Zalecenie 2011/413/UE w sprawie inicjatywy w zakresie wspólnego planowania badań naukowych "Długie lata, lepsze życie - potencjał i wyzwania zmian demograficznych"

ZALECENIE KOMISJI
z dnia 11 lipca 2011 r.
w sprawie inicjatywy w zakresie wspólnego planowania badań naukowych "Długie lata, lepsze życie - potencjał i wyzwania zmian demograficznych"

(2011/413/UE)

(Dz.U.UE L z dnia 13 lipca 2011 r.)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 181,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Szacuje się, że w okresie 2010-2030 liczba Europejczyków w wieku powyżej 65 lat znacznie wzrośnie - z 87 do 124 milionów, czyli o 42 %(1). Ten stały wzrost średniego trwania życia jest jednym z najważniejszych osiągnięć na przestrzeni ostatnich lat. Jednocześnie jednak stwarza on zagrożenie dodatkowego obciążenia dla gospodarki, społeczeństwa i stabilności finansów publicznych.

(2) W konsekwencji starzenia się społeczeństwa wzrośnie zapotrzebowanie na powiązane z wiekiem i finansowane ze środków publicznych świadczenia i usługi. Szacuje się więc, że wpływ starzenia się społeczeństwa na budżet będzie znaczny w niemal wszystkich państwach członkowskich. Ogólnie rzecz biorąc i zakładając kontynuację obecnej polityki, szacuje się, że do 2060 r. wydatki publiczne związane ze starzeniem się społeczeństwa wzrosną w UE średnio o ok. 4¾ punktu procentowego PKB, szczególnie za sprawą wydatków na emerytury, opiekę zdrowotną i opiekę długoterminową (w sektorze zdrowotnym dodatkowo potęgowanych przez kurczenie się i często niewystarczające kwalifikacje siły roboczej)(2).

(3) Zmniejszenie się liczby ludności w wieku produkcyjnym o ok. 50 milionów w latach 2010-2060 i odpowiadający temu wzrost wskaźników obciążenia demograficznego (który w dużym stopniu nastąpi już przed 2030 r.) może doprowadzić do spadku tempa wzrostu PKB, chyba że będzie możliwe zrekompensowanie tego spadku poprzez coraz wyższe wskaźniki aktywności zawodowej i zatrudnienia we wszystkich segmentach siły roboczej oraz poprzez wyższy wzrost wydajności(3).

(4) Z uwagi na kurczenie i starzenie się ludności duże korzyści dla społeczeństwa przynosi wydłużenie aktywnego i zdrowego życia osób starszych poprzez lepsze włączenie gospodarcze i społeczne tych osób oraz pomaganie im w zachowaniu niezależności przez jak najdłuższy czas. W ten sposób podnosi się jakość życia starszych obywateli i ich opiekunów, wzmacnia się stabilność systemów zabezpieczenia społecznego (systemu emerytalnego, opieki zdrowotnej i opieki długoterminowej), a także tworzy się nowe możliwości rynkowe dla innowacyjnych rozwiązań na rzecz komfortowego funkcjonowania osób starszych.

(5) W strategii "Europa 2020" starzenie się społeczeństwa określono zarówno jako wyzwanie, jak i szansę dla inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, podobnie jak w inicjatywach przewodnich "Europejska agenda cyfrowa"(4), "Unia innowacji"(5), "Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia" oraz "Europejski program walki z ubóstwem", w których ta kwestia jest traktowana priorytetowo. Strategie na rzecz "flexicurity" (modelu elastycznego rynku pracy i bezpieczeństwa socjalnego) w ramach europejskiej strategii zatrudnienia uwzględniają potrzebę przyjęcia kompleksowego podejścia do polityki zasobów ludzkich oraz podejścia do pracy uwzględniającego cykl życiowy, aby zwiększyć uczestnictwo w rynku pracy i usunąć istniejące przeszkody.

(6) W dniu 6 września 2010 r. Komisja zaproponowała ogłoszenie roku 2.012 Europejskim Rokiem Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej, przez co stara się pomóc państwom członkowskim w działaniach na rzecz wydłużenia okresu aktywności zawodowej osób starszych, aby osoby te mogły dzielić się swoim doświadczeniem, aby dalej aktywnie uczestniczyły w życiu społecznym oraz aby w miarę możliwości prowadziły zdrowe, niezależne i satysfakcjonujące życie(6).

(7) Istnieje pilna potrzeba poszerzenia wiedzy o samym procesie starzenia się oraz jego wpływie na społeczeństwo i gospodarkę, tak aby wspierać formułowanie polityki oparte na dowodach.

(8) Aby stawić czoła wyżej wymienionym wyzwaniom i w pełni wykorzystać możliwości, potrzebne jest wspólne działanie na rzecz uproszczenia współpracy naukowej na wysokim poziomie, mającej na celu dostarczenie dowodów naukowych na poparcie poszczególnych interwencji.

(9) Na posiedzeniu w dniu 26 maja 2010 r.(7) Rada ds. Konkurencyjności określiła i uzasadniła zestaw potencjalnych inicjatyw w zakresie wspólnego planowania (obejmujący również inicjatywę w dziedzinie "Długie lata, lepsze życie - potencjał i wyzwania zmian demograficznych") jako obszary, w których wspólne planowanie badań naukowych zapewniałoby wysoką wartość dodaną do obecnych rozproszonych działań państw członkowskich. Rada ta przyjęła zatem konkluzje uznające konieczność podjęcia inicjatywy w zakresie wspólnego planowania badań naukowych w tej dziedzinie, w których zwróciła się do Komisji o wniesienie wkładu w jej przygotowanie.

(10) Państwa członkowskie potwierdziły swój udział w tej inicjatywie, przesyłając oficjalne pisemne zobowiązania.

(11) Wspólne planowanie badań naukowych nad zmianami demograficznymi i starzeniem się społeczeństwa zapewniłoby koordynację badań w tej dziedzinie, przez co wniosłoby znaczący wkład w stworzenie w pełni operacyjnej europejskiej przestrzeni badawczej w odniesieniu do starzenia się i umocniłoby wiodącą pozycję i konkurencyjność Europy w zakresie badań w tej dziedzinie.

(12) Aby osiągnąć cele określone w niniejszym zaleceniu, państwa członkowskie powinny zapewnić współpracę i komplementarność z głównymi powiązanymi inicjatywami w tym zakresie: wspólnym programem "Nowoczesne technologie w służbie osobom starszym"(8), partnerstwem na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu oraz projektami badawczo-rozwojowymi wspieranymi w kontekście programu ramowego na rzecz badań i rozwoju technologicznego, głównie w obszarach technologii informacyjno-komunikacyjnych, zdrowia i nauk społecznych, jak również z innymi inicjatywami badawczymi takimi jak SHARE ERIC(9) i ERA-AGE II(10).

(13) Aby Komisja mogła składać Radzie i Parlamentowi Europejskiemu odpowiednie sprawozdania, państwa członkowskie powinny systematycznie przedkładać Komisji sprawozdania z postępów dokonanych w ramach przedmiotowej inicjatywy w zakresie wspólnego planowania,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

1. Zachęca się państwa członkowskie, aby opracowały i rozwijały wspólną koncepcję współpracy i koordynacji w zakresie badań naukowych na szczeblu unijnym, która pomoże stawić czoła wyzwaniu związanym ze zmianami demograficznymi i wykorzystać możliwości, jakie zmiany te niosą za sobą.

2. Zachęca się państwa członkowskie, aby opracowały wspólny program badań strategicznych określający średnio-i długookresowe potrzeby i cele badawcze w dziedzinie zmian demograficznych. Program badań strategicznych powinien obejmować plan realizacji ustanawiający priorytety i harmonogram oraz określający działania, instrumenty i zasoby niezbędne do jego realizacji.

3. Zachęca się państwa członkowskie, aby uwzględniły następujące działania jako część programu badań strategicznych i planu realizacji:

a) określenie odpowiednich krajowych programów i badań naukowych oraz wymiana informacji na ich temat;

b) wzmocnienie wspólnego prognozowania i możliwości oceny technologii;

c) wymiana informacji, zasobów, najlepszych praktyk, metodyk i wytycznych;

d) określenie dziedzin lub badań naukowych, w których koordynacja, wspólne zaproszenia do składania wniosków lub łączenie zasobów byłyby korzystne;

e) określenie warunków wspólnego podejmowania badań w dziedzinach, o których mowa w lit. d);

(f) uwzględnianie zmieniających się potrzeb osób starszych oraz potrzeb ich formalnych i nieformalnych opiekunów przy wyznaczaniu celów programów badań nad starzeniem się;

(g) wspólne korzystanie - w odpowiednich przypadkach - z istniejącej infrastruktury badawczej lub tworzenie nowej infrastruktury, np. skoordynowanych banków danych lub modeli wykorzystywanych do badania procesów starzenia;

(h) wspieranie lepszej współpracy między sektorem publicznym i prywatnym, a także modelu swobodnej innowacji między różnymi działaniami badawczymi i sektorami gospodarki związanymi ze zmianami demograficznymi i starzeniem się społeczeństwa;

(i) eksport i rozpowszechnianie wiedzy, innowacji i międzydyscyplinarnych strategii metodycznych;

(j) tworzenie sieci między ośrodkami zajmującymi się zmianami demograficznymi oraz badaniami nad starzeniem się społeczeństwa.

4. Zachęca się państwa członkowskie, aby utrzymywały sprawną wspólną strukturę zarządzania w dziedzinie badań nad zmianami demograficznymi i starzeniem się społeczeństwa, uprawnioną do określania wspólnych warunków, zasad oraz procedur współpracy i koordynacji oraz do monitorowania realizacji programu badań strategicznych.

5. Zachęca się państwa członkowskie, aby wspólnie realizowały program badań strategicznych za pomocą swoich krajowych programów badawczych zgodnie z wytycznymi w sprawie warunków ramowych na rzecz wspólnego planowania, opracowanych przez ustanowioną przez Radę grupę wysokiego szczebla ds. wspólnego planowania.

6. Zachęca się państwa członkowskie, aby współpracowały z Komisją przy analizie ewentualnych inicjatyw Komisji zmierzających do wspierania państw członkowskich w opracowaniu i realizacji programu badań strategicznych i do koordynacji wspólnego programu z inicjatywami unijnymi w tej dziedzinie, takimi jak partnerstwo na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu i wspólny program "Nowoczesne technologie w służbie osobom starszym".

7. Zachęca się państwa członkowskie, aby systematycznie informowały Komisję o postępach dokonanych w ramach niniejszej inicjatywy w zakresie wspólnego planowania w formie rocznych sprawozdań z postępów w realizacji.

Sporządzono w Brukseli dnia 11 lipca 2011 r.

W imieniu Komisji
Neelie KROES
Wiceprzewodniczący

______

(1) W ciągu najbliższych 50 lat liczba Europejczyków w wieku powyżej 65 lat zwiększy się niemal dwukrotnie, z 87 milionów w 2010 r. do 153 milionów w 2060 r. (Eurostat, Europop2010 (prognozy demograficzne)).

(2) Ibidem.

(3) COM(2009) 180 wersja ostateczna: Sprostanie wyzwaniom związanym ze skutkami starzenia się społeczeństwa w UE (sprawozdanie na temat starzenia się społeczeństwa, 2009).

(4) 9981/1/10 REV 1.

(5) 14035/10.

(6) Konkluzje Rady (Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów, grudzień 2010 r.) 18132/10.

(7) 10246/10.

(8) Sprawozdanie w ramach procedury współdecyzji, komunikat prasowy - http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?language = en&type = IM-PRESS&reference = 20080121IPR19252

(9)http://www.share-project.org/t3/share/fileadmin/press_information/SHARE_ERIC-EN_upload.pdf

(10)http://futurage.group.shef.ac.uk/

Zmiany w prawie

Senatorowie nie zgodzili się na podniesienie kar grzywny dla pracodawców

Senat nie zgodził się w czwartek na zniesienie obowiązku zawierania umów o pracę z cudzoziemcami będącymi pracownikami tymczasowymi przez agencje pracy tymczasowej, ale umożliwił agencjom zawieranie umów cywilnoprawnych. Senatorowie zdecydowali natomiast o skreśleniu przepisu podnoszącego kary grzywny dla pracodawców przewidziane w kodeksie pracy. W głosowaniu przepadła też poprawka Lewicy podnosząca z 2 tys. zł do 10 tys. zł kary grzywny, jakie w postępowaniu mandatowym może nałożyć Państwowa Inspekcja Pracy.

Grażyna J. Leśniak 13.03.2025
Wyższe kary dla pracodawców zostaną – rząd przeciwny ich usuwaniu z ustawy o cudzoziemcach

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie zgodziło się na usunięcie z ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przepisu podnoszącego w kodeksie pracy kary dla pracodawców. Senacka Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej zaakceptowała we wtorek jedynie poprawki Biura Legislacyjnego Senatu do tej ustawy. Nie można jednak wykluczyć, że na posiedzeniu Senatu inni senatorowie przejmą poprawki zgłaszane przez stronę pracodawców.

Grażyna J. Leśniak 11.03.2025
Rząd zostawił przedsiębiorców na lodzie

Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, ku zaskoczeniu zarówno przedsiębiorców, jak i części posłów koalicji rządzącej, Lewica w ostatniej chwili „dorzuciła” do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom poprawki zaostrzające kary za naruszanie przepisów prawa pracy - m.in. umożliwiające orzeczenie kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zignorowano postulaty organizacji pracodawców, mimo wcześniejszych zapewnień rządu o ich poparciu.

Grażyna J. Leśniak 27.02.2025
Wyższe kary dla pracodawców - sejmowa wrzutka na ostatniej prostej

Już nie 30 tys. zł, a 50 tys. zł ma grozić maksymalnie pracodawcy, który zawrze umowę cywilnoprawną, choć powinien - umowę o pracę. Podobnie temu, który nie wypłaca w terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi jego rodziny. A jeśli nie wypłaca przez okres co najmniej 3 miesięcy, to kara ma wynieść nawet 60 tys. złotych - zdecydował Sejm, przyjmując poprawkę Lewicy, zmieniającą Kodeks pracy w... ustawie dotyczącej cudzoziemców.

Grażyna J. Leśniak 25.02.2025
Jaka wysokość diety dla członków komisji wyborczych w wyborach Prezydenta

500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia

Robert Horbaczewski 20.01.2025
Zmiany w podatkach 2025 - przybędzie obowiązków sprawozdawczych

1 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.

Monika Pogroszewska 02.01.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2011.183.28

Rodzaj: Zalecenie
Tytuł: Zalecenie 2011/413/UE w sprawie inicjatywy w zakresie wspólnego planowania badań naukowych "Długie lata, lepsze życie - potencjał i wyzwania zmian demograficznych"
Data aktu: 11/07/2011
Data ogłoszenia: 13/07/2011
Data wejścia w życie: 11/07/2011