Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 2/2025 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyk rynku pracy dotyczących przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 530/1999 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 450/2003 i (WE) nr 453/2008

Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 2/2025 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyk rynku pracy dotyczących przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 530/1999 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 450/2003 i (WE) nr 453/2008
(C/2025/2431)

I. WPROWADZENIE

1. 28 lipca 2023 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie statystyk rynku pracy dotyczących przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 530/1999 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 450/2003 i (WE) nr 453/2008 1 .

2. Wniosek ten odnosi się do statystyk dotyczących wynagrodzeń, kosztów pracy, luki płacowej ze względu na płeć i wolnych miejsc pracy w UE, które regularnie publikuje Europejski System Statystyczny, i ma na celu zwiększenie porównywalności statystyk wszystkich państw członkowskich przy jednoczesnym zapewnieniu corocznego gromadzenia danych dotyczących luki płacowej ze względu na płeć.

3. Wniosek i odnośna ocena skutków zostały przedstawione na posiedzeniu Grupy Roboczej ds. Statystyki 22 listopada 2023 r. Grupa Robocza ds. Statystyki kontynuowała analizę wniosku 5 grudnia 2023 r. oraz 11 i 31 stycznia 2024 r.

4. 28 lutego 2024 r. Komitet Stałych Przedstawicieli (część I) uzgodnił mandat negocjacyjny w wersji przedstawionej w dok. 6097/24.

5. 22 lutego 2024 r. Komisja ECON Parlamentu Europejskiego przyjęła sprawozdanie sprawozdawczyni (Irene Tinagli). Tego samego dnia Parlament zatwierdził je na posiedzeniu plenarnym jako swój mandat negocjacyjny. 24 kwietnia 2024 r. na posiedzeniu plenarnym Parlament przyjął stanowisko w pierwszym czytaniu. Stanowisko Parlamentu w pierwszym czytaniu składa się ze sprawozdania sprawozdawcy i czterech dodatkowych poprawek wprowadzonych przez komisję EMPL (komisję zaangażowaną w prace nad tym dossier).

6. Pierwsze rozmowy trójstronne odbyły się 21 listopada 2024 r. podczas prezydencji węgierskiej.

7. Na posiedzeniu 11 grudnia 2024 r. Coreper zatwierdził zmieniony mandat 2 .

8. Podczas drugiej rundy rozmów trójstronnych 12 grudnia 2024 r. zespoły negocjacyjne Rady i Parlamentu osiągnęły wstępne porozumienie.

9. 18 grudnia 2024 r. Komitet Stałych Przedstawicieli (część I) przeanalizował ostateczny tekst kompromisowy z myślą o osiągnięciu porozumienia i zatwierdził ten tekst 3 .

10. 16 stycznia 2025 r. Komisja Gospodarcza i Monetarna (ECON) Parlamentu potwierdziła porozumienie polityczne, a 17 stycznia 2025 r. przewodniczący tej komisji przesłał przewodniczącemu Komitetu Stałych Przedstawicieli pismo, w którym potwierdził, że jeżeli Rada zatwierdzi przedmiotowe rozporządzenie w pierwszym czytaniu, po weryfikacji prawnojęzykowej, Parlament w drugim czytaniu zatwierdzi stanowisko Rady.

II. ANALIZA STANOWISKA RADY W PIERWSZYM CZYTANIU

11. Parlament Europejski i Rada przeprowadziły negocjacje z myślą o osiągnięciu porozumienia na podstawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu, które to stanowisko Parlament mógłby zatwierdzić bez poprawek w drugim czytaniu. Tekst stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w pełni odzwierciedla kompromis osiągnięty przez obu współprawodawców, przy wsparciu Komisji Europejskiej.

12. Dane dotyczące wynagrodzeń minimalnych i rokowań zbiorowych w związku z dyrektywą w sprawie wynagrodzeń minimalnych należy pozyskiwać z obecnie dostępnych danych. Eurostat może wyliczyć zasięg układów zbiorowych dotyczących płac oraz odsetek pracowników objętych wynagrodzeniem minimalnym, wykorzystując dane już dostarczone przez krajowe organy statystyczne.

13. W motywach dodano odniesienie do luki płacowej ze względu na płeć, precyzując, że Eurostat może zestawiać całkowite roczne i miesięczne wynagrodzenie pracowników płci męskiej i żeńskiej, wykorzystując dane z badania struktury wynagrodzeń.

14. Dodano definicję "przedsiębiorstw społecznych", ale potrzebne są studia wykonalności i badania pilotażowe, by opracować metodykę, która pozwoli na uzyskanie dokładnych danych na podstawie klasyfikacji dostępnych w rejestrze przedsiębiorstw. W tekście wprowadzono również definicję "luki płacowej ze względu na płeć".

15. W motywach dodano wyjaśnienie opisujące pojęcie "danych będących w posiadaniu podmiotów prywatnych". Motywy zawierają również odniesienie do danych wstecznych i podkreślają ich znaczenie.

16. Sprawozdawczość dotycząca jakości zostanie uzupełniona o wytyczne w sprawie oceny jakości źródeł danych, które to wytyczne przedstawi Eurostat.

17. W art. 3 "Źródła i metody" dodano przepis zapewniający dostęp do danych osobowych będących w posiadaniu prywatnych posiadaczy danych do celów statystyk rynku pracy dotyczących przedsiębiorstw.

18. W art. 4 dodano zabezpieczenia oparte na zasadach dotyczące aktów delegowanych i wykonawczych. Zabezpieczenia te obejmują wyraźne zaznaczenie potrzeby unikania dodatkowych obciążeń dla respondentów oraz konieczności przeprowadzania finansowanych przez UE studiów wykonalności lub badań pilotażowych przed zaproponowaniem jakiegokolwiek aktu delegowanego lub wykonawczego. Aby zapewnić terminowe wdrożenie badania struktury wynagrodzeń w odniesieniu do roku referencyjnego 2026, dodano przepis, zgodnie z którym odpowiedni akt wykonawczy jest przyjmowany przed 1 września 2025 r.

19. Częstotliwość, okresy referencyjne i terminy przekazywania danych w podziale na tematy szczegółowe już zawarte w załączniku nie będą zmieniane w drodze aktu delegowanego. Akty delegowane mogą określać wyżej wymienione parametry wyłącznie w odniesieniu do nowych tematów szczegółowych.

20. Jeżeli chodzi o podziały geograficzne określone w aktach wykonawczych, nie mogą być one niższe niż poziom NUTS1.

21. Aby podkreślić znaczenie zmniejszenia obciążenia respondentów, w motywach dodano sformułowanie, w którym wezwano Komisję do regularnego przeglądu wykorzystywania i użyteczności danych oraz do zaprzestania stosowania zmiennych i tematów szczegółowych, gdy nie są już potrzebne.

22. Art. 7 "Wymogi dotyczące statystyk ad hoc" został skreślony, ale w art. 4 przewidziano akt delegowany i wykonawczy poświęcone konkretnie tymczasowemu tworzeniu danych. Tymczasowy charakter tych aktów delegowanych lub wykonawczych został doprecyzowany w przepisie określającym, że informacje mają być przekazywane przez państwa członkowskie przez okres nieprzekraczający trzech lat odniesienia.

23. Dodano informację o obowiązkowym wkładzie z Programu na rzecz jednolitego rynku, a także informację o możliwości wykorzystania środków z budżetu ogólnego UE. Wkład finansowy Unii został utrzymany na poziomie 90 %, jak przewidziano w pierwotnym wniosku Komisji.

24. Odstępstwa powiązano z częstotliwością. Do wieloletnich zbiorów danych będzie miało zastosowanie odstępstwo czteroletnie, do danych o częstotliwości rocznej - odstępstwo dwuletnie, natomiast do danych o częstotliwości kwartalnej - jednoroczne. W uzasadnionych przypadkach Komisja może przyznać kolejne odstępstwo na okres jednego roku, niezależnie od częstotliwości.

25. Ze względu na fakt, że rozporządzenie to zostanie przyjęte później niż pierwotnie przewidywano, szereg pierwszych okresów referencyjnych zmieniono z 2026 r. na 2027 r. Jedna z tych zmian odnosi się do danych dotyczących luki płacowej ze względu na płeć. Z tego samego powodu zmieniono również daty uchylenia rozporządzeń (WE) nr 450/2003 i (WE) nr 453/2008 - z 2026 r. na 2027 r.

26. Kwartalne indeksy całkowitych kosztów zatrudnienia i godzin przepracowanych będą przedstawiane na zasadzie dobrowolności.

III. PODSUMOWANIE

27. Stanowisko Rady w pierwszym czytaniu w pełni odzwierciedla kompromis osiągnięty podczas negocjacji między Parlamentem Europejskim i Radą, prowadzonych przy wsparciu Komisji.

28. Kompromis ten został potwierdzony pismem przewodniczącej komisji ECON do przewodniczącego Komitetu Stałych Przedstawicieli z 17 stycznia 2025 r. W piśmie tym przewodnicząca komisji ECON stwierdza, że zaleci członkom swojej komisji, a następnie zgromadzeniu parlamentarnemu, by podczas drugiego czytania w Parlamencie zaakceptowali bez poprawek stanowisko Rady w pierwszym czytaniu - z zastrzeżeniem weryfikacji, której mają dokonać prawnicy lingwiści obu instytucji.

1 Dok. 12258/23 + ADD 1-4.
2 Dok. 16689/24.
3 Dok. 16821/24.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.2431

Rodzaj: Informacja
Tytuł: Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 2/2025 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyk rynku pracy dotyczących przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 530/1999 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 450/2003 i (WE) nr 453/2008
Data aktu: 25/04/2025
Data ogłoszenia: 25/04/2025