Akty Prawne
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej - Seria C
Dz.U.UE.C.2025.1725

Zawiadomienie Komisji dotyczące stosowania Regionalnej konwencji w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia lub protokołów w sprawie reguł pochodzenia przewidujących kumulację diagonalną pomiędzy umawiającymi się stronami tej konwencji

(C/2025/1725)

(Dz.U.UE C z dnia 20 marca 2025 r.)

W celu zastosowania diagonalnej kumulacji pochodzenia pomiędzy umawiającymi się stronami Regionalnej konwencji w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia 1 (zwanej dalej "konwencją"), strony informują się wzajemnie, poprzez Komisję Europejską, o stosowanych regułach pochodzenia obowiązujących w stosunkach z innymi stronami.

Należy przypomnieć, że kumulacja diagonalna może być stosowana wyłącznie wtedy, gdy strony końcowej produkcji i końcowego miejsca przeznaczenia zawarły umowy o wolnym handlu ze wszystkimi stronami uczestniczącymi w uzyskaniu statusu pochodzenia, tj. ze wszystkimi stronami, z których pochodzą użyte materiały. Materiał pochodzący ze strony, która nie zawarła umowy ze stronami końcowej produkcji lub końcowego przeznaczenia, jest traktowany jako materiał niepochodzący. Konkretne przykłady podano w Wyjaśnieniach dotyczących paneurośródziemnomorskich protokołów w sprawie reguł pochodzenia 2 .

Na podstawie informacji przekazanych przez strony Komisji Europejskiej w załączonych tabelach określono:

W tabeli 1 - uproszczony przegląd możliwości kumulacji.

W tabelach 2 i 3 - datę, od której kumulacja diagonalna ma zastosowanie.

Litera "C" występująca w tabeli 1 wskazuje na fakt, że między dwoma partnerami zawarta jest umowa o wolnym handlu zawierająca reguły pochodzenia pozwalające na kumulację w oparciu o reguły z 2012 r 3 . Aby możliwa była diagonalna kumulacja z udziałem trzech partnerów, "C" powinno występować w komórkach tabeli znajdujących się na wszystkich przecięciach kolumn i wierszy reprezentujących tych trzech partnerów.

Litera "R" występująca w tabeli 1 wskazuje na fakt, że między dwoma partnerami zawarta jest umowa o wolnym handlu zawierająca reguły pochodzenia pozwalające na kumulację w oparciu o reguły z 2023 r 4 . lub w oparciu o reguły przejściowe 5 . W przypadku partnerów stosujących reguły przejściowe w tabeli 1 dodano również literę "T". Aby możliwa była diagonalna kumulacja z udziałem trzech partnerów, "R" powinno występować w komórkach tabeli znajdujących się na wszystkich przecięciach kolumn i wierszy reprezentujących tych trzech partnerów.

Do celów stosowania przepisów przejściowych wprowadzonych decyzją Wspólnego Komitetu 2/2024 mających zastosowanie między dwoma punktami kontaktowymi materiały pochodzące z innych punktów kontaktowych zgodnie z regułami z 2012 r. mogą być wykorzystywane w kumulacji na podstawie reguł z 2023 r. poprzez zastosowanie zasady przenikalności przewidzianej w jedynym artykule ust. 2 tej decyzji.

W kumulacji diagonalnej istnieją jednak pewne wyjątki. W takich przypadkach na istnienie wyjątku wskazują (1), (2) lub (*).

Daty wymienione w tabeli 2 odnoszą się do:

- daty rozpoczęcia stosowania kumulacji diagonalnej na podstawie art. 3 dodatku I do konwencji, jeżeli dana umowa o wolnym handlu odnosi się do konwencji. W tym przypadku data poprzedzona jest oznaczeniem "(C)";

- daty rozpoczęcia stosowania protokołów w sprawie reguł pochodzenia poprzedzających konwencję przewidujących kumulację diagonalną, załączonych do danej umowy o wolnym handlu, w pozostałych przypadkach;

- daty rozpoczęcia stosowania kumulacji diagonalnej na podstawie art. 7 dodatku I do konwencji, zgodnie ze zmianami wprowadzonymi decyzją nr 1/2023 Wspólnego Komitetu Regionalnej Konwencji w sprawie Paneurośródziemno- morskich Preferencyjnych Reguł Pochodzenia z dnia 7 grudnia 2023 r. 6 . W tym przypadku data poprzedzona jest oznaczeniem "(R)".

Podane w tabeli 3 daty odnoszą się do daty rozpoczęcia stosowania protokołów w sprawie reguł pochodzenia przewidujących diagonalną kumulację, załączonych do umów o wolnym handlu między UE, Turcją oraz uczestnikami procesu stabilizacji i stowarzyszenia Unii Europejskiej. Za każdym razem gdy w danej umowie o wolnym handlu pomiędzy stronami wymienionymi w tej tabeli zamieszczone zostaje odniesienie do konwencji, data poprzedzona symbolem, odpowiednio, "(C)" lub "(R)" została dodana w tabeli 2.

Należy również przypomnieć, że materiały pochodzące z Turcji objęte unią celną UE-Turcja mogą być stosowane jako materiały pochodzące do celu diagonalnej kumulacji pomiędzy Unią Europejską i krajami uczestniczącymi w procesie stabilizacji i stowarzyszenia, wobec których obowiązuje protokół w sprawie reguł pochodzenia.

Kody umawiających się stron wymienionych w tabelach są następujące:

- Unia Europejska UE

- Państwa EFTA:

- Islandia IS

- Szwajcaria (w tym również Liechtenstein) 7 CH (+ LI)

- Norwegia NO

- Wyspy Owcze FO

- Uczestnicy procesu barcelońskiego:

- Algieria DZ

- Egipt EG

- Izrael IL

- Jordania JO

- Liban LB

- Maroko MA

- Palestyna * PS

- Syria SY

- Tunezja TN

- Turcja TR

- Uczestnicy procesu stabilizacji i stowarzyszenia UE:

- Albania AL

- Bośnia i Hercegowina BA

- Macedonia Północna MK

- Czarnogóra ME

- Serbia RS

- Kosowo ** KO

- Republika Mołdawii MD

- Gruzja GE

- Ukraina UA

Niniejsze zawiadomienie zastępuje zawiadomienie opublikowane w Dz.U. C, C/2025/465 z 22.1.2025.

Tabela 1

Uproszczony przegląd możliwości kumulacji diagonalnej w strefie paneurośródziemnomorskiej

Państwa EFTA

Uczestnicy procesu barcelońskiego

Uczestnicy procesu stabilizacji i stowarzyszenia UE

CH (+LI)

CR/T

C ⁽¹⁾

CH(+- LI)

CT/R

C(1)

C (*)

(*)

C (*)

C (1)

C (*)

(*)

C (*)

C (2)

(*) Diagonalna kumulacja między Turcją, Albanią, Bośnią i Hercegowiną, Kosowem, Macedonią Północną, Czarnogórą i Serbią jest możliwa. Jednak w odniesieniu do możliwości diagonalnej kumulacji między Unią Europejską, Turcją, Albanią, Bośnią i Hercegowiną, Kosowem, Macedonią Północną, Czarnogórą i Serbią zob. tabelę 3.

⁽¹⁾ Dla towarów objętych unią celną UE-Turcja datę rozpoczęcia stosowania ustala się na dzień 27 lipca 2006 r.

Dla produktów rolnych datę rozpoczęcia stosowania ustala się na dzień 1 stycznia 2007 r. (kumulacja nie ma zastosowania z MD i GE).

Dla węgla i wyrobów ze stali datę rozpoczęcia stosowania ustala się na dzień 1 marca 2009 r. (kumulacja nie ma zastosowania z MD i GE)

⁽²⁾ Dla produktów:

- objętych rozdziałami 1-24 Zharmonizowanego systemu oznaczania i kodowania towarów; oraz

- objętych załącznikiem 1 do umowy o wolnym handlu między Republiką Turcji a Gruzją kumulacja pochodzenia może być stosowana tylko wtedy, gdy pochodzą one z Republiki Turcji i Gruzji

Tabela 2

Data, od której stosuje się reguły pochodzenia przewidujące kumulację diagonalną w strefie paneurośródziemnomorskiej

Państwa EFTA

Uczestnicy procesu barcelońskiego

Uczestnicy procesu stabilizacji i stowarzyszenia UE

CH(+LI)

(R) 1.1.2025

1.11.2007

1.1.2006

(R) 16.1.2025

1.12.2005

1.8.2006 (C) 22.01.2025 (R/T) 1.3.2025

(R) 1.1.2025

CH (+LI)

(R) 1.1.2025

1.1.2006

1.8.2007

1.7.2005

17.7.2007

1.1.2007

1.3.2005

1.5.2016

1.6.2005

(R) 1.1.2025

1.6.2012

(R) 1.1.2025

1.11.2005

1.8.2007

1.7.2005

17.7.2007

1.1.2007

1.3.2005

1.5.2016

1.3.2006

(R) 1.1.2025

(r)1.01.2025

(R) 1.1.2025

1.6.2012

(R) 1.1.2025

1.12.2005

1.8.2007

1.7.2005

17.7.2007

1.1.2007

1.3.2005

1.5.2016

1.8.2005

(R) 1.1.2025

(r)1.01.2025

(R) 1.1.2025

1.6.2012

(R)1.01.2025

1.1.2006

1.11.2005

1.12.2005

1.11.2007

1.8.2007

6.7.2006

1.3.2007

1.1.2006

1.7.2005

9.2.2006

1.3.2006

(R) 16.1.2025

17.7.2007

6.7.2006

9.2.2006

6.7.2006

1.1.2007

1.12.2005

1.3.2005

6.7.2006

1.1.2006

1.5.2016

(C)) 26.03.2021

1.1.2007

1.8.2006 (C) 22.01.2025 (T/R) 1.3.2025

1.6.2005

1.3.2006

1.8.2005

6.7.2006

1.7.2005

1.9.2007

1.9.2007 (C) 1.12.2019 (R)1.01.2025

1.3.2007

1.3.2006

1.1.2006

(C))26.03.2021

1.1.2007

1.7.2005

1.9.2019

(R) 1.1.2025

1.9.2019

(R) 1.1.2025

1.2.2016

(R) 1.1.2025

1.5.2015

(R) 1.1.2025

1.5.2015

(R) 1.1.2025

(R)1.01.2025

(R) 1.1.2025

1.6.2012

(R) 1.1.2025

⁽¹⁾ Dla towarów objętych unią celną UE-Turcja datę rozpoczęcia stosowania ustala się na dzień 27 lipca 2006 r.

Dla produktów rolnych datę rozpoczęcia stosowania ustala się na dzień 1 stycznia 2007 r.

Dla węgla i wyrobów ze stali datę rozpoczęcia stosowania ustala się na dzień 1 marca 2009 r.

Tabela 3

Data, od której stosuje się protokoły w sprawie reguł pochodzenia przewidujące diagonalną kumulację pomiędzy Unią Europejską, Albanią, Bośnią i Hercegowiną, Kosowem, Macedonią Północną, Czarnogórą, Serbią i Turcją

	EU	AL	BA	KO	MK	ME	RS	TR
EU		1.1.2007	1.7.2008	1.4.2016	1.1.2007	1.1.2008	8.12.2009	(1)
AL	1.1.2007		22.11.2007	1.4.2014	26.7.2007	26.7.2007	24.10.2007	1.8.2011
BA	1.7.2008	22.11.2007		1.4.2014	22.11.2007	22.11.2007	22.11.2007	14.12.2011
KO	1.4.2016	1.4.2014	1.4.2014		1.4.2014	1.4.2014	1.4.2014	1.9.2019
MK	1.1.2007	26.7.2007	22.11.2007	1.4.2014		26.7.2007	24.10.2007	1.7.2009
ME	1.1.2008	26.7.2007	22.11.2007	1.4.2014	26.7.2007		24.10.2007	1.3.2010
RS	8.12.2009	24.10.2007	22.11.2007	1.4.2014	24.10.2007	24.10.2007		1.9.2010
TR	(1)	1.8.2011	14.12.2011	1.9.2019	1.7.2009	1.3.2010	1.9.2010
⁽¹⁾ Dla towarów objętych unią celną UE-Turcja datę rozpoczęcia stosowania ustala się na dzień 27 lipca 2006 r. Nie dotyczy produktów rolnych oraz produktów węgla i stali.

ZAŁĄCZNIK I

Powiadomienia dotyczące wystawiania świadectw przewozowych EUR.1 i EUR-MED w formie elektronicznej zgodnie z pkt 1 lit. d) zalecenia nr 1/2023 i decyzją nr 1/2024 Wspólnego Komitetu Regionalnej Konwencji w sprawie Paneurośródziemnomorskich Preferencyjnych Reguł Pochodzenia 8

Norwegia

System: Altinn - rządowy portal dialogu cyfrowego między przedsiębiorstwami, osobami prywatnymi i organami publicznymi

Data rozpoczęcia działania: 2 kwietnia 2020 r.

Link umożliwiający weryfikację autentyczności świadectw przewozowych: https://eur1.toll.no

Turcja

System: MEDOS - "System automatyzacji świadectw pochodzenia i świadectw przewozowych"

Data rozpoczęcia działania: 24 kwietnia 2018 r.

Niepowtarzalny link dla każdego świadectwa przewozowego rozpoczyna się od "https://mdc.gtb.gov.tr", "https://uygulama. gtb.gov.tr", "https://istanbul.ebirlik.net/" lub "https://ankara.ebirlik.net/dolasim/app".

(dostęp poprzez zeskanowanie kodu QR na certyfikacie lub wpisanie ścieżki wydrukowanej na certyfikacie)

Maroko

Data rozpoczęcia działania: 12 stycznia 2021 r.

Link umożliwiający weryfikację autentyczności świadectw przewozowych: http://www2.douane.gov.ma/certificat/

Izrael

System: Global Gate

Data rozpoczęcia działania: 1 kwietnia 2024 r.

Link umożliwiający weryfikację autentyczności świadectw przewozowych:

https://shaarolami-query.customs.mof.gov.il/CustomsPilotWeb/CertificateOfOrigin

1 Dz.U. L 54 z 26.2.2013, s. 4.

2 Dz.U. C 83 z 17.4.2007, s. 1.

3 Reguły z 2012 r.: reguły zawarte w dodatku 1 do konwencji w wersji opublikowanej w Dz.U. L 54 z 26.2.2013, str. 4 oraz protokoły dwustronne zawierające reguły pochodzenia mające zastosowanie do stron przed opublikowaniem konwencji w Dz.U. L 54 z 26.2.2013, str. 4.

4 Reguły z 2023 r.: reguły zawarte w dodatku 1 do konwencji w wersji zmienionej decyzją nr 1/2023 Wspólnego Komitetu i opublikowanej w Dz.U. L, 2024/390, 19.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/L/2024/390/oj.

5 Alternatywny zestaw reguł pochodzenia opierających się na regułach z 2023 r. mających zastosowanie na zasadzie dwustronnej między umawiającymi się stronami.

6 Dz.U. L, 2024/390, 19.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/390/oj.

7 Szwajcaria i Księstwo Liechtensteinu tworzą unię celną.

* Użycie tej nazwy nie może być traktowane jako uznanie państwa Palestyna i pozostaje bez uszczerbku dla indywidualnych stanowisk państw członkowskich w tej kwestii.

** Użycie tej nazwy nie wpływa na stanowiska w sprawie statusu Kosowa i jest zgodne z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244 oraz z opinią Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Deklaracji niepodległości Kosowa.

8 Dz.U. L, 2024/243, 15.1.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reco/2024/243/oj.

Zmiany w prawie

Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025

Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025

To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025

Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025

Identyfikator:	Dz.U.UE.C.2025.1725
Rodzaj:	Informacja
Tytuł:	Zawiadomienie Komisji dotyczące stosowania Regionalnej konwencji w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia lub protokołów w sprawie reguł pochodzenia przewidujących kumulację diagonalną pomiędzy umawiającymi się stronami tej konwencji
Data aktu:	20/03/2025
Data ogłoszenia:	20/03/2025

Zawiadomienie Komisji dotyczące stosowania Regionalnej konwencji w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia lub protokołów w sprawie reguł pochodzenia przewidujących kumulację diagonalną pomiędzy umawiającymi się stronami tej konwencji