Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2024 r. w sprawie zmiany zakresu kompetencji Europejskiego Urzędu ds. Pracy (2023/2866(RSP))

P9_TA(2024)0052
Przegląd mandatu Europejskiego Urzędu ds. Pracy Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2024 r. w sprawie zmiany zakresu kompetencji Europejskiego Urzędu ds. Pracy (2023/2866(RSP))

(C/2024/5741)

(Dz.U.UE C z dnia 17 października 2024 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Europejski filar praw socjalnych uroczyście proklamowany przez Parlament, Radę i Komisję 17 listopada 2017 r.,

- uwzględniając komunikat Komisji z 4 marca 2021 r. zatytułowany "Plan działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych" (COM(2021)0102),

- uwzględniając deklarację z Porto przyjętą przez Radę Europejską 8 maja 2021 r.,

- uwzględniając swoją rezolucję z 11 maja 2023 r. w sprawie planu działania na rzecz Europy socjalnej - dwa lata po szczycie w Porto 1 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 14 stycznia 2014 r. w sprawie skutecznych inspekcji pracy jako strategii poprawy warunków pracy w Europie 2 ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1149 z dnia 20 czerwca 2019 r. ustanawiające Europejski Urząd ds. Pracy, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 883/2004, (UE) nr 492/2011 i (UE) 2016/589 oraz uchylające decyzję (UE) 2016/344 3 ,

- uwzględniając wniosek Komisji z 13 marca 2018 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Europejski Urząd ds. Pracy (COM(2018)0131) oraz towarzyszącą mu ocenę skutków (SWD(2018)0068),

- uwzględniając skonsolidowane roczne sprawozdania z działalności Europejskiego Urzędu ds. Pracy za lata 2019, 2020, 2021 i 2022,

- uwzględniając swoją rezolucję z 19 czerwca 2020 r. w sprawie sytuacji w strefie Schengen w kontekście pandemii COVID-19 4 ,

- uwzględniając art. 45 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który stanowi, że swobodny przepływ pracowników obejmuje zniesienie wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową między pracownikami państw członkowskich w zakresie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy,

- uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,

- uwzględniając projekt rezolucji Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

A. mając na uwadze, że w 2021 r. około 10 mln obywateli UE w wieku produkcyjnym mieszkało w innym państwie członkowskim 5 ; mając na uwadze, że liczba obywateli państw trzecich mieszkających i pracujących w UE wzrosła w ostatnich latach; mając na uwadze, że w 2022 r. na unijnym rynku pracy zatrudnionych było 9,93 mln obywateli państw trzecich, co odpowiada 5,1 % całkowitej liczby ludności w wieku produkcyjnym 6 ; mając na uwadze, że pracownicy z państw trzecich nie są jeszcze objęci zakresem działania Europejskiego Urzędu ds. Pracy, chociaż ich problemy związane z mobilnością pracowników i warunkami pracy są często podobne do problemów pracowników z UE;

B. mając na uwadze, że swobodny przepływ pracowników i swoboda świadczenia usług to dwie z czterech podstawowych swobód UE; mając na uwadze, że swobody te mają zasadnicze znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania jednolitego rynku; mając na uwadze, że należą one do głównych osiągnięć integracji UE;

C. mając na uwadze, że mobilność pracowników może być utrudniona z powodu niewystarczającej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w państwach członkowskich; mając na uwadze, że kwestie dotyczące przenoszenia praw i uprawnień związanych z zabezpieczeniem społecznym mogą zniechęcać pracowników do podejmowania pracy w innym państwie członkowskim;

D. mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie wzywał do utworzenia ogólnounijnego numeru zabezpieczenia społecznego, aby umożliwić łatwą identyfikację pracowników, ich statusu zatrudnienia oraz ich praw do zabezpieczenia społecznego;

E. mając na uwadze, że mobilność pracowników pobudza wzrost gospodarczy i przynosi korzyści całej UE, równoważąc podaż na pracę i popyt na nią; mając na uwadze, że mobilność pracowników może również prowadzić do złych warunków pracy i wyzysku pracowników mobilnych poprzez nadużywanie i obchodzenie obowiązujących przepisów lub brak informacji o przysługujących im prawach i obowiązujących układach zbiorowych;

F. mając na uwadze, że zapewnienie sprawiedliwej mobilności i uczciwej konkurencji w oparciu o niedyskryminację i zasadę równej płacy za taką samą pracę pozostaje wyzwaniem ze względu na 27 różnych systemów rynku pracy z krajowymi przepisami i praktykami; mając na uwadze, że prawodawstwo Unii dotyczące praw pracowniczych i socjalnych pracowników musi być należycie wdrażane i egzekwowane we wszystkich państwach członkowskich, a także w sytuacjach transgranicznych; mając na uwadze, że Europejski Urząd ds. Pracy powinien również zachęcać do stosowania innowacyjnych podejść do skutecznej współpracy transgranicznej oraz do gromadzenia, analizy i wymiany informacji; mając na uwadze, że brakuje wystarczających usług wsparcia dla pracowników mobilnych, w szczególności dla obywateli państw trzecich, takich jak doradztwo prawne, społeczne i psychologiczne;

G. mając na uwadze, że w Europejskim filarze praw socjalnych, proklamowanym w Goteborgu w 2017 r., określono 20 zasad i ustanowiono zbiór przepisów socjalnych na rzecz silnej, socjalnej Europy, która jest sprawiedliwa i sprzyja włączeniu społecznemu; mając na uwadze, że równe prawa i szanse, dostęp do rynku pracy, sprawiedliwe warunki pracy, ochrona socjalna, włączenie społeczne i autonomia partnerów stanowią fundamenty Unii zakorzenione w traktatach;

H. mając na uwadze, że krajowe organy egzekwowania prawa, takie jak inspektoraty pracy i zabezpieczenia społecznego, oraz partnerzy społeczni zaangażowani w inspekcje pracy i zabezpieczenia społecznego nie zawsze dysponują niezbędnymi zasobami, a zatem mogą mieć trudności ze skutecznym egzekwowaniem prawa krajowego i unijnego, zwłaszcza w sytuacjach transgranicznych; mając na uwadze, że skuteczne egzekwowanie przepisów wymaga wystarczających zasobów, a także zorganizowanej współpracy i regularnej oraz bezpiecznej wymiany informacji między państwami członkowskimi i wszystkimi zainteresowanymi stronami;

I. mając na uwadze, że Europejski Urząd ds. Pracy ustanowiono w celu ułatwienia współpracy transgranicznej w zakresie skutecznego egzekwowania prawa pracy, w tym wspólnych i uzgodnionych inspekcji, oraz wymiany informacji między państwami członkowskimi na temat kwestii związanych z mobilnością pracowników, w celu wspierania sprawiedliwych i dobrze funkcjonujących rynków pracy i systemów opieki społecznej, ochrony pracowników i zapewnienia uczciwej konkurencji na jednolitym rynku;

J. mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny udzielać wsparcia, informacji i porad pracownikom i pracodawcom; mając na uwadze, że ani Europejski Urząd ds. Pracy, ani zaangażowane związki zawodowe nie mają wystarczających zasobów, aby pełnić rolę punktu informacyjnego dla osób fizycznych;

K. mając na uwadze, że na podstawie rozporządzenia ustanawiającego Europejski Urząd ds. Pracy musi przyczyniać się do zapewnienia sprawiedliwej mobilności pracowników w całej Unii oraz wspierać państwa członkowskie i Komisję w koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w Unii; mając na uwadze, że Europejski Urząd ds. Pracy wykonuje szereg zadań w tym zakresie, w tym ułatwianie osobom fizycznym, pracodawcom i partnerom społecznym dostępu do informacji na temat mobilności pracowników, wspieranie państw członkowskich w promowaniu transgra- nicznego kojarzenia ofert pracy z poszukującymi zatrudnienia i koordynowanie Europejskich Służb Zatrudnienia (EURES), ułatwianie współpracy i wymiany informacji między państwami członkowskimi, koordynowanie i wspieranie uzgodnionych i wspólnych inspekcji, przeprowadzanie analiz i ocen ryzyka w kwestiach związanych z transgraniczną mobilnością pracowników, wspieranie państw członkowskich w budowaniu zdolności w dziedzinie mobilności pracowników i przeciwdziałania pracy nierejestrowanej oraz mediacja w sporach między państwami członkowskimi dotyczących stosowania odpowiednich przepisów UE;

L. mając na uwadze, że Europejski Urząd ds. Pracy nie osiągnął jeszcze swojego pełnego potencjału operacyjnego; mając na uwadze, że działalność i wpływ Europejskiego Urzędu ds. Pracy są ograniczone ze względu na dobrowolny charakter współpracy i uczestnictwa państw członkowskich oraz jego ograniczone kompetencje w zakresie wnioskowania o dane pracowników, których to dotyczy, i przedsiębiorstw, a także przetwarzania tych danych; mając na uwadze, że ramy prawne Europejskiego Urzędu ds. Pracy uniemożliwiają mu prowadzenie dochodzeń z własnej inicjatywy i zajmowanie się kwestiami związanymi z mobilnością pracowników z państw trzecich;

M. mając na uwadze, że zasady i praktyki dotyczące przeprowadzania inspekcji pracy różnią się znacznie w poszczególnych państwach członkowskich, podobnie jak współpraca między organami krajowymi a Europejskim Urzędem ds. Pracy;

N. mając na uwadze, że Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego powierzono zadanie prowadzenia dochodzeń z własnej inicjatywy; mając na uwadze, że niektóre agencje europejskie, takie jak Europol, mają dostęp do bazy danych systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym i mogą przetwarzać dane osobowe; mając na uwadze, że Europejski Urząd ds. Pracy nie posiada podobnych uprawnień;

O. mając na uwadze, że partnerzy społeczni nie muszą najpierw wyczerpać krajowych możliwości egzekwowania przepisów, ponieważ mogą w każdej chwili zwrócić uwagę Europejskiego Urzędu ds. Pracy na sprawy transgraniczne w celu wszczęcia kontroli transgranicznych; mając na uwadze, że terminowe, systematyczne i strukturalne zaangażowanie unijnych, sektorowych i krajowych partnerów społecznych jest niezbędne do poprawy skuteczności Europejskiego Urzędu ds. Pracy;

P. mając na uwadze, że europejska platforma przeciwdziałania pracy nierejestrowanej została zintegrowana z Europejskim Urzędem ds. Pracy; mając na uwadze, że praca nierejestrowana pozostaje poważnym problemem w UE; mając na uwadze, że niektóre sektory, takie jak branża turystyczno-hotelarska, budowlana, turystyczna, usług w zakresie opieki oraz związanych z gospodarstwem domowym, są bardziej narażone na ten problem niż inne;

Q. mając na uwadze, że badania i analizy Europejskiego Urzędu ds. Pracy są często zlecane zewnętrznym wykonawcom, co uniemożliwia Urzędowi gromadzenie własnej wiedzy fachowej i może podważać jego niezależność;

R. mając na uwadze, że jednym z celów ustanowienia Europejskiego Urzędu ds. Pracy było rozwiązanie problemu niewystarczającej wymiany informacji między organami krajowymi odpowiedzialnymi za różne aspekty mobilności pracowników i koordynację systemów zabezpieczenia społecznego w celu zapewnienia jak najskuteczniejszego wykorzystania wszystkich dostępnych środków w obszarach, w których Europejski Urząd ds. Pracy może wnieść wartość dodaną;

S. mając na uwadze, że zwiększają się niedopasowanie umiejętności i niedobory siły roboczej w UE; mając na uwadze, że EURES może odgrywać kluczową rolę we wspieraniu mobilności pracowników i transgranicznego pośrednictwa pracy; mając na uwadze, że Europejski Urząd ds. Pracy nie jest w stanie świadczyć usług wsparcia technicznego osobom poszukującym pracy i przedsiębiorstwom; mając na uwadze, że nie wykorzystano pełnego potencjału EURES; mając na uwadze, że władze krajowe, agencje zatrudnienia i partnerzy społeczni powinni bardziej promować korzystanie z EURES;

T. mając na uwadze, że do dnia 1 sierpnia 2024 r., a następnie co pięć lat, Komisja musi dokonywać oceny skuteczności działania Europejskiego Urzędu ds. Pracy w odniesieniu do jego celów, zakresu kompetencji i zadań, zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) 2019/1149; mając na uwadze, że w ramach oceny Komisji należy uwzględnić wkład Europejskiego Urzędu ds. Pracy i właściwych zainteresowanych stron, oraz czy istnieje potrzeba zmiany zakresu kompetencji i zakresu działalności Europejskiego Urzędu ds. Pracy, w tym rozszerzenia jego zakresu w celu uwzględnienia potrzeb poszczególnych sektorów; mając na uwadze, że w ramach tej oceny należy również zbadać dalsze synergie i możliwości dostosowania się do działań innych agencji w dziedzinie zatrudnienia, polityki społecznej i praw podstawowych, a także określić obszary, w których działania Europejskiego Urzędu ds. Pracy mogłyby przynieść organom krajowym większą wartość dodaną;

U. mając na uwadze, że w ramach oceny należy nadal rozważać regularną współpracę i wymianę informacji z Europolem i Eurojustem w przypadku przestępstw, w szczególności w przypadku przestępczości zorganizowanej, na przykład w sektorze budowlanym, a w przypadku dotacji europejskich - z Prokuraturą Europejską;

V. mając na uwadze, że w rezolucji z 11 maja 2023 r. w sprawie planu działania na rzecz Europy socjalnej - dwa lata po szczycie w Porto Parlament podkreślił znaczenie dobrze funkcjonującego i skutecznego Europejskiego Urzędu ds. Pracy; mając na uwadze, że Parlament wezwał już Komisję do skorzystania z okazji, jaką daje nadchodząca ocena, w celu przedłożenia wniosku ustawodawczego w sprawie przeglądu zakresu rozporządzenia ustanawiającego Europejski Urząd ds. Pracy i umożliwienia mu pełnego wykorzystania jego potencjału, zwłaszcza w odniesieniu do jego uprawnień dochodzeniowych i śledczych;

1. wzywa Komisję, aby w oparciu o wnioski wyciągnięte od 2019 r. oraz bieżącą ocenę mandatu i zdolności operacyjnych Europejskiego Urzędu ds. Pracy przedstawiła wniosek dotyczący ukierunkowanej rewizji rozporządzenia ustanawiającego Europejski Urząd ds. Pracy w celu wzmocnienia jego mandatu i wartości dodanej dla organów krajowych, aby umożliwić mu pełną realizację jego misji, jaką jest zapewnienie sprawiedliwej mobilności pracowników;

2. apeluje o istotne wzmocnienie mandatu Europejskiego Urzędu ds. Pracy, aby zapewnić jego wartość dodaną dla krajowych organów egzekwowania prawa, umożliwiając mu prowadzenie dochodzeń w sprawie domniemanych naruszeń lub niestosowania prawa UE oraz wszczynanie i prowadzenie dochodzeń i inspekcji w sprawach transgranicznych z własnej inicjatywy, po powiadomieniu właściwych organów krajowych, w szczególności w sprawach dotyczących naruszeń prawa UE lub w przypadku, gdy właściwe organy krajowe nie podjęły działań następczych w związku z domniemanymi naruszeniami lub niestosowaniem prawa UE; podkreśla potrzebę powiadamiania właściwych organów krajowych i informowania partnerów społecznych o wszelkich dochodzeniach lub śledztwach prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Pracy w ich jurysdykcji oraz dopilnowania, aby właściwe organy krajowe niezwłocznie przekazywały Europejskiemu Urzędowi ds. Pracy wszelkie informacje, które uzna on za niezbędne do prowadzenia swoich dochodzeń, zgodnie z krajowymi przepisami i praktykami;

3. przypomina, że w niektórych państwach członkowskich inspekcje pracy są przeprowadzane przez partnerów społecznych; podkreśla znaczenie zagwarantowania skutecznej współpracy między Europejskim Urzędem ds. Pracy i właściwymi organami krajowymi a partnerami społecznymi, przy jednoczesnym zapewnieniu poszanowania ich autonomii, praw i prerogatyw zgodnie z krajowymi stosunkami pracy;

4. przypomina, że zakres działalności Europejskiego Urzędu ds. Pracy jest ograniczony do aktów Unii wymienionych w rozporządzeniu ustanawiającym; zauważa jednak, że Urząd często boryka się z problemami związanymi z warunkami pracy obywateli państw trzecich, do których zastosowanie mają odpowiednie przepisy prawa pracy; w związku z tym wzywa do rozszerzenia zakresu mandatu Europejskiego Urzędu ds. Pracy o mobilność pracowników będących obywatelami państw trzecich, ze szczególnym naciskiem na położenie kresu fikcyjnemu delegowaniu i fikcyjnemu samozatrudnie- niu; podkreśla potrzebę lepszego wspierania państw członkowskich w stosowaniu odpowiedniego prawa UE oraz wyraźnego uwzględnienia w swoim mandacie przepisów sektorowych dotyczących prawa pracy w kontekście mobilności pracowników, na przykład w sektorze transportu, sektorze budowlanym i sektorze rolnictwa, a także w odniesieniu do pracy tymczasowej;

5. podkreśla potrzebę zapewnienia odpowiednich działań następczych w związku z uzgodnionymi i wspólnymi inspekcjami wspieranymi lub ułatwianymi przez Europejski Urząd ds. Pracy; wzywa do ustanowienia skutecznych procedur w celu zapewnienia, aby naruszenia prawa krajowego i unijnego wykryte w dziedzinie mobilności pracowników były odpowiednio rozwiązywane w drodze procedur administracyjnych lub prawnych w państwach członkowskich; podkreśla, że Europejski Urząd ds. Pracy powinien być uprawniony do wszczynania postępowań administracyjnych i sądowych w przypadkach podejrzenia naruszenia przepisów; podkreśla, że Europejski Urząd ds. Pracy, w ramach swojego mandatu, powinien wspierać odzyskiwanie niezapłaconych wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne w sprawach transgranicz- nych, na przykład poprzez dostarczanie dostępnych informacji i dowodów;

6. podkreśla, że Europejski Urząd ds. Pracy powinien dogłębnie zajmować się sprawami zgłaszanymi mu przez organizacje partnerów społecznych, inicjując wspólne i uzgodnione inspekcje z właściwymi organami krajowymi lub przeprowadzając inspekcje samodzielnie; podkreśla, że partnerzy społeczni powinni mieć możliwość zwrócenia się o przeprowadzenie dochodzenia lub inspekcji przez Europejski Urząd ds. Pracy; podkreśla, że partnerzy społeczni powinni otrzymywać informacje na temat postępowań oraz - w przypadku odrzucenia wniosku przez Europejski Urząd ds. Pracy - wyczerpujące uzasadnienie;

7. podkreśla, że konieczne jest skuteczne egzekwowanie przepisów, w tym odstraszające sankcje finansowe, aby położyć kres nieprzestrzeganiu przepisów prawa pracy, obchodzeniu płatności z tytułu zabezpieczenia społecznego i uchylaniu się od opodatkowania w działalności transgranicznej; w związku z tym wzywa Europejski Urząd ds. Pracy do priorytetowego traktowania, w ramach swojego mandatu, transgranicznego egzekwowania prawa i kontroli oraz do współpracy z innymi właściwymi agencjami UE; podkreśla, że Europejski Urząd ds. Pracy powinien prowadzić rejestr przypadków naruszenia prawa UE i prawa krajowego w dziedzinie mobilności pracowników, zgodnie z obowiązującymi przepisami UE o ochronie danych;

8. przypomina, że we wniosku Komisji dotyczącym rozporządzenia ustanawiającego Europejski Urząd ds. Pracy (art. 10 ust. 7) przewidziano obowiązek zgłaszania przez Europejski Urząd ds. Pracy podejrzewanych nieprawidłowości "w stosowaniu prawa Unii, w tym wykraczających poza zakres jego kompetencji" Komisji i organom danego państwa członkowskiego, jeżeli Urząd uzyska wiedzę o takich nieprawidłowościach w trakcie swojej pracy; ubolewa, że przepis ten nie został uwzględniony w przyjętym tekście rozporządzenia ustanawiającego; uważa, że taki przepis należy włączyć do rewizji rozporządzenia ustanawiającego Europejski Urząd ds. Pracy;

9. apeluje o terminowe, systematyczne i strukturalne zaangażowanie unijnych, sektorowych i krajowych partnerów społecznych w opracowywanie i prowadzenie działań Europejskiego Urzędu ds. Prac w celu poprawy jego skuteczności; wzywa właściwe organy krajowe do ściślejszej współpracy z krajowymi partnerami społecznymi, ponieważ są oni ekspertami w dziedzinie prawa pracy;

10. wzywa państwa członkowskie do uznania wartości dodanej Europejskiego Urzędu ds. Pracy, do zacieśnienia współpracy między właściwymi organami a Europejskim Urzędem ds. Pracy oraz do zapewnienia wystarczających zasobów na szczeblu krajowym, aby zagwarantować, że właściwe organy dysponują środkami, zdolnościami i strukturą umożliwiającymi współpracę i skuteczne działanie; przypomina o kluczowej roli krajowych urzędników łącznikowych w ułatwianiu współpracy między państwami członkowskimi a Europejskim Urzędem ds. Pracy poprzez pełnienie funkcji krajowych punktów kontaktowych oraz w ułatwianiu wymiany informacji między Europejskim Urzędem ds. Pracy a państwami członkowskimi; podkreśla, że eksperci krajowi oddelegowani przez państwa członkowskie, w tym krajowi urzędnicy łącznikowi, powinni pomagać w realizacji zadań Europejskiego Urzędu ds. Pracy i nie powinni pracować pod kierownictwem lub nadzorem swojego państwa członkowskiego; podkreśla potrzebę zaoferowania partnerom społecznym na szczeblu UE możliwości wyznaczenia po jednym urzędniku łącznikowym;

11. zwraca uwagę na coraz częstsze występowanie niepewnych warunków pracy i życia wśród obywateli państw trzecich, którzy są na przykład zależni od warunków mieszkaniowych zapewnianych przez pracodawcę; podkreśla, że Europejski Urząd ds. Pracy powinien być uprawniony do zajmowania się sytuacją obywateli państw trzecich na podstawie obowiązujących przepisów prawa pracy UE oraz że w związku z tym potrzebna jest ścisła współpraca z państwami członkowskimi, partnerami społecznymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; zwraca uwagę, że państwa członkowskie mogłyby skorzystać ze zdolności Europejskiego Urzędu ds. Pracy do dostarczania informacji na temat warunków pracy mobilnych obywateli państw trzecich; podkreśla, że Europejski Urząd ds. Pracy powinien mieć możliwość gromadzenia i uzyskiwania dostępu do danych dotyczących sytuacji pracowników mobilnych, w tym obywateli państw trzecich, zgodnie z obowiązującymi unijnymi przepisami o ochronie danych, a także wspierania państw członkowskich w lepszym egzekwowaniu obowiązujących przepisów dotyczących obywateli państw trzecich pracujących na jednolitym rynku; zauważa, że Europejski Urząd ds. Pracy mógłby również odegrać rolę w ułatwianiu współpracy i wymiany informacji między państwami członkowskimi na temat poprawy dostępu obywateli państw trzecich do właściwych organów ds. mobilności pracowników i warunków pracy;

12. ubolewa, że Komisja nie podjęła działań następczych w związku z rezolucją Parlamentu z 25 listopada 2021 r. w sprawie wprowadzenia europejskiej karty zabezpieczenia społecznego w celu poprawy cyfrowego egzekwowania praw w zakresie zabezpieczenia społecznego i sprawiedliwej mobilności 7  ani w związku z jego ponawianym apelem o przedstawienie wniosku ustawodawczego w sprawie utworzenia europejskiego numeru zabezpieczenia społecznego; w związku z tym ponawia swój apel do Komisji o niezwłoczne przedstawienie takiego wniosku, aby ułatwić działania w zakresie egzekwowania przepisów przez Europejski Urząd ds. Pracy i organy krajowe oraz umożliwić koordynację systemów zabezpieczenia społecznego i zagwarantować sprawiedliwą mobilność pracowników;

13. zwraca uwagę, że wyzysk, oszukańcze i nieuczciwe praktyki korporacyjne związane z mobilnością pracowników stosowane przez podmioty międzynarodowe nie zawsze są łatwe do zidentyfikowania i zwalczania na szczeblu krajowym; jest zatem przekonany, że Europejski Urząd ds. Pracy mógłby wnieść wartość dodaną poprzez analizy operacyjne na szczeblu UE w celu lepszego identyfikowania i ujawniania sektorów ryzyka oraz nieuczciwych praktyk zaangażowanych podmiotów, a także wymianę najlepszych praktyk w zakresie zwalczania takich przypadków; ubolewa, że obecne rozporządzenie w sprawie Europejskiego Urzędu ds. Pracy nie stanowi wystarczającej podstawy prawnej do przeprowadzania analiz ryzyka operacyjnego ani żadnych procedur następczych; przypomina, że wszelkie działania niezgodne z prawem UE w dziedzinie mobilności pracowników lub jego naruszenia powinny pociągać za sobą dochodzenia i, w stosownych przypadkach, odstraszające sankcje;

14. wzywa do wprowadzenia jasnego przepisu umożliwiającego Europejskiemu Urzędowi ds. Pracy przetwarzanie niezbędnych danych związanych z dochodzeniami i analizami operacyjnymi zgodnie z obowiązującymi przepisami UE dotyczącymi ochrony danych; wzywa do zapewnienia Europejskiemu Urzędowi ds. Pracy dostępu do systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym i innych odpowiednich baz danych, pod warunkiem zapewnienia poufności danych i poszanowania praw podstawowych wszystkich osób, których dane dotyczą; podkreśla, że aby wykonywać swoje zadania w sposób terminowy i skuteczny, Europejski Urząd ds. Pracy potrzebuje również dostępu do wszystkich danych krajowych istotnych dla jego pracy, w tym ustaleń z inspekcji i działań w zakresie egzekwowania prawa prowadzonych przez państwa członkowskie;

15. podkreśla ważną rolę, jaką EURES może odegrać w rozwiązywaniu problemu niedoboru siły roboczej i niedopasowania umiejętności 8  w całej UE, a także w dostarczaniu ogólnych informacji na temat krajowych rynków pracy i systemów zabezpieczenia społecznego oraz informacji w czasie rzeczywistym na temat dostępnych miejsc pracy; podkreśla znaczenie bardziej przyjaznego dla użytkownika portalu EURES dla osób mobilnych poszukujących pracy i potencjalnych pracodawców;

16. apeluje o lepszą koordynację i współpracę między państwami członkowskimi, partnerami społecznymi i Europejskim Urzędem ds. Pracy w zakresie dostarczania pracownikom i pracodawcom informacji na temat mobilności pracowników i praw pracowniczych;

17. podkreśla potrzebę skutecznej współpracy między agencjami UE w celu uzyskania efektu synergii;

18. wzywa do rozszerzenia współpracy w zakresie wymiany informacji z Europolem i Eurojustem w przypadku przestępstw, w szczególności w przypadku przestępczości zorganizowanej, na przykład w sektorze budowlanym, a także, gdy dotyczy to dotacji europejskich - z Prokuraturą Europejską;

19. podkreśla, że Europejski Urząd ds. Pracy potrzebuje wystarczających zasobów, w tym własnego personelu, do wykonywania swoich zadań, w szczególności inspekcji w terenie w celu wykrywania naruszeń prawa pracy; zauważa, że wysoki odsetek oddelegowanych ekspertów krajowych w Europejskim Urzędzie ds. Pracy stanowi istotną przeszkodę dla jego działań w perspektywie średnio- i długoterminowej; przypomina, że oddelegowani eksperci krajowi wykonują jedynie zadania tymczasowe, co może przyczynić się do niespójności instytucjonalnej, zagrozić ciągłości operacyjnej oraz utrudnić wykonywanie głównych zadań Europejskiego Urzędu ds. Pracy; w związku z tym wzywa do przekształcenia wystarczającej liczby stanowisk oddelegowanych ekspertów krajowych w stanowiska stałe;

20. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

1 Dz.U. C, C/2023/1072, 15.12.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1072/oj.
2 Dz.U. C 482 z 23.12.2016, s. 31.
3 Dz.U. L 186 z 11.7.2019, s. 21.
4 Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 82.
5 Komisja Europejska, "Annual Report on Intra-EU Labour Mobility 2022 [Sprawozdanie roczne za 2022 r. na temat mobilności pracowników w UE]", Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego, 2022 r.
6 Komisja Europejska, "Statistics on migration to Europe [Statystyki dotyczące migracji do Europy]", maj 2023 r.
7 Dz.U. C 224 z 8.6.2022, s. 81.
8 EURES, "Report on labour shortages and surpluses - 2022 [Sprawozdanie dotyczące niedoborów i nadwyżek siły roboczej - 2022 r.]", Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2023 r.

Zmiany w prawie

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.5741

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2024 r. w sprawie zmiany zakresu kompetencji Europejskiego Urzędu ds. Pracy (2023/2866(RSP))
Data aktu: 18/01/2024
Data ogłoszenia: 17/10/2024