Sprawa C-75/23, Parchetul de pe lângă Tribunalul Braşov: Postanowienie Trybunału (dziewiąta izba) z dnia 9 stycznia 2024 r. - postępowanie karne przeciwko M.A.sr, S.A.C.S., S.A.S. Odesłanie prejudycjalne - Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem - Akt wyjaśniający - Identyczne pytania - Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej - Artykuł 325 ust. 1 TFUE - Konwencja PIF - Artykuł 2 ust. 1 - Obowiązek zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pomocą odstraszających i skutecznych środków - Obowiązek ustanowienia sankcji karnych - Podatek od wartości dodanej - Dyrektywa 2006/112/WE - Poważne nadużycie finansowe związane z VAT - Termin przedawnienia odpowiedzialności karnej - Wyrok trybunału konstytucyjnego stwierdzający nieważność przepisu krajowego regulującego przyczyny przerwania biegu tego terminu - Systemowe ryzyko bezkarności - Ochrona praw podstawowych - Artykuł 49 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar - Wymogi przewidywalności i precyzyjności ustawy karnej - Zasada retroaktywnego stosowania względniejszej ustawy karnej - Zasada pewności prawa - Krajowy standard ochrony praw podstawowych - Obowiązek odstąpienia przez sądy państwa członkowskiego od stosowania wyroków trybunału konstytucyjnego lubsądu najwyższego tego państwa członkowskiego w przypadku niezgodności z prawem Unii - Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów w razie niezastosowania się do tych wyroków - Zasada pierwszeństwa prawa Unii

Postanowienie Trybunału (dziewiąta izba) z dnia 9 stycznia 2024 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Curtea de Apel Bra§ov - Rumunia) - postępowanie karne przeciwko M.A.sr, S.A.C.S., S.A.S.
(Sprawa C-75/23 1 , Parchetul de pe langa Tribunalul Bra§ov)

[Odesłanie prejudycjalne - Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem - Akt wyjaśniający - Identyczne pytania. - Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej - Artykuł 325 ust. 1 TFUE - Konwencja PIF - Artykuł 2 ust. 1 - Obowiązek zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pomocą odstraszających i skutecznych środków - Obowiązek ustanowienia sankcji karnych - Podatek od wartości dodanej (VAT) - Dyrektywa 2006/112/WE - Poważne nadużycie finansowe związane z VAT - Termin przedawnienia odpowiedzialności karnej - Wyrok trybunału konstytucyjnego stwierdzający nieważność przepisu krajowego regulującego przyczyny przerwania biegu tego terminu - Systemowe ryzyko bezkarności - Ochrona praw podstawowych - Artykuł 49 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar - Wymogi przewidywalności i precyzyjności ustawy karnej - Zasada retroaktywnego stosowania względniejszej ustawy karnej (lex mitior) - Zasada pewności prawa - Krajowy standard ochrony praw podstawowych - Obowiązek odstąpienia przez sądy państwa członkowskiego od stosowania wyroków trybunału konstytucyjnego lubsądu najwyższego tego państwa członkowskiego w przypadku niezgodności z prawem Unii - Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów w razie niezastosowania się do tych wyroków - Zasada pierwszeństwa prawa Unii]

(C/2024/2000)

Język postępowania: rumuński

(Dz.U.UE C z dnia 18 marca 2024 r.)

Sąd odsyłający

Curtea de Apel Bra§ov

Strony w postępowaniu głównym w sprawie karnej

M.A.sr, S.A.C.S., S.A.S.

przy udziale: Parchetul de pe langä Tribunalul Bračov, Statui roman

Sentencja

1) Artykuł 325 ust. 1 TFUE i art. 2 ust. 1 Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej, o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich, podpisanej w Brukseli w dniu 26 lipca 1995 r.

należy interpretować w ten sposób, że:

sądy państwa członkowskiego nie są zobowiązane do odstąpienia od stosowania wyroków trybunału konstytucyjnego tego państwa członkowskiego stwierdzających nieważność krajowego przepisu ustawowego regulującego przyczyny przerwania biegu terminu przedawnienia w sprawach karnych z powodu naruszenia zasady ustawowej określoności czynów zabronionych i kar chronionej w prawie krajowym, zgodnie z wymogami dotyczącymi przewidywalności i precyzyjności prawa karnego, nawet jeśli wyroki te skutkują tym, że znaczna liczba spraw karnych, w tym sprawy dotyczące poważnych przestępstw nadużyć finansowych naruszających interesy finansowe Unii Europejskiej, zostanie zakończona ze względu na przedawnienie odpowiedzialności karnej.

Natomiast wspomniane przepisy prawa Unii należy interpretować w ten sposób, że:

sądy tego państwa członkowskiego są zobowiązane do odstąpienia od stosowania krajowego standardu ochrony dotyczącego zasady retroaktywnego stosowania względniejszej ustawy karnej (lex mitior), który pozwala na zakwestionowanie przerwania biegu terminu przedawnienia odpowiedzialności karnej w takich sprawach poprzez czynności procesowe dokonane przed takim stwierdzeniem nieważności.

2) Zasadę pierwszeństwa prawa Unii

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu lub praktyce krajowej, zgodnie z którymi krajowe sądy powszechne państwa członkowskiego są związane orzeczeniami trybunału konstytucyjnego oraz orzeczeniami sądu najwyższego tego państwa członkowskiego i nie mogą z tego powodu - i ze względu na ryzyko powstania odpowiedzialności dyscyplinarnej danych sędziów - odstąpić z urzędu od stosowania orzecznictwa wynikającego z tych orzeczeń, nawet jeśli w świetle wyroku Trybunału uznają, że orzecznictwo to jest sprzeczne z bezpośrednio skutecznymi przepisami prawa Unii.

1 Dz.U. C 205 z 12.6.2023.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.2000

Rodzaj: Postanowienie
Tytuł: Sprawa C-75/23, Parchetul de pe lângă Tribunalul Braşov: Postanowienie Trybunału (dziewiąta izba) z dnia 9 stycznia 2024 r. - postępowanie karne przeciwko M.A.sr, S.A.C.S., S.A.S. Odesłanie prejudycjalne - Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem - Akt wyjaśniający - Identyczne pytania - Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej - Artykuł 325 ust. 1 TFUE - Konwencja PIF - Artykuł 2 ust. 1 - Obowiązek zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pomocą odstraszających i skutecznych środków - Obowiązek ustanowienia sankcji karnych - Podatek od wartości dodanej - Dyrektywa 2006/112/WE - Poważne nadużycie finansowe związane z VAT - Termin przedawnienia odpowiedzialności karnej - Wyrok trybunału konstytucyjnego stwierdzający nieważność przepisu krajowego regulującego przyczyny przerwania biegu tego terminu - Systemowe ryzyko bezkarności - Ochrona praw podstawowych - Artykuł 49 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar - Wymogi przewidywalności i precyzyjności ustawy karnej - Zasada retroaktywnego stosowania względniejszej ustawy karnej - Zasada pewności prawa - Krajowy standard ochrony praw podstawowych - Obowiązek odstąpienia przez sądy państwa członkowskiego od stosowania wyroków trybunału konstytucyjnego lubsądu najwyższego tego państwa członkowskiego w przypadku niezgodności z prawem Unii - Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów w razie niezastosowania się do tych wyroków - Zasada pierwszeństwa prawa Unii
Data aktu: 09/01/2024
Data ogłoszenia: 18/03/2024