united kingdom
ukraine

Zalecenie Rady z dnia 21 stycznia 2025 r. w sprawie zatwierdzenia krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego Szwecji

ZALECENIE RADY
z dnia 21 stycznia 2025 r.
w sprawie zatwierdzenia krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego Szwecji
(C/2025/644)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 121,

uwzględniając rozporządzenie (UE) 2024/1263, w szczególności jego art. 17,

uwzględniając zalecenie Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

KWESTIE OGÓLNE

(1) W dniu 30 kwietnia 2024 r. weszły w życie zreformowane unijne ramy zarządzania gospodarczego. Podstawowymi elementami zreformowanych unijnych ram zarządzania gospodarczego są: rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1263 w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i w sprawie wielostronnego nadzoru budżetowego 1 , wraz ze zmienionym rozporządzeniem (WE) nr 1467/97 w sprawie procedury nadmiernego deficytu 2 , oraz zmieniona dyrektywa Rady 2011/85/UE w sprawie ram budżetowych państw członkowskich 3 . Celem ram jest wspieranie zdrowych i stabilnych finansów publicznych oraz zrównoważonego i inkluzywnego wzrostu i odporności poprzez reformy i inwestycje, a także zapobieganie nadmiernym deficytom budżetowym. Ramy wspierają także poczucie odpowiedzialności na szczeblu krajowym i w większym stopniu koncentrują się na perspektywie średniookresowej, a jednocześnie służą bardziej skutecznemu i spójnemu egzekwowaniu reguł.

(2) W centrum nowych ram zarządzania gospodarczego znajdują się krajowe średniookresowe plany budżetowo- strukturalne, przedkładane przez państwa członkowskie Radzie i Komisji. Plany mają przyczynić się do osiągnięcia dwóch celów, a są nimi: (i) zapewnienie, aby m.in. na koniec okresu dostosowawczego dług sektora instytucji rządowych i samorządowych wykazywał prawdopodobną tendencję spadkową lub utrzymywał się na ostrożnym poziomie, oraz aby deficyt budżetowy został w średnim okresie sprowadzony do poziomu poniżej wartości odniesienia wynoszącej 3 % PKB i utrzymywał się poniżej tej wartości, oraz (ii) zapewnienie realizacji reform i inwestycji odpowiadających na główne wyzwania wymienione w ramach europejskiego semestru i służących realizacji wspólnych priorytetów UE. W tym celu w każdym planie należy przedstawić średnioterminowe zobowiązanie do realizacji ścieżki wydatków netto 4 , co wiąże się ze skutecznym ustanowieniem ograniczenia budżetowego w okresie objętym planem, tzn. czterech lub pięciu lat (w zależności od zwykłej długości kadencji parlamentarnej w państwie członkowskim). Co więcej, w planie należy wyjaśnić, w jaki sposób państwo członkowskie zapewni realizację reform i inwestycji odpowiadających na główne wyzwania wymienione w ramach europejskiego semestru, w szczególności w zaleceniach dla poszczególnych krajów (w tym związanych z procedurą dotyczącą zakłóceń równowagi makroekonomicznej, w stosownych przypadkach) oraz w jaki sposób państwo członkowskie zrealizuje wspólne priorytety Unii. Okres dostosowania fiskalnego obejmuje okres czterech lat, który może zostać przedłużony o maksymalnie trzy lata, jeżeli państwo członkowskie zobowiąże się do wdrożenia pakietu odpowiednich reform i inwestycji spełniającego kryteria określone w rozporządzeniu (UE) 2024/1263.

(3) Po tym, jak plan zostanie przedłożony, Komisja ma ocenić, czy spełnia on wymogi określone w rozporządzeniu (UE) 2024/1263.

(4) Na zalecenie Komisji Rada ma następnie przyjąć zalecenie wyznaczające ścieżkę wydatków netto danego państwa członkowskiego oraz, w stosownych przypadkach, zatwierdza zobowiązania dotyczące pakietu reform i inwestycji, które stanowią podstawę przedłużenia okresu dostosowania fiskalnego.

KWESTIE DOTYCZĄCE KRAJOWEGO ŚREDNIOOKRESOWEGO PLANU BUDŻETOWO-STRUKTURALNEGO SZWECJI

(5) Dnia 11 października 2024 r. Szwecja przedłożyła Radzie i Komisji swój krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny. Przedłożenie planu nastąpiło po przedłużeniu terminu określonego w art. 36 rozporządzenia (UE) 2024/1263, zgodnie z ustaleniami z Komisją z uwzględnieniem przedstawionego przez Szwecję uzasadnienia.

Proces poprzedzający przedłożenie planu

(6) Przed przedłożeniem planu Szwecja zwróciła się o informacje techniczne 5 , które Komisja przedstawiła dnia 21 czerwca 2024 r. i opublikowała w dniu 11 października 2024 r. 6 . Informacje techniczne wskazują strukturalny wynik pierwotny w 2028 r., który jest niezbędny, aby w średnim okresie deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych utrzymywał się poniżej 3 % PKB, a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych pozostawał poniżej 60 % PKB, nawet przy braku dalszych działań budżetowych po 4-letnim okresie dostosowawczym. Średni okres definiuje się jako okres dziesięciu lat po zakończeniu okresu dostosowawczego. Informacje techniczne przygotowano i przekazano państwom członkowskim zgodnie z dwoma scenariuszami: scenariuszem przewidującym spójność z mechanizmem zapewnienia odporności deficytu 7 , zgodnie z art. 9 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2024/1263, oraz scenariuszem nieprzewidującym takiego mechanizmu. W informacjach technicznych dotyczących Szwecji wskazano, że w celu zapewnienia zgodności z obowiązującymi regułami fiskalnymi w 4-letnim okresie dostosowawczym oraz w oparciu o założenia Komisji leżące u podstaw uprzednich zaleceń przekazanych w czerwcu 2024 r., strukturalny wynik pierwotny powinien wynosić co najmniej - 1,8 % PKB na koniec okresu dostosowawczego (2028 r.; scenariusz nieprzewidujący mechanizmu zapewnienia odporności deficytu), zgodnie z poniższą tabelą 1. W celach informacyjnych: po uwzględnieniu również mechanizmu zapewnienia odporności deficytu strukturalny wynik pierwotny powinien wynieść na koniec okresu dostosowawczego (2028 r.) co najmniej - 0,8 % PKB. Mechanizm zapewnienia odporności deficytu nie jest jednak wymogiem w odniesieniu do Szwecji, która kwalifikuje się do otrzymania informacji technicznych.

Tabela 1: Informacje techniczne udostępnione Szwecji przez Komisję

Ostatni rok okresu dostosowawczego 2028
Minimalna wartość strukturalnego wyniku pierwotnego (% PKB), scenariusz nieprzewidujący mechanizmu zapewnienia odporności deficytu - 1,8
Wyłącznie w celach informacyjnych: Minimalna wartość strukturalnego wyniku pierwotnego (% PKB), scenariusz przewidujący mechanizm zapewnienia odporności deficytu - 0,8

Źródło: obliczenia Komisji.

(7) Zgodnie z art. 12 rozporządzenia (UE) 2024/1263 Szwecja i Komisja prowadziły dialog techniczny w sierpniu 2024 r. Dialog koncentrował się na przewidzianej przez Szwecję ścieżce wydatków netto stanowiącej górny pułap, do którego nieprzekraczania zobowiązuje się Szwecja, i na podstawowych założeniach tej ścieżki (dotyczących w szczególności sytuacji początkowej w 2024 r. i wzrostu potencjalnego PKB w średnim okresie), a także na planowanej realizacji reform i inwestycji odpowiadających na główne wyzwania określone w ramach europejskiego semestru oraz związanych ze wspólnymi priorytetami Unii w zakresie sprawiedliwej zielonej i cyfrowej transformacji, odporności społecznej i gospodarczej, bezpieczeństwa energetycznego i budowania zdolności obronnych.

(8) Plan przedstawiony przez Szwecję nie zawiera informacji o przeprowadzeniu konsultacji z krajowymi zainteresowanymi podmiotami przed jego przedłożeniem.

(9) Plan został przedstawiony parlamentowi narodowemu w dniu 1 października 2024 r. Następnie - w dniu 10 października 2024 r. - został przyjęty przez rząd.

Inne powiązane procesy

(10) W dniu 19 czerwca 2024 r. Komisja stwierdziła, że w Szwecji występują zakłócenia równowagi makroekonomicznej. Słabe punkty Szwecji są w szczególności związane z rynkiem nieruchomości i wysokim zadłużeniem sektora prywatnego i nadal są istotne, a działania w ramach polityki mające na celu ich wyeliminowanie są ograniczone 8 .

(11) W dniu 21 października 2024 r. Rada skierowała do Szwecji szereg zaleceń krajowych w ramach europejskiego semestru 9 .

STRESZCZENIE PLANU I JEGO OCENA DOKONANA PRZEZ KOMISJĘ

(12) Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) 2024/1263 Komisja oceniła plan w następujący sposób:

Kontekst: sytuacja i perspektywy makroekonomiczne i budżetowe

(13) W 2023 r. odnotowano spadek działalności gospodarczej w Szwecji o 0,3 %, co spowodowane było znacznym osłabieniem spożycia prywatnego i malejącymi nakładami na środki trwałe. Zgodnie z prognozą Komisji Europejskiej z jesieni 2024 r. oczekuje się, że w 2024 r. gospodarka wzrośnie o 0,3 % za sprawą ożywienia popytu krajowego pod wpływem mniejszej inflacji i niższych stóp procentowych. W 2025 r. realny PKB powinien wzrosnąć o 1,8 % w związku z coraz bardziej dynamicznym ożywieniem popytu krajowego. Spodziewane jest, że w 2026 r. realny PKB ma wzrosnąć o 2,6 %, ponieważ wzrost gospodarczy będzie opierać się na wielu różnych czynnikach. Spodziewane jest, że w horyzoncie prognozy dynamika wzrostu potencjalnego PKB pozostanie zasadniczo stabilna, przy czym obserwowana będzie nieznaczna tendencja wzrostowa. Stopa bezrobocia w 2023 r. wyniosła 7,7 %, a według prognoz Komisji w 2024 r. wyniesie ona 8,5 %, w 2025 r. - 8,4 %, a w 2026 r. - 7,8 %. Prognozuje się, że inflacja (deflator PKB) zmaleje z 6,1 % w 2023 r. do 2,3 % w 2024 r. i osiągnie 1,4 % w 2025 r. oraz 1,3 % w 2026 r.

(14) Jeżeli chodzi o rozwój sytuacji fiskalnej, w 2023 r. deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w Szwecji wyniósł 0,6 % PKB. Zgodnie z prognozą Komisji Europejskiej z jesieni 2024 r. oczekuje się, że deficyt osiągnie poziom 1,9 % PKB w 2024 r. i spadnie do 1,4 % PKB w 2025 r. oraz, przy założeniu kontynuacji dotychczasowej polityki, do poziomu 0,3 % w 2026 r. Prognoza Komisji Europejskiej z jesieni 2024 r. uwzględnia projekt budżetu Szwecji na 2025 r., który we wrześniu został przedłożony przez rząd parlamentowi narodowemu. Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych wynosił 31,5 % PKB na koniec 2023 r. Zgodnie z prognozą Komisji Europejskiej z jesieni 2024 r. oczekuje się, że na koniec 2024 r. wskaźnik zadłużenia wzrośnie do 32,8 % PKB, po czym zasadniczo ustabilizuje się poziomie 32,7 % PKB na koniec 2025 r. i spadnie do 31,7 % PKB na koniec 2026 r. W prognozie budżetowej Komisji nie uwzględnia się zobowiązań politycznych zawartych w planach średniookresowych jako takich, dopóki nie zostaną one poparte konkretnymi środkami z zakresu polityki, które zostaną zapowiedziane w wiarygodny sposób i wystarczająco szczegółowo określone.

Ścieżka wydatków netto i główne założenia makroekonomiczne przedstawione w planie

(15) Krajowy średniookresowy plan budżetowo-strukturalny Szwecji obejmuje lata 2025-2028 i przedstawia dostosowanie fiskalne rozłożone na okres czterech lat.

(16) Plan zawiera wszystkie informacje wymagane na mocy art. 13 rozporządzenia (UE) 2024/1263, z wyjątkiem informacji o konsultacjach z krajowymi zainteresowanymi podmiotami przed jego przedłożeniem, wymaganych na mocy art. 13 lit. g) ppkt (vi) rozporządzenia (UE) 2024/1263.

(17) W planie przewiduje się, że ścieżka wydatków netto wskazana w tabeli 2 określa górny limit wzrostu wydatków netto na poziomie 4,4 % w latach 2025-2028 i władze zobowiązują się nie przekroczyć tego limitu. Informacje techniczne (zakładające ścieżkę liniowego dostosowania) są spójne ze średnim wzrostem wydatków netto na poziomie 4,5 % w okresie dostosowawczym (2025-2028). Zgodnie z tymi informacjami górny pułap ścieżki wydatków netto, do której zobowiązano się w planie, prowadzi do osiągnięcia strukturalnego wyniku pierwotnego na poziomie - 1,8 % PKB na koniec okresu dostosowawczego (2028 r.). Jest to wartość równa minimalnemu poziomowi strukturalnego wyniku pierwotnego wynoszącemu - 1,8 % PKB w 2028 r., podanemu przez Komisję w informacjach technicznych w dniu 21 czerwca 2024 r. 10 . W planie zakłada się, że wzrost potencjalnego PKB utrzyma się na dość stabilnym poziomie w okresie objętym planem i wyniesie około 1,7 %. Ponadto w planie przewiduje się, że stopa wzrostu deflatora PKB zmniejszy się z 2,8 % w 2024 r. do 1,4 % w 2025 r., po czym będzie stopniowo wzrastać do 2028 r., osiągając poziom 1,8 %.

Tabela 2: Ścieżka wydatków netto i główne założenia przedstawione w planie Szwecji

2024 2025 2026 2027 2028 Średnia w okresie obowiązywania planu w latach 2025-2028
Wzrost wydatków netto (roczny, %) 6,4 4,0 4,4 4,4 4,6 4,4
Wzrost wydatków netto (skumulowany, od roku bazowego 2023, %) 6,4 10,7 15,5 20,6 26,1 nie dotyczy
Wzrost potencjalnego PKB (%) 1,4 1,6 1,8 1,7 1,8 1,7
Inflacja (wzrost deflatora PKB) (%) 2,8 1,4 1,6 1,7 1,8 1,6

Źródło: średniookresowy plan budżetowo-strukturalny Szwecji i obliczenia Komisji.

Wpływ zawartych w planie zobowiązań dotyczących wydatków netto na dług sektora instytucji rządowych i samorządowych

(18) Jeżeli ścieżka wydatków netto, do której zobowiązano się w planie, i leżące u jej podstaw założenia się urzeczywistnią, dług sektora instytucji rządowych i samorządowych będzie stopniowo rosnąć, według planu, z poziomu nieznacznie poniżej 33 % PKB w 2024 r. do 36,2 % na koniec okresu dostosowawczego w 2028 r., zgodnie z poniższą tabelą 3. Według planu oczekuje się, że po dostosowaniu, w perspektywie średnioterminowej (tj. do 2038 r.) wskaźnik zadłużenia będzie nadal wzrastać, aby do 2038 r. osiągnąć poziom 51,3 % PKB.

Tabela 3: Zmiany długu oraz wyniku sektora instytucji rządowych i samorządowych przedstawione w planie Szwecji

2023 2024 2025 2026 2027 2028 2038
Dług publiczny (% PKB) 31,5 32,7 33,3 34,0 34,9 36,2 51,3
Wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych (% PKB) - 0,6 - 1,7 - 1,5 - 1,6 - 1,9 - 2,2 - 2,9

Źródło: średniookresowy plan budżetowo-strukturalny Szwecji.

Tym samym, zgodnie z planem dług sektora instytucji rządowych i samorządowych pozostawałby w średnim okresie poniżej określonej w Traktacie wartości odniesienia wynoszącej 60 % PKB. W związku z tym, w oparciu o zawarte w planie zobowiązania polityczne oraz założenia makroekonomiczne, przedstawiona w planie ścieżka wydatków netto jest spójna z wymogiem dotyczącym długu, określonym w art. 16 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2024/1263.

Wpływ zawartych w planie zobowiązań dotyczących wydatków netto na wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych

(19) Przy założeniu ścieżki wydatków netto zawartej w planie i przyjętych w nim założeniach przewiduje się, że w okresie dostosowawczym deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych będzie stopniowo rosnąć, z poziomu 1,5 % w 2025 r. do 2,2 % PKB w 2028 r. Tym samym, zgodnie z planem wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych nie przekroczyłby na koniec okresu dostosowawczego (w 2028 r.) wartości odniesienia wynoszącej 3 % PKB. Ponadto, w ciągu dziesięciu lat następujących po okresie dostosowawczym (tj. do 2038 r.) deficyt budżetowy nie przekroczyłby 3 % PKB. W związku z tym, w oparciu o zawarte w planie zobowiązania polityczne oraz założenia makroekonomiczne, przedstawiona w planie ścieżka wydatków netto jest spójna z wymogiem dotyczącym deficytu, określonym w art. 16 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2024/1263.

Założenia makroekonomiczne planu

(20) Plan opiera się na zestawie założeń, które różnią się od założeń Komisji przekazanych Szwecji w dniu 21 czerwca 2024 r. W planie zastosowano między innymi różne założenia w odniesieniu do sześciu zmiennych, takich jak: pozycja wyjściowa w 2024 r., wzrost potencjalnego PKB, deflator PKB, nominalna implikowana stopa procentowa, wartość rezydualna zmiany długu i dochody z tytułu własności. Ocena tych różnic w założeniach znajduje się poniżej. Poniżej wymieniono różnice w założeniach mające największy wpływ na średni wzrost wydatków netto, a także ocenę każdej różnicy rozpatrywanej oddzielnie.

- W planie zakłada się niższy strukturalny wynik pierwotny w 2024 r., a mianowicie nadwyżkę w wysokości 0,2 % PKB, podczas gdy Komisja wiosną 2024 r. spodziewała się nadwyżki w wysokości 0,7 % PKB. Ta zmieniona wyjściowa sytuacja fiskalna i powiązane z nią zaktualizowane warunki makroekonomiczne na 2024 r. zawarte w planie (spójne z założeniami przyjętymi w szwedzkiej ustawie budżetowej na 2025 r.) odzwierciedlają bardziej aktualne informacje dostępne od wiosny i są nieco korzystniejsze niż prognoza Komisji Europejskiej z jesieni 2024 r. Ogółem uznaje się, że założenie to jest należycie uzasadnione. Rozpatrywane oddzielnie, obniża ono średni pułap wzrostu wydatków netto w okresie dostosowawczym w porównaniu z założeniami Komisji.

- W planie wzrost potencjalny w okresie objętym planem jest wyższy średnio o 0,1 punktu procentowego w porównaniu z założeniem Komisji. Odzwierciedla to bardziej aktualne dane dotyczące wyniku w porównaniu z wiosną 2024 r., przygotowane z wykorzystaniem wspólnie uzgodnionej metodyki UE. W związku z tym uznaje się, że to założenie dotyczące nieznacznie innego wzrostu potencjalnego jest należycie uzasadnione. Rozpatrywane oddzielnie, podnosi ono średni pułap wzrostu wydatków netto w okresie dostosowawczym w porównaniu z założeniami Komisji.

Pozostałe różnice w założeniach nie mają znaczącego wpływu na średni wzrost wydatków netto w porównaniu z założeniami Komisji. Ogółem wszystkie różnice w założeniach prowadzą do tego, że średni wzrost wydatków netto według planu będzie mniejszy od średniego wzrostu wydatków netto wynikającego z informacji technicznych. Komisja uwzględni powyższą ocenę założeń planu w przyszłych ocenach zgodności ze ścieżką wydatków netto.

Strategia fiskalna w planie

(21) Plan nie zawiera orientacyjnej strategii fiskalnej umożliwiającej wdrożenie przewidzianej w planie ścieżki wydatków netto, ponieważ ścieżka ta jest określona jedynie jako pułap techniczny, którego Szwecja zobowiązuje się nie przekroczyć. Dokładne określenie odpowiednich środków z zakresu polityki będzie potwierdzane lub dostosowywane i określane ilościowo w budżetach rocznych.

Opisane w planie zamiary dotyczące reform i inwestycji odpowiadających na główne wyzwania wymienione w ramach europejskiego semestru i służących realizacji wspólnych priorytetów Unii

(22) W planie opisano zamiary polityczne dotyczące reform i inwestycji odpowiadających na główne wyzwania wymienione w ramach europejskiego semestru, a w szczególności w zaleceniach dla poszczególnych krajów, w tym dotyczących procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej, a także reform i inwestycji służących realizacji wspólnych priorytetów UE. W planie zawarto pakiet reform i inwestycji, nie określając, ile z nich jest wspieranych finansowo z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności.

(23) Jeśli chodzi o wspólny priorytet dotyczący sprawiedliwej zielonej i cyfrowej transformacji, łącznie z celami klimatycznymi określonymi w rozporządzeniu (UE) 2021/1119, plan obejmuje inicjatywy polityczne mające na celu realizację tego wspólnego priorytetu i powiązanych z nim zaleceń krajowych z 2019, 2020, 2022, 2023 i 2024 r. W szczególności plan obejmuje środki wspierające neutralność klimatyczną do 2050 r., w tym przez działania w dziedzinie klimatu oraz dotacje i premie na inwestycje i innowacje (wszystkie zalecenia krajowe dotyczące zielonej transformacji); zasoby na wsparcie zielonej transformacji w północnej Szwecji (zalecenia krajowe z 2020 i 2021 r.) oraz usprawnione procedury wydawania pozwoleń na zielone projekty inwestycyjne (zalecenia krajowe z 2022 i 2023 r.). Do realizacji celów transformacji cyfrowej przyczynić się mają inwestycje mające zapewnić łączność szerokopasmową w całej Szwecji, ujednolicony system publicznego zarządzania infrastrukturą cyfrową oraz opracowanie oficjalnych cyfrowych dowodów tożsamości.

(24) Jeśli chodzi o wspólny priorytet dotyczący odporności społecznej i gospodarczej, łącznie z Europejskim filarem praw socjalnych, plan obejmuje inicjatywy polityczne mające na celu realizację tego wspólnego priorytetu i powiązanych z nim zaleceń krajowych z 2019, 2020, 2022, 2023 i 2024 r., w tym zalecenia w ramach procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej odnośnie do zadłużenia sektora prywatnego i rynku mieszkaniowego. Inicjatywy te obejmują zachęty do zmiany kwalifikacji; ukierunkowane wsparcie dla osób długotrwale bezrobotnych; reformy systemu edukacji mające poprawić rozwój kariery nauczycieli i kierowników szkół; poprawę wyników kształcenia w przypadku grup szczególnie wrażliwych; wsparcie dla kształcenia dorosłych i szkolenia nauczycieli; środki mające zapewnić gminom dotacje i gwarancje kredytowe na wsparcie budownictwa mieszkaniowego i przebudowy budynków niemieszkalnych na cele mieszkalne.

(25) Jeśli chodzi o wspólny priorytet dotyczący bezpieczeństwa energetycznego, plan obejmuje inicjatywy polityczne mające na celu realizację tego wspólnego priorytetu i powiązanych z nim zaleceń krajowych z 2020, 2022, 2023 i 2024 r., w szczególności inwestycje w produkcję i przesył energii.

(26) Jeśli chodzi o wspólny priorytet dotyczący zdolności obronnych, plan obejmuje inicjatywy mające na celu znaczne zwiększenie zasobów na obronę wojskową i cywilną na okres do 2035 r.

(27) Plan zawiera informacje na temat spójności, a w stosownych przypadkach także komplementarności z funduszami w ramach polityki spójności oraz planu odbudowy i zwiększania odporności (RRP) Szwecji. Najważniejsze środki uwzględnione w RRP to "skok klimatyczny" i "skok sektora przemysłu", rozbudowa sieci szerokopasmowych, a także działania związane z REPowerEU, które przyczyniają się do zielonej i cyfrowej transformacji i uzupełniają środki finansowane w ramach polityki spójności powiązane ze wspólnymi priorytetami UE. Plan zawiera informacje na temat celów poszczególnych funduszy polityki spójności oraz przykłady działań w różnych sektorach i regionach, w tym w słabo zaludnionych obszarach północnych.

(28) W planie omówiono potrzeby Szwecji w zakresie inwestycji publicznych związanych ze wspólnymi priorytetami UE. Jeśli chodzi o wspólne priorytety dotyczące sprawiedliwej zielonej i cyfrowej transformacji, odporności społecznej i gospodarczej oraz bezpieczeństwa energetycznego, potrzeby inwestycyjne w zakresie badań i innowacji należy przełożyć na dodatkowe wydatki w okresie objętym planem, które będą stopniowo rosnąć z 1,5 mld SEK w 2025 r. do 6,5 mld SEK w 2028 r. i później. Potrzeby inwestycyjne związane z odpornością społeczną i gospodarczą, bezpieczeństwem energetycznym i sprawiedliwą zieloną transformacją określono bardziej szczegółowo w odniesieniu do infrastruktury transportowej oraz produkcji i przesyłu energii elektrycznej. Potrzeby inwestycyjne w zakresie produkcji energii szacuje się na 10-140 mld SEK w okresie pięcioletnim, w latach 20202040. Plan ma przyczynić się do zaspokojenia potrzeb Szwecji w zakresie inwestycji publicznych w odniesieniu do wspólnego priorytetu dotyczącego bezpieczeństwa energetycznego przez inwestycje w sieci elektroenergetyczne, które mają mieć wartość 170 mld SEK w latach 2020-2031. Jeśli chodzi o wspólne priorytety dotyczące odporności społecznej i gospodarczej oraz sprawiedliwej zielonej transformacji, plan ma pomóc w zaspokojeniu potrzeb w zakresie inwestycji publicznych w infrastrukturę transportową przez wydatki w wysokości 1 171 mld SEK w latach 2026-2037. W planie przedstawiono szczegółowo znaczny wzrost wydatków przewidzianych na obronę - z 126 mld SEK w 2024 r. do 225 mld SEK w 2035 r., z czego duża część ma obejmować wydatki inwestycyjne.

Wnioski z oceny Komisji

(29) Ogółem Komisja jest zdania, że plan Szwecji spełnia wymogi określone w rozporządzeniu (UE) 2024/1263.

OGÓLNE WNIOSKI RADY

(30) Rada z zadowoleniem odnotowuje średniookresowy plan budżetowo-strukturalny Szwecji i uważa, że jego pełna realizacja doprowadziłaby do zapewnienia zdrowych finansów publicznych i wspierania stabilności długu publicznego, a także zrównoważonego i inkluzywnego wzrostu.

(31) Rada przyjmuje do wiadomości dokonaną przez Komisję ocenę planu. Rada zwraca się jednak do Komisji, by oceny przyszłych planów przedstawiała w odrębnych dokumentach zamiast w zaleceniach Komisji dotyczących zaleceń Rady.

(32) Rada przyjmuje do wiadomości ocenę Komisji dotyczącą ścieżki wydatków netto i głównych założeń makroekonomicznych przedstawionych w planie, w tym w związku z uprzednimi zaleceniami Komisji, a także wpływu przewidzianej w planie ścieżki wydatków netto na deficyt budżetowy i dług publiczny. Rada przyjmuje do wiadomości ocenę Komisji, zgodnie z którą założenia makroekonomiczne i budżetowe - choć w niektórych przypadkach różnią się od założeń Komisji, m.in. dlatego, że uwzględniają zaktualizowane dane makroekonomiczne i budżetowe - są ogólnie należycie uzasadnione i poparte solidnymi argumentami ekonomicznymi. Rada przyjmuje do wiadomości zawartą w planie ogólną strategię fiskalną oraz zagrożenia dla przedstawionej prognozy, które mogą wpłynąć na urzeczywistnienie scenariusza makroekonomicznego i założeń leżących u jego podstaw oraz na realizację ścieżki wydatków netto. Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że plan został przedstawiony Parlamentowi. Rada odnotowuje również, że zagrożenia geopolityczne mogą wywierać presję na wydatki obronne.

(33) Rada oczekuje, że Szwecja będzie gotowa dostosowywać swoją strategię fiskalną w zależności od potrzeb, tak by zapewnić realizację ścieżki wydatków netto. Rada postanawia ściśle monitorować rozwój sytuacji gospodarczej i budżetowej, w tym zmiany leżące u podstaw scenariusza przedstawionego w planie.

(34) Rada uważa, że uzasadnione jest przeprowadzenie - odpowiednio wcześnie przed kolejną rundą nadzoru budżetowego - dalszych dyskusji w celu wypracowania wspólnego zrozumienia konsekwencji, jakie dla rocznego nadzoru mają skumulowane stopy wzrostu wydatków netto.

(35) Rada przyjmuje do wiadomości przedstawiony przez Komisję opis potrzeb i planów w zakresie reform i inwestycji odpowiadających na główne wyzwania wymienione w ramach europejskiego semestru; podkreśla też, jak ważne jest, by takie reformy i inwestycje zostały zrealizowane. Na podstawie sprawozdań przedłożonych przez Komisję Rada oceni te reformy i inwestycje oraz będzie monitorować ich realizację w ramach europejskiego semestru.

(36) Rada oczekuje na sporządzane przez Szwecję roczne sprawozdania z postępów, które to sprawozdania powinny zawierać w szczególności informacje na temat postępów w realizacji ustalonej przez Radę ścieżki wydatków netto oraz w realizacji szerzej zakrojonych reform i inwestycji w kontekście europejskiego semestru.

(37) Według oceny Komisji zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) 2024/1263 Rada powinna zalecić Szwecji przyjęcie ścieżki wydatków netto przedstawionej w planie,

NINIEJSZYM ZALECA Szwecji:

1. Zapewnienie, aby wzrost wydatków netto nie przekraczał maksymalnych wartości określonych w załączniku I do niniejszego zalecenia.

Sporządzono w Brukseli dnia 21 stycznia 2025 r.

ZAŁĄCZNIK  I

Maksymalne stopy wzrostu wydatków netto (roczne i skumulowane stopy wzrostu, w ujęciu nominalnym)

Szwecja
Rok 2025 2026 2027 2028
Stopy wzrostu (%) Roczne 4,0 4,4 4,4 4,6
Skumulowane * 10,7 15,5 20,6 26,1
1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1263 z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i w sprawie wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 (Dz.U. L, 2024/1263, 30.4.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1263/oj).
2 Rozporządzenie Rady (UE) 2024/1264 z dnia 29 kwietnia 2024 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu (Dz.U. L, 2024/1264, 30.4.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/ 2024/1264/oj).
3 Dyrektywa Rady (UE) 2024/1265 z dnia 29 kwietnia 2024 r. zmieniająca dyrektywę 2011/85/UE w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (Dz.U. L, 2024/1265, 30.4.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2024/1265/oj).
4 Wydatki netto w rozumieniu definicji zawartej w art. 2 rozporządzenia (UE) 2024/1263, tzn. wydatki publiczne po skorygowaniu o (i) wydatki z tytułu odsetek, (ii) działania dyskrecjonalne po stronie dochodów, (iii) wydatki na programy unijne w pełni kompensowane dochodami z funduszy unijnych, (iv) krajowe wydatki na współfinansowanie programów finansowanych przez Unię, (v) cykliczne elementy wydatków na zasiłki dla bezrobotnych oraz (vi) działania jednorazowe i inne działania tymczasowe.
5 Uprzednie zalecenia przekazywane państwom członkowskim oraz Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu obejmują informacje techniczne (i) nieprzewidujące przedłużenia okresu dostosowawczego i przewidujące takie przedłużenie (tj. obejmujące okres odpowiednio 4 i 7 lat) oraz (ii) przewidujące mechanizm zapewnienia odporności deficytu oraz nieprzewidujące takiego mechanizmu. W zaleceniach tych zawarte są również główne początkowe warunki i podstawowe założenia zastosowane w ramach średniookresowych prognoz Komisji dotyczących długu publicznego. Trajektorię referencyjną obliczono na podstawie metodyki opisanej w wydanym przez Komisję monitorze stabilności długu z 2023 r. (https://economy-finance.ec.europa.eu/publications/debt- sustainability-monitor-2023_en). Opiera się ona na prognozie Komisji Europejskiej z wiosny 2024 r. oraz wydłużeniu tej prognozy w średnim okresie do 2033 r., a długoterminowy wzrost PKB i koszty starzenia się społeczeństwa są zgodne ze wspólnym sprawozdaniem Komisji i Rady na temat starzenia się społeczeństwa z 2024 r. (https://economy-finance.ec.europa.eu/publications/ 2024-ageing-report-economic-and-budgetary-projections-eu-member-states-2022-2070_en).
7 Mechanizm zapewnienia odporności deficytu ustanowiony w art. 8 rozporządzenia (UE) 2024/1263 zakłada, że roczna poprawa strukturalnego wyniku pierwotnego wynosi 0,4 punku procentowego PKB (lub 0,25 punktu procentowego PKB w przypadku przedłużenia okresu dostosowawczego) do czasu osiągnięcia poziomu deficytu strukturalnego poniżej 1,5 % PKB.
8 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomicz no-Społecznego, Komitetu Regionów i Europejskiego Banku Inwestycyjnego, COM (2024) 600 final, Dodatek 4.
9 Zalecenie Rady z dnia 21 października 2024 r. w sprawie polityki gospodarczej, polityki budżetowej, polityki zatrudnienia i polityki strukturalnej Szwecji.
10 W scenariuszu bez mechanizmu zapewnienia odporności deficytu.
* Skumulowane stopy wzrostu oblicza się poprzez odniesienie do roku bazowego 2023. Skumulowane stopy wzrostu wykorzystuje się w ramach rocznego monitorowania zgodności ex post w rachunku kontrolnym.

Zmiany w prawie

Sejm poparł część senackich poprawek do ustawy w sprawie powierzania pracy cudzoziemcom

Nie będzie podwyższenia kar dla pracodawców, przewidzianych w Kodeksie pracy, za wykroczenia przeciwko prawom pracowników. W czwartek Sejm przyjął poprawkę Senatu wykreślającą z ustawy poprawkę Lewicy. Posłowie zgodzili się też na to, by agencje pracy tymczasowej mogły zatrudniać cudzoziemców także na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie tylko na umowę o pracę.

Grażyna J. Leśniak 20.03.2025
Sejm przyjął poprawki Senatu do ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Sejm przyjął w czwartek większość poprawek redakcyjnych i doprecyzowujących, które Senat wprowadził do ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Przewiduje ona reformę urzędów pracy, w tym m.in. podniesienie zasiłku dla bezrobotnych i ułatwienia w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

Grażyna J. Leśniak 20.03.2025
Posłowie wprowadzają zmiany w składce zdrowotnej

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Projekt po raz drugi wróci do komisji sejmowej.

Grażyna J. Leśniak 19.03.2025
Senatorowie nie zgodzili się na podniesienie kar grzywny dla pracodawców

Senat nie zgodził się w czwartek na zniesienie obowiązku zawierania umów o pracę z cudzoziemcami będącymi pracownikami tymczasowymi przez agencje pracy tymczasowej, ale umożliwił agencjom zawieranie umów cywilnoprawnych. Senatorowie zdecydowali natomiast o skreśleniu przepisu podnoszącego kary grzywny dla pracodawców przewidziane w kodeksie pracy. W głosowaniu przepadła też poprawka Lewicy podnosząca z 2 tys. zł do 10 tys. zł kary grzywny, jakie w postępowaniu mandatowym może nałożyć Państwowa Inspekcja Pracy.

Grażyna J. Leśniak 13.03.2025
Wyższe kary dla pracodawców zostaną – rząd przeciwny ich usuwaniu z ustawy o cudzoziemcach

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie zgodziło się na usunięcie z ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przepisu podnoszącego w kodeksie pracy kary dla pracodawców. Senacka Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej zaakceptowała we wtorek jedynie poprawki Biura Legislacyjnego Senatu do tej ustawy. Nie można jednak wykluczyć, że na posiedzeniu Senatu inni senatorowie przejmą poprawki zgłaszane przez stronę pracodawców.

Grażyna J. Leśniak 11.03.2025
Rząd zostawił przedsiębiorców na lodzie

Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, ku zaskoczeniu zarówno przedsiębiorców, jak i części posłów koalicji rządzącej, Lewica w ostatniej chwili „dorzuciła” do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom poprawki zaostrzające kary za naruszanie przepisów prawa pracy - m.in. umożliwiające orzeczenie kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zignorowano postulaty organizacji pracodawców, mimo wcześniejszych zapewnień rządu o ich poparciu.

Grażyna J. Leśniak 27.02.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.644

Rodzaj: Zalecenie
Tytuł: Zalecenie Rady z dnia 21 stycznia 2025 r. w sprawie zatwierdzenia krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego Szwecji
Data aktu: 21/01/2025
Data ogłoszenia: 10/02/2025