[Sprawa C-603/22 1 , M.S. i in. (Prawa procesowe osoby małoletniej)](Odesłanie prejudycjalne - Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych - Dyrektywa (UE) 2016/800 - Gwarancje procesowe dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym - Zakres stosowania - Artykuł 2 ust. 3 - Osoby będące dziećmi w dniu wszczęcia przeciwko nim postępowania karnego, ale kończące w toku postępowania 18 lat - Artykuł 4 - Prawo do informacji - Artykuł 6 - Prawo dostępu do obrońcy - Artykuł 18 - Prawo do pomocy prawnej z urzędu - Artykuł 19 - Środki naprawcze - Dopuszczalność dowodów uzyskanych z naruszeniem praw procesowych)
(C/2024/6054)
Język postępowania: polski
(Dz.U.UE C z dnia 21 października 2024 r.)
Sąd odsyłający
Sąd Rejonowy w Słupsku
Strony w postępowaniu głównym w sprawie karnej
M.S., J.W., M.P.
przy udziale: Prokuratora Rejonowego w Słupsku; D.G., działającego w charakterze kuratora M.B. i B.B.
Sentencja
1) Artykuł 6 ust. 1-3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/800 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym w związku z art. 18 tej dyrektywy
należy interpretować w ten sposób, że:
stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które, po pierwsze, nie przewiduje, by dzieci będące podejrzanymi lub oskarżonymi korzystały z pomocy adwokata, w stosownym przypadku, wyznaczonego z urzędu, przed ich przesłuchaniem przez policję lub inny organ ścigania, lub organ sądowy, i to najpóźniej przed ich pierwszym przesłuchaniem, a po drugie, pozwala na przesłuchanie tych dzieci w charakterze podejrzanych pod nieobecność takiego adwokata przy przesłuchaniu.
2) Artykuł 2 ust. 1 i 3 dyrektywy 2016/800
należy interpretować w ten sposób, że:
stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które przewiduje, iż prawo do pomocy adwokata wyznaczonego z urzędu ustaje automatycznie w odniesieniu do osób, które w momencie objęcia postępowaniem karnym były dziećmi, ale następnie ukończyły 18 lat, w zakresie, w jakim takie uregulowanie nie pozwala na ustalenie, czy stosowanie wspomnianej dyrektywy lub jej niektórych przepisów, a w konsekwencji praw, jakie ona przewiduje, jest właściwe w świetle wszelkich okoliczności sprawy, w tym ze względu na stopień dojrzałości oraz konieczność szczególnego traktowania wspomnianych osób.
3) Artykuł 4 ust. 1 dyrektywy 2016/800 w związku z art. 5 ust. 1 tej dyrektywy
należy interpretować w ten sposób, że:
stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które nie przewiduje otrzymywania przez dzieci będące podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym wraz z podmiotem odpowiedzialności rodzicielskiej, najpóźniej przed pierwszym przesłuchaniem tych dzieci przez policję lub inny organ ścigania, lub organ sądowy, w prostym i przystępnym języku, uwzględniającym szczególne potrzeby i konieczność szczególnego traktowania wspomnianych dzieci, informacji o przysługujących im prawach zgodnie z art. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/13/UE z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym oraz o prawach ustanowionych w dyrektywie 2016/800.
4) Artykuł 19 dyrektywy 2016/800
należy interpretować w ten sposób, że:
nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które w ramach postępowania karnego nie zezwala na uznanie przez sąd za niedopuszczalne dowodów obciążających z wyjaśnień złożonych przez dziecko w toku przesłuchania prowadzonego przez policję z naruszeniem przewidzianego w art. 6 dyrektywy 2016/800 prawa dostępu do adwokata, pod warunkiem jednak, że w ramach postępowania karnego sąd ten jest w stanie, po pierwsze, sprawdzić, czy prawo to, interpretowane w świetle art. 47 i art. 48 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, było przestrzegane, a po drugie, wyciągnąć wszelkie konsekwencje wynikające z tego naruszenia, w szczególności w odniesieniu do wartości dowodowej dowodów uzyskanych w tych okolicznościach.
