a także mając na uwadze, co następuje:(1) Dyrektywa Rady 91/439/EWG z dnia 29 lipca 1991 r. w sprawie praw jazdy 3 ulegała kilkakrotnie zasadniczym zmianom. W związku z tym, że obecnie wprowadzane są nowe zmiany do tej dyrektywy, pożądane jest, w trosce o przejrzystość, aby dane przepisy uległy przekształceniu.
(2) Zasady dotyczące praw jazdy stanowią zasadnicze elementy wspólnej polityki transportowej, przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa na drogach i usprawniają swobodny przepływ osób osiedlających się w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, w którym wydano prawo jazdy. Wobec znaczenia, jakie osiągnęły indywidualne środki transportu, posiadanie prawa jazdy należycie uznawanego przez przyjmujące państwo członkowskie wspiera swobodny przepływ osób oraz prawo przedsiębiorczości. Pomimo postępów osiągniętych w dziedzinie harmonizacji zasad dotyczących praw jazdy nadal istnieją zasadnicze różnice pomiędzy państwami członkowskimi w zakresie zasad dotyczących okresów, na jakie przedłużana jest ważność praw jazdy, oraz podkategorii pojazdów, które to zasady wymagały pełniejszego zharmonizowania w celu wsparcia realizacji polityk wspólnotowych.
(3) Przewidziana w dyrektywie 91/439/EWG możliwość ustanowienia przepisów krajowych w odniesieniu do okresu ważności prowadzi do współistnienia różnych przepisów w różnych państwach członkowskich i ponad 110 różnych wzorów praw jazdy obowiązujących w państwach członkowskich. Z perspektywy obywateli, służb policji oraz organów administracji odpowiedzialnych za zarządzanie prawami jazdy, stan taki skutkuje brakiem przejrzystości oraz prowadzi do fałszowania dokumentów, które czasami zostały wydane przed kilkudziesięciu laty.
(4) W celu uniknięcia sytuacji, w której jednolity wzór europejskiego prawa jazdy stanie się dodatkowym obok 110 wzorów już znajdujących się w obiegu, państwa członkowskie powinny podjąć wszelkie środki niezbędne, aby ten jednolity wzór był wydawany wszystkim posiadaczom praw jazdy.
(5) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać istniejących uprawnień do kierowania pojazdami nadanych lub nabytych przed datą jej zastosowania.
(6) Prawa jazdy są wzajemnie uznawane. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania okresu ważności ustanowionego niniejszą dyrektywą do prawa jazdy nie mającego ograniczonego administracyjnego okresu ważności, które zostało wydane przez inne państwo członkowskie i którego posiadacz ma miejsce zamieszkania na ich terytorium od ponad dwóch lat.
(7) Wprowadzenie administracyjnego okresu ważności dla nowych praw jazdy powinno umożliwić- w momencie okresowego przedłużenia okresu ważności - stosowanie najnowszych środków zapobiegających fałszowaniu oraz przeprowadzanie badań lekarskich lub innych środków przewidzianych przez państwa członkowskie.
(8) Z uwagi na bezpieczeństwo ruchu drogowego powinny zostać ustanowione minimalne wymagania, jakim podlega wydawanie praw jazdy. Należy podjąć harmonizację wymagań dotyczących egzaminów na prawo jazdy oraz wydawania praw jazdy. W tym celu powinien zostać określony zakres wiedzy, umiejętności i zachowań związanych z kierowaniem pojazdami silnikowymi, a egzamin na prawo jazdy powinien opierać się na tym zakresie, oraz powinno się ponownie ustalić minimalne wymagania dotyczące fizycznej i psychicznej zdolności do kierowania takimi pojazdami.
(9) Dowód spełniania minimalnych wymagań dotyczących fizycznej i psychicznej zdolności do kierowania przez kierowców pojazdami używanymi do przewozu osób lub rzeczy powinien być przedstawiany w momencie wydawania prawa jazdy, a później w określonych przedziałach czasowych. Taka regularna kontrola przeprowadzana zgodnie z przepisami krajowymi dotyczącymi zgodności z minimalnymi wymaganiami będzie wspierać swobodny przepływ osób, pozwoli na uniknięcie zakłóceń konkurencji oraz uwzględni w pełniejszy sposób specyficzne obowiązki kierowców takich pojazdów. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wprowadzenia obowiązkowych badań lekarskich jako gwarancji przestrzegania minimalnych wymagań dotyczących fizycznej i psychicznej zdolności do kierowania innymi pojazdami silnikowymi. Przez wzgląd na przejrzystość, termin takich badań powinien zbiegać się z terminem przedłużenia ważności praw jazdy, a zatem powinien być wyznaczony okresem ważności prawa jazdy.
(10) Konieczne jest dalsze wzmocnienie zasady stopniowego dostępu do kategorii pojazdów dwukołowych oraz kategorii pojazdów przeznaczonych do przewozu osób i rzeczy.
(11) Niemniej jednak państwa członkowskie powinny mieć prawo do podwyższenia dolnej granicy wieku dla kierowania pewnymi kategoriami pojazdów w celu dalszego zwiększania bezpieczeństwa ruchu drogowego; w wyjątkowych przypadkach państwa członkowskie powinny mieć prawo do obniżenia dolnej granicy wieku, w celu uwzględnienia uwarunkowań krajowych.
(12) Definicje kategorii powinny w większym stopniu odzwierciedlać warunki techniczne definiowanych pojazdów oraz umiejętności niezbędne do kierowania nimi.
(13) Wprowadzenie kategorii prawa jazdy na motorowery zwiększy bezpieczeństwo ruchu drogowego, w szczególności w odniesieniu do najmłodszych kierowców, którzy według statystyk są najczęstszymi ofiarami wypadków drogowych.
(14) Należy przyjąć przepisy szczególne w celu ułatwienia kierowania pojazdami osobom niepełnosprawnym pod względem fizycznym.
(15) W trosce o bezpieczeństwo ruchu drogowego państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania własnych przepisów krajowych w zakresie cofnięcia, zawieszenia, przedłużenia okresu ważności i unieważnienia praw jazdy w stosunku do wszystkich posiadaczy praw jazdy, którzy mają miejsce zamieszkania na ich terytorium.
(16) Wzór prawa jazdy określony w dyrektywie 91/439/EWG powinien zostać zastąpiony jednolitym wzorem w formie plastikowej karty. Jednocześnie ten wzór prawa jazdy należy dostosować w związku z wprowadzeniem nowej kategorii prawa jazdy dla motorowerów oraz nowej kategorii prawa jazdy dla motocykli.
(17) Wprowadzenie opcji zastosowania mikroczipa w nowym wzorze prawa jazdy w formie plastikowej karty powinno pozwolić państwom członkowskim na dalszą poprawę poziomu zabezpieczeń przeciwko fałszerstwom. Państwa członkowskie powinny swobodnie decydować, czy na mikroczipie zamieszczać dodatkowo dane krajowe, pod warunkiem że nie koliduje to z ogólnie dostępnymi danymi. Wymagania techniczne dotyczące mikroczipa powinny być określone przez Komisję wspieraną przez komitet ds. praw jazdy.
(18) Powinny zostać określone minimalne wymagania dotyczące dostępu do zawodu egzaminatora oraz wymaganych szkoleń dla egzaminatorów w celu zwiększenia ich wiedzy i umiejętności, a przez to zapewnienia bardziej obiektywnej oceny osób ubiegających się o prawo jazdy i osiągnięcia większej harmonizacji w zakresie testów na prawo jazdy.
(19) Komisja powinna mieć prawo aktualizowania załączników I - VI w świetle postępu naukowego i technicznego.
(20) Środki niezbędne w celu wprowadzenia niniejszej dyrektywy w życie powinny być przyjmowane zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji 4 .
(21) Komisja powinna zostać upoważniona w szczególności do ustalania kryteriów niezbędnych do stosowania niniejszej dyrektywy. W związku z tym, że środki te mają zasięg ogólny i mają na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy, środki te powinny zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.
(22) W związku z tym, że cele niniejszej dyrektywy nie mogą zostać zrealizowane w wystarczający sposób przez państwa członkowskie, a mogą - z uwagi na skalę i skutki tych działań - być osiągnięte w lepszy sposób na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjmować środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tych celów.
(23) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać obowiązków państw członkowskich związanych z ostatecznymi terminami transpozycji do prawa krajowego i zastosowania dyrektyw wymienionych w załączniku VII, część B,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
1 Dz.U. C 112 z 30.4.2004, str. 34.
2 Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 23 lutego 2005 r. (Dz.U. C 304 E z 1.12.2005, str. 202), wspólne stanowisko Rady z dnia 18 września 2006 r. (Dz.U. C 295 E z 5.12.2006, str. 1) oraz stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 14grudnia 2006 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym). Decyzja Rady z dnia 19 grudnia 2006 r.
3 Dz.U. L 237 z 24.8.1991, str. 1. Dyrektywa ostatnio zmieniona rozporządzeniem (WE) nr 1882/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. U. L 284 z 31.10.2003, str. 1).
4 Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23. Decyzja zmieniona decyzją Rady 2006/512/WE (Dz.U. L 200 z 22.7.2006, str. 11).
5 Dz.U. L 124 z 9.5.2002, str. 1. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą Komisji 2005/30/WE (Dz.U. L 106 z 27.4.2005, str. 17).
6 Art. 4 ust. 4 lit. j) zmieniona przez sprostowanie z dnia 14 maja 2016 r. (Dz.U.UE.L.2016.126.85).
7 Art. 4 ust. 7 dodany przez art. 2 pkt 1 lit. b dyrektywa nr 2018/645 z dnia 18 kwietnia 2018 r. (Dz.U.UE.L.2018.112.29) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 22 maja 2018 r.
8 Dyrektywa 2003/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie wstępnej kwalifikacji i okresowego szkolenia kierowców niektórych pojazdów drogowych do przewozu rzeczy lub osób, zmieniająca rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 oraz dyrektywę Rady 91/439/EWG i uchylająca dyrektywę Rady 76/914/EWG (Dz.U. L 226 z 10.9.2003, s. 4).
9 Art. 6 ust. 4 lit. c dodana przez art. 2 pkt 2 dyrektywa nr 2018/645 z dnia 18 kwietnia 2018 r. (Dz.U.UE.L.2018.112.29) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 22 maja 2018 r.
10 Dyrektywa Rady 96/53/WE z dnia 25 lipca 1996 r. ustanawiająca dla niektórych pojazdów drogowych poruszających się na terytorium Wspólnoty maksymalne dopuszczalne wymiary w ruchu krajowym i międzynarodowym oraz maksymalne dopuszczalne obciążenia w ruchu międzynarodowym (Dz.U. L 235 z 17.9.1996, s. 59).
11 Art. 15 zmieniony przez art. 2 pkt 3 dyrektywa nr 2018/645 z dnia 18 kwietnia 2018 r. (Dz.U.UE.L.2018.112.29) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 22 maja 2018 r.
12 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/413 z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego (Dz.U. L 68 z 13.3.2015, s. 9).
13 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
14 Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).
15 Załącznik I:- zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2011/94/UE z dnia 28 listopada 2011 r. (Dz.U.UE.L.11.314.31) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 19 grudnia 2011 r.
- zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2012/36/UE z dnia 19 listopada 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.321.54) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 listopada 2012 r.
- zmieniony przez art. 1 dyrektywy Rady nr 2013/22/UE z dnia 13 maja 2013 r. (Dz.U.UE.L.13.158.356) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 1 lipca 2013 r.
- zmieniony przez art. 1 dyrektywy nr (UE) 2015/653 z dnia 24 kwietnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.107.68) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 15 maja 2015 r.
16
* Określa on zdolność kierowcy do obsługi systemu.
17 Określa on zdolność kierowcy do obsługi systemu.
18 Określa on zdolność kierowcy do obsługi systemu.
19 Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz.U. L 370 z 31.12.1985, s. 8).
20 Załącznik II:- zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2012/36/UE z dnia 19 listopada 2012 r. (Dz.U.UE.L.12.321.54) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 21 listopada 2012 r.
- zmieniony przez art. 1 dyrektywy nr 2013/47/UE z dnia 2 października 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.261.29) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 23 października 2013 r.
- zmieniony przez art. 1 dyrektywy nr 2014/85/UE z dnia 1 lipca 2014 r. (Dz.U.UE.L.2014.194.10) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 lipca 2014 r.
- zmieniony przez art. 1 dyrektywy nr 612/2020 z dnia 4 maja 2020 r. (Dz.U.UE.L.2020.141.9) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 25 maja 2020 r.
21 Dz.U. L 370 z 31.12.1985, s. 8.
22 Dyrektywa Komisji 2000/56/WE z 14 września 2000 r. zmieniająca dyrektywę Rady 91/439/EWG w sprawie praw jazdy (Dz.U. L 237 z 21.9.2000, str. 45).
23 Załącznik III:- zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2009/113/WE z dnia 25 sierpnia 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.223.31) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem notyfikacji.
- zmieniony przez art. 1 dyrektywy nr 2014/85/UE z dnia 1 lipca 2014 r. (Dz.U.UE.L.2014.194.10) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 lipca 2014 r.
- zmieniony przez art. 1 dyrektywy nr (UE) 2016/1106 z dnia 7 lipca 2016 r. (Dz.U.UE.L.2016.183.59) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 28 lipca 2016 r.
24 Dz.U. L 199 z 31.7.1985, str. 56.