Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie dalszej reformy przepisów dotyczących opodatkowania osób prawnych (2022/2146(INI))

P9_TA(2023)0460
Dalsza reforma przepisów dotyczących opodatkowania osób prawnych Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie dalszej reformy przepisów dotyczących opodatkowania osób prawnych (2022/2146(INI))
(C/2024/4165)

Parlament Europejski,

- uwzględniając dyrektywę Rady 2003/49/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych państw członkowskich 1  (dyrektywa w sprawie odsetek i należności licencyjnych),

- uwzględniając dyrektywę Rady 2011/96/UE z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich 2  (dyrektywa w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych),

- uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiającą przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego 3  (dyrektywa w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania I lub dyrektywa ATAD I) oraz dyrektywę Rady (UE) 2017/952 z dnia 29 maja 2017 r. zmieniającą dyrektywę (UE) 2016/1164 w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich 4  (ATAD II),

- uwzględniając dyrektywę Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylającą dyrektywę 77/799/EWG 5  (dyrektywa w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania lub DAC 1), dyrektywę Rady 2014/107/UE z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania 6  (DAC 2), dyrektywę Rady (UE) 2015/2376 z dnia 8 grudnia 2015 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania 7  (DAC 3), dyrektywę Rady (UE) 2016/881 z dnia 25 maja 2016 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania 8  (DAC 4), dyrektywę Rady (UE) 2016/2258 z dnia 6 grudnia 2016 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w odniesieniu do dostępu organów podatkowych do informacji dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy 9 (DAC 5), dyrektywę Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych 10  (DAC 6) oraz dyrektywę Rady (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania 11  (DAC 7),

- uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2017/1852 z dnia 10 października 2017 r. w sprawie mechanizmów rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania w Unii Europejskiej 12  (dyrektywa UE w sprawie rozstrzygania sporów),

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2101 z dnia 24 listopada 2021 r. zmieniającą dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji o podatku dochodowym przez niektóre jednostki i oddziały 13  (dyrektywa w sprawie publicznej sprawozdawczości w podziale na kraje),

- uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2022/2523 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii 14  (dyrektywa w sprawie filaru drugiego),

- uwzględniając wnioski Komisji oczekujące na przyjęcie, w szczególności wnioski dotyczące dyrektyw w sprawie wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych (COM(2016)0685), wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (COM(2016)0683) oraz pakietu dotyczącego opodatkowania gospodarki cyfrowej (COM (2018)0147) i (COM(2018)0148), a także stanowiska Parlamentu w sprawie tych wniosków,

- uwzględniając komunikat Komisji z 15 stycznia 2019 r. pt. "W kierunku skuteczniejszego i bardziej demokratycznego procesu podejmowania decyzji w dziedzinie polityki podatkowej UE" 15 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z 15 lipca 2020 r. pt. "Plan działania na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą" (COM(2020)0312),

- uwzględniając komunikat Komisji z 18 maja 2021 r. pt. "Opodatkowanie działalności gospodarczej w XXI wieku" (COM(2021)0251),

- uwzględniając komunikat Komisji z 22 grudnia 2021 r. zatytułowany "Kolejna generacja zasobów własnych dla budżetu UE" 16 ,

- uwzględniając wniosek Komisji z 22 grudnia 2021 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania grup wielonarodowych w Unii (COM(2021)0823), a także stanowisko Parlamentu w sprawie tego wniosku 17 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z 20 czerwca 2023 r. pt. "Dostosowany pakiet dotyczący kolejnej generacji zasobów własnych" 18 ,

- uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z 6 grudnia 2022 r.,

- uwzględniając badanie Komisji ze stycznia 2022 r. pt. "Koszty przestrzegania przepisów podatkowych przez MŚP - aktualizacja i uzupełnienie: sprawozdanie końcowe",

- uwzględniając sprawozdanie z wyników końcowych Konferencji w sprawie przyszłości Europy oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 4 maja 2022 r. w sprawie działań następczych w związku z konkluzjami Konferencji w sprawie przyszłości Europy 19 ,

- uwzględniając wniosek Komisji z 11 maja 2022 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie ustanowienia przepisów dotyczących ulgi służącej przeciwdziałaniu zjawisku uprzywilejowania finansowania dłużnego w stosunku do kapitałowego oraz w sprawie ograniczenia możliwości odliczania odsetek do celów związanych z podatkiem dochodowym od osób prawnych (COM(2022)0216),

- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii,

- uwzględniając wystosowane przez Komisję zaproszenie do zgłaszania uwag dotyczących oceny skutków z dnia 13 października 2022 r. w odniesieniu do wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie Działalności gospodarczej w Europie: Ramy opodatkowania dochodu (BEFIT),

- uwzględniając wystąpienie przewodniczącej Komisji Ursuli von der Leyen na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego w dniu 19 października 2022 r. w sprawie przygotowań do posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 2021 października 2022 r.,

- uwzględniając orędzie o stanie Unii przewodniczącej Komisji Ursuli von der Leyen wygłoszone na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego we wrześniu 2022 r.,

- uwzględniając sprawozdania krajowe Komisji za 2023 r. w ramach europejskiego semestru,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 marca 2023 r. pt. "Długoterminowa konkurencyjność UE: perspektywa na przyszłość po 2030 r." (COM(2023)0168),

- uwzględniając sprawozdanie roczne Komisji w sprawie opodatkowania za rok 2023 20 ,

- uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 23 marca 2023 r.,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 października 2021 r. w sprawie reformy polityki UE dotyczącej szkodliwych praktyk podatkowych 21  (w tym reformy Grupy ds. Kodeksu Postępowania),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie wpływu krajowych reform podatkowych na gospodarkę UE 22 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 marca 2022 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie sprawiedliwego i prostszego opodatkowania wspierającego strategię odbudowy gospodarczej (działania następcze PE w związku z lipcowym planem działania Komisji i jej 25 inicjatywami w dziedzinie VAT, opodatkowania przedsiębiorstw i opodatkowania osób fizycznych) 23 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie europejskich ram podatku u źródła 24 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 października 2022 r. pt. "Wpływ nowych technologii na opodatkowanie: technologie kryptograficzne i łańcuch bloków" 25 ,

- uwzględniając plan działania Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) z dnia 19 lipca 2013 r. w sprawie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (BEPS),

- uwzględniając badania Komisji dotyczące wskaźników agresywnego planowania podatkowego 26 ,

- uwzględniając ostateczne sprawozdania OECD/G-20 w sprawie BEPS z października 2015 r.,

- uwzględniając otwarte ramy grupy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)/G-20 w sprawie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (BEPS) z dnia 8 października 2021 r. pt. "Dwufilarowe rozwiązanie w celu sprostania wyzwaniom podatkowym wynikającym z cyfryzacji gospodarki", do których dołączyło i na które zgodziło się na dzień 16 grudnia 2022 r. 138 ze 141 członków,

- uwzględniając sprawozdania na temat planów dotyczących filarów I i II przyjęte na szczeblu otwartych ram OECD/G-20 dnia 14 października 2020 r., a także wyniki analizy ekonomicznej i oceny skutków OECD z dnia 12 października 2020 r. pt. "Wyzwania podatkowe wynikające z cyfryzacji - Ocena skutków gospodarczych",

- uwzględniając modelowe zasady filaru II otwartych ram OECD/G-20 w sprawie BEPS z dnia 20 grudnia 2021 r. dotyczące wdrażania na szczeblu krajowym globalnego minimalnego podatku w wysokości 15 %,

- uwzględniając oświadczenie otwartych ram OECD/G20 w sprawie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (BEPS) pt. "Two-Pillar Solution to Address the Tax Challenges Arising from the Digitalisation of the Economy" [Dwufi- larowe rozwiązanie w celu sprostania wyzwaniom podatkowym wynikającym z cyfryzacji gospodarki], które poparło 137 ze 141 członków (stan na 4 listopada 2021 r.),

- uwzględniając wniosek Komisji z 19 czerwca 2023 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła (COM(2023)0324),

- uwzględniając ustawę prawa publicznego Stanów Zjednoczonych 117-169 z dnia 16 sierpnia 2022 r., znaną jako ustawa o obniżeniu inflacji,

- uwzględniając art. 54 Regulaminu,

- uwzględniając pismo Komisji Budżetowej,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0359/2023),

A. mając na uwadze, że państwa członkowskie mogą swobodnie decydować o własnej polityce gospodarczej, w szczególności o własnej polityce podatkowej, co gwarantują traktaty UE, a zwłaszcza zapisana w nich zasada jednomyślności; mając na uwadze, że sprawnie funkcjonujący system podatkowy leży w interesie państw członkowskich, gdyż zapewnia odpowiednią ściągalność podatków; mając na uwadze, że choć polityka podatkowa w dużej mierze pozostaje w gestii państw członkowskich, jednolity rynek wymaga koordynacji i współpracy między państwami członkowskimi i na szczeblu UE w ustalaniu polityki podatkowej, aby wspierać dalszą integrację jednolitego rynku oraz uniknąć zakłóceń gospodarczych i szkodliwej konkurencji podatkowej;

B. mając na uwadze, że na mocy traktatów polityka podatkowa należy do kompetencji krajowych, a suwerenność podatkowa stanowi podstawową zasadę porządku prawnego UE; mając na uwadze, że zapisana w traktatach jednomyślność musi być zrównoważona bardzo wysokim poziomem odpowiedzialności państw członkowskich i musi być zgodna z zasadą lojalnej współpracy opartą na art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej; mając na uwadze, że te pierwotne ramy prawne umożliwiają wysoki poziom koordynacji ustawodawczej i współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi; mając na uwadze, że taka koordynacja i współpraca jest niezbędna dla zachowania integralności jednolitego rynku oraz uczciwej i przejrzystej konkurencji podatkowej;

C. mając na uwadze, że koncepcja sprawiedliwego i efektywnego systemu podatkowego nie musi koniecznie wiązać się z wyższym ogólnym poziomem opodatkowania;

D. mając na uwadze, że obywatele europejscy z trudem wiążą koniec z końcem, a oprócz gospodarstw domowych o niskich dochodach coraz częściej dotyka to klasy średniej, a wiele przedsiębiorstw zmaga się z różnego rodzaju wyzwaniami; mając na uwadze, że inne przedsiębiorstwa, zwłaszcza w sektorze energetycznym, osiągnęły nieoczekiwane zyski;

E. mając na uwadze, że według stanu na 4 listopada 2021 r. 137 ze 141 członków otwartych ram OECD/G20 w sprawie BEPS, w tym wszystkie państwa członkowskie UE, wyraziło zgodę na reformę międzynarodowego systemu podatkowego w drodze dwufilarowego rozwiązania, aby sprostać wyzwaniom podatkowym wynikającym z cyfryzacji gospodarki, w tym wdrożyć wielostronnie uzgodnione ograniczenia w zakresie przenoszenia zysków;

F. mając na uwadze, że - jak wskazano w że sprawozdaniu Komisji ze stycznia 2022 r. pt. "Tax compliance costs for SMEs: An update and a complement" [Koszty przestrzegania przepisów podatkowych przez MŚP - aktualizacja i uzupełnienie] - MŚP stanowią 99,8 % przedsiębiorstw w sektorze działalności niefinansowej Unii Europejskiej (UE-27+1), tworzą dwie trzecie wszystkich miejsc pracy w UE-28 (66,6 %) i generują nieco poniżej trzech piątych (56,8 %) wartości dodanej w sektorze działalności niefinansowej;

G. mając na uwadze, że jeżeli chodzi o plan przeciwdziałania BEPS, udało się osiągnąć konsensus w ramach otwartych ram OECD/G-20 w zakresie BEPS, skupiających ponad 139 krajów i jurysdykcji, w wielu kwestiach dotyczących walki z unikaniem opodatkowania i agresywnym planowaniem podatkowym;

H. mając na uwadze, że agresywne planowanie podatkowe może mieć wpływ na przestrzeganie przepisów podatkowych przez podatników oraz na konkurencyjność przedsiębiorstw i stabilność dochodów podatkowych; mając na uwadze, że agresywne planowanie podatkowe i szkodliwa konkurencja podatkowa mogą mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie jednolitego rynku;

I. mając na uwadze, że UE dała przykład innym, transponując umowy międzynarodowe do dyrektyw usprawniających koordynację działań i walkę UE z oszustwami podatkowymi, unikaniem opodatkowania i agresywnym planowaniem podatkowym; mając na uwadze, że państwa członkowskie wykazały się różnym podejściem do planu OECD w zakresie przeciwdziałania BEPS;

J. mając na uwadze, że Grupa ds. Kodeksu Postępowania (opodatkowanie działalności gospodarczej) kontynuowała prace nad identyfikacją i ograniczaniem szkodliwych środków podatkowych państw członkowskich; mając na uwadze, że 8 listopada 2022 r. ministrowie finansów postanowili wzmocnić kodeks postępowania; mając na uwadze, że niektóre przedsiębiorstwa wydają się dostosowywać do nowych przepisów podatkowych i mogą stosować systemy agresywnego planowania podatkowego; mając na uwadze, że ostateczny pakiet BEPS dotyczący reformy międzynarodowego systemu podatkowego w celu przeciwdziałania unikaniu opodatkowania został zatwierdzony przez kraje uczestniczące OECD/G-20 w 2015 r.;

K. mając na uwadze, że nominalna stawka podatku dochodowego od osób prawnych zmniejszyła się z 35 % w 1995 r. do 21,2 % w 2023 r.;

L. mając na uwadze, że według stanu na czerwiec 2023 r. 143 jurysdykcje, w tym wszystkie państwa członkowskie UE, zgodziły się na reformę międzynarodowego systemu podatkowego za pomocą rozwiązania dwufilarowego;

M. mając na uwadze, że prawnie wiążące porozumienie międzyinstytucjonalne z 16 grudnia 2020 r. przewiduje wdrożenie planu działania w zakresie nowych zasobów; mając na uwadze, że nowe zasoby własne zaproponowane przez Komisję w grudniu 2021 r. mają pokryć część spłaty pożyczek w ramach instrumentu Next Generation EU; mając na uwadze, że w czerwcu 2023 r. Komisja zaproponowała zasoby własne związane z sektorem przedsiębiorstw;

N. mając na uwadze, że rozdrobnienie, złożoność i nieodpowiednia cyfryzacja polityki podatkowej przyczyniają się do powstawania różnych przeszkód dla przedsiębiorstw, w tym dla pracowników MŚP, osób samozatrudnionych i obywateli na jednolitym rynku, w tym niepewności prawa, biurokracji, ryzyka podwójnego opodatkowania i trudności w ubieganiu się o zwrot podatku; mając na uwadze, że przeszkody te zniechęcają do prowadzenia transgranicznej działalności gospodarczej na jednolitym rynku; mając na uwadze, że przezwyciężenie tych przeszkód wymaga wielostronnej współpracy między państwami członkowskimi oraz pilnego wdrożenia przez państwa członkowskie rozwiązań cyfrowych, które upraszczają i obniżają koszty wypełniania obowiązków podatkowych przez przedsiębiorców; mając na uwadze, że rozdrobnienie polityki stwarza również zagrożenia dla organów podatkowych, takie jak podwójne nieopodatkowanie i możliwości arbitrażu (planowanie podatkowe); mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie opracowały systemy, które powodowałyby niższe opodatkowanie niż krajowa stawka nominalna i które mogą stawiać MŚP w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej;

O. mając na uwadze, że państwa członkowskie nadal tracą dochody podatkowe z powodu szkodliwych praktyk podatkowych, a szacunki dotyczące wysokości dochodów utraconych z powodu szkodliwych praktyk podatkowych wahają się od 36-37 mld EUR do 160-190 mld EUR rocznie; mając na uwadze, że rozdrobnienie polityki może zwiększać koszty egzekwowania przepisów przez organy podatkowe;

P. mając na uwadze, że składka solidarnościowa miała zastosowanie do nieoczekiwanych zysków niektórych przedsiębiorstw z sektora energetycznego;

Q. mając na uwadze, że w społecznej gospodarce rynkowej UE odpowiednie poziomy opodatkowania oraz proste i jasne przepisy podatkowe nie powinny zakłócać procesu podejmowania decyzji przez podmioty gospodarcze; mając na uwadze, że rozsądna polityka podatkowa powinna wspierać tworzenie miejsc pracy i wzrost gospodarczy oraz zwiększać konkurencyjność UE i jej państw członkowskich;

R. mając na uwadze, że rozdrobnienie polityki podatkowej należy ograniczyć za pomocą zwiększonej koordynacji i współpracy oraz jasnego zobowiązania państw członkowskich do szybkiej i kompetentnej transpozycji dyrektyw w dziedzinie opodatkowania;

S. mając na uwadze, że większość systemów opodatkowania osób prawnych w UE pozwala na znaczne odliczenia podatkowe z tytułu płatności odsetkowych 27 ; mając na uwadze, że koszty finansowania kapitałowego, które obejmują wypłaty dywidend, nie mogą być odliczane w podobny sposób; mając na uwadze niekorzystną sytuację strukturalną, w jakiej znajdują się przedsiębiorstwa, które są uzależnione od finansowania kapitałowego, szczególnie jeżeli są młode i małe oraz mają słaby dostęp do kredytów; mając na uwadze, że ta nierównowaga tworzy problematyczne zachęty do nadmiernego zadłużania; mając na uwadze, że ulgi kapitałowe dla przedsiębiorstw mogą mieć wpływ na dochody podatkowe państw członkowskich i muszą być starannie zaprojektowane;

T. mając na uwadze, że prywatne przedsiębiorstwa, w tym MŚP, odgrywają zasadniczą rolę w społeczeństwie jako główna siła generująca zatrudnienie; mając na uwadze, że za pośrednictwem prowadzonej działalności gospodarczej podmioty te dają możliwość zatrudnienia milionom ludzi, co z kolei napędza gospodarczy i społeczny rozwój społeczności, w których prowadzą działalność; mając na uwadze, że dzięki wspieraniu konkurencyjności i innowacyjności prywatne przedsiębiorstwa promują efektywną alokację zasobów, która prowadzi do zwiększonej wydajności i wzrostu gospodarczego; mając na uwadze, że prywatna działalność gospodarcza jest również źródłem dochodów podatkowych państwa, które można wykorzystać do finansowania podstawowych usług publicznych; mając na uwadze, że prywatne przedsiębiorstwa jako główna siła generująca zatrudnienie odgrywają zasadniczą rolę w gospodarczym i społecznym rozwoju społeczeństw przez promowanie postępu i poprawę jakości życia ludzi;

U. mając na uwadze, że Komisja przedstawiła wniosek dotyczący jednolitego zbioru przepisów podatkowych dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej w Europie pt. "Działalność gospodarcza w Europie: Ramy opodatkowania dochodu (BEFIT);

V. mając na uwadze, że działania legislacyjne Komisji w dziedzinie opodatkowania powinny mieć jasno określone priorytety związane ze zwalczaniem oszustw podatkowych i unikania opodatkowania, promowaniem uproszczenia procedur administracyjnych, ograniczeniem biurokracji i łagodzeniem kosztów przestrzegania przepisów, zwłaszcza w odniesieniu do MŚP;

1. przypomina, że choć polityka podatkowa pozostaje w gestii państw członkowskich, jednolity rynek wymaga pewnego poziomu współpracy i harmonizacji podatkowej, aby zapewnić jego kompletność, usprawniać go i dalej go rozwijać; zauważa ponadto, że wspólne podejście do polityki podatkowej ma kluczowe znaczenie dla rozwiązania problemu szkodliwej konkurencji podatkowej i przenoszenia zysków, a także dla walki z unikaniem opodatkowania i uchylaniem się od opodatkowania; zwraca uwagę, że taka współpraca wymaga wzajemnego zaufania i działania w dobrej wierze ze strony wszystkich państw członkowskich;

2. wzywa Komisję i Radę, aby wspierały przedsiębiorstwa poprzez poprawę klimatu inwestycyjnego i zagwarantowanie, że przepisy dotyczące opodatkowania osób prawnych będą łatwiejsze w stosowaniu, bardziej zrównoważone i ukierunkowane na poprawę konkurencyjności Europy;

3. podkreśla, że państwa członkowskie UE są w pełni odpowiedzialne za odpowiednie ściąganie podatków i mają prawo decydować o swoich systemach podatkowych, przy poszanowaniu zasad jednolitego rynku i praw innych państw członkowskich do opodatkowania; podkreśla, że właściwie funkcjonujące systemy podatkowe i krajowe administracje podatkowe odgrywają kluczową rolę w ściąganiu podatków oraz że trwałe dochody podatkowe mają istotne znaczenie w budżetach publicznych państw członkowskich;

4. odnotowuje przedstawiony przez Komisję pakiet dotyczący uproszczeń podatkowych dla MŚP oraz BEFIT; odnotowuje konkluzje Rady Europejskiej z 23 marca 2023 r., w których wzywa się do uproszczenia ogólnego otoczenia regulacyjnego i zmniejszenia obciążeń administracyjnych, oraz komunikat Komisji z 16 marca 2023 r., w którym podkreślono, że unijne ramy podatkowe mają kluczowe znaczenie dla wspierania wzrostu gospodarczego i inwestycji prywatnych, w szczególności poprzez usuwanie barier podatkowych dla inwestycji transgranicznych, oraz że celem aktywnej roli UE w polityce podatkowej jest przeciwdziałanie zakłóceniom, zapewnienie dobrego funkcjonowania jednolitego rynku i zapobieganie jego rozdrobnieniu; podkreśla, że na szczeblu unijnym należy przyjmować jedynie takie rozwiązania, które są dobrze przemyślane, uwzględniają systemy istniejące w państwach członkowskich i nie stwarzają dodatkowych, niewspółmiernych i zbędnych obciążeń dla przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP;

5. podkreśla, że niezwykle istotne jest zwalczanie agresywnego planowania podatkowego 28  i uchylania się od opodatkowania przy jednoczesnym propagowaniu sprawiedliwości, przejrzystości i pewności fiskalnej; podkreśla, że przeciwdziałanie uchylaniu się od opodatkowania, unikaniu opodatkowania i agresywnemu planowaniu podatkowemu zapewni dodatkowe dochody podatkowe, które pomogą rządom krajowym w utrzymaniu podatków na poziomach sprzyjających zrównoważonemu wzrostowi gospodarczemu oraz konkurencyjności i atrakcyjności fiskalnej UE;

6. wzywa Komisję, aby przypominała państwom członkowskim o wdrożeniu zaleceń w kontekście europejskiego semestru i oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności w odniesieniu do agresywnego planowania podatkowego;

7. docenia dotychczasowe działania UE przeciwko uchylaniu się od opodatkowania i agresywnemu planowaniu podatkowemu, stosownie do sytuacji międzynarodowej na szczeblu OECD/G20; zwraca uwagę na liczne dyrektywy podatkowe przyjęte od 2011 r., które przyczyniły się do bardziej sprawiedliwego, prostszego i skuteczniejszego opodatkowania osób prawnych w UE oraz do nałożenia na przedsiębiorstwa w UE większej liczby obowiązków dotyczących przestrzegania przepisów prawa podatkowego 29 ; zauważa, że korzyści płynące z tych dyrektyw powinny przewyższać ich koszty oraz że obowiązki dotyczące przestrzegania przepisów prawa podatkowego ciążące na przedsiębiorstwach w UE, w szczególności na MŚP, oraz odnośne koszty nie powinny być nieproporcjonalne; zauważa jednak również, że niektóre dyrektywy zostały zablokowane w Radzie, np. dyrektywa w sprawie podatku od transakcji finansowych czy wnioski dotyczące wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych i wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych; w tym kontekście podkreśla, że w 2018 r. Parlament Europejski przyjął wspólne stanowisko w sprawie dyrektywy w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych 30 ;

8. ubolewa nad faktem, że w niektórych przypadkach państwa członkowskie wdrożyły i stosują dyrektywy w sprawie opodatkowania w rozbieżny sposób, co może zakłócać prawidłowe funkcjonowanie jednolitego rynku i prowadzić do braku zgodności podstaw opodatkowania, większej biurokracji i wyższych kosztów przestrzegania przepisów; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia pełnej transpozycji dyrektyw podatkowych i ich zgodności z intencjami określonymi w tych dyrektywach; w tym kontekście ubolewa, że krajowe systemy podatkowe, administracje podatkowe oraz, ogólnie, rozbieżności w szeroko rozumianej administracji publicznej poszczególnych państw wpływają na obciążenia związane z przestrzeganiem przepisów, szczególnie dla MŚP, które - jak zauważyła Komisja w styczniu 2022 r. - muszą radzić sobie w środowisku złożonym z 27 różnych systemów podatkowych; apeluje do Komisji o wydanie poszczególnym państwom członkowskim konsekwentnych, sprawiedliwych oraz klarownych zaleceń dotyczących transpozycji dyrektyw oraz ich skutecznego egzekwowania; wzywa państwa członkowskie i Komisję, by maksymalnie wykorzystały istniejące fora UE w celu zapewnienia spójnego wdrażania prawodawstwa UE w dziedzinie opodatkowania we wszystkich państwach członkowskich;

9. podkreśla, że otoczenie podatkowe, zwłaszcza w odniesieniu do opodatkowania osób prawnych, wpływa na decyzje inwestycyjne, a zatem jest jednym z czynników wpływających na tworzenie miejsc pracy, zrównoważony wzrost gospodarczy i konkurencyjność;

Zmniejszenie obciążeń związanych z przestrzeganiem przepisów dla przedsiębiorstw w UE, zwłaszcza MŚP

10. zauważa, że według Komisji szacunkowe koszty przestrzegania przepisów podatkowych w przypadku dużych przedsiębiorstw wielonarodowych wynoszą około 2 % płaconych podatków, natomiast w przypadku MŚP te szacunkowe koszty wynoszą około 30 % płaconych podatków; ubolewa, że niektóre państwa członkowskie opracowały systemy podatkowe pozwalające na rozbieżności między przedsiębiorstwami wielonarodowymi a MŚP, co stawia MŚP w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej; przypomina, że MŚP to główna siła napędowa wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy; wzywa Komisję Europejską do opracowania polityki podatkowej, która będzie łatwa do wdrożenia przez mniejsze przedsiębiorstwa, gdyż obniży ponoszone przez nie koszty i ograniczy ich obowiązki administracyjne wynikające z przepisów podatkowych;

11. wzywa Komisję do przeprowadzenia ogólnounijnego badania poziomów kosztów przestrzegania przepisów w poszczególnych krajach oraz ogólnej oceny stwierdzonej sytuacji; wzywa również Komisję, aby w następstwie tej oceny przedstawiła inicjatywę mającą na celu rozwiązanie problemu wysokich kosztów przestrzegania przepisów i zacieśnienie współpracy na rzecz ograniczenia obciążeń administracyjnych;

12. zauważa, że na jednolitym rynku działalność transgraniczna pracowników i osób samozatrudnionych pozostaje skomplikowana pod względem administracyjnym z punktu widzenia podatków i ubezpieczeń społecznych; zauważa ponadto, że większe możliwości pracy zdalnej zaostrzyły ten problem;

13. wzywa Komisję, aby przedstawiła ogólną ocenę dotychczasowych działań podjętych w dziedzinie opodatkowania osób prawnych od 2011 r., opublikowała szczegółową ocenę skutków dotyczącą najlepszych możliwości zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, zidentyfikowała wszystkie różnice w transpozycji w UE, określiła obszary wymagające uproszczenia i zapewniła przedsiębiorstwom, które już znajdują się pod presją, rozsądne ramy czasowe na wdrożenie strategii politycznych; podkreśla wniosek Rady Europejskiej z 22 marca 2023 r. o przeprowadzanie przez Komisję sprawdzianów konkurencyjności w odniesieniu do nowych wniosków ustawodawczych, w tym dotyczących opodatkowania, oraz podkreśla, że każdy ewentualny nowy wniosek powinien przyczynić się do sprawnego funkcjonowania, integralności i równych warunków działania na jednolitym rynku i nie powinien powodować nieproporcjonalnego obciążenia dla przedsiębiorstw; wzywa również Komisję, aby w nowych wnioskach ustawodawczych w sprawie opodatkowania brała pod uwagę kompatybilność z rozwiązaniami (w tym rozwiązaniami cyfrowymi), wprowadzonymi już w poszczególnych państwach członkowskich, przyczyniającymi się do zmniejszenia obciążeń dla przedsiębiorstw;

14. odnotowuje wyniki Konferencji w sprawie przyszłości Europy z 9 maja 2022 r. oraz propozycje dotyczące zwiększenia konkurencyjności UE i dalszego pogłębienia jednolitego rynku, których celem jest osiągnięcie pewnego poziomu harmonizacji i koordynacji polityki podatkowej w państwach członkowskich, aby zapobiegać uchylaniu się od opodatkowania i unikaniu opodatkowania, a jednocześnie wspierać sukces gospodarczy przedsiębiorstw; czeka na wniosek zapowiedziany przez przewodniczącą Komisji Ursulę von der Leyen 19 października 2022 r. dotyczący wprowadzenia do przepisów UE standardowego sprawdzianu konkurencyjności; zwraca uwagę, że przy opracowywaniu nowych przepisów podatkowych należy wziąć pod uwagę kwestie utrzymania konkurencyjności gospodarki UE; oczekuje, że konkurencyjność powinna iść w parze z pełnym przestrzeganiem istniejących unijnych norm pracy i norm społecznych;

15. z zadowoleniem przyjmuje plan REPowerEU i jego priorytety oraz wzywa państwa członkowskie do rozważenia integracji środków podatkowych, aby przyspieszyć wykorzystywanie środków finansowych, osiągnąć większą konkurencyjność i wspierać MŚP, przedsiębiorstwa i sektor przemysłu w realizacji celów tego programu w ramach zmienionych krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności zgodnie z sugestią Komisji;

16. zwraca uwagę na wznowienie debaty na temat bodźców podatkowych w następstwie przyjęcia modelowych zasad filaru II gwarantujących minimalną efektywną stawkę podatku dochodowego od osób prawnych w wysokości 15 % oraz w reakcji na amerykańską ustawę o obniżeniu inflacji; wzywa Komisję do przeanalizowania eksperymentów z ulgami podatkowymi, zwłaszcza w kontekście zmienionych unijnych ram dotyczących pomocy państwa; niemniej zwraca uwagę, że wszystkie decyzje powinny być podejmowane w sposób skoordynowany, aby utrzymać funkcjonowanie jednolitego rynku, zgodnie z przepisami dotyczącymi konkurencji, zapobiegając międzynarodowej konkurencji opartej na dotacjach; podkreśla, że bodźce podatkowe powinny mieć na celu przyciągnięcie rzeczywistych inwestycji, z uwzględnieniem obaw związanych ze starzeniem się społeczeństw, godnych norm pracy i norm społecznych oraz transformacji ekologicznej i cyfrowej;

17. zwraca uwagę, że państwa członkowskie mogą zaangażować się w politykę umożliwiającą pełne odliczanie inwestycji kapitałowych oraz wprowadzającą na stałe przepisy dotyczące ulg kapitałowych, aby zwiększyć rzeczywiste inwestycje, w szczególności w badania i rozwój, osiągnąć cele klimatyczne oraz wesprzeć konkurencyjność Europy; uważa, że pełne odliczanie inwestycji kapitałowych wymaga skoordynowanego wdrożenia, starannego zaprojektowania i znacznej dbałości administracyjnej, aby zapobiec stosowaniu tego mechanizmu do uzyskiwania nieuzasadnionych dotacji podatkowych lub nadużyć podatkowych; uważa w związku z tym, że takie strategie polityczne powinny iść w parze z regularnym monitorowaniem i analizami skutków ubocznych;

18. wzywa państwa członkowskie, aby w świetle wysokich stóp inflacji odciążyły przedsiębiorstwa, zwłaszcza MŚP, na przykład za pomocą tymczasowych środków podatkowych w celu złagodzenia wzrostu kosztów energii oraz wykorzystania dodatkowych dochodów wynikających z wyższych cen energii do zapewnienia bezpośredniej i ukierunkowanej pomocy dla obywateli znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji i klasy średniej, a także aby zmniejszyły obciążenia dla obywateli i przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, które zostały poważnie dotknięte kryzysem;

Porozumienie dotyczące filaru II

19. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na szczeblu otwartych ram OECD/G20 uzgodniono dwufilarowe rozwiązanie dotyczące alokacji praw do opodatkowania i zastosowania minimalnej efektywnej stawki podatkowej w wysokości 15 % od globalnych zysków przedsiębiorstw wielonarodowych, a także przyjęcie dyrektywy w sprawie drugiego filaru, która wdraża to porozumienie międzynarodowe na poziomie prawa UE; wzywa Komisję, by przedstawiła Parlamentowi sprawozdanie z wyników procesu ratyfikacji porozumienia dotyczącego filaru II w państwach spoza UE;

20. zauważa, że przedsiębiorstwa nie tylko muszą radzić sobie z niestabilnym otoczeniem biznesowym i coraz większą liczbą dyrektyw UE w sprawie opodatkowania, lecz także muszą przeznaczać swoje zasoby finansowe i ludzkie na stosowanie zasad filaru II i przestrzeganie dalszych wytycznych OECD i interpretacji wydawanych przez poszczególne państwa członkowskie; odnotowuje przedstawiony przez Komisję 12 września 2023 r. pakiet dotyczący uproszczeń podatkowych dla MŚP, BEFIT i ustalania cen transferowych; oczekuje na rozpoczęcie negocjacji w sprawie poszczególnych dossier oraz na ocenę skuteczności i wpływu zasad drugiego filaru, głównie w kontekście oczekiwanych celów, analizy kosztów i korzyści, walki z uchylaniem się od opodatkowania i unikaniem opodatkowania, szkodliwej konkurencji podatkowej i wyższych dochodów podatkowych;

21. zauważa, że zasady filaru I i filaru II mają zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorstw wielonarodowych, których obroty przekraczają odpowiednio 20 mld EUR (przy marży zysku ponad 10 %) i 750 mln EUR; odnotowuje, że w związku z tym większość przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, nie jest objęta tym porozumieniem; zwraca uwagę na wysiłki Komisji na rzecz stworzenia ram BEFIT w oparciu o międzynarodowe porozumienie w sprawie filaru II i dyrektywę UE w sprawie drugiego filaru;

22. rozumie, że porozumienie przyjęte w kontekście otwartych ram G20/OECD miało stanowić pakiet mający na celu jednoczesne wprowadzenie w życie obu filarów; odnotowuje oświadczenie otwartych ram OECD/G20 z 11 lipca 2023 r. w sprawie dwufilarowego rozwiązania w celu sprostania wyzwaniom w dziedzinie opodatkowania wynikającym z cyfryza- cji gospodarki; ubolewa z powodu różnych harmonogramów wdrażania filaru pierwszego i drugiego; należycie odnotowuje międzynarodowy scenariusz transpozycji dyrektyw dotyczących filaru I i II;

23. odnotowuje niedawną reformę Grupy ds. Kodeksu Postępowania dotyczącą rozszerzenia jej zakresu w 2022 r.; wzywa Komisję, państwa członkowskie i Grupę ds. Kodeksu Postępowania (opodatkowanie działalności gospodarczej) do przedstawienia oceny wcześniejszych reform; przypomina swoje stanowisko z 7 października 2021 r., że w ocenie należy uwzględnić środki podatkowe prowadzące do niskich poziomów opodatkowania zgodnie z filarem 2;

24. zwraca uwagę na fakt, że Komisja rozważa możliwość wprowadzenia nowych zasobów własnych w oparciu o ramy BEFIT po ich przyjęciu, zgodnie z Porozumieniem międzyinstytucjonalnym z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (porozumienie międzyinstytucjonalne) 31 ; przypomina, że jeżeli wdrożenie pierwszego filaru opóźni się poza okres bieżącego mandatu, Komisja zobowiązała się do zaproponowania opłaty cyfrowej; zauważa, że Komisja potwierdziła, iż BEFIT jest również istotny z punktu widzenia zasobów własnych;

25. przypomina, że Parlament przy różnych okazjach, w tym w niedawno przyjętej rezolucji w sprawie zasobów własnych: nowy początek dla finansów unijnych - nowy początek dla Europy 32 , wyrażał już poparcie dla nowych zasobów własnych związanych z opodatkowaniem osób prawnych, takich jak wspólna skonsolidowana podstawa opodatkowania osób prawnych (CCCTB), podatek od usług cyfrowych, a ostatnio w odniesieniu do zasobów własnych opartych na filarze pierwszym w kontekście integracyjnych ram OECD dotyczących erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków; przypomina ponadto o swoim apelu o wprowadzenie ogólnounijnego podatku od transakcji finansowych (PTF) oraz rozważenie innych instrumentów, takich jak proponowany w amerykańskiej ustawie o obniżeniu inflacji podatek akcyzowy od wykupu akcji, a także wspólne i ustandaryzowane ramy podatku u źródła;

26. podkreśla, że dobrze zaprojektowane nowe zasoby własne oparte na podatkach od osób prawnych muszą być w pełni zgodne z celem, jakim jest uproszczony system podatkowy, i mogą promować sprawiedliwość podatkową; wzywa Komisję do określenia synergii między modernizacją przepisów podatkowych a potencjalnymi zasobami własnymi opartymi na opodatkowaniu;

27. odnotowuje wniosek Komisji dotyczący tymczasowych statystycznych zasobów własnych związanych z sektorem przedsiębiorstw, które można by wdrożyć do czasu ewentualnego ustanowienia zasobów własnych związanych z BEFIT; uważa, że takie zasoby własne, spójnie opracowane, powinny zachęcać państwa członkowskie do przyspieszenia negocjacji w sprawie BEFIT;

28. ponawia swój apel do państw członkowskich, aby przyjęły nowe zasoby własne na potrzeby pokrycia kosztów finansowania zewnętrznego w ramach NextGenerationEU (NGEU) oraz jak najszybszego zapewnienia wystarczającego finansowania ich strategii politycznych i priorytetów.

Dążenie do lepiej skoordynowanego i uproszczonego systemu podatku dochodowego od osób prawnych (BEFIT)

29. zwraca uwagę, że BEFIT i pakiet pomocy dla MŚP w zakresie opodatkowania wzajemnie się uzupełniają i że obie inicjatywy mają na celu większe uproszczenia dla przedsiębiorstw; wzywa Komisję do zaproponowania środków, które pomogą wszystkim państwom członkowskim przejść na uproszczony, skuteczny i konkurencyjny system podatkowy, aby zmniejszyć obciążenia administracyjne dla przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP; stwierdza, że uproszczenie procedur zwrotu, odliczeń i postępowań sądowych to inne rozwiązania służące zmniejszeniu obciążenia administracyjnego, w szczególności dla MŚP; odnotowuje w związku z tym wniosek Komisji z czerwca 2023 r. w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła, którego celem jest pobudzenie inwestycji transgranicznych i pomoc w zapobieganiu nadużyciom podatkowym poprzez reformę procedur dotyczących podatku u źródła, i wzywa do szybkiego przyjęcia i wdrożenia tego wniosku;

30. zauważa, że od 1997 r. kodeks postępowania w zakresie opodatkowania działalności gospodarczej stanowi podstawowy instrument UE służący zapobieganiu szkodliwej konkurencji podatkowej wśród przedsiębiorstw; podkreśla, że w tym kontekście państwa członkowskie powinny ponownie przeanalizować, zmienić lub znieść istniejące środki podatkowe, które stanowią szkodliwą konkurencję podatkową, a także powstrzymać się od wprowadzania nowych środków w przyszłości; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje konkluzje Rady z 8 listopada 2022 r. w sprawie reformy kodeksu postępowania w zakresie opodatkowania działalności gospodarczej w odniesieniu do zakresu środków podatkowych poddawanych kontroli podczas analizy szkodliwych praktyk podatkowych w UE; wzywa Grupę ds. Kodeksu Postępowania (opodatkowanie działalności gospodarczej) do korzystania w pełni ze zmienionych uprawnień;

31. wzywa Radę, by bez dalszej zwłoki kontynuowała negocjacje w sprawie wniosku dotyczącego ukrócenia procederu nadużywania przedsiębiorstw fasadowych do celów podatkowych; przypomina pierwotny zamiar Komisji i stanowisko Parlamentu z 17 stycznia 2023 r. 33 ;

32. z niecierpliwością oczekuje na skutki, jakie mają przynieść inicjatywy BEFIT i HOT, jeżeli chodzi o uproszczenie złożonych ram prawnych dotyczących systemów opodatkowania osób prawnych, a co za tym idzie - przyciągnięcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych, zwiększenie konkurencyjności UE, a tym samym zmniejszenie ryzyka przeniesienia się przedsiębiorstw do państw spoza UE; zwraca uwagę na komunikat Komisji w sprawie opodatkowania działalności gospodarczej w XXI wieku, w którym wskazano, że "brak wspólnego systemu opodatkowania osób prawnych na jednolitym rynku działa jak hamulec konkurencyjności" i że i "[s]twarza to niekorzystne warunki konkurencji w porównaniu z rynkami państw trzecich"; przypomina, że uproszczone ramy ograniczają również możliwości agresywnego planowania podatkowego;

33. odnotowuje wniosek Komisji dotyczący BEFIT, którego celem jest opracowanie nowego i jednolitego unijnego zbioru przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych i wspólnej podstawy opodatkowania dochodów przedsiębiorstw; w tym kontekście wzywa Komisję do zadbania o to, aby nowy wniosek zagwarantował przedsiębiorstwom jasność i przewidywalność oraz ułatwiał transgraniczną działalność gospodarczą; podkreśla, że każdy tego rodzaju wniosek musi uwzględniać osiągnięte porozumienia i dyskusje toczące się na szczeblu globalnym w celu ochrony interesów UE; ponownie podkreśla, że porozumienia w sprawie ram opodatkowania osób prawnych są najskuteczniejsze w przypadku ich osiągnięcia na szczeblu globalnym;

34. rozumie, że inicjatywa BEFIT stanowi okazję do rozwiązania problemu kosztów związanych z przestrzeganiem przepisów podatkowych oraz do zmniejszenia obciążeń administracyjnych, a jednocześnie przyczynić się do ograniczenia do minimum agresywnego planowania podatkowego oraz sprzyjać równym warunkom działania dla MŚP; uważa, że inicjatywy ustawodawcze w zakresie opodatkowania powinny zapewniać wyeliminowanie luk umożliwiających uchylanie się od opodatkowania, unikanie opodatkowania i oszustwa podatkowe; zauważa, że wymaga to ciągłych prac nad ramami opodatkowania osób prawnych, aby dokonywać dostosowań w tym zakresie;

35. ponownie podkreśla, że inicjatywie BEFIT powinny towarzyszyć działania polityczne na rzecz budowania politycznego poparcia dla zmian; odnotowuje zmienione sprawozdanie z oceny skutków, w którym wyjaśniono wnioski wyciągnięte z poprzednich inicjatyw dotyczących podatku od osób prawnych oraz dodano powiązania z dwufilarowym podejściem OECD;

36. z zadowoleniem przyjmuje cele BEFIT, o których mowa w wystosowanym przez Komisję zaproszeniu do zgłaszania uwag dotyczących oceny skutków i którymi są: zwiększenie odporności przedsiębiorstw przez zmniejszenie złożoności wynikającej z różnych zbiorów krajowych przepisów podatkowych i kosztów przestrzegania przepisów ponoszonych przez przedsiębiorstwa z UE prowadzące działalność transgraniczną, usunięcie przeszkód dla inwestycji transgranicznych i zwiększenie atrakcyjności jednolitego rynku dla inwestycji międzynarodowych, stworzenie środowiska sprzyjającego sprawiedliwemu i trwałemu wzrostowi gospodarczemu przez umożliwienie uproszczenia procedur administracyjnych, a także zapewnienie stałych dochodów podatkowych w budżetach państw członkowskich, co jest szczególnie ważne w świetle obecnej trudnej sytuacji gospodarczej i wyzwań społecznych; uważa, że wdrożenie jednolitego zbioru przepisów może przyczynić się do ograniczenia zakresu szkodliwej konkurencji podatkowej między państwami członkowskimi i uchylania się od opodatkowania, a zarazem uprościć przepisy dotyczące opodatkowania osób prawnych w UE;

37. podkreśla istotną rolę administracji podatkowych w zapewnieniu wdrażania reformy BEFIT; zaleca, by państwa członkowskie zapewniły wystarczające środki na ten cel, w tym szkolenia, również w ramach przyszłego programu FISCA- LIS;

38. przypomina, że wcześniejsze próby określenia przez Unię wspólnego zbioru przepisów uwzględniały trzy czynniki: pracę, aktywa i sprzedaż; odnotowuje zobowiązanie Komisji do oceny, w ramach kompleksowego przeglądu zasady przejściowej, ewentualnej zmiany wprowadzającej opartą na wzorze alokację podstawy opodatkowania BEFIT;

39. zauważa, że przedsiębiorstwa prowadzące działalność w całej UE muszą przestrzegać różnych przepisów podatkowych i rozliczać się z różnymi organami podatkowymi; zwraca uwagę, że sposobem na ograniczenie obciążeń podatkowych i zminimalizowanie przeszkód podatkowych na jednolitym rynku może być ustanowienie punktu kompleksowej obsługi umożliwiającego złożenie jednej skonsolidowanej deklaracji podatkowej; w tym kontekście wzywa państwa członkowskie do intensyfikacji wysiłków na rzecz wprowadzenia elektronicznego systemu składania deklaracji z korzyścią dla podatnika; wzywa Komisję do oceny, czy wprowadzenie punktu kompleksowej obsługi wymaga dalszej harmonizacji podstawy opodatkowania osób prawnych oraz opracowania wzoru umożliwiającego sprawiedliwą i skuteczną alokację praw do opodatkowania między państwa członkowskie; wzywa Komisję do oceny, czy punkt kompleksowej obsługi można by przetestować wśród grup przedsiębiorstw prowadzących działalność na jednolitym rynku i stosujących zasady filaru II, a dopiero później włączyć nowe przepisy BEFIT; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji z 16 marca 2023 r. (COM(2023)0162), w którym podkreślono przydatność punktów kompleksowej obsługi, jeżeli chodzi o zniesienie barier;

40. uważa, że wszystkie bardzo duże przedsiębiorstwa prowadzące działalność w UE powinny wchodzić w zakres przyszłego wniosku dotyczącego BEFIT; wzywa Komisję do wyjścia naprzeciw szczególnym potrzebom MŚP poprzez zadbanie o to, aby inicjatywa BEFIT była opcjonalna dla MŚP, zwłaszcza dla tych, które nie prowadzą działalności transgranicznej; niemniej z zadowoleniem przyjmuje wszelkie wnioski umożliwiające mniejszym przedsiębiorstwom korzystanie z dobrowolnych, uproszczonych i zharmonizowanych ram opodatkowania osób prawnych;

41. podkreśla, że preferencyjne traktowanie finansowania dłużnego w stosunku do kapitałowego w opodatkowaniu osób prawnych, które umożliwia hojne odliczenia podatkowe w przypadku płatności odsetkowych, podczas gdy kosztów finansowania kapitałowego nie można odliczyć w podobny sposób, podkreśla trudności strukturalne, z jakimi borykają się przedsiębiorstwa zależne od finansowania kapitałowego, które są często młodsze i mniejsze i mają trudniejszy dostęp do kredytów; zauważa, że w przeszłości odliczenia z tytułu hipotetycznych odsetek od kapitału własnego były nadużywane w wyniku nielegalnych działań; postrzega wniosek Komisji z 11 maja 2022 r. dotyczący uprzywilejowania finansowania dłużnego w stosunku do kapitałowego jako środek promowania finansowania za pośrednictwem rynków kapitałowych, a nie jako próbę zniechęcania do finansowania dłużnego, uznając jednocześnie kompetencje państw członkowskich w kwestiach podatkowych oraz odnotowując decyzję Rady z 6 grudnia 2022 r. o zawieszeniu prac nad wnioskiem; zwraca się do Rady o ponowne rozważenie tej kwestii i ewentualne wznowienie negocjacji w sprawie tego wniosku z pomocą Komisji; popiera wprowadzenie surowych przepisów zapobiegających unikaniu opodatkowania, w tym przepisów zawartych w art. 5 wniosku Komisji, i w związku z tym wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania wysokiego poziomu ochrony przed erozją bazy podatkowej;

42. uważa, że pewność podatkowa zostałaby wzmocniona, gdyby państwa członkowskie zgadzały się co do tego, jakie zachęty podatkowe nie zakłócają konkurencji; wzywa Komisję do oceny skuteczności korzystnego opodatkowania dochodów z patentów i innych systemów własności intelektualnej w ramach nowego podejścia do metody wydatkowej, które określono w 5. działaniu planu przeciwdziałania BEPS dotyczącym szkodliwych praktyk podatkowych;

43. wzywa Komisję i państwa członkowskie do znacznego zwiększenia środków na badania, rozwój i innowacje, aby w skoordynowany sposób osiągnąć cel dotyczący inwestycji na poziomie 3 % PKB UE; podkreśla, że ukierunkowane bodźce podatkowe dla prywatnych badań i rozwoju (np. ulgi podatkowe, zwiększone odpisy lub dostosowane systemy amortyzacji) stosowane w sposób odpowiedzialny pod względem fiskalnym mogą przyczynić się do zwiększenia prywatnych wydatków na te cele, co często może wiązać się z pozytywnymi efektami zewnętrznymi; podkreśla, że należy regularnie analizować takie pozytywne efekty zewnętrzne i korygować lub likwidować te zachęty, jeżeli nie przyniosą zamierzonego rezultatu; odnotowuje pogląd, że takie zachęty są skuteczniejsze dla MŚP, jeżeli dotyczą wydatków 34 ; podkreśla, że takie zachęty podatkowe muszą być ściśle zgodne z obowiązującymi przepisami i ogólnymi priorytetami politycznymi UE; przypomina, że według sprawozdania inwestycyjnego Europejskiego Banku Inwestycyjnego za lata 2022-2023 wydatki przedsiębiorstw na badania i rozwój wyniosły w 2020 r. zaledwie 1,5 % unijnego PKB, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych i Japonii było to 2,6 %; zauważa, że różnica ta może obniżyć konkurencyjność UE w perspektywie długoterminowej; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji z 16 marca 2023 r., w którym zachęca się państwa członkowskie do wsparcia działań w dziedzinie badań i innowacji; wzywa Komisję do przedstawienia oceny najbardziej efektywnych i skutecznych bodźców podatkowych w obszarze prywatnych badań i rozwoju;

44. wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny skutków wykorzystywania nowych technologii do poprawy tempa, efektywności, niezawodności, przejrzystości i odporności procedur administracyjnych związanych z opodatkowaniem; rozumie, że po tej ocenie skutków Komisja może przedstawić wniosek dotyczący zacieśnienia współpracy organów podatkowych, z wykorzystaniem zidentyfikowanych dobrych praktyk, aby stworzyć warunki sprzyjające działalności gospodarczej, zmniejszając biurokrację, koszty przestrzegania przepisów oraz nadmierne obciążenia administracyjne;

°

° °

45. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

1 Dz.U. L 157 z 26.6.2003, s. 49.
2 Dz.U. L 345 z 29.12.2011, s. 8.
3 Dz.U. L 193 z 19.7.2016, s. 1.
4 Dz.U. L 144 z 7.6.2017, s. 1.
5 Dz.U. L 64 z 11.3.2011, s. 1.
6 Dz.U. L 359 z 16.12.2014, s. 1.
7 Dz.U. L 332 z 18.12.2015, s. 1.
8 Dz.U. L 146 z 3.6.2016, s. 8.
9 Dz.U. L 342 z 16.12.2016, s. 1.
10 Dz.U. L 139 z 5.6.2018, s. 1.
11 Dz.U. L 104 z 25.3.2021, s. 1.
12 Dz.U. L 265 z 14.10.2017, s. 1.
13 Dz.U. L 429 z 1.12.2021, s. 1.
14 Dz.U. L 328 z 22.12.2022, s. 1.
17 Dz.U. C 479 z 16.12.2022, s. 89.
19 Dz.U. C 465 z 6.12.2022, s. 109.
21 Dz.U. C 132 z 24.3.2022, s. 167.
22 Dz.U. C 342 z 6.9.2022, s. 14.
23 Dz.U. C 347 z 9.9.2022, s. 211.
24 Parlament Europejski, Sprawozdanie w sprawie europejskich ram podatku u źródła, luty 2022 r.
25 Dz.U. C 132 z 14.4.2023, s. 15.
26 "Study on Structures of Aggressive Tax Planning and Indicators - Final Report" [Badanie struktur agresywnego planowania podatkowego i wskaźników - sprawozdanie końcowe] (Taxation paper No 61, 27 stycznia 2016 r.), "The Impact of Tax Planning on ForwardLooking Effective Tax Rates" [Wpływ planowania podatkowego na przyszłościowe efektywne stawki podatkowe] (Taxation paper No 64, 25 października 2016 r.) oraz badanie "Aggressive tax planning indicators - Final Report" [Wskaźniki agresywnego planowania podatkowego - sprawozdanie końcowe] (Taxation paper nr 71, 7 marca 2018 r.).
27 Komisja Europejska, Ocena skutków dołączona do wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie ustanowienia przepisów dotyczących ulgi służącej przeciwdziałaniu zjawisku uprzywilejowania finansowania dłużnego w stosunku do kapitałowego oraz w sprawie ograniczania możliwości odliczania odsetek do celów związanych z podatkiem dochodowym od osób prawnych (SWD(2022)0145).
28 OECD, Aggressive Tax Planning.
29 Zob. w szczególności dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (ATAD I i ATAD II), zmiany dyrektywy w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (DAC 1 do DAC 7), rewizja dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych, dyrektywa UE w sprawie rozstrzygania sporów, dyrektywa w sprawie publicznej sprawozdawczości w podziale na kraje lub dyrektywa w sprawie filaru drugiego.
30 Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0087.
31 Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28.
32 Teksty przyjęte, P9_TA(2023)0195.
33 Teksty przyjęte, P9_TA(2023)0004.
34 Podkomisja do Spraw Podatkowych, wysłuchanie z 11 lipca 2022 r. dotyczące roli bodźców i zwolnień podatkowych w reformie opodatkowania przedsiębiorstw oraz w promowaniu konkurencyjności europejskich gospodarek.

Zmiany w prawie

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.4165

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie dalszej reformy przepisów dotyczących opodatkowania osób prawnych (2022/2146(INI))
Data aktu: 12/12/2023
Data ogłoszenia: 02/08/2024