Parlament Europejski,- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/692 z 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program "Obywatele, równość, prawa i wartości" oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1381/2013 i rozporządzenie Rady (UE) nr 390/2014 1 ,
- uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 30 maja 2018 r. zawierający ocenę skutków towarzyszącą wnioskowi dotyczącemu rozporządzenia ustanawiającego program "Prawa i Wartości", wnioskowi dotyczącemu rozporządzenia ustanawiającego program "Sprawiedliwość" i wnioskowi dotyczącemu rozporządzenia ustanawiającego program "Kreatywna Europa" (SWD(2018)0290),
- uwzględniając sprawozdanie na temat obywatelstwa UE z 2020 r.,
- uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,
- uwzględniając art. 20 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz art. 9 Traktatu o Unii Europejskiej,
- uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 6 kwietnia 2022 r. w sprawie realizacji działań w zakresie edukacji obywatelskiej (2021/2008(INI)),
- uwzględniając zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie promowania wspólnych wartości, edukacji włączającej i europejskiego wymiaru nauczania,
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 grudnia 2020 r. w sprawie europejskiego planu działania na rzecz demokracji (COM(2020)0790),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 grudnia 2020 r. zatytułowany "Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE" (COM(2020)0711),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 września 2020 r. zatytułowany "Unia równości: Unijny plan działania przeciwko rasizmowi na lata 2020-2025" (COM(2020)0565),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 listopada 2020 r. zatytułowany "Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020-2025 (COM(2020)0698),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2020 r. zatytułowany "Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020-2025" (COM(2020)0152),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 października 2021 r. zatytułowany "Strategia UE w sprawie zwalczania antysemityzmu i wspierania życia żydowskiego (2021-2030)" (COM(2021)0615),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 października 2020 r. zatytułowany "Unia równości: unijne ramy strategiczne na rzecz równouprawnienia, włączenia społecznego i udziału Romów" (COM(2020)0620),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 marca 2021 r. zatytułowany "Strategia UE na rzecz praw dziecka" (COM(2021)0142),
- uwzględniając art. 54 Regulaminu, art. 1 ust. 1 lit. e) decyzji Konferencji Przewodniczących z 12 grudnia 2002 r. w sprawie procedury udzielania zgody na sporządzenie sprawozdań z własnej inicjatywy i załącznik 3 do tej decyzji,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji (A9-0392/2023),
A. mając na uwadze, że aktywny udział w życiu politycznym i kulturalnym jest prawem podstawowym, które powinno być jednakowo dostępne dla wszystkich; mając na uwadze, że Powszechna deklaracja praw człowieka przewiduje prawo do uczestniczenia w rządzeniu i udziału w wolnych wyborach, prawo do uczestniczenia w życiu kulturalnym społeczności i prawo do pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się, umożliwiające pełne uczestnictwo w życiu społecznym;
B. mając na uwadze, że obywatelstwo Unii daje ludziom różne prawa, w szczególności prawo do składania petycji do Parlamentu w każdej sprawie leżącej w gestii UE, prawo do zgłaszania Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich zauważonych przypadków niewłaściwego administrowania przez którąkolwiek z instytucji Unii, prawo do kierowania pism do dowolnej instytucji UE w jednym z języków urzędowych UE i otrzymywania odpowiedzi w tym samym języku oraz prawo dostępu do dokumentów Parlamentu, Rady i Komisji zgodnie z obowiązującymi przepisami UE;
C. mając na uwadze, że obecne i pojawiające się wyzwania systemowe, takie jak kryzys klimatyczny, globalne pandemie, transformacja cyfrowa i nierówności społeczne, wymagają dostosowania struktur i podejść zapewniających aktywny udział obywateli w życiu społeczeństwa; mając na uwadze, że aktywne uczestnictwo cyfrowe obywateli powinno uwzględniać i eliminować przepaść cyfrową między pokoleniami i grupami społecznymi, a także między dobrze skomunikowanymi obszarami miejskimi a obszarami wiejskimi i oddalonymi, a jednocześnie powinno poprawić ogólne umiejętności cyfrowe;
D. mając na uwadze, że programy UE promujące zaangażowanie obywatelskie, prawa i wartości, poczucie przynależności oraz rosnące kompetencje społeczno-obywatelskie i zdolność krytycznego myślenia są ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej;
E. mając na uwadze, że zaangażowanie obywateli musi być rozumiane jako mające charakter wielopoziomowy, obejmujący procesy lokalne, regionalne, krajowe, europejskie i globalne, w których ludzie zyskują świadomość, zdobywają wiedzę i wyrażają opinie, uczestnicząc w podejmowaniu decyzji, które oddziałują na ich życie, oraz wpływając na te decyzje; mając na uwadze, że należy zachęcać mieszkańców obszarów wiejskich i oddalonych do udziału w programie; mając na uwadze, że trwające procesy globalizacji i integracji europejskiej będą wymagać od nowego pokolenia Europejczyków zwiększonego zaangażowania politycznego na wielu poziomach, aby mogli oni żyć i pracować w coraz bardziej międzynarodowym środowisku oraz radzić sobie z różnicami w codziennym życiu; mając na uwadze, że społeczeństwa stają się coraz bardziej zróżnicowane, przez co poszanowanie ludzkiej godności, różnorodności kultur i pochodzenia, a także odrzucenie wszelkiej dyskryminacji wobec kobiet, osób LGTBIQ+, mniejszości etnicznych i innych marginalizowanych grup nabiera w Europie coraz większej wagi;
F. mając na uwadze, że zmiany społecznopolityczne obserwowane w państwach członkowskich, od polaryzacji społecznej i niskiego zaufania do instytucji po regres demokracji, erozję praworządności, kurczenie się przestrzeni dla społeczeństwa obywatelskiego, wyłączający nacjonalizm i wykorzystanie eurosceptycyzmu do celów politycznych, wraz z rozwojem ruchów ekstremistycznych i autorytaryzmu, entryzmu stosowanego przez religijne ugrupowania funda- mentalistyczne, a także kampanie dezinformacji i przekazywanie informacji wprowadzających w błąd stwarzają poważne zagrożenie dla europejskich demokracji i destabilizują całą Unię; mając na uwadze, że zwiększenie aktywnego udziału i zaangażowania obywateli za pomocą edukacji formalnej, pozaformalnej, nieformalnej i uczenia się przez całe życie odgrywa zasadniczą rolę w przeciwdziałaniu tej tendencji;
G. mając na uwadze, że przeszkodami na drodze do wykształcenia się obywatelstwa europejskiego okazały się luka w wiedzy i luka emocjonalna, które są często związane z błędnym wyobrażeniem na temat UE, w związku z czym procesowi temu powinien towarzyszyć i wzmacniać go zestaw mechanizmów umożliwiających uczestnictwo obywateli i dialog międzykulturowy; mając na uwadze, że lepsze zrozumienie naszej wspólnej europejskiej historii i większe zaangażowanie obywateli w życie społeczne i polityczne może mieć korzystny wpływ na kształtującą się tożsamość europejską, która uzupełnia wiele lokalnych, regionalnych, krajowych, geograficznych, kulturowych lub innych tożsamości obywateli; mając na uwadze, że aktywne uczestnictwo obywateli i dialog są związane z europejskim wymiarem edukacji obywatelskiej i mogą skutecznie przyczynić się do stworzenia obywatelstwa europejskiego z wyraźnie zdefiniowanymi prawami i obowiązkami;
H. mając na uwadze, że niewystarczające zaangażowanie obywateli, ograniczona wiedza o UE i słabe zrozumienie jej wartości dodanej mogą przyczynić się do przekonania o istnieniu deficytu demokratycznego oraz prowadzą do rosnącego eurosceptycyzmu w państwach członkowskich;
I. mając na uwadze, że kurczenie się przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w Unii Europejskiej i innych krajach uczestniczących w programie wpływa na uczestnictwo w życiu demokratycznym i zdolność organizacji społeczeństwa obywatelskiego do pełnienia funkcji kontroli i równowagi w odniesieniu do praworządności; mając na uwadze, że działania zmierzające do wspierania i umożliwiania udziału społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji mniejszości i organizacji oddolnych, które działają od wielu lat i mają znaczne doświadczenie, są kluczowe dla obrony demokracji, praworządności i praw człowieka w państwach członkowskich;
J. mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego zrzeszające mniejszości mają kluczowe znaczenie dla samoreprezentacji i zaangażowania obywatelskiego grup zmarginalizowanych, zwłaszcza tych, które nie mają innych formalnych możliwości reprezentacji politycznej;
K. mając na uwadze, że w 2020 r. w UE mieszkały ponad 22 mln obywateli państw trzecich; mając na uwadze, że grupy te nie mają dostępu do formalnych możliwości działalności politycznej, przez co decyzje wpływające na życie milionów ludzi są podejmowane bez ich udziału i umożliwienia im wniesienia wkładu w te decyzje; mając na uwadze, że stanowi to podstawowy deficyt demokratyczny na wszystkich szczeblach w całej UE oraz utrudnia opracowanie zrównoważonych, sprawiedliwych i skutecznych strategii oraz programów, a także mając na uwadze, że wypełnianie praw człowieka, które są związane z udziałem osób niebędących obywatelami w życiu politycznym i publicznym, odgrywa kluczową rolę we wspieraniu demokratycznych rządów, praworządności, włączenia społecznego, rozwoju gospodarczego oraz w eliminowaniu marginalizacji i dyskryminacji w UE;
Wczesne etapy realizacji programu "Obywatele, Równość, Prawa i Wartości" (2021-2027): Komponent 3 - Zaangażowanie obywateli
1. jest głęboko przekonany, że program "Obywatele, Równość, Prawa i Wartości" (program CERV) wnosi wyjątkowy wkład w zwiększanie zaangażowania obywateli i ich udziału z perspektywy praw podstawowych, ponieważ skutecznie łączy wartości, dialog obywatelski i obywatelstwo, a przy tym propaguje równość społeczną i równość płci oraz różnorodność przez wspieranie ochrony dziedzictwa regionalnego, świadomości historycznej, a także zwalczanie dyskryminacji i przemocy; uważa, że program CERV jest instrumentem o fundamentalnym znaczeniu dla przyszłości UE i rozwiązywania problemów społecznopolitycznych, takich jak luka w wiedzy, eurosceptycyzm, kurczenie się przestrzeni dla społeczeństwa obywatelskiego, erozja praworządności i wyzwania dla praworządności w całej Europie; zachęca, by program wspierał działania służące budowaniu odporności organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w tym tych, które skupiają się na praworządności i wartościach UE;
2. przypomina, że realizacja programu CERV jest wciąż na wczesnym etapie, ponieważ rozporządzenie ustanawiające program zostało przyjęte dopiero w 2021 r.; zwraca uwagę, że w związku z tym zrealizowano dopiero kilka projektów w ramach komponentu 3, a beneficjenci udostępniają niewiele informacji umożliwiających dokładną ocenę wyników;
3. wzywa Komisję do priorytetowego traktowania gromadzenia danych na temat programu CERV, w szczególności na temat grup defaworyzowanych, w tym społeczności marginalizowanych, mniejszości i słabszych grup społecznych, aby sprostać wyjątkowym wyzwaniom, przed którymi stoją, i wspierać badania dotyczące ich doświadczeń; podkreśla potrzebę ustanowienia solidnych mechanizmów monitorowania i oceny; podkreśla, że podejście to będzie przydatne do kształtowania polityki, pozwoli zapewnić znaczący udział grup defaworyzowanych w inicjatywach na rzecz zaangażowania obywatelskiego, sprawi, że ich głosy będą lepiej słyszalne, a także umożliwi stworzenie bardziej włączającego i sprawiedliwego programu, przy jednoczesnym zapewnieniu ogółem lepszych ocen w przyszłości;
4. podkreśla, że program stanął w obliczu szeregu wyzwań, które utrudniły jego realizacje na początkowych etapach, przy czym wiele z tych wyzwań spowodowanych było czynnikami zewnętrznymi, takimi jak pandemia COVID-19 i rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie, oraz że wyzwania te zakłóciły i ograniczyły prawa obywateli i udział w życiu demokratycznym; zawraca jednak uwagę, że mimo trudnych początków wdrażanie programu poprawiło się i obecnie program dobrze funkcjonuje; ponadto podkreśla, że należy organizować kampanie uświadamiające, aby dotrzeć do większej części społeczeństwa, zwłaszcza z obszarów wiejskich;
5. wyraża zaniepokojenie faktem, że wykorzystanie i wprowadzenie nowych narzędzi cyfrowych do wdrażania funduszy UE (np. narzędzia eGrants) wydaje się kluczowym problemem dla beneficjentów w kontekście rozwoju programu; ubolewa, że skomplikowane procedury utrudniły również udział mniejszych organizacji, które nie mają czasu i zasobów niezbędnych do przejścia przez proces składania wniosków w wyznaczonym terminie; uważa, że sposób skonstruowania tych narzędzi ogranicza zdolność programu do dostosowania się do nowych rozwiązań i zmieniających się potrzeb; wzywa do wyeliminowania obciążeń administracyjnych i uproszczenia procesów składania wniosków, zawierania umów i sprawozdawczości; podkreśla, że uproszczenie wymogów administracyjnych obejmuje również bardziej skuteczny i elastyczny proces składania wniosków przez organizacje, które podpisały wieloletnie ramowe umowy o partnerstwie, także po to, by przewidzieć rozwój polityki; podkreśla ponadto, że należy zadbać o to, by portal do składania wniosków był bardziej przyjazny dla użytkowników, zwłaszcza dla organizacji działających na małą skalę, oraz należy zapewnić tłumaczenia wszystkich dokumentów związanych z procedurą na wszystkie języki UE, aby zwiększyć udział wnioskodawców z wszystkich państw członkowskich i zapewnić różnorodność kulturową;
6. ubolewa, że państwa członkowskie nie mają obowiązku ustanowienia krajowego punktu kontaktowego ds. programu CERV, który zapewniałby wnioskodawcom, zainteresowanym stronom i beneficjentom bezstronne doradztwo, pomocne informacje i wsparcie, w tym pomoc w procesie składania wniosków, a przy tym udostępniałby łatwo zrozumiałe informacje o wynikach programu; stwierdza z żalem, że do czerwca 2023 r. jedynie 20 państw członkowskich wyznaczyło krajowe punkty kontaktowe;
7. jest głęboko zaniepokojony, że obecna inflacja wpływa negatywnie na bieżące koszty ponoszone przez beneficjentów programu CERV; ubolewa, że beneficjenci napotykają trudności w realizacji zaplanowanych działań, szczególnie związane z kosztami jednostkowymi podróży, zakwaterowania i diet dziennych, i być może będą musieli ograniczyć niektóre z pierwotnie zaplanowanych działań, aby zmieścić się w budżecie;
Zalecenia polityczne dotyczące programu CERV w przyszłości
8. wzywa Komisję do stworzenia grupy dialogu obywatelskiego, aby zapewnić regularny, otwarty i przejrzysty dialog w celu umocnienia dialogu obywatelskiego za pośrednictwem programu w taki sposób, aby wspierać dwukierunkowy proces między instytucjami na wszystkich szczeblach i z wszystkimi zainteresowanymi stronami, w szczególności organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, oraz w ramach wdrażania art. 11 rozporządzenia (UE) 2021/692, a także by wykorzystać dialog obywatelski jako narzędzie do zarządzania i określenia priorytetów dwuletniego programu prac oraz dalszego propagowania zbiorowego wymiaru zaangażowania obywatelskiego jako kluczowego wymiaru demokracji i praworządności; przypomina w związku z tym, że należy promować innowacyjne działania wspierające dialog ze społeczeństwem obywatelskim, w tym z myślą o rozwijaniu kultury partnerstwa opartego na zaufaniu z beneficjentami dotacji; wzywa w szczególności do działań na rzecz budowania zdolności w celu wspierania szerokiego udziału społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza przez powiązania z innymi systemami finansowania udostępnianymi w ramach zarządzania dzielonego, takimi jak Instrument Wsparcia Technicznego;
9. przypomina, że należy zachęcać obywateli do aktywnego udziału przez wzmocnienie europejskiego wymiaru edukacji obywatelskiej, zarówno w programach nauczania, jak i na zajęciach pozalekcyjnych; podkreśla, że prawdziwie europejska edukacja obywatelska może informować i formować obywateli w duchu zaangażowania i uczestnictwa obywatelskiego oraz że wytyczne UE mogą być przydatnym narzędziem w tym zakresie; podkreśla, jak ważne jest włączenie mieszkających w UE osób niebędących obywatelami oraz ich organizacji do grupy docelowej programu CERV, ponieważ wzmocni to demokratyczne rządy, praworządność i włączenie społeczne;
10. apeluje do państw członkowskich, które nie wyznaczyły jeszcze KPK, aby uczyniły to jak najszybciej, i wzywa Komisję do kontynuowania współpracy z siecią krajowych punktów kontaktowych w ramach spotkań, szkoleń i specjalnych wymian, ponieważ były one dotychczas organizowane z dużym powodzeniem; zachęca zatem Komisję, państwa członkowskie i krajowe punkty kontaktowe, by stworzyły europejską sieć krajowych punktów kontaktowych, co ułatwi im dzielenie się najlepszymi praktykami i wiedzą; ponadto zachęca Komisję, by utworzyła sieć beneficjentów programu CERV, która umożliwi im wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk w celu lepszego zrozumienia lokalnych i krajowych realiów w całej UE i poza nią;
11. zwraca uwagę na wyniki wprowadzenia różnych rodzajów mechanizmów ponownego przyznawania dotacji w ramach programu CERV, które do tej pory były bardzo zachęcające; wzywa do przeprowadzenia analizy jakościowej i ilościowej poszczególnych zaproszeń do ponownego przyznawania dotacji w celu ewentualnego rozszerzenia ich zastosowania na pozostałe komponenty programu CERV, w stosownych przypadkach, a w szczególności na komponent 3, w celu zadbania o to, aby finansowanie unijne dotarło do oddolnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które działają od wielu lat i mają już znaczne doświadczenie; wzywa Komisję do dalszego uproszczenia procedur administracyjnych i wymogów dotyczących ponownego przyznawania dotacji, aby zapewnić organizacjom ubiegającym się o ponowne przyznanie dotacji większą elastyczność w stosunku do beneficjentów dotacji w systemie kaskadowym, a jednocześnie zapewnić odpowiednie standardy pracy, opieki zdrowotnej i ochrony socjalnej; uważa, że wymogi dotyczące współfinansowania mogłyby zostać zmienione w celu dostosowania przepisów do sytuacji danego beneficjenta, tak aby wspierać szersze spektrum beneficjentów, w tym osoby fizyczne i mikrostruktury, oraz w celu dostosowania dziedzin tematycznych; podkreśla, jak ważne jest promowanie korzystania z programu w całym sektorze edukacji, w tym wśród uczniów, nauczycieli, innych pracowników oświaty i osób pracujących z młodzieżą; podkreśla, że finansowanie z programu CERV w dziedzinie praw, równości, wartości i zaangażowania obywateli, w przypadku których to dziedzin inne źródła finansowania są bardzo ograniczone lub nie istnieją, powinno obejmować większy odsetek kwot dotacji; wzywa Komisję do dopilnowania, by finansowanie trafiło do organizacji, które przestrzegają Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, na przykład przez ustanowienie mechanizmów kontroli, aby zapewnić odpowiednie standardy pracy, opieki zdrowotnej i ochrony socjalnej; wzywa do przeprowadzenia oceny mechanizmów ponownego przyznawania dotacji, aby ocenić jego skuteczność i elastyczność w docieraniu do grup oddolnych oraz we wspieraniu organizacji w krajach o kurczącej się przestrzeni obywatelskiej;
12. wzywa do zwiększenia budżetu programu do 2,6 mld EUR w kolejnych wieloletnich ramach finansowych (WRF) w celu zaspokojenia rosnącego zapotrzebowania na inicjatywy na rzecz zaangażowania obywatelskiego i uczestnictwa demokratycznego, a także do ustanowienia mechanizmu ad hoc na rzecz ochrony obrońców praw człowieka, podobnego do mechanizmów stworzonych z myślą o obrońcach praw człowieka poza UE lub o ochronie dziennikarzy, a także, ogólnie, do zajęcia się wpływem inflacji na koszty programu, biorąc również pod uwagę konkluzje Konferencji w sprawie przyszłości Europy dotyczące obywatelstwa europejskiego i edukacji, a także strategiczne znaczenie programu CERV dla realizacji priorytetów UE;
13. podkreśla, że skuteczne działania komunikacyjne i uświadamiające mają zasadnicze znaczenie dla powodzenia programu, w związku z czym należy je traktować priorytetowo, by zaangażować potencjalnych beneficjentów, zwłaszcza na szczeblu lokalnym;
14. uznaje, że wymiana i uczestnictwo w działaniach realizowanych w ramach programu CERV mają kluczowe znaczenie dla budowania zdolności organizacji społeczeństwa obywatelskiego do zwiększania zaangażowania obywateli i promowania wartości unijnych w państwach spoza UE; podkreśla, że aktywne zaangażowanie i działanie na rzecz europejskich wartości nie zaczyna się wraz z podpisaniem umów w sprawie przystąpienia, lecz jest wynikiem długotrwałej pracy aktywistów i organizacji społeczeństwa obywatelskiego na rzecz promowania tych idei oraz wspierania lokalnych działaczy w państwach spoza UE; zachęca Komisję, by ułatwiła udział obywateli państw spoza UE w programie przez zaangażowanie w działania CERV organizacji społeczeństwa obywatelskiego spoza UE; apeluje zatem, by z programu CERV pokrywano koszty uczestnictwa przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, przynajmniej tych z krajów kandydujących i stowarzyszonych, niezależnie od tego, czy ich kraj uczestniczy w programie CERV; podkreśla, że należy sprostać wyzwaniom związanym z wojną w Ukrainie przez zachęcanie do realizacji projektów z ukraińskimi partnerami w ramach działań dotyczących pamięci o przeszłości, uczestnictwa w życiu demokratycznym i odzyskiwania ukraińskiego dziedzictwa kulturowego;
15. ponownie apeluje o to, by uczynić program CERV narzędziem działania na rzecz europejskiej świadomości historycznej przez aktywne wspieranie struktur, które mają promować krytyczną pamięć historyczną, na przykład w ramach transnarodowych badań i wizyt w miejscach pamięci, zarówno w UE, jak i poza nią; w szczególności apeluje o to, by potępiać rewizjonizm historyczny i kulturowy; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwrócenia szczególnej uwagi na wrażliwe kwestie społeczne, które mogą być przedmiotem ewentualnej instrumentalizacji;
16. apeluje, by program CERV wspierał kształtującą się dynamikę łączenia partnerstw miast i sieci miast z partnerstwami instytucji edukacyjnych, co może wzmocnić wymiar europejski, wymianę dobrych praktyk i poczucie przynależności;
17. wzywa Komisję do dalszego uproszczenia procedur administracyjnych dotyczących czteroletnich partnerstw ramowych w zakresie dotacji przyznawanych na działalność, w szczególności w odniesieniu do specyfiki stosowanego narzędzia informatycznego, które wydaje się bardziej dostosowane do charakteru dotacji na działania;
°
° °
18. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
