicznej), jak również do wszystkich informacji potrzebnych, aby przeprowadzić takie audyty, w tym prawo do uzyskania fizycznej/elektronicznej kopii oraz wyciągów z wszelkich dokumentów lub zawartości wszelkich nośników danych będących w posiadaniu objętej audytem osoby fizycznej lub prawnej lub objętej audytem osoby trzeciej.
3. 
Kosowo nie sprzeciwia się prawu wjazdu do Kosowa i dostępowi do pomieszczeń pracowników i innych osób, o których mowa w ust. 2, w związku z wykonywaniem przez te osoby obowiązków, o których mowa w niniejszym artykule, ani nie stwarza żadnych szczególnych przeszkód w korzystania z tego prawa lub dostępu.
4. 
Przeglądy i audyty można przeprowadzać również po zawieszeniu stosowania niniejszej umowy zgodnie z jej art. 9 ust. 5, zaprzestaniu tymczasowego stosowania umowy lub jej rozwiązaniu, na warunkach określonych w mających zastosowanie aktach co najmniej jednej instytucji lub co najmniej jednego organu Unii Europejskiej oraz zgodnie z postanowieniami stosownych porozumień lub umów dotyczących dowolnego zobowiązania prawnego związanego z wykonaniem budżetu Unii Europejskiej, podjętego przez Unię Europejską przed datą wejścia w życie zawieszenia stosowania niniejszej umowy zgodnie z jej art. 9 ust. 5, zaprzestania tymczasowego stosowania umowy lub jej rozwiązania.
Artykuł  2

Zwalczanie nieprawidłowości, nadużyć finansowych i innych przestępstw naruszających interesy finansowe Unii

1. 
Komisja Europejska i Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych są upoważnione do prowadzenia dochodzeń administracyjnych, w tym kontroli na miejscu i inspekcji, na terytorium Kosowa. Dochodzenia te prowadzi się zgodnie z zasadami i warunkami określonymi w mających zastosowanie aktach prawnych co najmniej jednej instytucji Unii.
2. 
Właściwe organy Kosowa informują w rozsądnym terminie Komisję Europejską lub OLAF o wszelkich stwierdzonych przez te organy przypadkach nieprawidłowości, nadużyć finansowych lub innych nielegalnych działaniach naruszających interesy finansowe Unii lub o wszelkich podejrzeniach dotyczących takich nieprawidłowości, nadużyć lub nielegalnych działań.
3. 
Kontrole na miejscu i inspekcje można przeprowadzać w pomieszczeniach dowolnej osoby fizycznej mającej miejsce zamieszkania w Kosowie lub podmiotu prawnego mającego siedzibę w Kosowie, otrzymujących finansowanie unijne, jak również w pomieszczeniach dowolnej osoby trzeciej uczestniczącej we wdrażaniu środków finansowych Unii, mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Kosowie.
4. 
Komisja Europejska lub OLAF przygotowuj ą i przeprowadzaj ą kontrole na miejscu oraz inspekcje w ścisłej współpracy z właściwym organem kosowskim wyznaczonym przez rząd Kosowa. Wyznaczony organ otrzymuje odpowiednio wcześniej informację dotyczącą przedmiotu, celu i podstawy prawnej kontroli oraz inspekcji, co umożliwia mu zapewnienie pomocy. W tym celu urzędnicy właściwych organów w Kosowie mogą uczestniczyć w kontrolach na miejscu oraz inspekcjach.
5. 
Na wniosek organów Kosowa mogą one również przeprowadza ć kontrole na miejscu i inspekcje wspólnie z Komisją Europejską lub OLAF-em.
6. 
Pracownicy Komisji i personel OLAF-u mają dostęp do wszystkich informacji i dokumentów, w tym danych komputerowych, dotyczących przedmiotowych operacji, które są niezbędne w celu właściwego przeprowadzenia kontroli na miejscu i inspekcji. Mogą w szczególności kopiować stosowne dokumenty.
7. 
Jeżeli osoba, podmiot lub inna osoba trzecia sprzeciwia się kontroli na miejscu lub inspekcji, organy Kosowa - działając zgodnie z przepisami i regulacjami Kosowa - udzielają Komisji Europejskiej lub OLAF-owi pomocy, aby umożliwić im wywiązanie się z obowiązku przeprowadzenia kontroli na miejscu lub inspekcji. Pomoc ta obejmuje wprowadzanie odpowiednich środków zabezpieczających na podstawie prawa Kosowa, w szczególności w celu zabezpieczenia dowodów.
8. 
Komisja Europejska lub OLAF informują organy Kosowa o wynikach takich kontroli i inspekcji. W szczególności Komisja Europejska lub OLAF zgłaszają jak najszybciej właściwemu organowi Kosowa wszelkie stwierdzone przez siebie w trakcie kontroli na miejscu lub inspekcji przypadki nieprawidłowości lub podejrzenia dotyczące takich nieprawidłowości.
9. 
Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej Komisja Europejska może nakładać środki i sankcje administracyjne na osoby prawne lub fizyczne z Kosowa uczestniczące w realizacji danego programu lub działania bez uszczerbku dla stosowania prawa karnego Kosowa.
10. 
W celu prawidłowego wykonania postanowień niniejszego artykułu Komisja Europejska lub OLAF i właściwe organy Kosowa regularnie wymieniaj ą się informacjami oraz, na wniosek jednej ze Stron niniejszej umowy, konsultuj ą się wzajemnie.
11. 
W celu ułatwienia skutecznej współpracy i wymiany informacji z OLAF-em Kosowo wyznacza punkt kontaktowy.
12. 
Wymiana informacji między Komisją Europejską lub OLAF-em a właściwymi organami Kosowa odbywa się z należytym uwzględnieniem wymogów dotyczących poufności. Dane osobowe zawarte w wymienianych informacjach podlegaj ą ochronie zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami.
13. 
Organy Kosowa współpracują z Prokuraturą Europejską, aby umożliwić jej wypełnianie obowiązku prowadzenia dochodzeń, ścigania i stawiania przed sądem sprawców i współsprawców przestępstw naruszaj ących interesy finansowe Unii Europejskiej zgodnie z mającym zastosowanie prawodawstwem.
Artykuł  3

Odzyskiwanie środków i egzekucja

1. 
Przyjęte przez Komisję Europejską decyzje o nałożeniu zobowiązania pieniężnego na osoby prawne lub fizyczne inne niż państwa w odniesieniu do wszelkich roszczeń wynikających z programu "Horyzont Europa" stanowią w Kosowie tytuł egzekucyjny. Do decyzji dołącza się tytuł egzekucyjny i nie dokonuje się żadnych innych formalności poza weryfikacją autentyczności decyzji przez kosowski organ wyznaczony do tego celu przez rząd Kosowa. Rząd Kosowa informuje Komisję i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej o wyznaczonym organie. Zgodnie z art. 4 Komisja Europejska jest uprawniona do powiadomienia o takich podlegających egzekucji decyzjach bezpośrednio osoby mające miejsce zamieszkania w Kosowie i podmioty prawne mające siedzibę w Kosowie. Egzekucja przebiega zgodnie z przepisami prawa i regułami proceduralnymi Kosowa.
2. 
Wyroki i postanowienia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydane na podstawie klauzuli arbitrażowej zawartej w umowie lub porozumieniu w związku z programami, działaniami, czynnościami lub projektami Unii stanowią w Kosowie tytuł egzekucyjny na takich samych zasadach, jak decyzje Komisji Europejskiej, o których mowa w ust. 1.
3. 
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest sądem właściwym w zakresie kontroli zgodności z prawem decyzji Komisji, o której mowa w ust. 1, i wstrzymania jej wykonania. Jednakże sądy Kosowa są właściwe w sprawach skarg dotyczących nieprawidłowości w przeprowadzaniu egzekucji.
Artykuł  4

Komunikacja i wymiana informacji

Instytucje i organy Unii Europejskiej uczestniczące we wdrażaniu programu "Horyzont Europa" lub sprawujące kontrolę nad tym programem są uprawnione do bezpośredniego komunikowania się, w tym za pośrednictwem elektronicznych systemów wymiany informacji, z dowolną osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Kosowie lub dowolnym podmiotem prawnym mającym siedzibę w Kosowie, otrzymującymi finansowanie unijne, jak również dowolną osobą trzecią uczestniczącą we wdrażaniu środków finansowych Unii, mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Kosowie. Takie osoby, podmioty i strony mogą przedkładać bezpośrednio instytucjom i organom Unii Europejskiej wszelkie odpowiednie informacje i dokumenty, do których przedłożenia zobowiązane są na podstawie przepisów Unii Europejskiej mających zastosowanie do programu Unii lub na podstawie umów lub porozumień zawartych w celu realizacji tego programu.

1 Umowa ramowa między Unią Europejską a Kosowem* dotycząca ogólnych zasad uczestnictwa Kosowa w programach unijnych (Dz.U. L 195 z 27.7.2017, s. 3).
2 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/695 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont Europa" oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania obowiązujące w tym programie oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 1290/2013 i (UE) nr 1291/2013 (Dz.U. L 170 z 12.5.2021, s. 1).
3 Decyzja Rady (UE) 2021/764 z dnia 10 maja 2021 r. ustanawiająca program szczegółowy służący realizacji programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont Europa" oraz uchylająca decyzję 2013/743/UE (Dz.U. L 167 I z 12.5.2021, s. 1).
4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/819 z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (wersja przekształcona) (Dz.U. L 189 z 28.5.2021, s. 61).
5 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/820 z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie strategicznego planu innowacji Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT) na lata 2021-2027: wzmocnienie talentu innowacyjnego i zdolności innowacyjnych Europy oraz uchylająca decyzję nr 1312/2013/UE (Dz.U. L 189 z 28.5.2021, s. 91).
6 Unijne środki ograniczające przyjmuje się zgodnie z art. 29 Traktatu o Unii Europejskiej lub art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
7 Rozporządzenie Rady (WE) nr 723/2009 z dnia 25 czerwca 2009 r. w sprawie wspólnotowych ram prawnych konsorcjum na rzecz europejskiej infrastruktury badawczej (ERIC) (Dz.U. L 206 z 8.8.2009, s. 1).
8 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).
9 Obejmuje to w szczególności środki z Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy ustanowionego rozporządzeniem Rady (UE) 2020/2094 z dnia 14 grudnia 2020 r. ustanawiającym Instrument Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19 (Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 23).
10 Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 23.
11 Obejmuje to w szczególności środki z Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy ustanowionego rozporządzeniem Rady (UE) 2020/2094 z dnia 14 grudnia 2020 r. ustanawiającym Instrument Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19 (Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 27).
12 Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 23.
13 Inne działania obejmują w szczególności zamówienia, nagrody, instrumenty finansowe, działania bezpośrednie Wspólnego Centrum Badawczego, składki (OECD, Eureka, IPEEC, MAE, ...), ekspertów (oceniających, monitorowanie projektów) itp.
14 Kwoty przyznane organizacjom międzynarodowym jako podmiotom prawnym będącym beneficjentem końcowym uznaje się za koszty nieinterwencyjne. Nie ma to zastosowania w przypadku, gdy organizacja międzynarodowa jest koordynatorem projektu (zajmuje się dystrybucją środków dla innych koordynatorów).

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2022.95.95

Rodzaj: Umowa międzynarodowa
Tytuł: Kosowo-Unia Europejska. Umowa międzynarodowa w sprawie uczestnictwa Kosowa w unijnym programie ramowym w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont Europa". Bruksela.2021.12.07. Prisztin.2021.11.23.
Data aktu: 23/03/2022
Data ogłoszenia: 23/03/2022
Data wejścia w życie: 01/01/2021