PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 80 ust. 2,
uwzględniając projekt Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(1),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Wspólnotowa polityka bezpieczeństwa morskiego ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa oraz ochrony środowiska i opiera się na założeniu, że wszystkie strony uczestniczące w transporcie towarów drogą morską ponoszą odpowiedzialność za zagwarantowanie, iż statki pływające po wodach wspólnotowych spełniają wymogi odpowiednich przepisów i standardów.
(2) Podstawowe standardy obowiązujące we wszystkich Państwach Członkowskich, dotyczące zrzutów substancji zanieczyszczających ze statków, opierają się na Konwencji Marpol 73/78; jednakże przepisy te są każdego dnia ignorowane przez wiele statków pływających na wodach wspólnotowych, za co nie ponoszą one konsekwencji.
(3) Wdrażanie Konwencji Marpol 73/78 wykazuje rozbieżności pomiędzy poszczególnymi Państwami Członkowskimi, a zatem zachodzi potrzeba ujednolicenia jej wdrażania na poziomie wspólnotowym; w szczególności występują znaczne różnice w praktykach Państw Członkowskich związanych z nakładaniem sankcji za zrzuty substancji zanieczyszczających ze statków.
(4) Środki o charakterze odstraszającym stanowią integralną część polityki Wspólnoty w zakresie bezpieczeństwa morskiego, ponieważ gwarantują powiązanie odpowiedzialności każdego z podmiotów transportujących drogą morską towary zanieczyszczające z możliwością nałożenia na nie sankcji; zachodzi zatem potrzeba wprowadzenia skutecznych, odstraszających i proporcjonalnych sankcji, w celu zapewnienia skutecznej ochrony środowiska.
(5) W tym celu należy przede wszystkim, przy zastosowaniu odpowiednich instrumentów prawnych, ujednolicić istniejące przepisy prawne, w szczególności przyjąć precyzyjne definicje naruszeń prawa, o których mowa, oraz okoliczności wyłączających odpowiedzialność i określić podstawowe zasady wymierzania kar, odpowiedzialności oraz jurysdykcji.
(6) Niniejsza dyrektywa uzupełniona jest szczegółowymi przepisami w sprawie przestępstw i sankcji karnych oraz innymi przepisami decyzji ramowej Rady 2005/667/WSiSW z dnia 12 lipca 2005 r. w sprawie wzmocnienia uregulowań prawnokarnych w celu egzekwowania przepisów dotyczących zapobiegania zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków(3).
(7) Ani międzynarodowy system odpowiedzialności cywilnej i odszkodowania za zanieczyszczenie olejami albo ropą naftową, ani system związany z zanieczyszczeniem innymi substancjami niebezpiecznymi lub trującymi nie zapewniają wystarczającego poziomu odstraszania, by odwieść podmioty transportujące niebezpieczne ładunki drogą morską od stosowania praktyk naruszających obowiązujące standardy; pożądane efekty odstraszania można osiągnąć tylko w drodze wprowadzenia sankcji stosowanych wobec wszystkich osób powodujących lub przyczyniających się do zanieczyszczania morza; sankcje należy stosować nie tylko wobec właściciela lub kapitana statku, ale również wobec właściciela ładunku, instytucji klasyfikacyjnej lub innych osób odpowiedzialnych.
(8) Zrzuty substancji zanieczyszczających ze statków powinno uznać się za naruszenie prawa, jeżeli zostały popełnione umyślnie, przez niedbalstwo lub na skutek poważnego zaniedbania. Naruszenia te są zgodnie z uzupełniającą tę dyrektywę decyzją ramową 2005/667/WSiSW uważane w przypadkach w niej określonych za przestępstwa.
(9) Sankcje za zrzuty substancji zanieczyszczających ze statków nie są związane z odpowiedzialnością cywilną podmiotów, których to dotyczy, i nie podlegają zatem żadnym przepisom dotyczącym ograniczenia lub przypisania odpowiedzialności cywilnej, ani też nie ograniczają one prawa dochodzenia odszkodowania przez poszkodowanych wskutek zanieczyszczenia.
(10) Zachodzi potrzeba dalszej skutecznej współpracy pomiędzy Państwami Członkowskimi w celu zapewnienia wykrywania na czas zrzutów substancji zanieczyszczających pochodzących ze statków oraz identyfikowania ich sprawców. Z tego powodu Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego, ustanowiona rozporządzeniem (WE) nr 1406/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2002 r.(4), przy współpracy z Państwami Członkowskimi ma do odegrania kluczową rolę w rozwijaniu rozwiązań technicznych i zapewnianiu pomocy technicznej związanej z wdrażaniem niniejszej dyrektywy oraz pomagając przy wykonywaniu zadań Komisji w celu skutecznego wdrożenia niniejszej dyrektywy.
(11) W celu lepszego zapobiegania zanieczyszczeniu morza i zwalczania go muszą powstać synergie między organami odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów, takimi jak krajowe straże przybrzeżne. Komisja powinna w tym zakresie przeprowadzić analizę wykonalności, dokładnie określającą koszty i korzyści dotyczącą powołania europejskiej straży przybrzeżnej w celu zapobiegania i reagowania na zanieczyszczenia. W następstwie tej analizy powinien zostać, w razie potrzeby, opracowany wniosek w sprawie europejskiej straży przybrzeżnej.
(12) W przypadku gdy istnieją niezbite dowody zrzutów powodujących znaczne szkody lub grożących znacznymi szkodami, Państwa Członkowskie powinny przekazać taką sprawę swoim właściwym organom z zamiarem wszczęcia postępowania na podstawie art. 220 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza z 1982 r.
(13) Wykonanie dyrektywy 2000/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 listopada 2000 r. w sprawie portowych urządzeń do odbioru odpadów wytwarzanych przez statki i pozostałości ładunku(5) jest wraz z niniejszą dyrektywą kluczowym instrumentem zestawu środków zapobiegających zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków.
(14) Środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(6).
(15) W związku z tym, że cele niniejszej dyrektywy, to jest włączenie międzynarodowych standardów dotyczących zanieczyszczeń pochodzących ze statków do prawa wspólnotowego i określenie sankcji za ich naruszenie, mogących przyjąć postać środków karnych lub administracyjnych w celu osiągnięcia wysokiego poziomu bezpieczeństwa i ochrony środowiska w transporcie morskim, nie mogą zostać osiągnięte we właściwy sposób przez Państwa Członkowskie, a możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(16) Niniejsza dyrektywa jest w pełni zgodna z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej; każdej osobie podejrzanej o naruszenie przepisów zapewnia się uczciwe i bezstronne wysłuchanie, a zastosowane sankcje muszą być proporcjonalne,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w Strasburgu, 7 września 2005 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
J. BORELL FONTELLES |
C. CLARKE |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 220 z 16.9.2003, str. 72.
(2) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 13 stycznia 2004 r. (Dz.U. C 92 E z 16.4.2004, str. 77), wspólne stanowisko Rady z dnia 7 października 2004 r. (Dz.U. C 25 E z 1.2.2005, str. 29), stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 23 lutego 2005 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) i decyzja Rady z dnia 12 lipca 2005 r.
(3) Patrz str. 164 niniejszego Dziennika Urzędowego.
(4) Dz.U. L 208 z 5.8.2002, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 724/2004 (Dz.U. L 129 z 29.4.2004, str. 1).
(5) Dz.U. L 332 z 28.12.2000, str. 81. Dyrektywa zmieniona dyrektywą 2002/84/WE (Dz.U. L 324 z 29.11.2002, str. 53).
(6) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.
(7)Decyzja nr 2850/2000/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2000 r. ustalająca wspólnotowe ramy współpracy w zakresie przypadkowego lub umyślnego zanieczyszczania morza (Dz.U. L 332 z 28.12.2000, str. 1). Decyzja zmieniona decyzją nr 787/2004/WE (Dz.U. L 138 z 30.4.2004, str. 12).
(8) Dz.U. L 324 z 29.11.2002, str. 1. Rozporządzenie zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 415/2004 (Dz.U. L 68 z 6.3.2004, str. 10).
1 Tytuł zmieniony przez art. 1 pkt 1 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
2 Tekst dodany przez sprostowanie z dnia 13 kwietnia 2006 r. (Dz.U.UE.L.06.105.66).
3 Art. 1 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 2 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
4 Art. 2 pkt 5 dodany przez art. 1 pkt 3 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
5 Art. 4 zmieniony przez art. 1 pkt 4 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
6 Art. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 4 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
7 Art. 5a dodany przez art. 1 pkt 5 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
8 Art. 5b dodany przez art. 1 pkt 5 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
9 Art. 8 zmieniony przez art. 1 pkt 6 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
10 Art. 8a dodany przez art. 1 pkt 7 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
11 Art. 8b dodany przez art. 1 pkt 7 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
12 Art. 8c dodany przez art. 1 pkt 7 dyrektywy nr 2009/123/WE z dnia 21 października 2009 r. (Dz.U.UE.L.09.280.52) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 listopada 2009 r.
13 Art. 16 zmieniony przez sprostowanie z dnia 4 lutego 2006 r. (Dz.U.UE.L.06.33.87).