Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 lipca 2023 r. w sprawie stanu realizacji umowy o dialogu politycznym i współpracy między UE a Kubą w świetle niedawnej wizyty wysokiego przedstawiciela na wyspie (2023/2744(RSP))

P9_TA(2023)0280

Stan realizacji umowy o dialogu politycznym i współpracy między UE a Kubą w świetle niedawnej wizyty wysokiego przedstawiciela na tej wyspie

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 lipca 2023 r. w sprawie stanu realizacji umowy o dialogu politycznym i współpracy między UE a Kubą w świetle niedawnej wizyty wysokiego przedstawiciela na wyspie (2023/2744(RSP))

(C/2024/4001)

(Dz.U.UE C z dnia 17 lipca 2024 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Kuby,

- uwzględniając Umowę o dialogu politycznym i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kuby, z drugiej strony (PDCA) 1 , podpisaną w grudniu 2016 r. i stosowaną tymczasowo od 1 listopada 2017 r.,

- uwzględniając wyniki trzeciego formalnego dialogu dotyczącego praw człowieka, przeprowadzonego 26 lutego 2021 r. na mocy PDCA,

- uwzględniając wyniki posiedzenia Wspólnej Rady UE-Kuba, które odbyło się 26 maja 2023 r. w Hawanie, oraz wydane po tym posiedzeniu wspólne oświadczenie prasowe wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa i wiceministra spraw zagranicznych Kuby,

- uwzględniając oświadczenie wysokiego przedstawiciela wydane w imieniu UE na temat pierwszej rocznicy demonstracji na Kubie z 11 i 12 lipca 2021 r.,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 16 grudnia 1966 r. oraz inne międzynarodowe traktaty i instrumenty dotyczące praw człowieka,

- uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 10 grudnia 1984 r., której Kuba jest stroną,

- uwzględniając konstytucję kubańską i kubański kodeks karny,

- uwzględniając Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji na lata 2020-2024,

- uwzględniając rezolucję 2506 (2023) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z 22 czerwca 2023 r. w sprawie konsekwencji politycznych wojny napastniczej Federacji Rosyjskiej przeciwko Ukrainie,

- uwzględniając sprawozdanie nr 83/23 Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka (IACHR) z 9 czerwca 2023 r. w sprawie 14.196 zatytułowane "Admissibility and merits report (publication) - Oswaldo José Paya Sardina et al.- Cuba" [Dopuszczalność i sprawozdanie merytoryczne (publikacja) - Oswaldo José Paya Sardina i in. - Kuba],

- uwzględniając sprawozdanie Grupy Roboczej ONZ ds. Arbitralnych Zatrzymań z 6 sierpnia 2021 r.,

- uwzględniając definicję "organizacji społeczeństwa obywatelskiego" w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,

- uwzględniając dokument ARES (2021) 2474104 zastępcy dyrektora zarządzającego ds. Ameryk Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ),

- uwzględniając Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka,

- uwzględniając raporty organizacji praw człowieka takich jak Human Rights Watch, Human Rights Foundation oraz Prisoners Defenders,

- uwzględniając rozdział IV.B sprawozdania rocznego IACHR za 2020 r. dotyczący Kuby,

- uwzględniając komunikat z 6 listopada 2019 r. w sprawie kubańskich brygad medycznych, skierowany do Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka przez specjalnego sprawozdawcę ds. współczesnych form niewolnictwa, w tym jego przyczyn i skutków, oraz specjalnego sprawozdawcę ds. handlu ludźmi, zwłaszcza kobietami i dziećmi,

- uwzględniając konkluzje ostatniego powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka na Kubie z 2018 r. dotyczące kubańskich brygad medycznych,

- uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że w rezolucji z 5 lipca 2017 r. 2  Parlament wyraził zgodę na PDCA, w tym na jasne warunki związane z poprawą sytuacji w zakresie praw człowieka i demokracji na Kubie w motywach H, I, J, L i T oraz w ust. 7, 8, 9, 10 i 12 tej rezolucji; mając na uwadze, że 26 lutego 2021 r. podczas trzeciego formalnego dialogu na temat praw człowieka z Kubą UE przypomniała o konieczności przestrzegania zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego praw człowieka; mając na uwadze, że proces jej ratyfikacji nie został w pełni zakończony, a umowa jest stosowana tymczasowo;

B. mając na uwadze, że każdy dialog polityczny musi obejmować bezpośredni i aktywny udział przedstawicieli niezależnego społeczeństwa obywatelskiego i wszystkich bez wyjątku podmiotów opozycji politycznej, jak podkreślono w art. 36 PDCA; mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie potępiał naruszenia praw człowieka na Kubie i zwracał uwagę na naruszenia postanowień art. 1 ust. 5, art. 2 lit. c), art. 5, art. 22 i art. 43 ust. 2 PDCA, w których rząd kubański zobowiązał się do poszanowania praw człowieka;

C. mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie przypominał ESDZ, że udział przedstawicieli niezależnego społeczeństwa obywatelskiego w dialogu politycznym i projektach współpracy na mocy umowy to zasadniczy element PDCA oraz że należy niezwłocznie naprawić sytuację, w której przedstawicieli niezależnego społeczeństwa obywatelskiego wyklucza się z funduszy współpracy lub z udziału w umowie, a umożliwia się udział i dostęp do funduszy współpracy tylko przedsiębiorstwom, w których państwo ma udziały lub które kontroluje, a taka sytuacja ma miejsce od momentu podpisania umowy;

D. mając na uwadze, że PDCA zawiera klauzulę praw człowieka, która jest standardowym i zasadniczym elementem umów międzynarodowych zawieranych przez UE, umożliwiającym zawieszenie PDCA w przypadku naruszenia postanowień dotyczących praw człowieka, zgodnie z ust. 11 rezolucji Parlamentu z 5 lipca 2017 r. zatwierdzającej PDCA;

E. mając na uwadze, że zatwierdzenie PDCA przez Parlament było związane ze zobowiązaniem Komisji i ESDZ do zagwarantowania, że zostanie ustanowiona regularna wymiana informacji z Parlamentem na temat stosowania umowy i wypełniania wzajemnych obowiązków w niej zawartych, zwłaszcza tych dotyczących wdrożenia wszystkich przepisów dotyczących praw człowieka; mając na uwadze, że Parlament zwrócił się również do ESDZ o dołożenie wszelkich starań, aby ściśle monitorować sytuację w zakresie praw człowieka i podstawowych wolności na Kubie podczas stosowania PDCA;

F. mając na uwadze, że stopniowo narzucany Kubie reżim wyklucza jakiekolwiek perspektywy demokratycznych zmian, ponieważ art. 5 konstytucji kubańskiej stanowi, że "jedyna, martistowska, fidelowska i marksistowsko-leninowska Komunistyczna Partia Kuby" jest najwyższą władzą polityczną i przywódcą społeczeństwa i państwa, a art. 4 i 229 uznają obecny system polityczny za nienaruszalny;

G. mając na uwadze, że art. 72-84 kubańskiego kodeksu karnego zawierają definicje "stanu zagrożenia" i "przedprzestęp- przestępczych środków bezpieczeństwa", w związku z którymi każdego roku tysiące osób skazuje się na karę pozbawienia wolności w wymiarze od roku do czterech lat bez zarzutu popełnienia przestępstwa, ponad 8 000 osób znalazło się w więzieniach, a kolejne 2 500 skazano na pracę przymusową bez internowania;

H. mając na uwadze, że UE promuje model społeczno-gospodarczy i społecznopolityczny oparty na dążeniu do demokratycznego społeczeństwa oraz stabilności gospodarczej i społecznej; mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie apelował o reformy na Kubie, które w obliczu trwającego kryzysu gospodarczego i społecznego oraz kryzysu związanego z prawami człowieka są potrzebne bardziej niż kiedykolwiek wcześniej;

I. mając na uwadze, że Parlament trzykrotnie przyznał działaczom kubańskim Nagrodę im. Sacharowa za wolność myśli - otrzymali ją: Oswaldo Payá w 2002 r., Kobiety w Bieli w 2005 r. oraz Guillermo Fariñas w 2010 r.; mając na uwadze, że laureaci Nagrody im. Sacharowa i ich krewni nadal są regularnie prześladowani, zastraszani oraz pozbawieni możliwości opuszczania kraju i uczestnictwa w wydarzeniach międzynarodowych;

J. mając na uwadze, że w sprawozdaniu IACHR nr 83/23 w sprawie 14.196 stwierdzono, że państwo kubańskie jest bezpośrednio odpowiedzialne za śmierć Oswaldo Payi i Harolda Cepero; mając na uwadze, że w sprawozdaniu przypomniano również, iż IACHR "stwierdziła, że naruszenia prawa do wolności wypowiedzi i zrzeszania się zinstytucjonalizowano "jako politykę państwa kubańskiego mającą na celu zapobieganie wszelkim krytycznym stanowiskom sprzecznym z reżimem lub sytuacją polityczną, pracowniczą, edukacyjną itp.";

K. mając na uwadze, że dokonując oceny sytuacji w zakresie praw człowieka na Kubie w swoim sprawozdaniu rocznym za 2022 r., IACHR postanowiła włączyć specjalny rozdział dotyczący Kuby (rozdział IV.B) i w opinii IACHR sytuacja na wyspie kwalifikuje się jako poważne naruszenie podstawowych elementów i instytucji demokracji przedstawicielskiej przewidzianych w Międzyamerykańskiej karcie demokratycznej; mając na uwadze, że IACHR uważa te elementy i instytucje za niezbędne do obrony praw człowieka; mając na uwadze, że IACHR uznaje, że reżim kubański dopuścił się masowych, poważnych i systematycznych naruszeń praw człowieka zagwarantowanych w Amerykańskiej Deklaracji Praw i Obowiązków Człowieka, Amerykańskiej Konwencji Praw Człowieka i innych mających zastosowanie instrumentach dotyczących praw człowieka;

L. mając na uwadze, że na Kubie nie poczyniono konkretnych postępów pod względem ogólnych zasad i celów określonych w umowie, polegających na poprawie sytuacji w zakresie praw człowieka - przeciwnie, kubański reżim nasilił represje oraz naruszenia praw pracowniczych i praw człowieka, a liczba więźniów politycznych wzrosła; mając na uwadze, że PDCA nie spełniła swojego podstawowego celu, jakim jest poprawa sytuacji w zakresie podstawowych wolności na Kubie;

M. mając na uwadze, że od czasu rozpoczęcia przez Rosję nielegalnej, nieuzasadnionej i niesprowokowanej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie reżim kubański zacieśnił stosunki z reżimem Putina; mając na uwadze, że Kuba nie poparła żadnej rezolucji ONZ w sprawie rosyjskiej napaści na Ukrainę i z zadowoleniem przyjęła aneksję kilku ukraińskich obwodów; mając na uwadze, że władze Białorusi i Kuby ogłosiły, że personel wojskowy wyspy przejdzie szkolenie na Białorusi, która jest najbardziej zaangażowanym sojusznikiem Rosji w jej inwazji na Ukrainę i z którą Hawana wzmacnia więzi polityczne i gospodarcze; mając na uwadze, że podczas wizyty w Moskwie w czerwcu 2023 r. minister Rewolucyjnych Sił Zbrojnych Kuby Álvaro López Miera stwierdził, że rozszerzenie NATO aż po granice Rosji doprowadziło Rosję do zaangażowania się w "specjalną operację wojskową" i że w tym kontekście Rosja odgrywa kluczową rolę w walce z ekspansją faszyzmu w Europie;

N. mając na uwadze, że w rezolucji z 22 czerwca 2023 r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy uznaje Kubę za sojusznika reżimu Putina i "wzywa parlamenty państw członkowskich Rady Europy do wycofania się z oczekującej na ratyfikację umowy o wolnym handlu między Unią Europejską a Republiką Kuby (PDCA)";

O. mając na uwadze, że organizacje praw człowieka nadal dokumentują tłumienie prawa do wolności wypowiedzi, pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się w kraju, a także zagłuszanie przez władze kubańskie głosów sprzeciwu i ataki na obrońców praw człowieka; mając na uwadze, że 31 maja 2023 r. na Kubie znajdowało się łącznie 1 037 więźniów politycznych i więźniów sumienia, w tym 35 nieletnich;

P. mając na uwadze, że sytuacja w zakresie praw człowieka na Kubie jest alarmująca, zwłaszcza w przypadku dysydentów i grup społecznie wrażliwych, takich jak kobiety, potomkowie Afrykańczyków czy społeczność LGBTIQ+; mając na uwadze, że na Kubie odnotowano wzrost liczby przypadków kobietobójstwa;

Q. mając na uwadze, że reżim kubański obwinia amerykańskie embargo za wszystkie problemy gospodarcze na wyspie, podczas gdy poziom ubóstwa na Kubie jest jedynie wynikiem całkowitej porażki jego systemu gospodarczego i produkcyjnego; mając na uwadze, że reżim kubański wykorzystuje sytuację gospodarczą jako pretekst do swoich nadużyć oraz jako sposób na uzyskanie poparcia obcych rządów, które w przeciwnym razie byłyby skłonne do silniejszego potępienia represyjnych praktyk tego kraju;

R. mając na uwadze, że nękanie i represje stosowane przez kubański reżim od dawna charakteryzują się restrykcyjnymi przepisami, stałą inwigilacją, cenzurą i stosowaniem taktyk zastraszania, a także nieustannie rozbudowywanymi mechanizmami kontroli prawa do wolności wypowiedzi i pokojowego zgromadzania się, podczas gdy osoby broniące praw człowieka stają w obliczu nierzetelnych procesów, arbitralnych zatrzymań oraz fałszywych i opartych na nadużyciach zarzutów karnych; mając na uwadze, że zgodnie z raportem Komitetu ONZ ds. Wymuszonych Zaginięć z 2021 r. Kuba złożyła więcej wniosków o podjęcie pilnych działań w związku z wymuszonymi zaginięciami niż jakikolwiek inny kraj na świecie w 2021 r., a od 2012 r. zajmuje trzecie miejsce pod względem całkowitej liczby takich wniosków;

S. mając na uwadze, że 11 lipca 2021 r. miały miejsce na Kubie największe protesty od czasu "Maleconazo" z 1994 r.; mając na uwadze, że od protestów w lipcu 2021 r. na Kubie zatrzymano wielu demonstrantów, w tym dziennikarzy, wielu przeciwników rządu, obrońców praw człowieka, artystów i osoby młode;

T. mając na uwadze, że władze kubańskie odmówiły dyplomatom UE i państw członkowskich, międzynarodowym mediom i organizacjom praw człowieka monitorowania procesów osób zatrzymanych podczas protestów z 11 lipca 2021 r.; mając na uwadze, że ponad 100 kubańskich cywilów, którzy wzięli udział w protestach 11 lipca 2021 r., nie- związanych ze służbą wojskową ani ze stanowiskami wojskowymi, zostało osądzonych przez trybunały wojskowe z naruszeniem prawa międzynarodowego i otrzymało wyroki od 2 do 22 lat więzienia;

U. mając na uwadze, że osoby arbitralnie uwięzione są przetrzymywane w stałej izolacji, w tym również w karcerze, poddawane okrutnym torturom i nieludzkiemu traktowaniu, a także pozbawione dostępu do prawników czy odpowiedniej opieki medycznej, co naraża ich życie na niebezpieczeństwo; mając na uwadze, że niektóre z tych osób są przetrzymywane w więzieniach z dala od miejsc zamieszkania, co uniemożliwia rodzinom odwiedzanie ich; mając na uwadze, że według doniesień na Kubie torturowanych jest ponad 1 000 więźniów politycznych, w tym nieletni, młodzież i kobiety; mając na uwadze, że organizacja Prisoners Defenders udokumentowała w raporcie z 30 maja 2023 r. 181 przypadków systematycznych tortur więźniów politycznych na Kubie;

V. mając na uwadze, że w październiku 2020 r. działająca przy Radzie Praw Człowieka ONZ Grupa Robocza ds. Arbitralnych Zatrzymań stwierdziła, że arbitralne zatrzymania, które miały miejsce w ostatnich dziesięcioleciach na Kubie, nie są odosobnionymi przypadkami, lecz stanowią raczej część "systematycznej praktyki [...], w której [...] władze kubańskie uczestniczą od dziesięcioleci";

W. mając na uwadze, że w pismach specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. współczesnych form niewolnictwa, w tym jego przyczyn i skutków oraz specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. handlu ludźmi, zwłaszcza kobietami i dziećmi, Human Rights Watch, Human Rights Foundation i innych organizacji potępiono fakt, że kubańscy cywile pracujący za granicą są ofiarami handlu ludźmi z powodu przymusowej natury przepisów ustawowych i wykonawczych dotyczących bardzo jednoznacznych podstawowych wolności, np. art. 176 kodeksu karnego dotyczący prawa migracyjnego, rezolucja MINCEX 368 z 2020 r. i inne; mając na uwadze, że rząd kubański zakazuje powrotu na Kubę pracownikom uznanym za uciekinierów i osoby niepożądane przez osiem lat na mocy ustawy o migracji i kategoryzuje ich jako "emigrantów", przez co tracą oni wszelkie gwarancje obywatelskie, prawa i majątek oraz nie mogą odwiedzać swoich dzieci ani rodziny na Kubie;

X. mając na uwadze, że José Daniel Ferrer pozostaje uwięziony wyłącznie z powodu swoich przekonań i pokojowego korzystania z praw człowieka; mając na uwadze, że jego stan zdrowia jest niepewny; mając na uwadze, że wraz z Lui- sem Manuelem Otero Alcántarą i Maykelem "Osorbo" Castillo Pérezem stanowią oni zaledwie kilka przykładów spośród setek Kubańczyków zmagających się z niesprawiedliwością i represjami narzuconymi przez ich własny rząd; mając na uwadze, że podczas 87., 88. i 89. sesji Grupa Roboczej ONZ ds. Arbitralnych Zatrzymań wydała orzeczenie w dziewięciu sprawach przeciwko Kubie, w tym w sprawie Ferrera (członka Grupy 75, aresztowanego za udział w protestach z 11 lipca 2021 r.) i Aymary Nieto (członkini Kobiet w Bieli, więzionej bez powodu przez ponad pięć lat);

Y. mając na uwadze, że 26 czerwca 2023 r. laureat Nagrody im. Sacharowa Guillermo Fariñas rozpoczął kolejny strajk głodowy, który jest kampanią na rzecz bezwarunkowego uwolnienia wszystkich więźniów politycznych na wyspie;

Z. mając na uwadze, że 25 maja 2023 r. wiceprzewodniczący Komisji / wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josep Borrell udał się na Kubę, aby reprezentować UE na trzecim posiedzeniu Wspólnej Rady; mając na uwadze, że wizyta ta była okazją do ponownego rozpoczęcia dialogu politycznego między UE a Kubą oraz do postawienia w centrum dyskusji sytuacji w zakresie praw człowieka na Kubie; mając na uwadze, że wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący Komisji celowo zaniedbał spotkania z wiarygodnymi i niezależnymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, a także z więźniami politycznymi lub ich krewnymi;

AA. mając na uwadze, że podczas swojej wizyty wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący Josep Borrell publicznie oświadczył, że UE nie ma "ani możliwości, ani woli" narzucenia zmian politycznych na wyspie;

AB. mając na uwadze, że pomimo wieloletnich nalegań na konieczność wizyty na wyspie władze kubańskie systematycznie odmawiają wjazdu na Kubę oficjalnym komisjom, delegacjom i grupom politycznym Parlamentu Europejskiego, międzynarodowym organizacjom praw człowieka i innym niezależnym obserwatorom sytuacji w zakresie praw człowieka, w tym specjalnym sprawozdawcom ONZ;

1. przypomina, że w PDCA podkreślono, że "[p]oszanowanie i promowanie zasad demokratycznych, poszanowanie wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności określonych w Powszechnej deklaracji praw człowieka oraz w podstawowych instrumentach międzynarodowych w zakresie praw człowieka i ich nieobowiązkowych protokołów, które mają zastosowanie do obu Stron, oraz poszanowanie praworządności stanowią zasadniczy element niniejszej Umowy", jednak kubański reżim od dziesięcioleci nieustannie ignoruje i łamie te zasady i prawa, a w ostatnim czasie doszło do nasilenia się takich naruszeń; uważa, że pomimo czasu, jaki upłynął od wejścia w życie PDCA, sytuacja pod względem braku demokracji i swobód na Kubie wcale się nie poprawiła; zauważa, że wręcz przeciwnie, sytuacja w zakresie praw człowieka na wyspie uległa dalszemu zaostrzeniu i pogorszeniu, co stanowi wyraźne i systematyczne naruszenie podstawowych postanowień PDCA;

2. podkreśla obowiązek wszystkich stron do wypełniania wiążących postanowień PDCA i do przestrzegania zasady powszechności praw człowieka; wyraża ubolewanie, że pomimo przyjęcia PDCA sytuacja w zakresie demokracji i praw człowieka na Kubie pogorszyła się; przypomina, że PDCA zawiera klauzulę praw człowieka, tj. standardowy i zasadniczy element umów międzynarodowych zawieranych przez UE, umożliwiający zawieszenie umowy w razie naruszeń postanowień o prawach człowieka;

3. potępia w najostrzejszych słowach systematyczne naruszenia praw człowieka i nadużycia, jakich dopuszcza się reżim kubański wobec m.in. protestujących, dysydentów politycznych, przywódców religijnych, działaczy na rzecz praw człowieka i niezależnych artystów; wzywa władze kubańskie do niezwłocznego położenia kresu polityce represji; potępia brak wolności religii na Kubie;

4. apeluje o natychmiastowe i bezwarunkowe uwolnienie wszystkich osób przetrzymywanych wyłącznie z powodu korzystania z przysługujących im praw człowieka, w tym prawa do wolności wypowiedzi i pokojowego zgromadzania się; apeluje także o wycofanie bezzasadnych zarzutów karnych i umożliwienie osobom wygnanym powrotu do kraju;

5. potępia stosowanie tortur i złe traktowanie przez władze kubańskie; apeluje o przeprowadzenie szybkich i bezstronnych dochodzeń oraz zapewnienie zatrzymanym natychmiastowego dostępu do wybranej przez nich opieki medycznej, a także umożliwienie im kontaktu z rodzinami;

6. przypomina swój apel o prawo do rzetelnego procesu sądowego i niezależności sądów oraz zagwarantowania dostępu do niezależnego adwokata osobom pozbawionym wolności;

7. wzywa państwo Kuba do ochrony praw człowieka i zagwarantowania wolności pokojowego zgromadzania się i wolności wypowiedzi, bez dyskryminacji ze względu na poglądy polityczne; wzywa władze kubańskie do natychmiastowego zaprzestania szeroko zakrojonej cenzury mediów i kontroli internetu; domaga się poszanowania przez władze kubańskie prawa do wolności wypowiedzi, prasy i zgromadzeń; wzywa władze kubańskie do wsłuchania się w głosy obywateli i do zaangażowania się w pluralistyczny dialog narodowy, aby wspierać procesy modernizacji i demokratyzacji kraju;

8. podkreśla kluczową rolę społeczeństwa obywatelskiego, obrońców praw człowieka, dziennikarzy i przywódców religijnych na Kubie oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do udzielania wsparcia wszystkim ofiarom naruszeń praw człowieka i arbitralnych zatrzymań w tym kraju;

9. ponownie wyraża swoje zdecydowane i bezwarunkowe poparcie dla narodu kubańskiego, wszystkich obrońców praw człowieka na Kubie oraz dla ich godnego pochwały oddania na rzecz swobód, których kubański reżim odmawiał przez dziesięciolecia;

10. domaga się, aby władze kubańskie umożliwiły delegacji Parlamentu Europejskiego, UE i państw członkowskich oraz niezależnym organizacjom praw człowieka dostęp na potrzeby monitorowania procesów sądowych i odwiedzania w więzieniach setek aktywistów i zwykłych Kubańczyków, którzy pozostają zatrzymani za korzystanie z prawa do wolności wypowiedzi i zgromadzeń;

11. podkreśla, że kryzysowi praw człowieka na Kubie musi towarzyszyć współmierna reakcja UE i państw członkowskich, aby stawić czoła sytuacji, zważywszy na jej zasięg i powagę; ponawia apel do państw członkowskich, ESDZ i jej delegatury na Kubie o stanowcze i publiczne potępienie represyjnej polityki kubańskiego reżimu oraz o zwiększenie wsparcia dla przedstawicieli prawdziwego i niezależnego społeczeństwa obywatelskiego, w tym dla laureatów Nagrody im. Sacharowa;

12. wyraża ubolewanie, że wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący nie wykorzystał swojej obecności w kraju, aby spotkać się z niezależnymi przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego, więźniami politycznymi lub ich krewnymi, marnując tę sposobność; głęboko ubolewa, że wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący zaprzepaścił okazję wsparcia demokracji za pośrednictwem kubańskiego społeczeństwa obywatelskiego i więźniów politycznych, a także zaprzepaścił możliwość wysłania jasnego komunikatu na temat obaw UE dotyczących naruszania praw człowieka na Kubie; ubolewa nad przeciwnym do zamierzonego efektem wybielania kubańskiego reżimu, do którego przyczyniła się jego wizyta; przypomina, że wszelki dialog między UE a kubańskim społeczeństwem obywatelskim i możliwości finansowania muszą obejmować wyłącznie niezależne organizacje społeczeństwa obywatelskiego, a nie organizacje pozarządowe finansowane i tolerowane przez reżim, ponieważ wspieranie tych ostatnich ostatecznie jest równoznaczne z finansowaniem tego samego reżimu, który ogranicza zbiorowe podstawowe wolności Kubańczyków; głęboko ubolewa nad uwagą wysokiego przedstawiciela i wiceprzewodniczącego Josepa Borrella podczas jego wizyty na Kubie, że UE nie ma "ani możliwości, ani woli narzucenia zmian na Kubie", mimo że jednym z głównych celów PDCA jest poprawa sytuacji w zakresie podstawowych wolności i standardów życia obywateli Kuby;

13. ubolewa, że od podpisania PDCA ESDZ zaakceptowała decyzję kubańskiego reżimu o wykluczeniu niezależnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego z udziału we wszystkich seminariach społeczeństwa obywatelskiego UE-Kuba jako stron zainteresowanych rozwojem dialogu w ramach umowy 3 , pozbawiając umowę istotnej części jej celu i naruszając wolę Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich UE, które ją podpisały;

14. ponawia apel do UE o uruchomienie art. 85 ust. 3 lit. b) PDCA w celu zwołania natychmiastowego posiedzenia wspólnego komitetu w związku z naruszeniem umowy przez rząd kubański, co stanowi "szczególnie nagły przypadek", który może doprowadzić do zawieszenia umowy ze względu na ciągłe, poważne i istotne pogwałcenie zasad demokracji oraz brak poszanowania wszystkich podstawowych praw człowieka i podstawowych wolności, określonych w Powszechnej deklaracji praw człowieka, stanowiących zasadniczy element umowy, jak zapisano w art. 1 ust. 5, oraz ze względu na brak zaradzenia tym naruszeniom pomimo licznych wezwań do tego;

15. ponawia swój apel do Rady o zastosowanie przepisów globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka (unijnej ustawy Magnickiego) i przyjęcie sankcji wobec osób odpowiedzialnych za ciągłe naruszenia praw człowieka na Kubie, począwszy od wymierzenia sankcji wobec Miguela Diaza-Canela, jako najwyższego rangą urzędnika w łańcuchu dowodzenia kubańskich sił bezpieczeństwa, wraz z innymi wysokimi rangą urzędnikami kubańskiego rządu;

16. podkreśla, że zbliżający się szczyt z udziałem UE i Wspólnoty Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów stanowi okazję do utrzymania w mocy zasad państwa prawnego, demokracji i praw człowieka, i postuluje, aby wszyscy uczestnicy trzymali się tych zasad; wskazuje, że nie będzie to możliwe bez prawdziwie przejrzystego, wszechstronnego i znaczącego udziału niezależnego społeczeństwa obywatelskiego; uważa, że autokratyczne reżimy nie powinny uczestniczyć w takich szczytach wraz z krajami, które podzielają wartości demokratyczne i szanują prawa człowieka; postuluje, aby uczestnicy szczytu wydali oświadczenie zawierające żądanie należytego poszanowania praw człowieka w obu regionach, ze szczególnym uwzględnieniem braku poszanowania demokracji i podstawowych wolności na Kubie;

17. potępia poparcie kubańskiego reżimu dla rosyjskiej wojny napastniczej z Ukrainą oraz jego obronę Rosji i Białorusi; przypomina deklaracje wysokiego przedstawiciela i wiceprzewodniczącego wskazujące, że brak wsparcia Ukrainy w walce przeciwko rosyjskiej agresji będzie miał konsekwencje, i ubolewa nad faktem, że oświadczenia te okazały się pustą retoryką i nie miały praktycznych następstw;

18. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Władzy Ludowej Kuby, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Komisji, Specjalnemu Przedstawicielowi Unii Europejskiej ds. Praw Człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, Wysokiemu Komisarzowi Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka oraz rządom państw członkowskich Wspólnoty Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów.

1 Dz.U. L 337 I z 13.12.2016, s. 3.
2 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Umowy o dialogu politycznym i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kuby, z drugiej strony (Dz.U. C 334 z 19.9.2018, s. 99).
3 Preambuła i art. 19, 36, 42 ust. 1, art. 47 ust. 6 lit. e) i art. 59 ust. 2 PDCA.

Zmiany w prawie

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.4001

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 lipca 2023 r. w sprawie stanu realizacji umowy o dialogu politycznym i współpracy między UE a Kubą w świetle niedawnej wizyty wysokiego przedstawiciela na wyspie (2023/2744(RSP))
Data aktu: 12/07/2023
Data ogłoszenia: 17/07/2024