Zalecenie Rady z dnia 18 listopada 2024 r. oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach stałej współpracy strukturalnej (PESCO)

ZALECENIE RADY
z dnia 18 listopada 2024 r.
oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach stałej współpracy strukturalnej (PESCO)
(C/2024/6982)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 46 ust. 6,

uwzględniając Protokół nr 10 w sprawie stałej współpracy strukturalnej ustanowionej na mocy artykułu 42 Traktatu o Unii Europejskiej, dołączony do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2017/2315 z dnia 11 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia stałej współpracy strukturalnej (PESCO) oraz ustalenia listy uczestniczących w niej państw członkowskich 1 ,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Art. 4 ust. 2 lit. d) decyzji (WPZiB) 2017/2315 przewiduje, że Rada ma przyjmować decyzje i zalecenia oceniające wkłady wnoszone przez uczestniczące państwa członkowskie w celu wypełnienia uzgodnionych zobowiązań, zgodnie z mechanizmem określonym w art. 6 tej decyzji.

(2) Art. 6 ust. 3 decyzji (WPZiB) 2017/2315 przewiduje, że na podstawie rocznego sprawozdania na temat stałej współpracy strukturalnej (PESCO) przedstawianego przez Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwanego dalej "Wysokim Przedstawicielem") Rada raz w roku ma dokonywać przeglądu tego, czy uczestniczące państwa członkowskie nadal wypełniają dalej idące zobowiązania, o których mowa w art. 3 tej decyzji.

(3) W dodatku 1 do załącznika do konkluzji Rady z dnia 20 listopada 2020 r. w sprawie przeglądu strategicznego PESCO 2020 sprecyzowano, że Wysoki Przedstawiciel ma przedstawić, najpóźniej w lipcu każdego roku, roczne sprawozdanie dotyczące stanu wdrażania PESCO, aby Rada mogła do listopada danego roku przyjąć swoje zalecenie oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach PESCO. Punkt 16 zalecenia Rady z dnia 6 marca 2018 r. dotyczącego planu wdrażania PESCO 2  określa, że Komitet Wojskowy Unii Europejskiej (EUMC) powinien udzielić Komitetowi Politycznemu i Bezpieczeństwa porad wojskowych i zaleceń, aby umożliwić mu przygotowanie przeglądu, podczas którego Rada zweryfikuje, czy uczestniczące państwa członkowskie nadal wypełniają dalej idące zobowiązania.

(4) Pkt 26 zalecenia Rady z dnia 16 listopada 2021 r. dotyczącego ustalenia kolejności wypełniania dalej idących zobowiązań podjętych w ramach PESCO i precyzującego bardziej szczegółowe cele oraz uchylającego zalecenie z dnia 15 października 2018 r. 3  (zwane dalej "zaleceniem z dnia 16 listopada 2021 r.") określa, że uczestniczące państwa członkowskie dokonają przeglądu swoich krajowych planów wdrożenia oraz odpowiednio je zaktualizują i przekażą sekretariatowi PESCO do dnia 10 marca 2022 r., a następnie będą powtarzać to działanie co roku, zachowując ten sam termin, zgodnie z art. 3 ust. 2 decyzji (WPZiB) 2017/2315, z myślą o ocenie przewidzianej w art. 6 ust. 3 tej decyzji. Co dwa lata do krajowych planów wdrożenia należy dołączać oświadczenie polityczne wysokiego szczebla, w którym uczestniczące państwa członkowskie mogą przedstawiać w skrócie główne osiągnięcia, określać specyficzne dla siebie priorytety krajowe i dzielić się doświadczeniami w zakresie planowania i wkładów z myślą o wypełnieniu wszystkich dalej idących zobowiązań.

(5) Pkt 28 zalecenia z dnia 16 listopada 2021 r. określa, że Wysoki Przedstawiciel, począwszy od 2022 r., powinien uwzględniać to zalecenie w rocznym sprawozdaniu na temat PESCO, co ułatwi ocenę wypełniania dalej idących zobowiązań przez poszczególne uczestniczące państwa członkowskie.

(6) W dniu 23 maja 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/1015 4 , którą - między innymi - potwierdzono uczestnictwo Danii w PESCO.

(7) W dniu 13 listopada 2023 r. Rada przyjęła zalecenie 5  oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach stałej współpracy strukturalnej, zawierające wskazówki dotyczące wdrażania PESCO, a także strategicznego przeglądu PESCO, w tym jego celu i harmonogramu.

(8) W dniu 20 marca 2024 r. Wysoki Przedstawiciel przedłożył roczne sprawozdanie z postępów w realizacji Strategicznego kompasu, w którym podkreślił, że PESCO pozostaje kluczowymi ramami współpracy w dziedzinie obronności, aby zwiększyć zdolność do wspólnego działania i inwestowania, oraz zauważył, że przegląd strategiczny stanowi doskonałą okazję do dostosowania PESCO do zmienionego otoczenia i dostosowania jej do zakładanych celów na nadchodzące lata.

(9) W dniu 27 maja 2024 r. Rada zatwierdziła konkluzje w sprawie bezpieczeństwa i obrony UE, w których podkreśliła, że PESCO stanowi główne ramy pogłębienia współpracy w dziedzinie obronności między uczestniczącymi państwami członkowskimi na poziomie Unii, zwiększenia gotowości operacyjnej i interoperacyjności, wydatków na obronność i inwestycji w tym zakresie, rozwoju zdolności oraz wkładu sił zbrojnych uczestniczących państw członkowskich w najbardziej wymagające misje, a także pomocy w budowaniu wspólnej kultury strategicznej. Rada przedstawiła również wskazówki dotyczące trwającego przeglądu strategicznego PESCO, obejmującego zarówno dalej idące zobowiązania, jak i projekty realizowane na zasadzie współpracy.

(10) W dniu 31 lipca 2024 r. Wysoki Przedstawiciel przedstawił Radzie sprawozdanie roczne na temat stanu wdrażania PESCO (zwane dalej "sprawozdaniem rocznym"), w tym na temat wypełniania zobowiązań przez każde uczestniczące państwo członkowskie, zgodnie z zaktualizowanymi i poddanymi przeglądowi krajowymi planami wdrożenia, a także przedstawił zalecenia - na podstawie etapu refleksji w ramach przeglądu strategicznego - dotyczące dostosowania PESCO do jej drugiego etapu w latach 2026-2030 w celu lepszego reagowania i realizacji w zmieniającym się środowisku bezpieczeństwa.

(11) Rada powinna zatem przyjąć zalecenie oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach PESCO,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

I. Cel i zakres

1. Celem niniejszego zalecenia jest ocena wkładów wniesionych przez uczestniczące państwa członkowskie z myślą o wypełnieniu 20 dalej idących zobowiązań podjętych w ramach PESCO. Ocena opiera się na rocznym sprawozdaniu przedstawionym przez Wysokiego Przedstawiciela w dniu 31 lipca 2024 r. oraz na przedłożonych przez uczestniczące państwa członkowskie w 2024 r. krajowych planach wdrożenia, którym towarzyszyły oświadczenia polityczne wysokiego szczebla. W tym roku sprawozdanie roczne zawiera sekcję poświęconą strategicznemu przeglądowi PESCO.

II. Wnioski i zalecenia

2. Sprawozdanie roczne stanowi solidną podstawę do oceny stanu realizacji PESCO, w tym wypełnienia 20 dalej idących zobowiązań, także za pośrednictwem projektów PESCO, przez każde uczestniczące państwo członkowskie zgodnie z jego krajowym planem wdrożenia.

3. Rada stwierdza, że zgodnie z cyklem dwuletnim wszystkie uczestniczące państwa członkowskie dołączyły do swoich krajowych planów wdrożenia oświadczenie polityczne wysokiego szczebla, w którym przedstawiono główne osiągnięcia oraz określono konkretne priorytety krajowe i wkład w wypełnienie dalej idących zobowiązań. Rada podkreśla znaczenie ukierunkowanych krajowych planów wdrożenia jako podstawy oceny postępów w PESCO oraz oświadczeń politycznych jako sposobu zapewnienia niezbędnej odpowiedzialności politycznej.

4. Rada uznaje postępy - poparte przykładami konkretnych podjętych działań - poczynione przez uczestniczące państwa członkowskie w przyjmowaniu w krajowych planach wdrożenia bardziej strategicznego i kierowanego przez politykę podejścia. Podkreśla jednak potrzebę dalszych starań na rzecz lepszego odzwierciedlenia w tych krajowych

planach wdrożenia polityk obronnych, perspektywicznych strategii i planowania oraz długoterminowych celów uczestniczących państw członkowskich. Pomoże to sformułować ich polityczny zamysł i perspektywę realizacji zobowiązań. Podejście to przyczyni się również do politycznego wyeksponowania tej inicjatywy.

5. Rada podkreśla, że w okresie sprawozdawczym PESCO stanowiło główne ramy pogłębiania współpracy w dziedzinie obronności między uczestniczącymi państwami członkowskimi na poziomie Unii, zwiększenia gotowości operacyjnej i interoperacyjności, wydatków na obronność i inwestycji w tym zakresie, rozwoju zdolności oraz wkładu sił zbrojnych uczestniczących państw członkowskich w najbardziej wymagające misje, a także pomocy w budowaniu wspólnej kultury strategicznej.

6. Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że sprawozdanie roczne zawiera zalecenia dotyczące konkretnie strategicznego przeglądu PESCO oparte na wynikach etapu refleksji przeprowadzonego zgodnie z zaleceniem z 13 listopada 2023 r.

Zobowiązania

7. W obecnej sytuacji geopolitycznej Rada z zadowoleniem przyjmuje pogłębioną współpracę w ramach PESCO i usprawnienia we wszystkich obszarach zobowiązań. Jednocześnie uznaje, że potrzebne są dalsze postępy, aby do końca drugiego etapu wstępnego PESCO, czyli do końca 2025 r., wypełnić wszystkie zobowiązania.

8. W związku z tym Rada podkreśla, że:

a) W reakcji na zmianę środowiska bezpieczeństwa zdecydowana większość uczestniczących państw członkowskich nadal zwiększa swoje wydatki na obronę, co doprowadziło do wzrostu wydatków na obronność o 10 % w 2023 r. w porównaniu z 2022 r. W 2024 r. przewiduje się dalszy wzrost - wydatki na obronność mają wzrosnąć o 16 %, osiągając poziom 1,9 % unijnego PKB. Około połowa uczestniczących państw członkowskich wydaje ponad 2 % swojego PKB na obronność, przez co także, w stosownych przypadkach, spełnia odpowiednie wytyczne NATO. Większość uczestniczących państw członkowskich wydała również co najmniej 20 % swojego całkowitego budżetu obronnego na inwestycje w obronność, osiągając tym samym wysokość określoną we wspólnym punkcie odniesienia ustalonym przez ministerialną Radę Sterującą EDA w 2007 r. Rada stwierdza zatem, że oba odpowiednie zobowiązania można uznać za w dużej mierze zrealizowane w ramach etapu wstępnego PESCO.

Pomimo ogólnego, wynoszącego 28 % wzrostu unijnych inwestycji w badania i technologie z dziedziny obronności w 2024 r. większość wkładów dokonanych przez uczestniczące państwa członkowskie w kierunku uzyskania wspólnego punktu odniesienia wynosi mniej niż 2 %, co stanowi ogółem 1,6 % całkowitych wydatków na obronność. Uczestniczące państwa członkowskie wydawały więcej, lecz nie więcej ogółem: zwiększone wydatki na obronność i inwestycje w nią nie przełożyły się na większą liczbę projektów realizowanych na zasadzie współpracy. Działania w zakresie wspólnych zamówień oraz nowe instrumenty i wnioski ustawodawcze na poziomie Unii, takie jak rozporządzenie ustanawiające instrument na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez zamówienia realizowane na zasadzie współpracy (EDIRPA) oraz zaproponowane przez Komisję rozporządzenie ustanawiające europejski program na rzecz przemysłu obronnego oraz ramy środków w celu zapewnienia terminowej dostępności i dostawy produktów związanych z obronnością ("EDIP"), mogłyby pomóc w odwróceniu tej tendencji, wspierając tym samym realizację wskaźników wspólnych europejskich zamówień na sprzęt obronny (35 %) oraz wskaźników europejskich wspólnych badań i technologii obronnych (20 %) ustanowionych przez ministerialną Radę Sterującą EDA w 2007 r. Rada przypomina, że jednym z priorytetów uczestniczących państw członkowskich powinno pozostać pobudzanie badań, technologii, rozwoju i innowacji, a także dokonywanie - zwłaszcza w ramach współpracy między uczestniczącymi państwami członkowskimi - zakupów, przy jednoczesnym zachowaniu odpowiedniej równowagi między długofalowymi innowacjami w zakresie przyszłych zdolności a odpowiednią ilością wojskowych zapasów i sprzętu, a także z myślą o wzmocnieniu europejskiej bazy technologicznoprzemysłowej sektora obronnego (EDTIB).

b) Uczestniczące państwa członkowskie wykazały poprawę w wykorzystywaniu unijnych narzędzi i inicjatyw służących rozwijaniu zdolności jako punktów odniesienia w ramach procesów krajowych, a większość z nich wykazała zainteresowanie zbadaniem możliwości optymalnego wykorzystania tych narzędzi do wspierania ich starań w przyszłości. Ponieważ liczne uczestniczące państwa członkowskie dostrzegają, że unijne priorytety rozwoju zdolności na 2023 r. są zgodne z ich priorytetami krajowymi, rezultatem tej zgodności mogłaby być lepsza współpraca przy uzupełnianiu wspólnie wskazanych braków w zdolnościach unijnych, przy jednoczesnym wnoszeniu wkładu w zaspokajanie potrzeb krajowych oraz, w przypadku krajów będących członkami NATO, realizację priorytetów NATO. Rada przypomina, że uczestniczące państwa członkowskie zachęca się do pełnego wykorzystywania unijnych narzędzi i inicjatyw służących ustalaniu priorytetów, w szczególności unijnego planu rozwoju zdolności (CDP), który służy jako główny punkt odniesienia dla rozwoju zdolności w UE z uwzględnieniem procesu realizacji celu podstawowego oraz zalecenia ze skoordynowanego rocznego przeglądu w zakresie obronności (CARD) zapewniające informacje dla krajowych planistów. Stanowi to wsparcie dla starań uczestniczących państw członkowskich w kierunku, w miarę możliwości, konwergencji ich planów obrony. Rada przypomina, że spójność wyników między CDP i CARD, z jednej strony, a odpowiednimi procesami NATO, takimi jak proces planowania obronnego NATO, z drugiej strony, była i nadal będzie zapewniana w przypadku nakładania się wymogów, z uwzględnieniem odmiennego charakteru obu organizacji oraz ich odpowiednich zadań i członkostwa w tych organizacjach.

c) Uczestniczące państwa członkowskie zobowiązały się do realizacji unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania, która jest jednym z głównych aspektów Strategicznego kompasu, aby zdolność ta była w pełni operacyjna do 2025 r. Uczestniczące państwa członkowskie ponadto przyczyniły się do wypełnienia harmonogramu grup bojowych oraz zapowiedziały dodatkowe krajowe moduły, które zostaną dodane do kompleksowej bazy danych, a w 2023 r. wiele z tych państw wzięło udział w pierwszym unijnym ćwiczeniu taktycznym z wojskami, które służyło wsparciu przygotowania unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania. Rada z zadowoleniem przyjmuje ogólne postępy, jakie poczyniono, oraz podkreśla znaczenie dalszych starań, aby podtrzymać tę pozytywną tendencję poprzez stałe zobowiązania na rzecz unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania. Rada zachęca także uczestniczące państwa członkowskie do rozważenia wzięcia na siebie odpowiedzialności jako państwo ramowe grup bojowych UE. Jednocześnie, w związku z istotnymi brakami, jakich doświadcza większość misji i operacji z dziedziny WPBiO, Rada apeluje do tych państw członkowskich o pilne zwiększenie wkładów, mając jednocześnie na uwadze zasadę jednolitego zasobu sił. Wszystkie te starania przyczynią się do zwiększenia interoperacyjności, gotowości i skuteczności operacyjnej. Rada z zadowoleniem przyjmuje ukończenie ponownej oceny zakresu i definicji wspólnych kosztów wojskowych misji i operacji z dziedziny WPBiO, ćwiczeń wojskowych i unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania, oraz wynikającą z tego zmianę decyzji Rady w sprawie EPF. Jeżeli chodzi o proces realizacji celu podstawowego, Rada zachęca uczestniczące państwa członkowskie do zwiększenia wkładów do katalogu sił za pomocą wszelkich możliwych do rozmieszczenia zdolności krajowych oraz do lepszego uwzględniania w krajowych planach wdrożenia planowania dotyczącego celów zdolnościowych o dużym oddziaływaniu.

d) Wprawdzie wiele uczestniczących państw członkowskich dokonuje ponownej oceny swoich polityk i strategii, aby lepiej wykorzystać europejskie podejście oparte na współpracy do uzupełnienia braków w krajowych zdolnościach, jednak większość tych państw członkowskich ciągle nie nadaje temu podejściu wystarczająco priorytetowego znaczenia. Rada apeluje zatem do uczestniczących państw członkowskich o wykorzystanie ich rosnących budżetów obronnych do zwiększenia inwestycji w europejskie rozwiązania oparte na współpracy, przyczyniając się tym samym do stworzenia bardziej spójnego obrazu unijnej obronności oraz do zmniejszenia zależności technologicznych i przemysłowych. W celu dalszego usprawnienia europejskiego podejścia opartego na współpracy uczestniczące państwa członkowskie są także wezwane do lepszego wykorzystania możliwości współpracy proponowanych w CARD, aby przygotować nowe wnioski na kolejną, szóstą partię projektów PESCO.

e) Uczestniczące państwa członkowskie nadal wykorzystywały Europejską Agencję Obrony (EDA) jako europejskie forum wspólnego rozwoju zdolności. Kluczową rolę EDA jako międzyrządowego punktu powiązania branży obronnej na poziomie Unii wzmocniono poprzez jej długoterminowy przegląd, niedawno przyjęty przez ministrów obrony. EDA będzie wspierać państwa członkowskie w realizacji pięciu podstawowych zadań związanych z określaniem wspólnych potrzeb w zakresie zdolności, umożliwianiem wspólnych badań naukowych i innowacji w dziedzinie obronności, harmonizacją wymogów, agregacją popytu dotyczącą wspólnych zamówień oraz współdziałaniem z polityką cywilną i obronną UE. Zachęca się uczestniczące państwa członkowskie do jak najlepszego wykorzystania istotniejszej roli EDA w całym cyklu rozwoju zdolności, co przyczyni się do dalszej poprawy spójności wyników z wynikami NATO.

f) Poprzez stałe i coraz większe wykorzystywanie Europejskiego Funduszu Obronnego do wspierania projektów uczestniczące państwa członkowskie przyczyniły się do współpracy transgranicznej i do zasilenia europejskiej bazy technologicznoprzemysłowej sektora obronnego. Ponadto liczne uczestniczące państwa członkowskie wykazują coraz większe poparcie dla bardziej zintegrowanego i solidniejszego europejskiego przemysłu obronnego, czego także dowodzi ich udział w instrumentach i inicjatywach takich jak EDIRPA i rozporządzenie w sprawie wspierania produkcji amunicji (ASAP). Rada zdecydowanie zachęca uczestniczące państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz zapewnienia, aby ich programy współpracy i strategie nabywcze miały pozytywny wpływ na EDTIB, oraz do jak najlepszego wykorzystania w tym zakresie istniejących i przyszłych unijnych narzędzi finansowych, w tym Europejskiego Funduszu Obronnego oraz instrumentów przewidzianych w zaproponowanym przez Komisję rozporządzeniu ustanawiającym program na rzecz europejskiego przemysłu obronnego oraz ramy środków zapewniających terminową dostępność i dostawy produktów związanych z obronnością. W konkluzjach z dnia 27 maja 2024 r. Rada z zadowoleniem przyjęła przedstawienie wspólnego komunikatu Komisji Europejskiej i Wysokiego Przedstawiciela w sprawie nowej strategii na rzecz europejskiego przemysłu obronnego oraz wezwała do kontynuowania wszelkich prac nad tą strategią w koordynacji z państwami członkowskimi.

9. Rada apeluje ponadto, aby każde uczestniczące państwo członkowskie uwzględniło ustalenia i zalecenia przedstawione w sprawozdaniu rocznym oraz dokonało przeglądu i aktualizacji swojego wkładu w wypełnianie dalej idących zobowiązań.

Projekty PESCO

10. Przyjmując do wiadomości sprawozdanie z postępów w realizacji projektów PESCO z dnia 16 lipca 2024 r. 6  Rada z zadowoleniem przyjmuje ogólne postępy poczynione w realizacji tych projektów we wszystkich dziedzinach oraz fakt, że istotna liczba tych projektów osiągnęła etap wykonawczy. Rada stwierdza także, że przez ostatni rok projekty PESCO stale generowały wyniki, chociaż w przypadku niektórych informuje się o opóźnieniach.

11. Rada podkreśla znaczenie projektów PESCO dla usprawniania zdolności UE w nowej sytuacji geostrategicznej. Projekty te jednocześnie ukazują odporność i możliwości dostosowania tych zdolności do różnego rodzaju wyzwań. Zdaniem Rady, o tym, że projekty PESCO nie straciły na znaczeniu, świadczy istotne zwiększenie udziału w nich uczestniczących państw członkowskich w ciągu ostatniego roku oraz fakt, że niektóre państwa trzecie wyraziły zainteresowanie wzięciem udziału w konkretnych projektach.

12. Rada podkreśla potrzebę uwzględnienia potencjalnych skutków rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie w kontekście PESCO w wielu różnych dziedzinach operacyjnych, także w bieżących i przyszłych projektach. Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w tym celu w ramach szeregu bieżących projektów prowadzone są działania w celu uwzględnienia doświadczeń zdobytych w wyniku intensywnych działań wojennych na kontynencie europejskim, zwłaszcza w obszarach pośrednich zdolności ogniowych i szkolenia medycznego na obszarze lądowym, strategicznego transportu lotniczego, zapewniania kontroli nad rozpoznaniem w przestrzeni powietrznej, obserwacji oraz zdolności w zakresie selekcji celów w dziedzinie przestrzeni powietrznej, ochrony krytycznej infrastruktury podwodnej w przestrzeni morskiej, a także cyberpoligonów w dziedzinie cyberobrony.

13. Rada przypomina, że aby zrealizować cele ustalone w przeglądzie strategicznym PESCO z 2020 r. 7 , do 2025 r. miały zostać przedstawione konkretne wyniki 26 projektów lub projekty te miały osiągnąć pełną zdolność operacyjną. Rada odnotowuje, iż obecnie oczekuje się, że połowa z tych projektów osiągnie ten cel; dwa spośród tych projektów zostały zakończone z powodzeniem już w 2024 r., a ich wyniki to: przyczynienie się przez Centrum EUFOR ds. operacji reagowania kryzysowego do opracowania mechanizmu oceny sił, oraz Europejskie Dowództwo Medyczne, które stworzyło stały korpus medyczny wspierający koordynację wojskowych służb medycznych w państwach członkowskich. Możliwości tego korpusu zostały już wykorzystane przy wspieraniu unijnych misji i operacji z dziedziny WPBiO podczas pandemii COVID-19 oraz do zapewniania pomocy Ukrainie po rozpoczęciu przez Rosję wojny napastniczej przeciw temu krajowi.

14. Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że projekty PESCO w obszarze cyberobrony i morskim przyczyniają się do realizacji celów szerzej zakrojonych polityk UE, z korzyścią także dla dziedziny wojskowej. Są to między innymi europejska polityka w zakresie cyberobrony 8  oraz strategia UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego 9 . Rada przyjmuje także z zadowoleniem fakt, że projekty PESCO - mobilność wojskowa i sieć centrów logistycznych w Europie - umożliwią realizację nowego zestawu działań uzgodnionych w ramach zobowiązania dotyczącego mobilności wojskowej na 2024 r., co stanowi przykład współpracy między projektami PESCO.

15. Rada podkreśla, że unijne instytucje, organy i agencje skorzystają z rezultatów projektów PESCO, a co za tym idzie, zoptymalizują istniejące zasoby oraz poprawią ich ogólną skuteczność. W związku z tym do takiej współpracy dąży się w szeregu bieżących projektów.

16. Rada podkreśla, że głównym elementem zapewniającym powodzenie projektów PESCO jest dobrze skonstruowany wniosek zawierający wszelkie niezbędne komponenty oraz wyraźne ramy czasowe. Wykazało to szereg projektów przyjętych w maju 2023 r., których realizacja już postępuje, oraz jeden projekt, którego realizacja w ramach PESCO rozpoczęła się na etapie wykonawczym.

17. W związku z wystosowanym w lipcu 2024 r. apelem o szóstą partię wniosków projektowych w ramach PESCO Rada podkreśla, że nowe projekty muszą zapewniać pełną spójność z unijnymi priorytetami rozwoju zdolności z 2023 r., które obejmują między innymi cele zdolnościowe o dużym oddziaływaniu oraz wyniki skoordynowanego rocznego przeglądu w zakresie obronności (CARD). Rada podkreśla, że możliwości współpracy określone w CARD powinny

stanowić wytyczne dla państw członkowskich w odniesieniu do nowych projektów PESCO oraz do ewentualnej kontynuacji i rozszerzenia zakresu istniejących projektów. Z racji gwałtownie pogarszającego się obrazu zagrożeń oraz potrzeby pilnego podwyższenia gotowości obronnej Unii oraz aby zrealizować unijne dążenia Rada zachęca do rozważenia nowych, ambitnych projektów o znaczeniu strategicznym i do skupiania się na projektach, które uwzględnią najpilniejsze potrzeby uczestniczących państw członkowskich, także w celu zapewnienia ochrony Unii i jej obywateli oraz na projektach wspierających unijną zdolność szybkiego rozmieszczania oraz misje i operacje z dziedziny WPBiO, gotowość i interoperacyjność sił, aby dalej wspomagać realizację Strategicznego kompasu na rzecz bezpieczeństwa i obrony.

18. Rada przypomina, że państwa trzecie, które spełniają warunki ogólne, mogą wyjątkowo być zapraszane do udziału w poszczególnych projektach PESCO, zgodnie z procedurą zaproszenia przewidzianą w decyzji Rady (WPZiB) 2020/1639. Rada ponownie potwierdza, że oczekuje przyszłego udziału Zjednoczonego Królestwa w projekcie mobilności wojskowej po zakończeniu obowiązywania ustalenia administracyjnego, jak przewidziano w decyzji Rady (WPZiB) 2022/2244 10 .

III. Przegląd strategiczny PESCO

19. Rada przywołuje wskazówki zawarte w zaleceniu z dnia 13 listopada 2023 r. w związku z przeglądem strategicznym PESCO, za pomocą których uczestniczące państwa członkowskie ocenią wypełnienie wszystkich zobowiązań w ramach PESCO ustalonych w odniesieniu do etapu wstępnego, oraz poddadzą pod dyskusję nowe zobowiązania i podejmą decyzje ich dotyczące, z myślą o rozpoczęciu nowego etapu dążenia do integracji europejskich dziedzin bezpieczeństwa i obrony, zgodnie ze strategicznym kompasem.

20. W związku z tym Rada z zadowoleniem przyjmuje pomyślne zakończenie etapu refleksji, prowadzonego od listopada 2023 r. do maja 2024 r., który obejmował dyskusje między uczestniczącymi państwami członkowskimi na temat zakresu i szczegółowości przeglądu strategicznego PESCO, a także zapoznała się z zaleceniami uwzględnionymi w sprawozdaniu rocznym.

21. Przypominając, że wynikiem przeglądu strategicznego PESCO powinien być bardziej strategiczny i skuteczny charakter PESCO po 2025 r., aby sfinalizować etap decyzyjny, Rada przedstawi w swoich konkluzjach - które mają zostać zatwierdzone w listopadzie 2024 r. - ukierunkowane wskazówki dotyczące przyszłości PESCO.

IV. Przyszłe działania

22. Uczestniczące państwa członkowskie powinny czynić dalsze postępy w realizacji dwudziestu dalej idących zobowiązań - z myślą o wypełnieniu ich wszystkich do 2025 r. - i powiązanych projektów, z uwzględnieniem niniejszego zalecenia. Rada podkreśla, że projekty powinny pomagać uczestniczącym państwom członkowskim w wypełnianiu dalej idących zobowiązań.

23. Sprawozdanie roczne zawiera informacje o postępach poczynionych w wypełnianiu dalej idących zobowiązań od czasu uruchomienia PESCO w 2017 r., przedstawiając w ten sposób stan realizacji PESCO w miarę jak wstępny etap tej inicjatywy dobiegnie końca w 2025 r. Uczestniczące państwa członkowskie zachęca się zatem, aby dokonały walidacji informacji zawartych w krajowych planach wdrożenia za 2024 r. i wprowadziły istotne zmiany z roku ubiegłego, skupiając się na tych sprawach politycznych i dotyczących kierunków polityki, które zmieniają lub poprawiają ogólny obraz.

24. Rada potwierdza wskazówki ogólnie przedstawione w zaleceniu z dnia 13 listopada 2023 r., w szczególności w pkt 2023, dotyczące zobowiązań, projektów, spójności z innymi inicjatywami i procesami oraz ogólnego nadzoru politycznego, które są nadal ważne. Rada zwraca się do uczestniczących państw członkowskich o zapoznanie się z tymi wskazówkami oraz z zawartymi w nich zaleceniami jednocześnie prosząc je o wdrożenie - w możliwie największym stopniu w ramach obecnego etapu PESCO - wytycznych, które zostaną przedstawione w konkluzjach Rady z dnia 18 listopada dotyczących przeglądu strategicznego PESCO. Pomoże to w przygotowaniu drugiego etapu PESCO, którego rozpoczęcie zaplanowano na 2026 r.

25. W tym względzie Rada oczekuje na zmianę odpowiednich aktów prawnych dotyczących PESCO w 2025 r. na podstawie wskazówek, które zostaną przedstawione w jej konkluzjach dotyczących przeglądu strategicznego PESCO, które mają zostać zatwierdzone w listopadzie 2024 r.

Sporządzono w Brukseli dnia 18 listopada 2024 r.

1 Dz.U. L 331 z 14.12.2017, s. 57.
2 Dz.U. C 88 z 8.3.2018, s. 1.
3 Dz.U. C 464 z 17.11.2021, s. 1.
4 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/1015 z dnia 23 maja 2023 r. w sprawie potwierdzenia uczestnictwa Danii w PESCO i zmiany decyzji (WPZiB) 2017/2315 w sprawie ustanowienia stałej współpracy strukturalnej (PESCO) oraz ustalenia listy uczestniczących w niej państw członkowskich (Dz.U. L 136 z 24.5.2023, s. 73).
5 Zalecenie Rady z dnia 13 listopada 2023 r. oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach stałej współpracy strukturalnej (PESCO) (OJ C, C/2023/994, 14.11.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/ 994/oj).
6 Sprawozdanie z postępów w realizacji projektów PESCO z dnia 16 lipca 2024 r. (dok. 12340/24).
7 Konkluzje Rady z dnia 20 listopada 2020 r. w sprawie przeglądu strategicznego PESCO 2020 (dok. 13188/20).
8 Konkluzje Rady z dnia 22 maja 2023 r. w sprawie polityki UE w zakresie cyberobrony (dok. 9618/23).
9 Konkluzje Rady z dnia 24 października 2023 r. w sprawie zaktualizowanej strategii UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego (EUMSS) i towarzyszącego jej planu działania (dok. 14280/23).
10 Decyzja Rady (WPZiB) 2022/2244 z dnia 14 listopada 2022 r. w sprawie udziału Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w projekcie PESCO pt. "Mobilność wojskowa" (Dz.U. L 294 z 15.11.2022, s. 22).

Zmiany w prawie

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.6982

Rodzaj: Zalecenie
Tytuł: Zalecenie Rady z dnia 18 listopada 2024 r. oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach stałej współpracy strukturalnej (PESCO)
Data aktu: 18/11/2024
Data ogłoszenia: 19/11/2024