Uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji - wniosek EGF/2023/002 BE/Makro - BelgiaRezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 listopada 2023 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (wniosek złożony przez Belgię - EGF/2023/002 BE/Makro) (COM(2023)0470 - C9-0369/2023 - 2023/0352(BUD))
(C/2024/4239)
(Dz.U.UE C z dnia 24 lipca 2024 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2023)0470 - C9-0369/ 2023),
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 1 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 ("rozporządzenie w sprawie EFG"),
- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 2 , w szczególności jego art. 8,
- uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych 3 , w szczególności jego pkt 9,
- uwzględniając pismo przesłane przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0351/2023),
A. mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielenia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami istotnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu im powrotu na rynek pracy; mając na uwadze, że pomoc ta przybiera postać wsparcia finansowego udzielanego pracownikom i przedsiębiorstwom, dla których pracowali;
B. mając na uwadze, że Belgia złożyła wniosek EGF/2023/002 BE/Makro o wkład finansowy z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) w następstwie 1 431 zwolnień 4 w sektorze działalności gospodarczej zaklasyfikowanym do działu 47 według klasyfikacji NACE Rev. 2 (Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi i motocyklami) w prowincjach: Antwerpia, Flandria Wschodnia, Brabancja Flamandzka, Hainaut i Liège w okresie odniesienia, który w przypadku tego wniosku trwał od 10 stycznia 2023 r. do 10 maja 2023 r.;
C. odnotowuje, że wniosek dotyczy 1 431 pracowników zwolnionych w przedsiębiorstwie Makro Cash & Carry Belgium NV (Makro NV);
D. mając na uwadze, że wniosek jest oparty na kryteriach interwencji przewidzianych w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zwolnienie co najmniej 200 pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwie działającym w państwie członkowskim, z uwzględnieniem pracowników zwolnionych przez dostawców i producentów niższego szczebla lub osób, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek;
E. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie zmniejszyły konkurencyjność gospodarczą i mają negatywny wpływ na wzrost gospodarczy w Belgii;
F. mając na uwadze, że Makro NV prowadziło jedenaście sklepów z produktami spożywczymi i niespożywczymi dla osób zawodowo zajmujących się usługami gastronomicznymi (marka Metro) oraz sześć takich sklepów dla ogółu klientów (marka Makro); mając na uwadze, że po latach trudności finansowych i spadku sprzedaży w 2022 r. Makro NV złożyło wniosek o sądowe postępowanie naprawcze; mając na uwadze, że zwolnienia wynikały z braku solidnej oferty przejęcia marki Makro i jej późniejszej upadłości;
G. mając na uwadze, że wymogi belgijskiej ustawy o aktywnym zarządzaniu restrukturyzacją, przewidującej usługi w zakresie zwolnień monitorowanych dla zwolnionych pracowników, nie mają zastosowania w przypadku upadłości;
H. mając na uwadze, że wkłady finansowe z EFG powinny być ukierunkowane przede wszystkim na środki aktywnej polityki rynku pracy i zindywidualizowane usługi, które mają na celu szybką reintegrację beneficjentów poprzez umożliwienie im godnego i trwałego zatrudnienia w ich pierwotnym sektorze działalności lub poza nim, przy jednoczesnym przygotowaniu ich do funkcjonowania w bardziej ekologicznej i cyfrowej gospodarce europejskiej;
I. mając na uwadze, że środki EFG nie mogą przekroczyć maksymalnej rocznej kwoty 186 mln EUR (w cenach z 2018 r.), zgodnie z art. 8 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 2020/2093;
1. zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Belgia ma prawo do wkładu finansowego w wysokości 2 828 223 EUR na mocy tego rozporządzenia, co stanowi 85% łącznych kosztów wynoszących 3 327 322 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 3 233 822 EUR oraz wydatki w wysokości 93 500 EUR na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości;
2. zauważa, że władze belgijskie złożyły wniosek dnia 3 lipca 2023 r. oraz że po przekazaniu przez Belgię dodatkowych informacji Komisja zakończyła ocenę wniosku dnia 12 października 2023 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia;
3. odnotowuje, że wniosek dotyczy 1 431 pracowników zwolnionych z przedsiębiorstwa Makro Cash & Carry Belgium NV; zwraca również uwagę, że w sumie 421 pracowników zostanie objętych pomocą, co odpowiada liczbie byłych pracowników Makro w Walonii, natomiast władze regionalne Flandrii są zdania, że - biorąc pod uwagę sytuację na regionalnym rynku pracy - nie ma potrzeby uzupełniania dostępnego wsparcia przeznaczonego dla byłych pracowników Makro we Flandrii współfinansowaniem z EFG;
4. zauważa, że zwolnienia w Makro mają szczególny wpływ na pracowników w wieku powyżej 50 lat lub o niskich kwalifikacjach; zwraca uwagę na fakt, że stopa bezrobocia w Walonii wynosi 8,8%, a ponad połowa (55,1%) osób w tym regionie, które były bezrobotne w pierwszym kwartale 2022 r., rok później wciąż jest bezrobotna; podkreśla, że 65% byłych pracowników Makro ma ponad 50 lat, a większość pracowników Makro stanowili głównie kasjerzy i pracownicy magazynów; podkreśla, że pracownicy ci mają szczególne trudności ze znalezieniem ponownego zatrudnienia;
5. wyraża zadowolenie, że Belgia opracowała skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług w drodze konsultacji z beneficjentami objętymi pomocą, ich przedstawicielami i z partnerami społecznymi, zgodnie z art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2021/691;
6. przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom i osobom prowadzącym działalność na własny rachunek, obejmują następujące działania: usługi informacyjne, poradnictwo zawodowe i pomoc w zakresie zwolnień monitorowanych, szkolenie, przekwalifikowanie i szkolenie zawodowe, wsparcie na założenie własnego przedsiębiorstwa i pomoc na uruchomienie działalności gospodarczej, a także zachęty i dodatki; wyraża zadowolenie, że szczególna uwaga zostanie zwrócona na osoby wymagające szczególnego traktowania, znajdujące się w trudnej sytuacji psychologicznej, z zadłużeniem lub niepełnosprawnością, za pośrednictwem profesjonalistów specjalizujących się w udzielaniu pomocy tym grupom;
7. z zadowoleniem przyjmuje włączenie modułu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym i efektywnego wykorzystania zasobów, który został opracowany dla byłych pracowników Swissport (EGF/2020/005 BE), do standardowej oferty szkoleniowej Regionalnej Publicznej Służby ds. Zatrudnienia i Szkolenia Zawodowego (Forem), która to oferta będzie współfinansowana z EFS+; przypomina w tym kontekście o ważnej roli, jaką Unia powinna odgrywać w zapewnianiu kwalifikacji niezbędnych przy sprawiedliwej transformacji zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem; zdecydowanie opowiada się za tym, by w okresie Wieloletnich Ram Finansowych na lata 2021-2027 EFG nadal okazywał solidarność z osobami będącymi w potrzebie, przy jednoczesnym przesunięciu uwagi z przyczyny restrukturyzacji na jej skutki, i apeluje o to, by przy składaniu przyszłych wniosków zadbano o jak największą spójność polityki;
8. zauważa, że Belgia rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą dnia 1 lutego 2023 r., a zatem okres kwalifikowalności do otrzymania wkładu finansowego z EFG będzie trwał od dnia 1 lutego 2023 r. do dnia przypadającego na 24 miesiące po dacie wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;
9. zauważa, że Belgia zaczęła ponosić wydatki administracyjne związane z wdrażaniem EFG dnia 1 stycznia 2023 r. i że wydatki na działania przygotowawcze, działania dotyczące zarządzania, działania informacyjne i promocyjne oraz działania kontrolne i sprawozdawcze będą kwalifikowały się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od dnia 10 stycznia 2023 r. przez 31 miesięcy po dacie wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;
10. podkreśla, że władze belgijskie potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy lub instrumentów finansowych Unii oraz że w zakresie dostępu do proponowanych działań i ich wdrażania przestrzegane będą zasady równego traktowania i niedyskryminacji;
11. przypomina, że aby zapewnić pełną dodatkowość środków, pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub układów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa, ani też żadnych świadczeń lub praw zwolnionych pracowników;
12. zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;
13. zobowiązuje swoją przewodniczącą do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
14. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.
