Komisja Europejska ("Komisja") podjęła z własnej inicjatywy decyzję o wszczęciu na podstawie art. 5 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1031 z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie dostępu wykonawców, towarów i usług z państw trzecich do unijnych rynków zamówień publicznych i koncesji oraz procedur wspierających negocjacje dotyczące dostępu unijnych wykonawców, towarów i usług do rynków zamówień publicznych i koncesji państw trzecich (Instrument Zamówień Międzynarodowych - IZM) 1 ("rozporządzenie w sprawie IZM") postępowania wyjaśniającego w sprawie stosowanych w Chińskiej Republice Ludowej ("ChRL") środków i praktyk, których dotyczy zarzut, skutkujących poważnym i powtarzającym się ograniczeniem dostępu unijnych wykonawców, towarów lub usług do rynków zamówień publicznych dla wyrobów medycznych ("środki i praktyki, których dotyczy zarzut").Orientacyjny wykaz kategorii wyrobów medycznych, których dotyczą te środki i praktyki, zawarto w załączniku do niniejszego ogłoszenia.
1. Opis środków i praktyk ChRL
Środki i praktyki, których dotyczy zarzut, wdrożone przez ChRL na szczeblu centralnym i lokalnym oraz mające zastosowanie do wszystkich podmiotów zamawiających wyroby medyczne, w tym do przedsiębiorstw państwowych, takich jak szpitale publiczne, obejmują:
a) faworyzowanie zamawiania krajowych wyrobów i usług medycznych, między innymi przez:
- art. 10 ustawy chińskiego rządu o zamówieniach rządowych ("chińska ustawa o zamówieniach rządowych"), którym wprowadzono politykę "kupuj produkty chińskie" i który stanowi, że "podmioty rządowe zamawiają krajowe towary, usługi i roboty budowlane, z wyjątkiem:
a) gdy towary, usługi i roboty budowlane są niedostępne na terytorium Chińskiej Republiki Ludowej lub gdy nie są one dostępne na rozsądnych warunkach handlowych;
b) gdy docelowym miejscem wykorzystania zamawianych towarów, usług i robót budowlanych nie są Chiny; oraz
c) gdy inne przepisy ustawowe i wykonawcze stanowią inaczej". Realizowane przez władze lokalne inicjatywy "kupuj produkty lokalne" również faworyzują towary produkowane lokalnie;
- wymóg strategii "Made in China 2025", zgodnie z którym poziom zamówień szpitali na produkowane w Chinach wyroby medyczne średniej i wysokiej klasy powinien osiągnąć 50 % do 2020 r. i 70 % do 2025 r.;
- wymóg zawarty w "zawiadomieniu w sprawie kryteriów oceny i wytycznych dotyczących rządowych zamówień na produkty przywożone" nr 551 z 2021 r., aby władze lokalne zwiększyły poziom zamówień krajowych w odniesieniu do 315 produktów, z których 178 to wyroby medyczne (w przypadku 137 z nich nałożono wymóg zakupu 100 % produktów krajowych);
- wymóg zawarty w "zawiadomieniu w sprawie pogłębienia reformy systemu medycznego i zdrowotnego" 2 , Guo Ban Fa [2015 r.] nr 34, zgodnie z którym szpitale publiczne muszą przyznawać priorytet krajowym wyrobom medycznym oraz w którym zachęca się szpitale do zakupu krajowych wyrobów medycznych o wysokiej wartości w ramach scentralizowanego trybu udzielania zamówień.
b) Ograniczanie udzielania zamówień na towary przywożone, w tym wyroby medyczne, w szczególności za pomocą "środków administracyjnych dotyczących zamówień na towary przywożone" 3 , ustanawiających bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące udzielania zamówień na produkty przywożone w porównaniu z produktami krajowymi, takie jak (i) rygorystyczna procedura składania, oceniania i zatwierdzania wniosków o udzielenie zamówienia na towary przywożone w celu sprawdzenia, czy są dostępne towary krajowe i czy powinny one zostać zamówione zamiast towarów przywożonych; (ii) obowiązkowa klauzula dotyczącą ochrony interesów krajowych i społecznych, którą należy zawrzeć zwłaszcza w umowach związanych z zamówieniami na towary przywożone, umożliwiająca rozwiązanie umowy na tej podstawie oraz (iii) jednoznaczne przepisy dotyczące stosowania w ramach zamówień na towary przywożone zobowiązań offsetowych, takich jak pierwszeństwo zamówień towarów przywożonych od
dostawców, którzy przekazali technologie chińskim przedsiębiorstwom.
c) Narzucanie warunków w ramach scentralizowanego udzielania zamówień na wyroby medyczne, prowadzących do rażąco niskich ofert, które nie mogą być składane przez przedsiębiorstwa nastawione na zysk.
Komisja zastrzega sobie prawo do zbadania innych odpowiednich środków lub praktyk ChRL, o których dowie się w trakcie postępowania wyjaśniającego i które skutkują poważnym i powtarzającym się ograniczeniem dostępu unijnych wykonawców, towarów lub usług do rynku zamówień publicznych ChRL dla wyrobów medycznych.
2. Wstępna ocena Komisji dotycząca środków i praktyk ChRL
Powyższe restrykcyjne środki i praktyki dotyczące przywozu w znaczący i systemowy sposób marginalizują unijne podmioty gospodarcze, towary i usługi, ponieważ systematycznie faworyzują zamawianie produktów krajowych ze szkodą dla produktów przywożonych lub obciążają udział unijnych podmiotów w zamówieniach dyskryminacyjnymi procedurami. Takie ograniczenia i praktyki przywozowe pozbawiają unijnych producentów wyrobów medycznych wszystkich lub znaczącej części możliwości biznesowych na rynku zamówień publicznych ChRL, ponieważ zapobiegają zamówieniom na przywożone wyroby medyczne, z wyjątkiem gdy wyroby, które mają być zamawiane, m.in. "nie są dostępne na terytorium Chińskiej Republiki Ludowej". Ten negatywny wpływ dodatkowo wzmacnia ustanawianie celów dla instytucji zamawiających w zakresie krajowych zamówień. Co więcej, nawet w przypadku przyznania dostępu do tego rynku, często podlega on warunkom - takim jak obowiązek udzielenia dostępu do własnych technologii - które uniemożliwiają unijnym producentom równe uczestnictwo. Ponadto praktyki w ramach scentralizowanego trybu udzielania zamówień na wyroby medyczne prowadzą do tego, że oferenci składają rażąco niskie oferty, które nie mogą być składane przez przedsiębiorstwa nastawione na zysk 4 . Publicznie dostępne dokumenty wskazują również, że scentralizowany tryb udzielania zamówień jest wykorzystywany do wspierania krajowych przedsiębiorstw 5 . Praktyka ta prowadzi do nieuczciwej konkurencji na rynku zamówień publicznych dla wyrobów medycznych w ChRL i skutkuje de facto wykluczeniem zagranicznych dostawców.
Powyższe środki i praktyki zostały ustanowione w aktach ustawodawczych, wykonawczych lub administracyjnych o zasięgu ogólnym, albo są regularnie stosowane w praktyce, a co za tym idzie, mają powtarzające się skutki.
W związku z tym Komisja wstępnie ocenia, że powyższe środki i praktyki skutkują de iure i de facto poważnym i powtarzającym się ograniczeniem dostępu unijnych wykonawców, towarów i usług do rynku zamówień publicznych dla wyrobów medycznych w ChRL.
3. Procedura
Na podstawie powyższej wstępnej oceny Komisja niniejszym wszczyna postępowanie wyjaśniające na podstawie art. 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie IZM.
W toku postępowania wyjaśniającego zostanie ustalone, czy stosowane w ChRL środki i praktyki, których dotyczy zarzut, istnieją i skutkują poważnym i powtarzającym się ograniczeniem dostępu unijnych wykonawców, towarów i usług do rynku zamówień publicznych dla wyrobów medycznych w ChRL.
Zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie IZM wzywa się rząd Chin ("rząd ChRL") do przedstawienia stanowiska oraz do dostarczenia odpowiednich informacji dotyczących środków i praktyk, których dotyczy zarzut. Wzywa się również rząd ChRL do podjęcia konsultacji z Komisją w celu wyeliminowania lub skorygowania środków i praktyk, których dotyczy zarzut.
Państwa członkowskie i zainteresowane strony w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. h) rozporządzenia w sprawie IZM wzywa się do udziału w postępowaniu wyjaśniającym oraz do dostarczenia w terminie 30 dni kalendarzowych od daty niniejszego ogłoszenia odpowiednich informacji na temat istnienia oraz skutków środków i praktyk ChRL, a także na temat interesu Unii w przyjęciu środków IZM. W tym kontekście zachęca się do skorzystania z wytycznych dotyczących dostarczania informacji, dostępnych w portalu "Access2Markets" pod adresem:
https://trade.ec.europa.eu/access-to-markets/en/form-assets/IPI_interested_parties_guidance.pdf
4. Instrukcje dotyczące składania oświadczeń pisemnych i przesyłania korespondencji
Wszystkie pisemne oświadczenia, łącznie z informacjami wymaganymi w niniejszym ogłoszeniu, oraz korespondencję dostarczoną przez ChRL, państwa członkowskie i zainteresowane strony, w odniesieniu do których wnioskuje się o ich traktowanie na zasadzie poufności, należy oznakować "Sensitive" 6 . Strony dostarczające informacje w toku niniejszego postępowania wyjaśniającego wzywa się do przedstawienia tych informacji również w formie niepoufnego streszczenia, które Komisja mogłaby wykorzystać podczas postępowania wyjaśniającego.
Informacje dostarczane Komisji dla celów postępowań wyjaśniających dotyczących IZM muszą być wolne od praw autorskich. Przed dostarczeniem Komisji informacji lub danych, które są objęte prawami autorskimi osób trzecich, zainteresowane strony muszą zwrócić się do właściciela praw autorskich o udzielenie specjalnego zezwolenia wyraźnie umożliwiającego: wykorzystanie przez Komisję tych informacji i danych dla celów niniejszego postępowania wyjaśniającego dotyczącego IZM.
Wszystkie zgłoszenia i wnioski należy przesyłać pocztą elektroniczną na adres TRADE-EU-INTERNATIONAL-PROCUREMENT-INSTRUMENT@ec.europa.eu
Adres Komisji do celów korespondencji:
European Commission
Directorate-General for Trade
Directorate G, unit E4
Office: CHAR 05/052
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIE
5. Harmonogram postępowania wyjaśniającego
Na podstawie art. 5 ust. 3 rozporządzenia w sprawie IZM postępowanie wyjaśniające musi zostać zakończone w terminie dziewięciu miesięcy po dniu niniejszego ogłoszenia. W uzasadnionych przypadkach Komisja może przedłużyć ten termin o pięć miesięcy w drodze publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie IZM Komisja regularnie informuje państwa członkowskie o postępach poczynionych w postępowaniu wyjaśniającym i konsultacjach w ramach Komitetu ds. Barier Handlowych ustanowionego na mocy art. 7 rozporządzenia (UE) 2015/1843 7 .
Zgodnie z art. 5 ust. 4 rozporządzenia w sprawie IZM po zakończeniu postępowania wyjaśniającego i konsultacji Komisja podaje do publicznej wiadomości sprawozdanie zawierające główne ustalenia z postępowania wyjaśniającego oraz proponowany kierunek działań. Komisja przedstawia to sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
6. Przedłużenie terminów określonych w niniejszym ogłoszeniu
O przedłużenia terminów przewidzianych w niniejszym ogłoszeniu można zwracać się wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach, a terminy te mogą zostać przedłużone tylko w należycie uzasadnionych przypadkach, o ile podane zostanie właściwe uzasadnienie.
7. Przetwarzanie danych osobowych
Wszelkie dane osobowe zgromadzone podczas postępowania wyjaśniającego będą przetwarzane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 8 .
